Geavanceerde medische technologie in de thuissituatie ...

RIVM rapport 265011004 pag. 109 van 132
Speciaal voor het thuisgebruik van vernevelaars is een richtlijn verschenen. Deze richtlijn is
opgesteld omdat onderzoek uitwees dat in Nederland onvoldoende werd voldaan aan de
voorwaarden voor verantwoord gebruik van deze apparatuur. Zo bleken de kwaliteit van
vernevelapparaten en geneesmiddelen, het ontbreken van regionale afstemming, het
ontbreken van of onduidelijkheid over instructie ten aanzien van reiniging, gebruik en
voorlichting belangrijke knelpunten. Voorwaarden voor het gebruik van vernevelapparatuur
thuis zijn bijvoorbeeld mondelinge en schriftelijk instructie door een (transmurale)
gespecialiseerde verpleegkundige, het volgen van de juiste reinigingsprocedure en
ondersteuning van het zorgproces door de leverancier [TNO-PG, 2003].
De risico’s bij het gebruik van vernevelaars zijn opgenomen in de onderstaande tabel en zijn
te verdelen in risico’s met betrekking tot gebruik en onderhoud, medicatierisico’s, en risico’s
die voortvloeien uit de organisatie van zorg. Waar in de literatuur beheersmaatregelen
worden genoemd zijn deze in het overzicht opgenomen.
Tabel 31. Voorbeelden van risico’s en beheersmaatregelen bij gebruik van vernevelaars thuis.
Risico’s Beheersmaatregelen
Gebruik en onderhoud van de apparatuur
Afbreken of losschieten van onderdelen. Dit kan
gevaar voor inslikken van onderdelen met zich
meebrengen.
Geen of onvoldoende luchtstroom of toevoer
van medicatie.
Luchtweginfecties door verontreinigde
apparatuur.
Verkeerde reinigingsmethode. Mogelijk is de
door de fabrikant aanbevolen reinigingsmethode
niet geschikt voor gebruik van vernevelaars in
de thuissituatie.
Slecht functioneren van de apparatuur door
verkeerd onderhoud en reiniging.
Ondeskundig en verkeerd (onder andere
verkeerde inhalatietechniek, geneesmiddel niet
geschikt voor type vernevelaar) gebruik
waardoor effectiviteit van de therapie afneemt.
Periodiek onderhoud.
Dagelijkse reiniging (zie algemene
reinigingsmethode WIP (2003)).
Tijdige vervanging van stof- en bacteriefilters.
Instructie en training voor gebruik.
Het gebruik van ultrasone vernevelaars zonder
koppelwater wordt ontraden, omdat deze niet
goed te reinigen en desinfecteren zijn. Vervangen
van het koppelwater van ultrasone vernevelaars
bij iedere reinigingsbeurt.
Voor reinigingsprocedure: zie algemene
reinigingsmethode WIP (2003) en periodiek
onderhoud.
De zorgleverancier dient de reinigingsmethode te
beoordelen en dient indien noodzakelijk een
andere reinigingsmethode te geven.
Juiste reinigingsprocedure (zie algemene
reinigingsmethode WIP (2003)) en periodiek
onderhoud. (Mondelinge) voorlichting over deze
aspecten.
Training en voorlichting.