Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

voor de procedure bij het opleggen van een disciplinaire straf. Vervolgens
worden in 4.4.2 de materieelrechtelijke aspecten behandeld: de regels die
duidelijkheid verschaffen over welk gedrag ‘strafbaar’ is en welke straffen
kunnen worden opgelegd. Tot slot wordt in 4.4.3 apart ingegaan op de rol van de
ondernemingsraad: in hoeverre heeft de ondernemingsraad instemmingsrecht bij
het invoeren van een disciplinaire regeling door de werkgever?
4.4.1 Procedurele aspecten
Een wettelijke regeling van disciplinaire procedurevoorschriften ontbreekt, maar
soms zijn procedurevoorschriften expliciet opgenomen in een interne
klachtenregeling 35 of een (ondernemings-)CAO. 36 Deze voorschriften kunnen
onder meer betrekking hebben op de wijze waarop een besluit moet worden
meegedeeld of het horen van de betrokken werknemer. In interne regelingen
komen ook voorschriften voor over interne beroepsprocedures, (klachtencommissie
en commissie van beroep). 37 Uit een onderzoek van het Ministerie
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uit mei 2004, naar het voorkomen van
klachtregelingen in (bedrijfstak- en ondernemings)CAO’s uit 2003, blijkt dat in
89 (80%) van de 111 onderzochte CAO’s een klachten‘regeling’ voorkwam. De
bepalingen waren inhoudelijk echter zeer verschillend. Zo diende in 36% van de
gevallen de klacht schriftelijk te worden ingediend, in 11% van de gevallen
mocht deze mondeling worden ingediend en in 53% van de gevallen was dit
onduidelijk. Voorts was in slechts 28% van de gevallen het horen van de
klachthebbende een vast onderdeel van de behandeling, terwijl dit bij 72% van
de gevallen onbekend was. 38 Bovendien werden aan het bestaan van een
‘klachtregeling’ dermate lage eisen gesteld, dat vrij snel tot de conclusie kon
worden gekomen dat in een bepaalde CAO een klachtregeling was opgenomen.
39
35 Als voorbeelden kunnen genoemd worden de regelingen van: OPG Nederland, CAP Gemini Ernst &
Young, Casema, Douwe Egberts, Eneco, Grolsch, Heineken, ING, Kruidvat, Nederlandse Aardolie
Maatschappij, Nuon, Philips, Rabobank, Reed Elsevier, TPG, Unilever, V & D, Wolters Kluwer
(Zondag 2003a, p. 47, noot 109).
36 Voor een voorbeeld van regelingen in ondernemings-CAO’s kan worden verwezen naar de Hema-
CAO 2003-2004 en de Rabobank-CAO 2004-2005. In de CAO Gezondheidscentra 2001/2002 en de
CAO Gehandicaptenzorg 2003 komen bepalingen voor over door de werkgever te verzorgen
rechtsbijstand indien de werknemer in een interne of externe klachtenprocedure wordt betrokken.
37 Zondag 2003a, p. 47.
38 Verder had de uitspraak in 18% van de gevallen het karakter van een advies, in 31% van de gevallen
het karakter van een bindend advies, in 1 geval kon de uitspraak een sanctie inhouden en in 50% van
de gevallen was de aard van de uitspraak niet genoemd of onbekend. In 19% van de gevallen was
beroep mogelijk, in 4% was dat uitgesloten en in 77% was dat op grond van de informatie in de CAO
onbekend. Tot slot was in 16% van de gevallen de gang naar de civiele rechter afgesloten na
gebruikmaking van de klachtregeling. In 4 % van de gevallen bleef die mogelijkheid bestaan en in de
overige 80% van de gevallen was dit onduidelijk.
39 Onder een klachtregeling werd in het onderzoek verstaan een in de CAO opgenomen regeling
waarbij a. een werknemer de mogelijkheid heeft te klagen over benoemde aangelegenheden, b.
geklaagd moet worden bij een in de regeling genoemde instantie (W. Smits & A. van den Ameele,
Individueel klachtrecht. Een onderzoek naar de aard en het vóórkomen van klachtregelingen in
CAO”s in 2003, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, mei 2004).
197