06.08.2013 Views

PDF (Dibbits, H.C. (1998) Vertrouwd bezit. Materiële cultuur in

PDF (Dibbits, H.C. (1998) Vertrouwd bezit. Materiële cultuur in

PDF (Dibbits, H.C. (1998) Vertrouwd bezit. Materiële cultuur in

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

268<br />

van de hofmedicus professor Schwenke, keuren en ordonnantiën, boeken<br />

met daar<strong>in</strong> de overzichten van de dagelijkse verter<strong>in</strong>g, almanakken en<br />

zakboekjes. De aanwezigheid van twee ‘catalogussen van allerlei boeken’ en<br />

papieren over de verkoop van boeken doen vermoeden dat Van L<strong>in</strong>den zich<br />

goed op de hoogte hield van de ontwikkel<strong>in</strong>gen op de boekenmarkt.<br />

Verrassend is de aanwezigheid van diverse pakketjes met vlugschriften<br />

over uiteenlopende onderwerpen als de sententie van Oldenbarnevelt, de<br />

‘chronologische historie der Pausen’ en ‘pamfletten over de sodomie’. Het<br />

leeskab<strong>in</strong>et annex koffiehuis was kennelijk niet alleen een plaats waar men<br />

pamfletten onder ogen kreeg, maar waar ze ook werden bewaard. Het versterkt<br />

de <strong>in</strong>druk dat het ‘hamsteren’ van pamfletten geen zeldzaam verschijnsel<br />

was. Tevens wijst het ons er nog eens op dat grote oplagecijfers nog<br />

niet hoeven te duiden op een groot lezerspubliek. Anderzijds kon natuurlijk<br />

juist <strong>in</strong> een leeskab<strong>in</strong>et een enkel pamflet meerdere lezers bereiken.<br />

Van L<strong>in</strong>dens boeken stonden naar formaat gerangschikt. Daarb<strong>in</strong>nen<br />

moet ooit sprake zijn geweest van een soort rubricer<strong>in</strong>g. Het lijkt er echter op<br />

dat op het moment van de <strong>in</strong>ventarisatie veel werken niet meer op hun plaats<br />

stonden. Het loont de moeite om de boeken steeds te bezien <strong>in</strong> clusters zoals<br />

die zich <strong>in</strong> de <strong>in</strong>ventaris aandienen: het behoedt ons voor een eventuele ahistorische<br />

orden<strong>in</strong>g achteraf.<br />

Met slechts een tiental titels <strong>in</strong> folio onderscheidde het leeskab<strong>in</strong>et zich<br />

nauwelijks van een welvoorziene particuliere huisbibliotheek. De aanwezigheid<br />

van een grote Italiaanse bijbel en een groot achtdelig woordenboek verraadt<br />

echter direct dat we hier met een bijzondere boekerij te maken hebben.<br />

Van de tachtig kwarto’s bestond iets m<strong>in</strong>der dan de helft uit boeken over<br />

godsdienst (28 titels) en juridische handboeken (acht titels). Anders dan <strong>in</strong><br />

de meeste particuliere huishoudens het geval was, waren hier de achttiendeeeuwers<br />

goed vertegenwoordigd. We komen hier het <strong>in</strong> 1750 <strong>in</strong> Amsterdam<br />

verschenen geschrift van dom<strong>in</strong>ee G. Kuijpers tegen, getiteld Getrouw<br />

verhaal en apologie of verdeedig<strong>in</strong>g der zaaken voorgevallen <strong>in</strong> de gemeente te<br />

Nieuwkerk op de Veluwe, over de religieuze opwekk<strong>in</strong>gsbeweg<strong>in</strong>g die rond<br />

het midden van de achttiende eeuw <strong>in</strong> Nijkerk ontstond. 136<br />

Daarnaast enkele woordenboeken (Frans, Italiaans en Engels), algemene<br />

handboeken op het gebied van natuur, natuurkunde en penn<strong>in</strong>gkunde, een<br />

enkel politiek geschrift (Frankrijk zonder palen), gedichten van He<strong>in</strong>sius,<br />

één deel van Rotgans’ levensbeschrijv<strong>in</strong>g van Willem iii, Lastmans Beschrijv<strong>in</strong>ghe<br />

van de kunst der stuer-luyden (1648), met direct daarnaast het Journael<br />

van het schip Blijdorp.<br />

Meer gestileerde reisbeschrijv<strong>in</strong>gen ontbraken, en ook historische<br />

werken waren er <strong>in</strong> kwartoformaat niet te v<strong>in</strong>den, met uitzonder<strong>in</strong>g van de<br />

vermoedelijk <strong>in</strong> Maassluis niet erg bekende Historie van den Card<strong>in</strong>aal de<br />

Bentivoglio (1648), dat vermoedelijk niet toevallig een plaats heeft gekregen<br />

naast twee delen van Weyermans De Historie des Pausdoms (1725, oorspronkelijk<br />

driedelig).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!