Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

etrekking had op aan de individuele werknemer persoonlijk gegeven instructies
verworpen. De werkgever wordt bevoegd geacht werkinstructies en
ordevoorschriften, binnen de in het artikel omschreven perken, eenzijdig aan alle
werknemers tegelijkertijd te kunnen geven. Dit kan hij zowel mondeling als
door aanplakking of bij circulaire doen. 64 Tot slot werden per 4 maart 1998 de
woorden ‘van overeenkomst of reglement’ vervangen door ‘of overeenkomst’.
Dit was het gevolg van het vervangen van de wettelijke bepalingen over het
arbeidsreglement in de artikelen 7:613a-c BW, door de bepaling over het
eenzijdige wijzigingsbeding in art. 7:613 BW. 65
Inhoud van de instructiebevoegdheid ex art. 7:660 BW
Op grond van het instructierecht is de werkgever bevoegd eenzijdige, bindende
aanwijzingen te geven omtrent het verrichten van de arbeid of de goede orde in
de onderneming. 66 De werkgever kan op grond van deze bevoegdheid
(vormvrije) directiereglementen uitvaardigen. 67 Het instructierecht van de
werkgever is een wettelijke concretisering van de gezagsverhouding. Bijgevolg
komt in de rechtspraak over de vraag of sprake is van een gezagsverhouding
veel betekenis toe aan de instructiebevoegdheid van de werkgever. 68
De bevoegdheid vindt zijn begrenzing in algemeen verbindende
voorschriften. Dientengevolge moeten de instructies van de werkgever blijven
binnen de grenzen gesteld bij de wet in materiële zin: ze mogen niet in strijd zijn
met het goed werkgeverschap (art. 7:611 BW) of de redelijkheid en billijkheid
(art. 6:248 BW), 69 maar bijvoorbeeld ook niet met bepalingen uit het Wetboek
van Strafrecht. Voorts vindt de instructiebevoegdheid zijn begrenzing in hetgeen
in de individuele of collectieve arbeidsovereenkomst is geregeld. 70 De
bevoegdheid tot het geven van voorschriften is dan ook groter, naarmate rechten
64 Kamerstukken II 1993/94, 23 438, nr. 3, p. 41 (MvT).
65 Wet van 14 februari 1998 tot wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en titel 7.10
(arbeidsovereenkomst) van het nieuw Burgerlijk Wetboek., Stb. 1998, 107.
66 HR 17 april 1984, NJ 1985, 18. Bakels/Asscher-Vonk & Fase 2005, p. 50-51; Van der Grinten/Van
der Grinten & Bouwens 2005, p. 18 en p. 259; SER-advies 94/06, p. 51.
67 Van Slooten 1999, p. 46.
68 Zie bijvoorbeeld: HR 8 mei 1998, JAR 1998, 168 (MCE/Edelenbos); HR 16 september 1994, JAR
1994, 214; Ktr. Lelystad 2 februari 2005, JAR 2005, 58 en Ktr. Assen 24 november 1998, Prg. 1999,
5151. Voor meer voorbeelden uit de (lagere) rechtspraak zie Jansen & Loonstra 1997, p. 15-62. Zie
ook: Loonstra & Zondag 2006, p. 87-89; Jansen & Loonstra 1998, p. 818; Koopmans 1962, p. 89.
Zie over de (wets)geschiedenis van de gezagsverhouding: Jansen & Loonstra 1997, p. 1-14.
69 Jellinghaus 2003, p. 155. De voorschriften en instructies dienen ‘redelijk’ te zijn, wil de werknemer
tot naleving kunnen worden verplicht. Het is uiteraard moeilijk om van tevoren aan te geven wat
redelijk is (Bakels/Asscher-Vonk & Fase 2005, p. 107-108; Van der Grinten/Van der Grinten &
Bouwens 2005, p. 259-260).
70 De Kantonrechter Harderwijk overwoog dat de werkgever, gezien het beschermingskarakter van het
arbeidsrecht, niet de vrijheid heeft zich contractueel een verdergaande instructiebevoegdheid toe te
eigenen dan die hem wordt toegekend in art. 7:660 BW. Dit heeft tot gevolg dat het begrip ‘arbeid’ in
art. 7:660 BW niet mag worden opgerekt tot buiten het terrein van de in de arbeidsovereenkomst
overeengekomen arbeid. De werkgever heeft geen instructiebevoegdheid omtrent werkzaamheden die
niet overeenstemmen met de contractueel bedongen werkzaamheden (Ktr. Harderwijk 22 februari
2000, Prg. 2000, 5475).
204