03.08.2013 Views

4 Extrachromosomaal DNA - Secundair

4 Extrachromosomaal DNA - Secundair

4 Extrachromosomaal DNA - Secundair

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

24<br />

chromatine = <strong>DNA</strong> + histonen<br />

Een chromatinevezel is het geheel van een draadvormige <strong>DNA</strong>-molecule en histonen. De histonen fungeren<br />

daarbij als een spoel of een klos, waarrond de draadvormige <strong>DNA</strong>-moleculen kunnen worden<br />

opgewonden.<br />

Naast hun functie van verpakken van <strong>DNA</strong>, spelen histonen ook een regulerende rol in de manier waarop<br />

<strong>DNA</strong> toegankelijk is voor decodering.<br />

Het geheel, een <strong>DNA</strong>-draad gewikkeld rond een octomeer van histonen, is een nucleosoom. De nucleosomen<br />

geven de chromatine het uitzicht van een parelsnoer. In die vorm spreken we van euchromatine,<br />

waarin het <strong>DNA</strong> bereikbaar is voor decodering en het dus actief kan zijn.<br />

<strong>DNA</strong>-molecule<br />

octomeer van<br />

histonen<br />

<strong>DNA</strong><br />

nucleosoom<br />

H1-histon<br />

30 nm<br />

chromatinevezel<br />

Chromatinevezels kunnen met behulp van langgerekte H1-histonen compacter opgerold zijn. De nucleosomen<br />

liggen dan veel dichter bij elkaar en zijn regelmatig gestapeld. We spreken van heterochromatine.<br />

In die vorm is het <strong>DNA</strong> moeilijk te bereiken voor decodering en is het dus inactief.<br />

<strong>DNA</strong>-replicatie<br />

<strong>DNA</strong>-replicatie is een kopieerproces waarbij al de informatie in het <strong>DNA</strong> getrouw gekopieerd wordt tot de<br />

dubbele hoeveelheid, om het <strong>DNA</strong> dan te verdelen over de dochtercellen.<br />

3’<br />

zone binnen<br />

de replicatielus<br />

3’<br />

5’<br />

D<br />

P<br />

D<br />

P<br />

T<br />

5’<br />

D<br />

T<br />

A<br />

D<br />

A<br />

P<br />

P<br />

P<br />

D<br />

P<br />

C<br />

P<br />

D<br />

D<br />

D<br />

C<br />

G<br />

G<br />

P<br />

P<br />

D<br />

enzym<br />

<strong>DNA</strong>-ligase<br />

P<br />

G<br />

P<br />

D<br />

G<br />

C<br />

D<br />

5’<br />

C<br />

P<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

D<br />

C<br />

G<br />

G<br />

P<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

T<br />

A<br />

D<br />

A<br />

P<br />

P<br />

3’<br />

P<br />

D<br />

D<br />

D<br />

C<br />

G<br />

D<br />

G<br />

P<br />

P<br />

D<br />

G<br />

C<br />

D<br />

P<br />

G<br />

P<br />

D<br />

D<br />

C<br />

P<br />

P<br />

D<br />

P<br />

A<br />

P<br />

D<br />

D<br />

A<br />

T<br />

D<br />

T<br />

P<br />

T<br />

enzym<br />

<strong>DNA</strong>-polymerase<br />

P<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

T<br />

A<br />

D<br />

A<br />

P<br />

5’<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

G<br />

C<br />

D<br />

C<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

T<br />

A<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

G<br />

C<br />

P<br />

P<br />

D<br />

enzym<br />

<strong>DNA</strong>-helicase<br />

D<br />

G<br />

C<br />

D<br />

P<br />

D<br />

P<br />

C<br />

G<br />

D<br />

P<br />

A<br />

P<br />

D<br />

replicatievork<br />

D<br />

P<br />

P<br />

D<br />

D<br />

P<br />

5’<br />

3’<br />

eerst aangehechte nucleotiden<br />

laatst aangehechte nucleotiden<br />

Het enzym <strong>DNA</strong>-helicase ontwindt de dubbele helix en laat de twee strengen een stukje uit elkaar gaan<br />

door het verbreken van de H-bruggen tussen de basen.<br />

<strong>DNA</strong>-polymerase is nodig om nieuwe nucleotiden aan te hechten op een bestaande <strong>DNA</strong>-enkelstreng.<br />

Omdat <strong>DNA</strong>-strengen een antiparallelle oriëntatie hebben, zal <strong>DNA</strong>-polymerase aan de originele<br />

3’ 5’-streng continu nucleotide na nucleotide aanhechten, zonder onderbreking. Op de originele<br />

5’ 3’-streng zal de nieuwgebouwde streng discontinu tot stand komen en aanvankelijk bestaan uit korte<br />

stukjes met onderbrekingen.<br />

Het enzym <strong>DNA</strong>-ligase zorgt ervoor dat die korte stukjes polynucleotiden in de suiker-fosfaatruggengraat<br />

aaneengehecht worden.<br />

INKIJKEXEMPLAAR<br />

Als een <strong>DNA</strong>-molecule volledig gerepliceerd is, zijn er twee nieuwe <strong>DNA</strong>-moleculen ontstaan die elk bestaan<br />

uit een oude en een nieuwe streng. Daarom zeggen we dat <strong>DNA</strong>-replicatie semiconservatief is. De<br />

nieuwgevormde <strong>DNA</strong>-moleculen zijn qua basensequentie onderling identiek en identiek aan de oorspronkelijke<br />

<strong>DNA</strong>-molecule.<br />

T<br />

T<br />

A<br />

G<br />

C<br />

P<br />

D<br />

P<br />

D

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!