Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

pag. 40 van 132 RIVM rapport 265011004
De neusbril en neuskatheters zijn zeer inefficiënt. Om financiële en sociale redenen zijn
enkele zuurstofbesparende methoden ontwikkeld waaronder het zuurstofpulsapparaat
(zie accessoires) en de transtracheale microkatheter [NVALT/CBO, 2000]: door de
zuurstofbesparing kan een patiënt dan langer met de voorraad zuurstof toe en wordt de
mobiliteit vergroot [KITTZ, 2003].
Accessoires van zuurstofsystemen
- zuurstoftoevoerslang;
- zuurstofbevochtiger;
- connectoren;
- drukregelaar of reduceerventiel (voor cilinders);
- drukmeter (voor cilinders);
- zuurstofpulsapparaat: het zuurstofpulsapparaat laat alleen aan het begin van de inspiratie
een klein volume aan zuurstof door van de zuurstofbron naar de toedieningswijze (meestal
een neusbril) en dient voor zuurstofbesparing. Het zuurstofpulsapparaat kan zowel met
cilinders als met vloeibare zuurstof worden gebruikt. De zuurstofbesparing is instelbaar.
Verder bevat de apparatuur een alarm voor disfunctioneren. Wel is medische supervisie
nodig. Gebruik wordt alleen aanbevolen bij patiënten die een zuurstofapparaat langer dan drie
maanden gebruiken [CVZ, 2004].
De juiste dosering van zuurstof wordt intramuraal vastgesteld. De keuze van de
aanbiedingsvorm ligt bij de arts en is mede afhankelijk van de conditie van de patiënt en de
gebruiksvriendelijkheid van de zuurstofbron [KITTZ, 1998]. Wanneer de patiënt niet voldoet
aan bepaalde voorwaarden dan kan de leverancier bepalen dat een andere zuurstofbron
geleverd wordt. Bouwkundige aspecten, zoals trappen, kunnen de levering van vloeibare
zuurstof onmogelijk maken. Verder kan de leverancier bij patiënten die niet mobiel genoeg
zijn, en dus weinig gebruik maken van de draagbare vorm van de vloeibare zuurstof, de
toedieningsvorm eenzijdig wijzigen. Spreekt de arts geen voorkeur uit, dan bepaalt de
leverancier welke vorm van zuurstof wordt gebruikt. Daarbij zal in eerste instantie voor een
concentrator gekozen worden, omdat deze vorm vaak het meest kosteneffectief is
[NVALT/CBO, 2000; AZM, pers. comm.].
Zuurstoftoediening kan plaatsvinden zonder zorgverlening vanuit de thuiszorg. Bij zuurstof
thuis zal een patiënt en/of mantelzorger een aantal handelingen verrichten, waaronder het
inbrengen van de zuurstofkatheter en het verwisselen van de cilinders [AZM pers. comm.;
KITTZ, 2003].
Volgens de richtlijn ‘Zuurstofbehandeling thuis’ [NVALT/CBO, 2000] is de leverancier
verantwoordelijk voor de levering van de zuurstof en de benodigde hulpmiddelen en draagt
deze tevens verantwoordelijkheid voor de installatie, het onderhoud en het geven van
instructie over veiligheid. Leveranciers hebben een 24-uurs service voor storingen en
problemen [Quak, 2005]. Onderhoud voor de mantelzorger is beperkt tot het wekelijks
huishoudelijk schoonmaken van de apparatuur en het vervangen van de filters van een
concentrator [AZM, pers. comm.].
3.4.2 Indicaties en gebruikersaantallen
Behandeling met zuurstof wordt in de thuissituatie vooral toegepast bij patiënten met
chronische hypoxemie als gevolg van COPD [NVALT/CBO, 2000]. Daarnaast wordt
zuurstof voorgeschreven bij longaandoeningen, cystische fibrose, slaapgerelateerde
ademhalingsstoornissen, neuromusculaire aandoeningen, thoraxwandmisvormingen, hartfalen
en AIDS. Zuurstofbehandeling thuis wordt voor een bepaalde of onbepaalde tijd
voorgeschreven. Er zijn geen absolute contra-indicaties voor het instellen van