Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

ook indien de verdenking alleen bij de werkgever bestaat en (nog) niet bij de
justitiële autoriteiten. 218 De ‘kale’ verdenking, het voorarrest, of de
veroordeling, kunnen naar mijn mening namelijk nooit de conclusie wettigen dat
sprake is van een ongewenste situatie die, met het oog op de belangen van het
bedrijf en zijn werknemers, een bepaalde sanctie noodzakelijk maakt. De vraag
of van een dergelijke situatie sprake is, kan immers alleen worden beantwoord
aan de hand van de gevolgen van de verdenking, het verzuim, of de
veroordeling. Het is denkbaar dat de gevolgen een bepaalde ordemaatregel
noodzakelijk maken. Het is daarentegen ook mogelijk dat de verdenking, het
voorarrest of de veroordeling geen enkel gevolg heeft voor het bedrijf en de
werknemers. In het laatste geval is moeilijker vol te houden dat een noodzaak tot
het opleggen van de sanctie bestaat. 219 Kortom, de werkgever zal andere
een dringende reden. Voorts wees hij erop dat er allerlei andere meer voor de hand liggende reacties
dan het einde van de dienstbetrekking mogelijk waren. Vgl. Rb. Middelburg 1 februari 1987, Prg.
1988, 2844: ‘Het gaat te ver om te oordelen, zoals de kantonrechter blijkbaar doet, dat iemand die
ooit enig feit heeft gepleegd dat als misdrijf gekwalificeerd moet worden, enkel om die reden niet in
aanmerking zou mogen komen om in dienst van een bank werkzaam te zijn.’ Zie ook Ktr. Rotterdam
23 september 1991, Prg. 1991, 3554: ‘ Wil een gedraging als een rechtens relevante dringende reden
kunnen worden aangemerkt dan zal in ieder geval moeten worden vastgesteld dat de bewuste
gedraging (in casu: het werkverzuim) tot gevolg heeft dat van de werkgever in redelijkheid niet kan
worden gevergd de dienstbetrekking te laten voortduren. Daaromtrent is in casu niets gesteld of
gebleken.’ Aldus ook Loonstra 2003, p. 2; Jansen 1998, p. 24, met betrekking tot de ordemaatregel
van ontslag op staande voet naar aanleiding van verzuim wegens voorarrest.
218 Ktr. ’s-Gravenhage 3 oktober 1994, Prg. 1995, 4266; Ktr. Alkmaar 16 juni 1989, Prg. 1989, 3172;
Ktr. Rotterdam 20 december 1991, Prg. 1992, 3686.
219 Dit sluit aan bij de jurisprudentie in het ambtenarenrecht over de mogelijkheid om, anders dan bij
wijze van straf, tot oneervol ontslag over te gaan, indien de ambtenaar onherroepelijk is veroordeeld
tot vrijheidsstraf wegens misdrijf (art. 98 lid 1 sub e jo. sub f ARAR). Uit de jurisprudentie kan
worden opgemaakt dat een discretionaire bevoegdheid als deze niet met zich meebrengt dat een
onherroepelijke veroordeling zonder meer tot een ontslag met toepassing van deze bepaling kan
leiden. Per geval en op basis van de relevante feiten en omstandigheden dient het administratief
orgaan te beraadslagen en te beslissen over een dergelijk ontslag. Daarbij dient een afweging plaats te
vinden, waarin onder andere de aard en de ernst van het delict en de maat van de opgelegde straf
moeten worden betrokken. Verder dienen onder meer te worden meegewogen de repercussies van het
vergrijp en van de veroordeling voor de functievervulling van de ambtenaar en voor de ambtelijke
dienst, de schade die eventueel is toegebracht aan het aanzien van die dienst en de nadelige gevolgen
voor betrokkene zelf, waaronder diens belang bij een in enigerlei vorm voortgezet dienstverband
(CRvB 3 maart 1994, TAR 1994, 100; CRvB 3 februari 1994, TAR 1994, 77; CRvB 30 januari 1986,
TAR 1986, 81. Zie ook CRvB 16 maart 1989, TAR 1989, 103; CRvB 22 december 1988, TAR 1989,
51; CRvB 3 juli 1987, TAR 1987, 213; CRvB 24 september 1987, TAR 1987, 256; CRvB 28 juni
1977, AB 1977, 434). Uit de jurisprudentie blijkt voorts, dat bij de afweging met betrekking tot het al
dan niet ontslaan van een ambtenaar na een onherroepelijk geworden veroordeling tot vrijheidsstraf
wegens een misdrijf dat zich geheel buiten de werksfeer heeft afgespeeld, de mening en opstelling
van het overige personeel niet zonder meer doorslaggevend is. Ook niet indien het om een zeer
ernstig vergrijp gaat dat veel morele afkeer oproept, zoals seksueel misbruik van kinderen. Van
belang kan daarbij zijn dat de ambtenaar het ontstaan van de aversie niet door uitlatingen of
gedragingen zijnerzijds heeft bevorderd. Het ontbreken van een verband tussen het vergrijp en de
werkkring, kan voorts tot de conclusie leiden dat onvoldoende rechtvaardiging bestaat voor een
ontslag, ondanks het feit dat het gaat om een ernstig vergrijp dat veel morele afkeer oproept (Zie ook
A. Beuker-Tilstra, ‘Geen ontslag uit morele verontwaardiging’, TAR (7) 1990-9, p. 503-506). Mocht
in een dergelijk geval door het bekendmaken door het administratieve orgaan van de feiten waaraan
de ambtenaar zich schuldig zou hebben gemaakt commotie ontstaan bij de andere medewerkers, dan
ligt het op de weg van dat administratieve orgaan te trachten de ontstane, wellicht begrijpelijke,
155