PDF (Dibbits, H.C. (1998) Vertrouwd bezit. Materiële cultuur in

170
grond waren twee vertrekken die in aanmerking kwamen voor de ontvangst
van grote gezelschappen. In de voorkamer werd het porseleingoed in een
speciaal daarvoor bestemde kast aangetroffen, samen met het keukengoed en
de bij de koffie benodigde attributen als koffiekannen. Er kon tevens worden
gerookt (er stonden verschillende tabakskomfoortjes en een koperen kwispedoor)
en gegeten (het tinnen tafelgoed had hier een plaats gekregen).
Tegenover tien bierkannen stonden zeventig bierglazen. In de wijnkelder
lag een grote voorraad van bijna driehonderd flessen en meer dan negenhonderd
botteltjes en flesjes wijn van uiteenlopende soorten en kwaliteiten. In
De Moriaen beschikte men over een aparte koffiekamer. Merkwaardig
genoeg viel juist in dit vertrek op het moment van de inventarisatie geen
spoor van een koffiecultuur te ontdekken: wijnglazen, karaffen en roemers
volop, maar geen koffiekopjes of -kannen. Hiervoor moest men in het aangrenzende
vertrek zijn, naar we mogen aannemen als gevolg van een interne
verhuizing tijdens de inventarisatie. 90
De Moriaen laat zich goed vergelijken met het Doesburgse Heerenlogement
van Colenbrander, gevestigd in de Koepoortstraat. Van deze herberg
werden in 1754 de goederen geïnventariseerd. 91 Gelet op onder andere de
vergelijkbare aantallen stoelen (in beide herbergen was slechts één bank te
vinden), tafels en slaapplaatsen (in beide gevallen voornamelijk ledikanten),
moeten De Moriaen en het Heerenlogement in opzet erg op elkaar hebben
geleken. In het Doesburgse Heerenlogement waren echter ruim drie keer
zoveel tinnen borden beschikbaar (170 tegenover 57), waarbij anders dan in
Maassluis bovendien nog onderscheid werd gemaakt tussen platte borden
(109), borden met een brede rand (3), assietten (34) en potageborden (24). In
porselein was het Maassluise logement het best voorzien.
Het Heerenlogement was slechts een van de vele openbare gelegenheden
waar men in het achttiende-eeuwse Doesburg terecht kon. Een deftige gelegenheid
was het Hof Gelria, eveneens in de Koepoortstraat, met althans bij
het opmaken van de inventaris in 1793 nog een wijnkelder die minstens zo
goed voorzien was als die van de twee hierboven besproken logementen;
voor een bedrag van ongeveer zesduizend gulden lagen hier rode en witte
wijnen, Rijnwijn, bourgogne, petit bourgogne, St.-Gilleswijn, muscaatwijn,
madeirawijn, droge madeira, malaga en champagne. Mogelijk werd er
ook mineraalwater geschonken. Of het werd (dit is waarschijnlijker) bij de
zelf geproduceerde wijn gevoegd: 76 kannen ‘selsenwater’ (fl. 15-4) en een
voorraad moes en druiven, ter waarde van 66 gulden, maakten de kelder
compleet. 92
Christoffel Baerken moet als bewoner van de Baerkenhuizen in dezelfde
straat het wijnhuis goed hebben gekend. Zelf nam hij overigens een nogal
tweeslachtige houding aan waar het de consumptie van alcohol betrof. In
herbergen dronken hij en zijn nichtje steevast brandewijn, aangeduid als
‘een vaderlandschen drank met zuijker’ of ‘een goeden vaderlandschen
dronk’. Maar bij een bezoek aan een boerengezin aarzelde hij toen hem jene-