rapport - Universiteit Antwerpen

Monitoraat op Maat – Academisch Nederlands 35
5.2 Knelpunten gekoppeld aan de bevindingen vanuit het Monitoraat op maat
In deze paragraaf vergelijken we de antwoorden van de docenten met de bevindingen vanuit het
Monitoraat op maat – taalondersteuning academisch Nederlands voor studenten aan de Universiteit
Antwerpen (2008-2009). Ten eerste gaan we na in hoeverre de noden die de docenten aangeven,
terugkomen in de ondersteuning aan studenten op het taalmonitoraat (zie bijlage 1). Specifiek wat de
schrijfvaardigheid betreft, leggen we de vastgestelde knelpunten die docenten signaleren met
schrijftaken naast de resultaten van een schriftelijke screening bij 97 eerstejaarsstudenten
Communicatiewetenschappen (bijlage 2). Voor leesvaardigheid en het schrijven van een e-mail
maken we de vergelijking met de screening van 105 studenten Wetenschappen en Farmaceutische,
Biomedische en Diergeneeskundige wetenschappen (Berckmoes en Rombouts, 2009; bijlage 3).
Schrijfvaardigheid
Opbouw en samenhang van een tekst
Docenten signaleren vooral problemen op het gebied van de schrijfvaardigheid. Bij schrijfopdrachten
komt gebrekkige opbouw en samenhang naar voor als het belangrijkste knelpunt. Docenten hechten
veel belang aan de organisatie, opbouw en samenhang van een tekst omdat daarvan een grote
invloed uitgaat op de inhoud, en dus rechtstreeks op het cijfer dat een student behaalt.
De ervaring vanuit het Monitoraat op maat ligt in dezelfde lijn als wat de docenten ondervinden. Op de
schrijfopdracht voor eerstejaarsstudenten Communicatiewetenschappen (COM) scoren de
deelnemers het zwakst op tekststructuur (zie bijlage 2). Vooral het schrijven van een relevante
inleiding en besluit is problematisch, gevolgd door het ontbreken van een logische samenhang tussen
alinea’s en zinnen. Van de studenten die ondersteuning vragen bij schriftelijke taken (papers,
examenantwoorden) blijken de meesten – zoals blijkt uit de analyse van de screeningstekst -
problemen te ondervinden met tekstopbouw en samenhang (bijlage 1). Op het gebied van
tekststructuur stelt het Monitoraat op maat geen significant verband vast met de taalachtergrond.
Stijl
Docenten ondervinden dat het hanteren van een geschikte stijl een groot aanpassingsvermogen
vergt van veel eerstejaarsstudenten. In de professionele bachelors noemen de respondenten het
ontbreken van een heldere en vlotte formulering het grootste knelpunt. In de academische
opleidingen komt daar nog precies en objectief taalgebruik bij.
Dat het hanteren van de juiste stijl voor een groot aantal studenten geen evidentie is, blijkt ook uit de
de score voor stijl op de schrijfopdracht van COM-studenten die bij het begin van het academiejaar
’08-’09 werd afgenomen van 97 studenten. Maar liefst 63,9% van de studenten behaalt een
onvoldoende voor één of meer van de volgende stijlaspecten: heldere verwoording (28%), objectief en
zakelijk woordgebruik (37,1%) en precieze verwoording (33%). Ook op het Monitoraat op maat volgde
in de periode 2008-2009 het grootste deel van de studenten ondersteuning voor stijl (83%),
voornamelijk bij het schrijven van een paper. De bevindingen op dit gebied sluiten aan bij de
vaststellingen van de docenten: studenten hebben weinig ervaring met het woordgebruik in de
hogeronderwijscontext. Vooral studenten met een niet- (of niet uitsluitend) Nederlandstalige
achtergrond signaleren problemen met nieuwe woorden (zie bijlage 1). Daarnaast heeft een aantal
studenten geen goed beeld van wat wetenschappelijke stijl precies inhoudt.
E-mails
Problemen met structuurvaardigheid en het hanteren van de gepaste stijl doen zich ook voor bij het
schrijven van e-mails naar docenten. Door een gebrek aan logische opbouw komt de boodschap niet
over en mist het e-mailbericht relevante informatie, waardoor de communicatie in het gedrang komt.
Hoewel dit geen directe invloed heeft op de studieresultaten, leidt het bij docenten tot irritatie. Dit
© Universiteit Antwerpen – LINGUAPOLIS
LINGUAPOLIS werd bekroond met het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs 2009.