SAVING MATERIALS - Igitur - Universiteit Utrecht

Papier en karton
In 2008 werd 1240 kt papier en karton van huishoudens gescheiden ingezameld en
vrijwel volledig gerecycled door de papierindustrie (PRN, 2009a). Het merendeel van
het papier uit HHA wordt aangeboden als gemengd papier. In de EU is ca. 30% van
het oud papier ingezameld als ‘bont’, ca. 40% betreft karton en de resterende 30%
betreft hoogwaardig papier. Het gescheiden ingezamelde papier en karton wordt door
scheidingsmachines gescheiden op kwaliteit (o.a. bij Norske Skog Parenco) 21 . Uit
onderzoek naar de vervuiling van het oud papier in Nederland blijkt dat er gemiddeld
3,55% vervuiling zit in het gescheiden ingezamelde papier en karton (Omrin, 2009) 22 .
Naast het gescheiden ingezamelde papier en karton belandt er nog 426 kt 23 van het
recyclebare papier 24 en karton in het huishoudelijk restafval en wordt verbrand in een
verbrandingsinstallatie 25 (Senternovem, 2009b).
Via recycling is een deel van de energie-inzet voor de productie van primair papier te
besparen, namelijk een deel van de energie voor het pulpproces. De afgekeurde vezels
(rejects) worden verwerkt tot brandstof voor cementovens.
Bij het recyclen van papier en karton spelen een aantal kwaliteitsfactoren een rol:
• Soort papier
• Wit versus bedrukt
• Vezeleigenschappen
• Aanraking met voedsel
• Menging met andere materialen
Gerecycled papier vervangt de productie van primair papier van houtvezels, waarbij 1
ton gebleekt pulp 2,2 ton hout vervangt en 1 ton ongebleekt pulp 2,02 ton hout
vervangt (Novem en RIVM, 1992a). Aangenomen wordt dat het hout dat gebruikt
wordt voor de productie van primair papier, vervangen wordt door het recyclen van
papier en karton en gebruikt kan worden voor energieopwekking in een
biomassacentrale. Voor deze energieopwekking in een biomassacentrale wordt een
elektrisch rendement aangenomen van 34% (Laurijssen, 2009). Er zijn verschillende
studies die een hoger elektrisch rendement rapporteren, een elektrisch rendement van
34% is vrij conservatief.
De elektriciteit die op deze manier wordt opgewekt vervangt elektriciteit van fossiele
brandstoffen. De emissies die hiermee vermeden worden, worden toegerekend aan het
recyclen van papier.
Bij meermalig hergebruik degradeert de kwaliteit van de papiervezel. De papiervezel
wordt korter en de bindingcapaciteit van de vezel neemt af na het eerste gebruik.
21
Het sorteren van oud papier kost 11,25 kWh/ton oud papier.
22
Uit onderzoek is gebleken dat in het papier en karton uit grof huishoudelijk afval en bouw- en
sloopafval ca. 20% vervuiling zit.
23
De data van Senternovem 2009b zijn gecorrigeerd voor het aanhangend vocht. Het percentage
absoluut vocht is hierbij vastgesteld op 38,8% (PRN, 2009c).
24
Niet alle soorten papier en karton zijn geschikt voor hergebruik. Papiersoorten als boeken, behang en
sanitair papier zijn niet recyclebaar. Dit betekent dat niet 100% van het papier en karton herbruikbaar is
(PRN, 2009b).
25
De verbrandingswaarde van oud papier is 15,6 GJ/ton, waarbij wordt uitgegaan van de
verbrandingswaarde van hout met een vochtigheidsgehalte van 10%.
51