Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

pag. 84 van 132 RIVM rapport 265011004
Risico i.v.m. organisatie infuustoediening
thuis:
Verstoring instrumenteel technisch handelen
door communicatie (per mobiele telefoon) over
bijvoorbeeld intake van nieuwe patiënten.
In geval van een defect aan de pomp zal het wat
langer duren dan in het ziekenhuis voor een
vervangend exemplaar wordt ingezet.
Risico’s i.v.m. thuisomgeving:
Beschadiging infuussysteem door huisdieren
(met name katten) of kinderen (zeldzaam).
Roken in bed in combinatie met een infuus van
morfine of sedativa, leidt tot brandgevaar.
Slechte verlichting of andere ergonomische
beperkingen, bijvoorbeeld bij programmeren
pomp.
Bron: [Van Tienhoven en de Boer, 2005; KITTZ, 2003; Mentink, 2005; MHRA 2000/2002; Quak,
2005; Versteegen, 1999].
De afgelopen jaren zijn maatregelen van verschillende aard genomen om de risico’s te
beperken. Om gebruiksfouten te verminderen trachten thuiszorginstellingen het assortiment
infuuspompen te beperken. Een thuiszorginstelling moet echter met meerdere facilitaire
bedrijven en verzekeraars werken. Het is daardoor niet duidelijk in hoeverre dit beleid
resultaat oplevert. Bovendien zijn gezien de levensduur van pompen (8 à 10 jaar) vaak nog
veel verschillende pompen in omloop. Het is aan te bevelen dat de uiteindelijke gebruiker,
vaak de (specialistische) thuiszorgverpleegkundige betrokken wordt bij de keuze van de
apparatuur. Die keuze zou niet alleen moeten afhangen van wat het facilitair bedrijf op dat
moment kan of mag leveren.
Zowel facilitaire bedrijven als fabrikanten besteden aandacht aan instructie en training. Waar
de werkdruk bij thuiszorginstellingen soms hoog is, kan het zijn dat niet iedere medewerker
toekomt aan voldoende training. Het werken met vaardigheidsaantekeningen kan dit
inzichtelijk maken. Sommige thuiszorginstellingen vormen, zelfstandig of in samenwerking
met ander thuiszorginstellingen in de regio, teams van gespecialiseerde verpleegkundigen die
geavanceerde behandelingen zoals infuustoediening begeleiden. Voordeel is dat de teamleden
extra getraind kunnen worden en hun vaardigheden beter kunnen onderhouden omdat zij deze
behandelingen vaker toepassen. Zij kunnen de verworven expertise, via ‘training on the job’,
doorgeven aan wijkverpleegkundigen. Volgens een recente inventarisatie zijn verspreid over
Nederland ongeveer 50 medisch technologische teams actief [Van Kammen, 2004].
Binnen de vele vormen van zorg die thuiszorginstellingen leveren vormt de complexe en
specialistische behandeling met behulp van infuustechnologie slechts een zeer klein en soms
financieel onrendabel onderdeel. Vanuit het veld werd de mogelijkheid geopperd dat voor
specialistische infuusteams wellicht ook andere organisatorische verbanden denkbaar zijn,
zoals koppeling aan de huisartsenzorg op een wijze vergelijkbaar met die van
praktijkondersteuners. Dit zou dan wel regionaal georganiseerd moeten worden, en op een
aangepaste wijze gefinancierd.
Naast een goede training kan ook protocollering een bijdrage leveren aan veilige toepassing
van infuusbehandelingen.