rapport - Universiteit Antwerpen

Monitoraat op Maat – Academisch Nederlands 28
4.2 Leesvaardigheid
Doordat de meeste leesopdrachten zelfstandig worden uitgevoerd, hebben docenten geen duidelijk
beeld van de leesvaardigheid van hun studenten. Alleen als lezen aan bod komt in de les (RECH,
LERb) of tijdens individuele feedbackmomenten (PSW, CHEM) worden er soms problemen
vastgesteld.
Tegelijkertijd noemen vrijwel alle respondenten lezen een belangrijke vaardigheid om te studeren in
het hoger onderwijs. Studenten moeten goed kunnen lezen in functie van:
- het voorbereiden van lessen en practica
- het verwerken en studeren van grote hoeveelheden leerstof
- het zoeken, selecteren en interpreteren van informatie
- het begrijpen van instructies bij zelfstandig uit te voeren opdrachten
- het oplossen van examenvragen
Afhankelijk van de opleiding en de taken die moeten worden uitgevoerd, benadrukken de
respondenten het belang van verschillende manieren van lezen: scannend en gericht lezen (CHEM,
RECH, PSW), structurerend lezen (PSW, RECH, OW+), kritisch lezen (OW+), gedetailleerd lezen
(CHEM, RECH) of een combinatie hiervan:
Dus uiteindelijk is taalvaardigheid voor mij: lezen, teksten begrijpen, zowel het
detail, daar het belang van kunnen zien als zelf een synthese kunnen maken. Dat
is allemaal heel belangrijk. (CHEM)
In een aantal academische opleidingen geldt dat studenten uit een grote hoeveelheid tekst snel
relevante informatie moeten kunnen selecteren (PSW, CHEM, RECH, RECH+, OW). Ze moeten
daarvoor syllabi, artikels en naslagwerken gericht scannen op bruikbare informatie, i.e. informatie die
hen helpt een antwoord op een specifieke probleemstelling te formuleren.
Het is belangrijk om teksten vlug te kunnen lezen, vlug zien of het relevant is voor
je probleemsituatie of niet. Vooral bij ons, met die geschreven bronnen is dat heel
belangrijk: ze moeten veel lezen. Bij ons is een boek vaak niet iets dat je uitleent,
maar een naslagwerk. Je neemt de passages door die relevant zijn. Je moet snel
kunnen lezen, snel zien of iets interessant is of niet. (RECH)
Een geschikte leesstrategie toepassen is van belang bij zelfstandige leesopdrachten, waarbij
studenten zonder begeleiding actief aan de slag moeten met grote hoeveelheden informatie.
Er staat meer in de cursus dan ze nodig hebben: de belangrijke dingen moeten ze
zelfstandig uit de cursus kunnen halen. (FBD)
Hoe snel zijn ze in staat om informatie vanuit een nieuwe tekst op te nemen en er
iets mee te doen, dus echt te interpreteren? ‘Wat is hier nu de betekenis?’ Want
volgens mij stoelt daar alles bijna op wat ik met hen probeer te doen: [minder uren
doceren, en tijd vrijmaken voor voorbereidende zelfstudie] (…) als ik ga zeggen,
hier, we gaan deze week met dat hoofdstuk werken, die twee uur zijn dan voor jou
voorzien, dan moeten zij in staat zijn om daar al heel wat informatie uit te halen.
(CHEM)
Kortom, studenten moeten al lezend grote hoeveelheden informatie verwerken. Ze moeten teksten
beoordelen, analyseren, selecteren, synthetiseren. Hierbij staat de vaardigheid om structuur aan te
brengen in wat men leest centraal (PSW, RECH, OW+).
Bijvoorbeeld: hoe ga ik om met de informatie die wordt aangereikt? Hoe kan ik
daar het kaf van het koren scheiden? Hoe kan ik een structuur aanbrengen in die
hoeveelheid van informatie? (OOW+)
© Universiteit Antwerpen – LINGUAPOLIS
LINGUAPOLIS werd bekroond met het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs 2009.