Inventaris - Nederlands Architectuurinstituut

CUYPERS I N L E I D I N G 1
KORTE BIOGRAFISCHE SCHETSEN
P.J.H. CUYPERS
Inleiding
Cuypers’ betekenis
P.J.H. Cuypers (1827-1921) is één van de bekendste Nederlandse negentiendeeeuwse
architecten. Zijn omvangrijke oeuvre omvat behalve nieuwbouw en
restauraties ook vormgeving van interieurs en ontwerpen voor decoratie en
kunstnijverheid. Cuypers is vooral bekend geworden met zijn ontwerp van het
Rijksmuseum in Amsterdam dat als gebouw een synoniem moest zijn van
Rembrandts Nachtwacht en de schilderijen van de Hollandse meesters in de
Gouden Eeuw. De invloed en betekenis van Cuypers waren zo groot omdat hij
als architect van de Rijksmuseumgebouwen zijn stempel drukte op een aantal
gebouwen van de Rijksoverheid, talloze restauraties uitvoerde en voor roomskatholieke
instellingen vooral in het zuidelijk deel van Nederland maar ook
bijvoorbeeld in Friesland een groot aantal kerken realiseerde. Op volgende
generaties architecten had hij grote invloed, mede door zijn betrokkenheid bij het
(teken)onderwijs, zijn eigen kunstwerkplaats en de door hem gestichte
kunstnijverheidsschool Quellinus. Bovendien was Cuypers in de tweede helft van
de negentiende eeuw een van de voormannen van de zich emanciperende
katholieke zuil. Als zodanig speelde hij een vooraanstaande rol in het culturele en
maatschappelijke leven van zijn tijd.
Enkele jaartallen
Pierre Cuypers (Petrus Josephus Hubertus) werd in Roermond geboren op 16
mei 1827 en overleed daar op 3 maart 1921. Hij was de zoon van Johannes
Hubertus Cuypers (1769-1858), koopman en kerkschilder, en Maria Joanna Bex
(1781-1874). Na zijn opleiding aan het Stedelijk College in Roermond volgde hij
van 1845 tot 1849 in Antwerpen lessen bouwkunst aan de Académie de peinture,
sculpture et architecture. Cuypers was een goede leerling, in 1849 ontving hij de
Prix d’Excellence. Na zijn opleiding in België keerde hij in 1849 terug naar
Roermond. In 1850 trouwde Cuypers met Rosalie de Vin en zij kregen twee
dochters. Zijn vrouw overleed op 7 november 1855. In 1859 hertrouwde Cuypers
met Antoinette Catharine Thérèse Alberdingk Thijm, met wie hij twee zoons en
drie dochters kreeg. Tot 1865 woonde hij met zijn gezin in Roermond, in 1865
verhuisde hij naar Amsterdam en in 1897, toen Cuypers 70 jaar werd, verhuisde
hij weer naar Roermond.
1
Voor de inleiding is het archief geraadpleegd, de beschikbare literatuur (zie de
lijst van geraadpleegde literatuur op pagina 33) en de knipselmappen (op te
vragen in de bibliotheek van het NAi).
2