Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

RIVM rapport 265011004 pag. 57 van 132
3.6 Vacuümtherapie voor wondbehandeling
3.6.1 Typen apparatuur en werking
Bij wondbehandeling door middel van vacuümtherapie worden steriel schuim (polyurethaan
of polyvinylalcohol foam) en een zuigcanule in de wond aangebracht. Het geheel wordt
luchtdicht afgeplakt met transparantfolie en vacuüm gezogen met een drainagepomp. Door de
negatieve druk (vacuüm) wordt de circulatie (bloed en lymfe) in de wond hersteld en wordt
de wond gestimuleerd tot de vorming van granulatieweefsel. Het teveel aan weefselvocht
wordt weggezogen met afvoerslangen naar een opvangbeker. Daardoor wordt bacteriegroei
belemmerd en de infectiekans verkleind. De wondbedekking dient enkele malen per week
verwisseld te worden in tegenstelling tot andere wondbehandelingsmethoden waarbij de
wond enkele malen per dag moet worden verschoond. Idealiter wordt de apparatuur 24 uur
per dag toegepast. Behandeling vindt meestal plaats gedurende 4 tot 6 weken [Kaufman en
Pahl, 2003; KITTZ, 2003].
De grotere systemen zijn uitgerust met alarmfuncties, bijvoorbeeld voor uitval van de
apparatuur of een volle opvangbeker. Voor ambulant gebruik bestaan kleinere uitvoeringen
van de apparatuur voorzien van een accu [Ballard en Baxter, 2001; KITTZ, 2003; World
wide wounds].
De pomp heeft weinig onderhoud nodig en kan worden afgenomen met een vochtige doek en
een mild reinigingsmiddel. De opvangbeker moet minimaal één keer per week worden
vervangen [KITTZ, 2005].
Accessoires
- schuim;
- folie;
- opvangbeker;
- afvoerslang.
De behandeling wordt meestal intramuraal, maar soms ook thuis, gestart en gebeurt onder de
verantwoordelijkheid van de medisch specialist. Inzet van vacuümapparatuur thuis dient ten
laste te komen van het ziekenhuisbudget. Zorg wordt verleend door een
thuiszorgverpleegkundige. Eventueel kan de patiënt of verzorger zelf bepaalde handelingen
verrichten. De controle wordt voornamelijk in het ziekenhuis gedaan. Als de wond kleiner
wordt, kan op reguliere wondbehandeling overgestapt [CVZ, 2004; KITTZ, 2005].
Tenminste één bedrijf levert in Nederland complete wondbehandelingsapparatuur (inclusief
accessoires) die geschikt is voor thuisgebruik. Dit bedrijf draagt tevens zorg voor de levering
van de wondbehandelingspomp, de disposables en verzorgt ook instructie en training van
zorgverleners [KITTZ, 2003]. Patiënten kunnen 24 uur per dag een beroep doen op deze
leverancier. Verder is er een bedrijf dat pompen en materialen levert waarmee
vacuümtherapie voor wondbehandeling toegepast kan worden [KITTZ, pers. comm.], maar
deze apparatuur is niet geschikt voor toepassing thuis.
3.6.2 Indicaties en gebruikersaantallen
Wondbehandeling door middel van vacuümtherapie wordt toegepast bij verschillende typen
wonden. In de thuissituatie wordt de therapie voornamelijk ingezet bij ulcus cruris, decubitus
en buikwonden. Contra-indicaties zijn bijvoorbeeld gebruik op wonden met kwaadaardig of
necrotisch weefsel, onbehandelde beenmergontsteking, fistels naar organen of lichaamsholtes
en actieve bloedingen [KITTZ, 2005].