SAVING MATERIALS - Igitur - Universiteit Utrecht

van alle afvalstromen is noodzakelijk waarbij ingezet wordt op een zo hoogwaardig
mogelijke inzet van teruggewonnen grondstoffen. De kwaliteit van terugwinning
wordt bepaald door de mate waarin energie zo efficiënt mogelijk wordt behouden of
teruggewonnen.
Ingezet beleid realiseert de potenties slechts gedeeltelijk
Met het LAP2 heeft de overheid minimum doelstellingen vastgelegd per afvalstroom.
De studie laat zien dat jaarlijks 4% extra energie (equivalent aan 4,4 PJ) en bijna 15%
extra CO2 emissies (equivalent aan 575 ktCO2) vermeden kan worden indien ingezet
wordt op een integraal beleid dat hoogwaardige verwerking van afvalstromen centraal
stelt. Hierbij gaat deze studie er vanuit dat de LAP2 doelstellingen daadwerkelijk
gerealiseerd zullen worden. Ten opzicht van het LAP2 liggen de grootste potenties bij
de afvalstromen kunststoffen, textiel en GFT.
Hoogwaardige kunststofrecycling kan potentieel tot 1400 ktCO2 bijdragen
In de referentiesituatie van 2008 wordt kunststofafval van huishoudens nauwelijks
gerecycled. De grootte van de stroom (circa 650 kt/jaar in HHA) en de hoge energieinhoud
van kunststof maakt dit echter een belangrijke potentiële factor om tot
verdergaande energiebesparing en emissiereductie te komen. De hoogste winst kan
gerealiseerd worden door in te zetten op hoogwaardige recycling, waarbij het primaire
materiaal zo efficiënt mogelijk wordt vervangen. Laagwaardige recycling van
kunststoffen vervangt geen (primair) kunststof, maar materialen met een lagere
energie-inhoud (bv. hout, beton). Bij laagwaardige recycling is de energie- en
klimaatwinst gering of zelfs negatief (i.c. leidt tot een hoger energiegebruik). In het
Recycling+ scenario wordt een energiewinst van 5,7 PJ en een emissiereductie van
bijna 1400 ktCO2 gerealiseerd ten opzicht van de huidige situatie (2008). Ten
opzichte van de LAP2 doelstellingen is dit gelijk aan een extra winst van bijna 10 PJ
en ruim 1150 ktCO2. In het LAP scenario levert kunststofrecycling geen energiewinst
op, of kan juist tot extra energiegebruik bijdragen, door de relatief grote
transportafstanden voor verwerking en geringe energiewinst door laagwaardige inzet
van het recyclaat.
Inzameling kunststof afval
Hoogwaardige recycling van kunststoffen maakt het noodzakelijk om zuivere
secundaire kunststofstromen (i.c. hoge zuiverheid van de verschillende polymeerfracties)
te garanderen. Inzameling van een grote variëteit aan kunststoffen in
combinatie met een vorm van kunststof nascheiding kan, bij de huidige stand der
techniek, dit niet garanderen. Uit theoretisch oogpunt (Gutowski et al., 2007) kan
geconcludeerd worden dat elke vorm van scheiding uit complexe stromen, altijd tot
een bepaalde mate van verontreiniging zal leiden. Dit betekent dat het wellicht beter is
om kunststof inzameling te richten op specifieke polymeren die op een efficiënte en
effectieve wijze kunnen worden ingezameld met een hoge mate van zuiverheid. De
inzameling van PET flessen door middel van statiegeld is een voorbeeld van een
dergelijk systeem. In de studie is in het Recycling+ scenario aangenomen dat alle PET
en PE/PP flessen, alsmede draagtassen, op een effectieve wijze kunnen worden
ingezameld.
Textiel hergebruik biedt additioneel potentieel
Zowel in het huishoudelijk (m.n. kleding) als het grof huishoudelijk restafval (m.n.
vloerbedekking) wordt nog een grote hoeveelheid textiel aangetroffen (respectievelijk
27