1972 BRABANTS HEEM JAARGANG 24 (XXIV) - Hops

die door „aangeklede" mensen tijdens de plechtige ommegangen en in de
kerken werden opgevoerd (Folklore Beige III, p. 207-233). Een kastje met
een aangeklede kerstgroep van wassen beelden, Maria, Jozef, het Kind en
engelen, wordt bewaard in het Museum van Volkskunde te Antwerpen
(Folklore Beige II, fig. 670).
Een laatste merkwaardig stolpbeeld is afgebeeld bij het artikel van rector
J. J. M. Sicking, „De norbertuskwezels" (Historische Bijdragen v.d.
Heemkundekring Tilborgh, jrg. 3, nr. i, febr. 1972, p. 8-n). De heer H. W.
Vereijken, secretaris van de kring Tilborgh, was zo vriendelijk me enige
gegevens op te sturen over dit aangeklede beeldje van de H. Norbertus,
met mijter, staf en bloemkransje, dat door de tussenkomst van de heer
Lamb. de Wijs in 1931 aan het Tilburgse gemeentearchief werd geschonken.
Het i8de-eeuws houten beeldje behoorde het laatst toe aan de enige jaren
voor 1931 overleden kwezel Cornelia de Jongh, lid van de wereldlijke
orde van de H. Norbertus. Tevoren was het beeld in het bezit van de
familie Vermeer, evenals de familie de Jongh wonend in de Hoefstraat.
Bij het beeld behoort tevens een schrift, waarin de orderegels, de aannemingsformule
enz., zijn opgeschreven door de kwezel Adriana Mallens
in 1859; deze orde was reeds in de i7de eeuw door een Tilburgse geestelijke,
norbertijn van Tongerlo, opgericht (Nieuwe Tilburgse Courant,
2i-9-193i).
De herkomst van de porseleinen beeldjes en vaasjes blijft voorlopig nog
onduidelijk; op een Madonnabeeldje en vier stolp vaasjes uit mijn verzameling
staat „Made in Belgium" en „Teco". Stolpvaasjes zijn zelden rond en
bolvormig; de meeste waaieren in de breedte uit. De naam „cornet" komt
toe aan soortgelijke vaasjes, die aan de achterzijde zijn afgeplat en waarvan
de naar beneden toelopende punt als een hoorn (cornu = hoorn) naar
links of rechts is omgebogen; bijbehorende porseleinen kandelaars zijn
gemerkt „OK & Co. Germany". Dergelijke hangvaasjes in de vorm van
een koehoorn met vooruitgestoken punt behoren nog tot het bonte volksaardewerk
in Bretagne.
Stolpbeelden behoorden tot de gebruikelijke inboedel en werden diarom
vaak bij het sluiten van een huwelijk ten geschenke gegeven. De familie
van Seggelen te Budïl-Schoot bewaart een porseleinen beeldje van Maria,
twee harten met een zwaard doorboord, en een staand Kind met kruis;
dit beeld werd ca. 1885 bij een huwelijk geschonken door de vrouw van de
burgemeester van Hamont (med. A. A. Maas te Eindhoven). .
In een brochuurtje, „Oudersboekje, Voor Vader en Moeder, door de
Limburgsche Onderwijzersclub gratis aangeboden in 60.000 exemplaren"
in 1908-1909, vond ik nog enige adressen voor „Religieuse Beelden,
STOLPEN, etc.", nl. Felix Janssens Jr. te Roermond en Th. Derkx-Boermans
te Venlo; te Utrecht waren „Hangende en staande Kruizen, Beelden,
26