Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

het hiernavolgende wordt bezien welke arbeidsrechtelijke maatregelen met recht
als sanctie kunnen worden aangemerkt.
3.2.3 Arbeidsrechtelijke sancties
De volgende maatregelen worden in literatuur en jurisprudentie doorgaans als
potentiële arbeidsrechtelijke sancties beschouwd: 21
1. de waarschuwing;
2. de berisping;
3. de overplaatsing;
4. het passeren voor een periodieke verhoging;
5. het intrekken van emolumenten; 22
6. de functieverlaging met de daarbij behorende loonsverlaging;
7. vermindering van vakantiedagen;
8. de schorsing of non-actiefstelling met of zonder behoud van loon; 23
9. het inhouden van het loon;
10. de boete;
11. beëindiging van de arbeidsovereenkomst; opzegging, opzegging wegens
een dringende reden en ontbinding door de kantonrechter, zowel
wegens verandering in de omstandigheden als wegens een dringende
reden als wegens wanprestatie.
Ter beantwoording van de vraag of deze arbeidsrechtelijke maatregelen met
recht als sancties worden aangemerkt, dient te worden getoetst aan de twee
hierboven geformuleerde kenmerken van het begrip ‘sanctie’. Allereerst rijst dus
de vraag of met deze maatregelen wordt gereageerd op de schending, door een
werknemer, van een (rechts)norm of -regel, althans verplichting, dan wel op
onrechtmatig of onwetmatig gedrag van een werknemer. Aangezien ik uitga van
21 Ik bespreek hier alleen de mogelijke sancties. De kwalificatie van arbeidsrechtelijke sancties als straf
of als ordemaatregel komt in 3.4.2 van hoofdstuk 3 aan de orde.
22 Hieronder versta ik tevens het niet toekennen van een gratificatie (zie hierover Zondag 2003a, p. 21).
In de ‘Van Dale’ 2005 (14 e druk) wordt onder emolumenten verstaan: ‘Ongeregelde bijkomende
verdiensten boven die vaste aan een ambt verbonden beloning’.
23 Schorsing zonder behoud van loon is sinds het arrest Van der Gulik/Vissers & Partners alleen nog
toegestaan indien op de wijze omschreven in art. 7:628 lid 5 en 7 BW van art. 7:628 lid 1 BW is
afgeweken (HR 21 maart 2003, JAR 2003, 91). Zie ook de annotatie van Zondag bij dit arrest: W.A.
Zondag, ‘De bevoegdheid tot schorsing en het recht op doorbetaling van loon’, ArA 2003-2, p. 26-61.
Zie ook Loonstra & Zondag 2006, p. 144; S.F. Sagel, ‘Recht op loon tijdens schorsing en op nonactiefstelling?’,
ArbeidsRecht (10) 2003-6/7, p. 3-10; W.A. Zondag, ‘De bevoegdheid tot schorsing
en het recht op doorbetaling van loon’, ArA 2003-2, p. 26-61 en zijn noot bij Hof ’s-Gravenhage 9
september 2005, JIN 2005, 411. In het ambtenarenrecht is een schorsing zonder behoud van loon nog
wel mogelijk: art. 92 ARAR regelt de mogelijkheid van gedeeltelijke en gehele inhouding van de
bezoldiging gedurende schorsing. Opmerkelijk is dat aan dit artikel de bepaling is toegevoegd, dat
geen inhouding plaatsvindt indien schorsing plaatsvindt bij politiebewaring of inverzekeringstelling,
mits niet gevolgd door inbewaringstelling. Kortom, gedurende een schorsing tijdens
inverzekeringstelling behoort de bezoldiging te worden doorbetaald, tenzij de ambtenaar
daaropvolgend in voorlopige hechtenis wordt genomen.
105