Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

RIVM rapport 265011004 pag. 3 van 132
Rapport in het kort
Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie: inventarisatie,
gebruikersaantallen en risico’s
De patiëntveiligheid bij gebruik van geavanceerde medische technologie in de thuissituatie
kan worden bevorderd door het nemen van adequate beheersmaatregelen op basis van kennis
van de risico’s. Een goede communicatie tussen alle partijen binnen de zorgketen is daarbij
essentieel. Hoewel meestal met succes toegepast, is aandacht voor risico’s van belang omdat
medische apparatuur, zoals beademingsapparatuur en infuuspompen, in toenemende mate in
de thuissituatie wordt ingezet.
Risico’s die samenhangen met de toepassing van deze apparatuur thuis ontstaan doordat de
technologie ook wordt toegepast door minder geschoolde personen zoals patiënten en
mantelzorgers. Daarnaast hebben professionele zorgverleners niet altijd de gelegenheid om
voldoende vaardigheid te ontwikkelen, worden technische en medische problemen minder
snel ontdekt en zijn deze soms minder snel te verhelpen dan in het ziekenhuis. In het
algemeen zijn de risico’s het grootst voor technologieën die op populatieniveau bij veel
patiënten worden toegepast, die vitale functies overnemen, die invasief zijn of waarmee
stoffen worden toegediend. Incidenten hangen vaak samen met gebruiksfouten, maar ook
ontwerpfouten en technische mankementen komen voor.
Zo zijn belangrijke beheersmaatregelen met betrekking tot productveiligheid: de
ontwikkeling van apparatuur geschikt voor thuisgebruik, aanpassing van
gebruiksaanwijzingen en het aanbrengen van goede alarmfuncties. Organisatorische
beheersmaatregelen betreffen beperking van het assortiment apparaten waarmee
zorgverleners moeten werken, de inzet van gespecialiseerde verpleegkundigen en aandacht
voor begeleiding van patiënten en mantelzorgers. Ook is een duidelijke afbakening van taken
en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen noodzakelijk. Implementatie van
beheersmaatregelen is belangrijk, temeer daar de gebruikersaantallen de komende jaren nog
zullen stijgen.
Trefwoorden: thuiszorg, medische technologie, gebruikersaantallen, risico, patiëntveiligheid,
gebruiksfout