SAVING MATERIALS - Igitur - Universiteit Utrecht

Voorwoord
Recycling wordt sinds jaar en dag gezien als een methode van afvalverwerking die
goed is voor het milieu. In eerste instantie werd vooral gerecycled om grondstoffen te
besparen. De laatste decennia is het voorkomen van emissies op de voorgrond
gekomen, toen bleek dat door goed afvalbeheer de uitstoot van broeikasgassen
vermindert. Twintig jaar geleden verscheen in Nederland de eerste studie waarin de
mogelijkheden werden beschreven voor ‘Reductie van de kooldioxide-uitstoot via het
afvalstoffenbeleid’.
Sindsdien is er veel gebeurd. Er wordt veel meer afval gerecycled, maar we zien ook
dat allerlei afvalstromen fors zijn toegenomen. Klimaatbeleid is ‘hot’ geworden,
terwijl de aandacht voor afvalbeleid is afgenomen.
Met Europa willen we nu op weg naar een duurzame ‘recycling society’, met een
hoog niveau van grondstof efficiency. Daarbij is het ook duidelijk dat er nog grote
kansen zijn blijven liggen op het gebied van afvalpreventie en -recycling.
Vorig jaar werd vanuit afval-, recycling- en milieuorganisaties het initiatief genomen
om gezamenlijk te bezien wat er moet en kan gebeuren om te komen tot een betere en
meer duurzame aanpak van afvalstoffen in Nederland: het EmsterOverleg.
Vastgesteld werd dat er allereerst grote behoefte is aan een goed, kwantitatief en upto-date
inzicht in de mate waarin verschillende afvalbeheer opties (kunnen) bijdragen
aan de reductie van broeikasgasemissies.
Al op één van de eerste bijeenkomsten van het EmsterOverleg werd besloten tot het
laten ontwikkelen van een wetenschappelijk gefundeerd model, waarmee kan worden
doorgerekend wat de effecten van afvalbeheersmaatregelen zijn op het resterend
afvalvolume en op de emissie van broeikasgassen. De onderstaande organisaties
functioneerden daarbij als opdrachtgever 1 .
Het resultaat van deze studie, uitgevoerd door de Universiteit Utrecht, mag er zijn.
Het is een uitgebreide verkenning geworden, waarin het complexe afvallandschap
zodanig in kaart is gebracht dat de belangrijke bergen en dalen duidelijk zijn
gekwantificeerd. Daarbij wordt de hoogte van de mogelijke emissiereductie
nadrukkelijk gerelateerd aan de hoogwaardigheid van de recycling.
‘Hergebruik van het afval van synthetische materialen kan op verschillende wijzen
gestalte krijgen. De CO2-reductie die gerealiseerd kan worden loopt parallel met de
hoogwaardigheid van het hergebruik´, zo werd al vastgesteld in de eerdergenoemde
studie van twintig jaar geleden.
Een recente wereldwijde inventarisatie van honderden LCA-studies door het Engelse
Waste Resource Action Programme laat voor diverse materialen in specifieke
afvalsituaties zien dat de hoogwaardigheid van recycling van doorslaggevend belang
is. Om te komen tot die hoogwaardige recycling moet worden geïnvesteerd in een
1 Financiers: BRBS Recycling, BVOR, FHG, NVRD, PRN, SDV en Recycling Netwerk (mede
namens Greenpeace, Natuur en Milieu en Milieudefensie)