IRRIGATIE UIT EEN MOERAS Een hydrologische studie van de ...

De Nannizwamp met aangrenzende gebieden is gekozen als onderwerp van studie, niet
alleen met het oog op bovengenoemde problematiek, maar ook vanwege het belang voor de
landbouwontwikkeling van West-Suriname.
Het onderzoekingsgebied beslaat een oppervlakte van circa 200 000 ha, waarvan de
Nannizwamp met een oppervlakte van 43 000 ha van direct belang is voor de watervoor-
y . ziening ten behoeve van de landbouw. Ze maakt deel uit van een veel groter zwampgebied,
dat zich uitstrekt tot aan de hoger gelegen gronden in het zuiden. Het stroomgebied van
de Nannikreek omvatte aanvankelijk zowel een deel van deze hoge gronden als de beschreven
^ - zwampgebieden; het zal blijken dat dit in de tegenwoordige toestand niet meer het geval
is.
Het noordelijkste deel van de Nannizwamp is ingepolderd. De landbouw concentreert
zich hier op de natte rijstbouw, waarvoor water wordt onttrokken aan het achterliggende
moerasgebied. Bovenstrooms van dit poldergebied komt geen bewoning meer voor, met uit-
zondering van enkele gezinnen bij Cupido aan de Maratakkarivier. Ook wordt het gebied
nauwelijks door de mens betreden. In de loop der jaren is een serie civieltechnische
werken tot stand gekomen met het doel de waterleverantie aan de landbouwgronden te ver-
groten. Recentelijk (1971) is een dam van 33 km lengte dwars door het zwampgebied aange-
legd, om wegstromen van het water naar de Nickerierivier te voorkomen.
1.1.2 Kenmerken van zwampgebieden in de hvmide tropen
Een zwampgebied is een vlak terrein, waar door stremming van de watertoevoer een
zodanige toestand is ontstaan, dat zich een hydrofiele vegetatie heeft kunnen ontwikkelen.
Door de gestremde afvoer verspreidt het aangevoerde water zich over een oppervlakte die
zo groot wordt dat er een evenwicht ontstaat tussen wateraanvoer en waterafvoer. Door de
grote uitgestrektheid speelt aan de afvoerzijde de verdamping een grote rol. Stagnatie
van de afvoer kan ontstaan door een groot aantal geomorfologische omstandigheden, zoals
tektoniek, afzettingen van slib, inklinking van de bodem, relatieve zeespiegelstijging of
kunstmatige opstuwing.
Op grond van de herkomst van het water kan een hydrologisch onderscheid gemaakt worden
tussen gebieden die alleen door neerslag gevoed worden, 'foodplains' die overstromen bij
hoge rivierstanden en kwelgebieden. In het proces van bekkenopvulling ('bodemvorming')
kan onderscheid gemaakt worden tussen ingeblazen materiaal, bezinking van slib van inge-
stroomd water, afslag van kusten door golven en afgestorven plantaardige of dierlijke
resten. Bij de 'open' watervlakte die ontstaat door de gestremde afvoer, wordt in de
Engelse limnologische literatuur (onder andere Welch, 1935) onderscheid gemaakt tussen
een 'lake', 'pond' of 'swamp'. Het begrip 'lake' (meer) wordt gebruikt, indien op het
wateroppervlak geen drijvende vegetatie tot het midden voorkomt. In een 'pond' (plas)
komt drijvende vegetatie over het gehele oppervlak voor. In een.'swamp' (moeras, zwamp)
komt over de hele oppervlakte vegetatie voor die wegens de geringe waterdiepte overal in
de bodem kan wortelen.
Volgens de klimaatindeling van Koppen (1936) is het onderzoekingsgebied gelegen in de
4/-zone. Kenmerkend voor de gebieden in deze zone is een neerslagoverschot en het af-
wezig zijn van een koude periode, waardoor de vegetatie zich sterk kan ontwikkelen.