Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

3.4.2.5 Ontbinding wegens wanprestatie 88
De ontbinding wegens wanprestatie is een sanctie waarvan niet op voorhand
duidelijk is of deze het karakter van een straf dan wel van een ordemaatregel
heeft.
Ontbinding wegens wanprestatie kan, gezien de bijzondere aard van de
verhouding tussen de werknemer en de werkgever, alleen door de rechter
worden uitgesproken (7:686 BW). De tekortkoming in de nakoming van de
overeenkomst moet zodanig zijn dat deze de ontbinding met haar gevolgen
rechtvaardigt. Dit is in ieder geval niet het geval indien de tekortkoming van
slechts geringe betekenis is (art. 6:265 lid 1 BW) 89 , waardoor de gevolgen van
de ontbinding in een wanverhouding tot de ernst van de wanprestatie zouden
staan. 90 Uit rechtspraak en literatuur blijkt dat aan de rechtvaardiging zware
eisen worden gesteld. Zo zijn in het kader van de arbeidsovereenkomst
verschillende graden van wanprestatie mogelijk, die tot verschillende sancties
kunnen leiden. Echter, niet iedere wanprestatie rechtvaardigt ontbinding. 91 Op
grond van de bijzondere aard van de arbeidsovereenkomst wordt bovendien
verdedigbaar geacht, dat de regel dat een geringe tekortkoming geen ontbinding
rechtvaardigt, bij de arbeidsovereenkomst een nog zwaarder accent krijgt dan bij
andere (benoemde) overeenkomsten. 92 Sommige schrijvers achten de tekortkoming
die grond is voor ontbinding wegens wanprestatie zelfs vergelijkbaar
met de dringende reden. 93 Volgens de Hoge Raad moet de wanprestatie in ieder
geval ‘ernstig genoeg’ zijn om een ontbinding te kunnen wettigen. 94 Het feit dat
de omstandigheden een ontbinding wettigen of rechtvaardigen, betekent echter
niet dat de ontbinding noodzakelijk is ter beëindiging van de ongewenste situatie
ontstaan naar aanleiding van het wangedrag van de werknemer. Aan de hand
van de concrete omstandigheden van het geval moet uiteindelijk worden beoordeeld
of sprake is van een noodzaak voor de ontbinding van de arbeidsovereenkomst
(ordemaatregel). Indien het wangedrag van de werknemer de
88 Zie over de ontbinding wegens wanprestatie: C.J.H. Jansen & C.J. Loonstra, ‘Ontbinding van de
arbeidsovereenkomst op grond van wanprestatie’, SociaalRecht (19) 2004-2, p. 43-48 en Groen 1989,
p. 17-33.
89 Voorts kan volgens art. 6:265 lid 1 BW de bijzondere aard van de tekortkoming daaraan in de weg
staan.
90 HR 25 juni 1971, NJ 1971, 398. Zie ook de noot van P.A. Stein onder HR 12 december 1980, NJ
1981, 202.
91 Bakels 1983, p. 143.
92 Loonstra & Zondag 2006, p. 379; Bakels 1983, p. 142. De laatste is zelfs van mening dat, om aan het
eigen karakter van de arbeidsovereenkomst volledig recht te doen, het noodzakelijk is ontbinding
wegens wanprestatie slechts mogelijk te achten, indien deze wanprestatie tevens een ontslag op
staande voet zou hebben gerechtvaardigd. Zie ook HR 18 oktober 1985, NJ 1986, 338, waarin de
Hoge Raad van een andere opvatting lijkt uit te gaan.
93 Van der Grinten/Van der Grinten & Bouwens 2005, p. 439; Groen 1989, p. 24 en 26-27; Bakels
1983, p. 142. De laatste is van mening dat, om aan het eigen karakter van de arbeidsovereenkomst
volledig recht te doen, het noodzakelijk is ontbinding wegens wanprestatie slechts mogelijk te achten,
indien deze wanprestatie tevens een ontslag op staande voet zou hebben gerechtvaardigd. Zie ook HR
18 oktober 1985, NJ 1986, 338, waarin de Hoge Raad van een andere opvatting lijkt uit te gaan. Zie
ook P.A. Stein in zijn noot onder HR 12 december 1980, NJ 1981, 202.
94 HR 12 december 1980, NJ 1981, 202.
121