Biografie

IX Heldendood
Toen bij zijn bezoek te Si-wan-tze in 1896 een priester uit Oost-Mongolië den
bisschop der Ortos mededeelde, hoe vroom zijn medebroeder Mgr. Rutjes was
overleden, sprak deze in een opwelling van heiligen naijver: “Men zou hem
waarlijk benijden, en wenschen in zijne plaats te zijn.” De schoone dood van zijne
zuster Gertruida vervulde hem met vreugde; het plotseling overlijden van zijn
broeder Jacobus O.F.M. deed hem op het eerste oogenblik pijnlijk aan, maar
spoedig troostte hem de gedachte aan het bijna 50-jarige deugdzame ordensleven
van den overledene.
Den sterksten indruk schijnt de dood van Mgr. Bax op hem gemaakt te
hebben. In zijne brieven wordt er geen melding van gemaakt, ofschoon anders
belangrijke gebeurtenissen in den regel meer dan eens staan opgeteekend.
Den 4 den Januari 1895 had de eerste bisschop der Congregatie het eeuwige
loon mogen ontvangen. De oudste van zijne medebroeders knielde aan zijn
lijdenssponde; hij had hem de troostmiddelen van onzen H. Godsdienst
toegediend, en toen hij in zijne missie terugkeerde, vonden zijne priesters Mgr.
Hamer buitengewoon aangedaan, ja geheel en al veranderd. Binnen 8 maanden
had de dood 3 missionarissen uit Ortos tot een beter leven opgeroepen.
Hun bisschop had hunnen dood aanschouwd als eene waarschuwing, om
steeds voorbereid te zijn tot de laatste ure. Hij was dan ook bereid, toen een
dood, veel smartelijker, maar tevens veel schooner en glorierijker dan die van den
krijgsman op het veld van eer van hem werd geeischt voor den God en
Zaligmaker, wien hij geheel zijn leven lang zoo getrouw had gediend.
In den laatsten brief van zijne hand, dien wij bezitten (20 Juni 1900) zegt hij
nog: “Het broeit van alle kanten, maar vooral in het zuiden. God dank zijn wij
hier buiten den grooten muur nog vrijwel in vrede. Wel zijn de gemoederen wat
opgewekt, men wordt ook eenige gisting onder het volk gewaar, maar toch, hier in
het Koude Noorden zijn de menschen bedaarder.”
Hoe spoedig zou het anders worden!
Reeds in Mei was den missionarissen op het dreigende gevaar gewezen door
een Chineesch priester uit Pe-king, maar men meende zeker te wezen voor de
benden der Boxers, die gezworen hadden de “Duivels van het Westen” en vooral
“de slechte Sekte van den Heer des Hemels” te zullen vernietigen en uitroeien.
Toen een plakkaat van deze inhoud in Kwi-hwa-cheng (de Blauwe Stad)
verspreid werd, verzamelden zich spoedig 500 Mandsjoe-soldaten, en
doortrokken de stad, aldoor schreeuwend: “Slaat de Europeanen dood!”
De missionaris, die daar gevestigd was, snelde naar Mgr. Hamer, en bracht
hem de jobstijding over. Men was nog aan het overleggen, wat voor maatregelen
men zou nemen tegen den opstand, toen uit het Oosten P. Verwilghen bij de
verzamelde medebroeders aankwam, en hun de gruwelen verhaalde, die hij in
Midden-Mongolië had zien gebeuren. Het was de 2 den Juli.
- 59 -