rapport - Universiteit Antwerpen

Monitoraat op Maat – Academisch Nederlands 24
Problemen met stijl en register ontstaan volgens de docenten vaak doordat studenten niet weten wat
er van hen op dit vlak verwacht wordt.
Correcte taal: grammatica en woordgebruik
Volgens de respondenten hangt de mate waarin studenten taalfouten maken enerzijds samen met de
taalachtergrond en vooropleiding, anderzijds met de (on)zorgvuldigheid waarmee studenten
schrijven.
Studenten van wie het Nederlands niet de (enige) moedertaal is, maken fouten tegen de lidwoorden,
verbuigingen van het adjectief, werkwoordvervoegingen en syntaxis (HAN, LERb, FBD, PSW). Vooral
in opleidingen met veel studenten uit het TSO en BSO vormt grammaticale incorrectheid een
probleem.
Bij ons is bijna geen ASO-student te bekennen (…). Het probleem is ook dat de
allochtonen het zwakst presteren. Ze hebben lidwoordproblemen, maken fouten
tegen de werkwoordvervoeging, interpunctie, ... En de meesten weten het van
zichzelf. Veelal geraken die in paniek en gaan ze plagiaat plegen omdat ze weten
dat hun taal te zwak is. (HAN)
Onder studenten met een andere taalachtergrond heb je mensen voor wie taal
absoluut geen probleem is en je hebt er die nog altijd heel gebrekkig Nederlands
schrijven. Dat zie ik dan vooral aan de e-mails die binnenkomen. ‘Het’ en ‘de’
worden door elkaar gehaald, de vervoeging van de werkwoorden zit soms moeilijk.
(RECH)
Volgens de docenten in de academische bachelor worden bij eerstejaarsstudenten met een
anderstalige achtergrond grammaticale fouten niet aangerekend bij een paperopdracht (PSW) of op
een schriftelijk examen (FBD, TEW). Eén respondent meldt dat anderstaligen een speciaal stickertje
op hun examen kunnen kleven om de docent te laten weten dat ze niet-Nederlandstalig zijn (FBD).
Een andere respondent veronderstelt dat correct taalgebruik wel een issue zou zijn als het aantal
studenten met een niet-Nederlandstalige achtergrond in zijn richting toenam.
Je moet al heel slecht zijn om op Nederlandse taalvaardigheid te buizen: het is hun
moedertaal. Moesten we meertalige studenten hebben, dan zou dat er heel anders
uitzien. (LERb)
Ook moedertaalsprekers Nederlands maken grammaticale fouten: ze kennen bepaalde regels niet
(TEW) of maken fouten uit slordigheid (PSW, FBD, RECH+). De mate waarin taalfouten wegen op het
resultaat hangt af van de aard van de taak. Twee respondenten trekken punten af voor grammaticale
fouten bij een paperopdracht, maar niet op een schriftelijk examen.
Op papers en thesissen is de taal en de stijl een element. Ik denk dan vooral aan
essentiële fouten tegen de taal, zoals onvolledige zinnen. (RECH)
Op taalfouten reken ik wel af bij de paper, maar de meeste fouten zijn: spaties
vergeten, woorden vergeten of het onderwerp staat niet in de zin. Ook: het
werkwoord klopt niet met het onderwerp. Dat zijn typisch dingen die je voor hebt
als je schrijft, je begint dan dingen bij te passen en dan laat je dingen staan. Je
moet je tekst dus nalezen, want die fouten reken ik aan. (PSW)
De mate waarin taalfouten doorwegen in de beoordeling, hangt af van het vak en de docent. Drie
respondenten wijzen op de nood aan uniformiteit, omdat sommige docenten strenger toekijken op
taal dan anderen (PSW, TEW, FBD).
Je hebt collega’s die echt bezig zijn met taal en die het zwaarder zullen laten
doorwegen. Er is bijvoorbeeld een collega die hoofdredacteur is van een
vaktijdschrift en die doet niet anders dan op taal evalueren. (TEW)
© Universiteit Antwerpen – LINGUAPOLIS
LINGUAPOLIS werd bekroond met het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs 2009.