rapport - Universiteit Antwerpen

Monitoraat op Maat – Academisch Nederlands 30
Er zijn weinig studenten die vlot een artikel uit de Knack kunnen lezen. Dat komt
voornamelijk door woordenschatarmoede. Als ze een woord niet kennen -
speculeren, bijvoorbeeld – dan zijn ze ook niet zelfredzaam: ze kunnen zich niet
altijd redden aan de hand van structuur of context. (LERb)
Studenten krijgen bij het lezen ook te maken met een grote hoeveelheid vakspecifieke woordenschat.
Die taal van die wetgeving is ook niet mooi, dat is een enorme aanpassing: zinnen,
bijvoorbeeld, die beginnen met “Overwegende dat …”. (RECH)
In twee richtingen besteden docenten expliciet aandacht aan de leesvaardigheid van de studenten.
(LERb, RECH).
(…) een collega heeft een vak ‘lezen van teksten’. Daar worden de meer
technische zaken aangeleerd, specifieke termen zoals een wettekst, alsook meer
algemene teksten die worden gelezen. Ze krijgen ook een vak
rechtstaalbeheersing. Dus ze worden enorm ondersteund in de opleiding. Ze
krijgen begrijpend lezen uit het middelbaar, maar dan toegespitst op een juridische
tekst. (RECH)
Andere respondenten geven aan dat ze studenten meer willen sturen of begeleiden bij hun
zelfstandige leestaken. Op het gevaar af ‘te schools’ te worden, geven ze expliciete instructies bij de
leesopdrachten (PSW, CHEM) of controleren ze met behulp van kleine testjes in het begin van de les
of studenten hun leeswerk hebben gedaan (FBD).
Ik speel ook met het idee om al richtvragen te geven, bijvoorbeeld om al de
opgaven van oefeningen te geven, zodanig dat ze kunnen lezen naar een
oplossing toe. (CHEM)
We hebben op voorhand op Blackboard testen die de studenten moeten invullen.
Ze moeten deze testen invullen vooraleer ze naar het practicum komen. (…) Dat
helpt ons om te controleren of ze de practicumhandleiding vooraf hebben gelezen.
Zo zijn ze beter voorbereid en weten ze in grote lijnen wat ze moeten gaan doen
en kunnen ze beter de tijd inschatten die ze gaan nodig hebben. (…) Er wordt elk
practicum nagekeken of die test ingevuld is. Als die niet ingevuld is, sturen we de
student weg om de test in te vullen. Niet alleen als afschrikeffect maar ook als een
belangrijk signaal: kom hier voorbereid naartoe. Dat helpt wel, de sessies vorderen
dan. (FBD)
Ze zien de werkfiche als een verplicht nummer, een extra taak in plaats van een
hulpmiddel om hun doel te bereiken: goede bronnen vinden. Misschien werkt de
opdracht dit wel in de hand: als je letterlijk vraagt ‘zoek 7 werken’, dan krijg je die,
dan doen ze dat vlug de dag ervoor. En dan moet je daarvoor punten geven.
Terwijl de essentie is: zoek goede literatuur, en dat missen ze nu. (PSW)
Eén respondent heeft het plan opgevat om een screening leesvaardigheid in te voeren bij het begin
van het eerste academiejaar (CHEM).
We willen aan die [chemie]test een taalstuk koppelen. (…) De vraag is: kan je iets
opzoeken? Kan je iets interpreteren? (CHEM)
Tegelijkertijd wordt verwacht dat studenten met een slechte leesvaardigheid moeilijkheden zullen
ondervinden bij hun studie. Studenten krijgen veel leesopdrachten die ze zelfstandig moeten
uitvoeren. Van studenten die bij aanvang van hun hogere studie geen leescultuur hebben opgebouwd,
vergt dit een grote aanpassing en bijsturing (RECH, PSW, OOW+).
© Universiteit Antwerpen – LINGUAPOLIS
LINGUAPOLIS werd bekroond met het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs 2009.