Full text - Igitur - Universiteit Utrecht

dichtvorm, behorend bij een toespraak van Petrus Wesseling naar aanleiding van het
overlijden van stadhouder Willem IV. Dit gedicht werd uitgegeven door de Utrechtse
drukkers Willem en Willem Henrik Kroon. Willem en Willem Henrik Kroon waren luthers.
De keuze voor deze drukkerij zal waarschijnlijk gemaakt zijn door Wesseling, de
hoofdauteur van de uitgave, wiens geschiedkundige werk uitstekend paste tussen de
overige uitgaven van de drukkers. Dat ze meewerkte aan een publicatie bij deze drukker,
laat zien dat ze niet anti-luthers was.
In secundaire literatuur komt het werk van de Van Irhovens helemaal niet, en dat van
Van Bochoven slechts een keer voor. Kennelijk werden de gedichten, voor zover ze al
bekend waren, door contemporaine critici niet serieus genomen. De negentiende-eeuwse
letterkundige Van der Aa, die als enige een gedicht van Van Bochoven noemt in zijn
overzicht, laat zich negatief uit over haar werk.
Met het religieuze karakter en de orangistische toon van hun werk, lijken Van Bochoven
en de gezusters van Irhoven helemaal te passen tussen andere achttiende-eeuwse
schrijfsters. Zoals bij veel vrouwelijke Renaissance-auteurs, hing ook in het werk van
deze schrijfsters de thematiek samen met het gezinsleven. Uitgebreider dan hun
mannelijke collega’s staan de dames stil bij de achterblijvende vrouw, kinderen en
moeder van de overleden stadhouder Willem IV, of bij het aanstaande huwelijk van
Willem V. Met het citeren van Latijnse spreuken toont Van Bochoven haar kennis van de
Latijnse taal en daarmee haar geleerdheid. Lucretia Christina van Bochoven en Maria van
Irhoven refereren in hun werk kort aan de klassieke mythologie en demonstreren
daarmee behalve hun geleerdheid ook dat ze op de hoogte zijn van de geldende literaire
conventies. Dat blijkt ook uit het bescheidenheidstopos dat Lucretia Christina van
Bochoven hanteert. Hetzelfde blijkt uit de lijkdichten van Van Bochoven en Maria van
Irhoven, die volgens de regels van de retorica voor funeraire poëzie zijn opgebouwd uit
een laus, iacturae demonstratio, luctus en consolatio: lof, het aanwijzen van de betekenis
van het verlies, rouw en troost.
Maria en Petronella van Irhoven waren alleen in hun voorhuwelijkse periode actief, zoals
veel achttiende-eeuwse schrijfsters. Lucretia Christina van Bochoven publiceerde juist na
haar huwelijk het grootste deel van haar werk, dit had waarschijnlijk te maken met haar
kinderloosheid.
Lidmaatschap van een dichtgenootschap was voor vrouwen in de achttiende eeuw
uitzonderlijk. De drie schrijfsters waren dan ook geen van allen lid van een
dichtgenootschap.
38