Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

pag. 36 van 132 RIVM rapport 265011004
3.3.2 Indicaties en gebruikersaantallen
Slijmuitzuigapparatuur wordt gebruikt bij de volgende indicaties [CVZ, 2004]:
- tracheostoma;
- terminale longziekten;
- progressieve neurologische aandoeningen als MS, ALS en andere spierziekten;
- slijmproductie na grote KNO-operaties;
- terminale patiënten die veel slijm opgeven;
- prematuren;
- kinderen met ernstige aangeboren afwijkingen of stofwisselingsziekten.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen kortdurend (< ½ jaar) gebruik (tracheostoma na
hoofd-halsoperatie, terminale patiënten) en langdurig (> ½ jaar) gebruik (chronisch
progressieve neurologische aandoeningen en andere spierziekten, prematuren, kinderen met
een canule, soms bij tracheostoma of terminale patiënten).
Slijmuitzuigapparatuur is per 1-1-05 opgenomen in de Regeling Hulpmiddelen 1996 maar
werd door zorgverzekeraars, via verschillende regelingen, al langer vergoed.
Er zijn geen gegevens bekend over het aantal patiënten dat thuis gebruikt maakt van
slijmuitzuigapparatuur, omdat de apparatuur tot voor kort geen verstrekking was volgens de
Regeling Hulpmiddelen en daarom niet eenduidig werd vastgelegd in de administratie van
verzekeraars. Sinds het begin van 2005 registreert CVZ het aantal extramurale verstrekkingen
onder ziekenfondsverzekerden van deze apparatuur [CVZ, 2004; CVZ, pers. comm.].
3.3.3 Risico’s en beheersmaatregelen
Uit een analyse van enkele meldingen in het MAUDE-databestand van de FDA (zoekterm
‘suction machine’) bleek dat incidenten met slijmuitzuigapparatuur vooral ontstonden door
uitval van de apparatuur. Uitval van de apparatuur kan levensbedreigend zijn wanneer slijm
niet op tijd wordt weggezogen. Ten tweede zijn incidenten gerapporteerd waarbij onderdelen
losraakten. Dit laatste kan gevaarlijk zijn wanneer dit tijdens het uitzuigen gebeurt en een
onderdeel in de longen terecht komt.
Om het uitzuigen van slijm op een verantwoorde manier te laten plaatsvinden moeten kennis
en vaardigheden op systematische wijze worden overgedragen aan de patiënt of zijn
verzorger, bij voorkeur met behulp van schriftelijk materiaal. Wanneer de behandeling in het
ziekenhuis start, is overleg tussen ziekenhuis- en eerstelijns zorgverleners van belang. Bij
complicaties of problemen moet de patiënt of zijn verzorger terug kunnen vallen op een
deskundige zorgverlener. Hierdoor is het nodig om een 24-uurs achterwacht te regelen.
Verder kan gebruik gemaakt worden van geprotocolleerde werkinstructies [KITTZ, 2003].
In Tabel 5 zijn voorbeelden van risico’s van slijmuitzuigapparatuur weergegeven. Waar in de
literatuur beheersmaatregelen worden genoemd zijn deze in het overzicht opgenomen.