PDF (Dibbits, H.C. (1998) Vertrouwd bezit. Materiële cultuur in

eligie evenmin een prominente plaats in te nemen. Weliswaar geven Bettinck
en Lemmerman blijk van hun religieuze oriëntatie met de aanwezigheid
van een portret van Luther, maar bij Bettinck treffen we het portret aan
in de intieme ‘stoeve’, de door middel van een stoofkachel verwarmde ruimte.
Zoals we in hoofdstuk 3 opmerkten, had dit vertrek bij de Bettincks een
weinig ‘representatief’ karakter en werd het vermoedelijk gebruikt door de
vrouw des huizes als ‘toevluchtsoord voor intimiteit’. Bij Lemmerman
(1660) betreft het een ‘prent’, in een verzameling van dertig ‘schilderijen’.
Bij Bettinck treffen we aan religieuze voorstellingen ‘een schilderij van het
avondmaal’ aan, maar dan wel op de als slaapruimte gebruikte bovenverdieping.
Lemmermans boedel telde op een totaal van dertig schilderijen slechts
twee religieuze afbeeldingen: respectievelijk van ‘Salvator Mundi’ en ‘St.
Jans predicatie’. 32 Van de tachtig schilderijen bij burgemeester Haeck hebben
er vijf een religieus karakter. Met het schilderij ‘van de koninginne van
Seba’ was het Oude Testament vertegenwoordigd, met een ‘kopie naar Bijlert
van de Maria groetenis’ (de Annunciatie) en twee voorstellingen uit het
leven van Christus (de geboorte en de roeping) het Nieuwe Testament. 33
Het merendeel van de overigens algemeen gangbare voorstellingen had
een neutraler karakter. ‘Zeetjes’ of ‘schepen in de storm’ komen we in dit
landstadje weinig tegen, terwijl landschapjes sterk vertegenwoordigd zijn:
bij Jansen in de kamer een ‘wildernis’ (een ongecultiveerd stuk grond) en op
32. Twijfelgevallen: een schilderij van Simons, een schilderij van M. Peter en een ‘luterist’.
33. Mogelijk betrof het hier een kopie naar een werk van Jan van Bijlert (1603-1671). Een
dergelijk werk van Jan van Bijlert is overigens niet bekend. Zie Huys Janssen, Jan van
Bijlert, 1994.