Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

RIVM rapport 265011004 pag. 29 van 132
3.2 Slaapapneubehandeling
3.2.1 Typen apparatuur en werking
Apparatuur voor slaapapneu voorkomt dat de keel tijdens de slaap ‘dichtvalt’. De apparatuur
(zie Figuur 4, pag. 47) bestaat uit een luchtpomp, die via een slang en een masker een
luchtstroom in de luchtwegen van de patiënt blaast. De patiënt ademt hierbij zelf. Er bestaan
drie vormen van deze ‘ademhulpen’:
- Standaard-CPAP (Continuous Positive Airway Pressure): dit apparaat geeft een continue
druk die op een vaste waarde wordt ingesteld. Ongeveer 60% van alle gebruikers van de
apneu-apparatuur gebruikt deze vorm.
- BPAP (Bi-level Positive Airway Pressure): bij dit apparaat wisselt het drukniveau, namelijk
een hoge druk bij het inademen en een lagere druk bij het uitademen. Het apparaat is
voorzien van een trigger-mechanisme. Hiermee detecteert het apparaat wanneer de patiënt in-
en uitademt. BPAP apparatuur wordt voornamelijk toegepast bij patiënten die een zeer hoge
druk nodig hebben om apneus tegen te gaan en daardoor moeite hebben met uitademen.
- Auto-PAP: Dit apparaat werkt net als de standaard CPAP-apparatuur, maar afhankelijk van
de mate van afsluiting van de ademweg blaast het apparaat met een meer of minder hoge
druk. De auto-PAP wordt steeds meer thuis toegepast om de gewenste druk voor de
behandeling vast te stellen, waarna de patiënt een standaard-CPAP ontvangt [CBO, 2001;
NVSAP].
Apparatuur voor slaapapneu registreert het aantal keren dat het apparaat gebruikt is en de
duur van elk gebruik. In meer geavanceerde typen wordt ook lekkage, druk, het aantal apneus
en hypopneus bijgehouden en zijn met software in de computer complete rapportages over
het beloop van de behandeling te maken.
Enkele apparaten beschikken over een kaartje dat opgestuurd kan worden naar de specialist.
Met andere apparatuur moet de patiënt naar de kliniek om de gegevens uit te laten lezen.
De meeste toestellen beschikken over een zogenaamde ‘ramp function’ of helling-functie.
Hiermee is het mogelijk de druk geleidelijk op te laten lopen, waardoor het inslapen
vergemakkelijkt wordt [NVSAP].
CPAP wordt doorgaans via een neusmasker toegediend (nasale CPAP), maar ook ‘full face’
maskers of maskers die op de mond aansluiten worden toegepast. Luchtbevochtigers worden
gebruikt om lucht onder overdruk te bevochtigen en eventueel te verwarmen [CBO, 2001;
Kempenhaeghe, pers. comm.].
Accessoires:
- masker (neus/oraal);
- slang;
- filters;
- luchtbevochtigers;
- voedingskabel.
De keuze van de apparatuur is formeel de verantwoordelijkheid van de specialist. In praktijk
zijn de voorschrijvers bij de keuze van een CPAP-apparaat afhankelijk van het contract dat
bestaat tussen zorgverzekeraars en leveranciers en hebben zij daardoor nauwelijks invloed op
de keuze van het apparaat.
Het instellen van de apparatuur kan in een ziekenhuis of slaapcentrum plaatsvinden. Patiënten
worden dan een nacht opgenomen en aan de hand van een polysomnografie (onder andere
registratie van hersenactiviteit, ademhalingscurven, zuurstofgehalte van het bloed en
lichaamshouding) wordt de drukinstelling bepaald. Ook komt het voor dat ziekenhuizen
gebruik maken van de diensten van een leverancier die met behulp van een Auto-PAP de