SAVING MATERIALS - Igitur - Universiteit Utrecht

Samenvatting
Om te grote negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan zijn grote
reducties in de uitstoot van broeikasgassen noodzakelijk. Om dit te bereiken moet de
maatschappij op een veel efficiëntere wijze met energie en grondstoffen omgaan.
Voor geïndustrialiseerde landen zoals Nederland betekent dit op een termijn tot 2050
noodzakelijke reducties van 60-80% in broeikasgasemissies. Bovendien komt er in
toenemende mate zicht op toekomstige beperkingen in de beschikbaarheid van
geselecteerde grondstoffen. Preventie, hergebruik en recycling zijn manieren waarop
grondstoffen efficiënter kunnen worden benut, terwijl verbranding en vergisting
kunnen bijdragen om een deel van de energie die in de materialen vast ligt terug te
winnen. Historisch heeft Nederland lang gekeken naar de mogelijkheden om via het
afvalbeleid energie en grondstoffen te besparen, en is in het verleden succesvol
geweest in de terugwinning van materialen uit afval. Deze studie verkent in welke
mate een reductie van energiegebruik en CO2 emissies door middel van hergebruik in
ketenbeheer van geselecteerde afvalstromen kan worden bereikt. Hiervoor wordt met
een model een drietal scenario’s doorgerekend, waarin het huidig beleid, toenemende
recycling, en toenemende verbranding centraal staan.
In deze studie is het model iWaste ontwikkeld voor de afvalverwerking in Nederland
in 2008. Het model is een simulatietool, wat betekent dat het mogelijk is meerdere
parameters te variëren en verschillende scenario’s te testen, welke vergeleken kunnen
worden met de referentiesituatie in 2008.
In deze studie is een verkennende (scenario) analyse van verwerkingsopties voor
geselecteerde afvalstromen uitgevoerd, met behulp van het model iWaste. Het model
iWaste simuleert geselecteerde afvalstromen die in Nederland vrijkomen en de
verwerking ervan. Dit model bouwt op de levenscyclus van de materialen en
producten die in geselecteerde afvalstromen gevonden worden, beginnend bij
materiaalproductie en eindigend bij finale afvalverwerking in de vorm van recycling
of verbranding, inclusief productie, afvalinzameling, transport, scheiding, verwerking,
en verbranding. Dit maakt het mogelijk om op een geïntegreerde wijze de
karakteristieken van recycling en alternatieve afvalverwerking te berekenen. Het
model omvat drie belangrijke afvalstromen (huishoudelijk, grof huishoudelijk, en
bouw en sloopafval). Het huidige model richt zich hierbij uitsluitend op
energieconsumptie (brandstof en elektriciteit) en CO2-emissies. Naast de
hoeveelheden materiaal in het afval en energieconsumptie en CO2 emissies van
afvalverwerking is het ook mogelijk de kosten van afvalverwerking toe te voegen en
te analyseren in het model. Binnen deze studie is niet gekeken naar de kosten voor de
verschillende processen en verwerkingsopties.
Gegevens over de afvalsamenstelling, de verschillende processtappen en
verwerkingsopties zijn opgenomen in het model (efficiënties, energiegebruik, CO2
emissies, substitutiefactoren). Deze gegevens zijn specifiek voor Nederland. De
verwerkingsopties die zijn meegenomen in deze studie zijn recycling, verbranding in
een AVI en inzet van afval als secundaire brandstof. De verwerking van afval is
gemodelleerd op materiaalbasis, waarbij per materiaal de hoeveelheid in het afval, het
energiegebruik en de CO2 emissies voor verwerking kunnen worden geanalyseerd.
1