Wangedrag van werknemers - RePub - Erasmus Universiteit ...

fundamentele recht op een eerlijk proces. 343 De beoordeling en waardering van
het bewijs door de rechter, moeten plaatsvinden in het licht van dit fundamentele
recht. Met de beoordeling van de rechtmatigheid van het bewijs worden de
rechtszekerheid en rechtsgelijkheid gediend. Door middel van de motivering van
zijn oordeel over de rechtmatigheid van de verkrijging, kan de rechter de
grenzen bevestigen die worden gesteld aan de opsporingsbevoegdheid van
werkgevers. 344 Zo motiveerde de Kantonrechter Haarlem zijn oordeel dat het
bewijs niet onrechtmatig was vergaard in onvoldoende mate: hij ging volledig
voorbij aan de normerende werking van art. 139f Sr en de bepalingen van de
WBP (zie 2.6.1). 345
Het overslaan van de waardering van het bewijs bergt overigens het
gevaar in zich, dat uit het oordeel over de toelaatbaarheid van het bewijs, de
rechtmatigheid van de bewijsgaring wordt afgeleid, in plaats van andersom. 346
De vraag naar de rechtmatigheid van de verkrijging van het bewijs is een
voorvraag, die moet worden beantwoord alvorens een antwoord kan worden
gegeven op de vraag of het bewijs wel of niet tot de procedure kan worden
toegelaten. Is het bewijs rechtmatig verkregen, dan staat niets in de weg aan
toelating van het materiaal tot het bewijs. 347 De vaststelling dat het bewijs
daarentegen onrechtmatig is verkregen, is tevens van belang voor de eventuele
sanctie: bij de vaststelling van de rechtmatigheid spelen de beginselen van
proportionaliteit en subsidiariteit een belangrijke rol (zie 2.3.2 en 2.5.4). De
mate waarin deze beginselen zijn geschonden, is bepalend voor het antwoord op
de vraag of een sanctie wordt opgelegd en zo ja, welke. 348
In de rechtspraak wordt niet altijd een sanctie verbonden aan de
conclusie dat de werkgever het bewijs op onrechtmatige wijze heeft verkregen
(zie bijvoorbeeld Kantonrechter Gouda 349 ). Naar mijn mening zou dit wel
moeten. 350 Ter behoud van het evenwicht tussen waarheidsvinding en
duidelijk gemaakt dat het van tevoren niet kenbaar gemaakt heimelijk cameratoezicht ongewenst is.
Bijgevolg is het strafbaar gesteld. De civiele rechter kan bij de beoordeling van het door de
werkgever in strijd met deze bepaling verkregen bewijsmateriaal niet om de wil van de wetgever
heen. Hij behoort daaraan tegemoet te komen door in zijn motivering expliciet in te gaan op deze
onrechtmatigheid en de consequenties daarvan (aldus ook Ostendorf 2003, p. 309).
343
Art. 6 EVRM is een ieder verbindende verdragsbepaling, waaraan de betrokken werknemer in een
arbeidsrechtelijke procedure rechten en plichten kan ontlenen.
344
Embregts 2003, p. 49. Met name indien wordt besloten tot toelating van onrechtmatig verkregen
bewijs, behoort de rechter zijn oordeel dan ook voldoende te motiveren (Aldus ook De Vries 2003, p.
245, 246. Volgens haar is het belangrijk dat de rechter de uitspraak goed motiveert, met het oog op de
verdere ontwikkeling van het leerstuk van het onrechtmatig verkregen bewijs in het civiele recht. Zie
ook P.F van der Heijden, ‘De verborgen videocamera en de verborgen rechter’, NJB 1992-10, p. 329-
330).
345
Ktr. Haarlem 25 oktober 2005, LJN AU5582.
346
Kremer 1999, p. 13.
347
Zie ook Embregts 2003, p. 48-49.
348
Zie voor toepassing van deze beginselen bijvoorbeeld de overwegingen van zowel de Hoge Raad, de
Rechtbank, als de A-G in de zaak L/Wennekes Lederwaren.
349
Ktr. Gouda 27 mei 1999, KG 1999, 161.
350
De arbeidsrechter moet wel altijd rekening houden met de mogelijkheid dat de werknemer al een
beroep heeft gedaan op de onrechtmatigheid van het handelen van de werkgever, en naar aanleiding
91