PATRIMONIUM- DOCUMENTATIE - Fiscus.fgov.be
PATRIMONIUM- DOCUMENTATIE - Fiscus.fgov.be
PATRIMONIUM- DOCUMENTATIE - Fiscus.fgov.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
P A T R I M O N I U M -<br />
D O C U M E N T A T I E<br />
© Alain Van de Maele
BrAsschAAt © regie der geBouwen
Voorwoord<br />
De hervorming binnen de FOD Financiën welke jaren geleden werd opgestart en <strong>be</strong>kend onder de naam<br />
Coperfin, vervolgt haar onvermijdelijke weg. De Patrimoniumdocumentatie wordt grondig geherstructureerd,<br />
voert nieuwe werkmethodes in en maakt zich vertrouwd met de nieuwe informaticatools. Dit is een<br />
werk van lange adem, maar tegen welke prijs?<br />
Onze Administratie telt ongeveer 6.000 ambtenaren van wie het merendeel is tewerkgesteld in gedecentraliseerde<br />
operationele diensten. Het komt erop neer dat zij het zijn die dagelijks op het terrein worden<br />
geconfronteerd met de modernisering en de resem ingrijpende veranderingen van alle aard. Ik zou zelfs<br />
durven <strong>be</strong>weren dat zij het hart van onze organisatie zijn en dat het van primordiaal <strong>be</strong>lang is om na deze<br />
eindeloos lijkende tijd de vinger aan de pols te houden! Het is dan ook hun standpunt en hun kritische<br />
stem die op de pagina’s van dit verslag worden weergegeven, weliswaar genuanceerd en met de nodige<br />
terughoudendheid tegenover de autoriteiten. Tussen de regels door komen evenwel bitterheid en teleurstelling<br />
naar boven maar evenzeer een grote dosis goede wil. Het is duidelijk dat de inkrimping van het<br />
personeels<strong>be</strong>stand zich duidelijk laat voelen en dat de aangekondigde nieuwe tools op zich laten wachten.<br />
Uiteraard moet de modernisering er komen, maar in afwachting van de invoering van de ermee gepaard<br />
gaande technologie, is het van essentieel <strong>be</strong>lang dat de dagelijkse werkzaamheden worden verricht met<br />
de <strong>be</strong>schikbare middelen en dat aan de burgers de vereiste dienstverlening wordt verstrekt; dit is immers<br />
terecht een van de <strong>be</strong>langrijkste drijfveren van al deze veranderingen. En hoewel de organisatie intern<br />
gewis onder deze veranderingen te lijden heeft, apprecieert de burger op zijn <strong>be</strong>urt ongetwijfeld de nieuwe<br />
aanpak die aan de basis ligt van al onze acties. Ik <strong>be</strong>n er dus bijzonder trots op te kunnen vaststellen dat de<br />
ambtenaren van de Patrimoniumdocumentatie er meer dan ooit een erezaak van maken zich gewetensvol<br />
te kwijten van het groot aantal taken dat hen is toevertrouwd, ondanks het ongemak dat een nog niet volledig<br />
verwezenlijkte hervorming met zich meebrengt. Ik neem deze gelegenheid bovendien te baat om ze<br />
te <strong>be</strong>danken, om op mijn <strong>be</strong>urt te <strong>be</strong>nadrukken dat ik hun stem heb gehoord en dat ze op mijn volledige<br />
steun kunnen rekenen. Naast af<strong>be</strong>eldingen van enkele gebouwen waarin onze diensten zijn gehuisvest,<br />
vindt u op de volgende pagina’s het standpunt van onze ambtenaren en de <strong>be</strong>cijferde resultaten van hun<br />
werkzaamheden in onze statistieken.<br />
Veel leesgenot<br />
DANIEl DE BrONE<br />
Administrateur-generaal
Algemene<br />
Administraties<br />
de Federale oVerheidsdienst Financiën<br />
fiscAliteit<br />
stafdiensten<br />
Beleidsexpertise en<br />
-ondersteuning<br />
strAtegische<br />
coördinAtie en<br />
coMMunicAtie<br />
personeel en<br />
orgAnisAtie<br />
douAne en<br />
Accijnzen<br />
Voorzitter VAn het<br />
directiecoMité<br />
inning en<br />
inVordering<br />
strijd tegen de<br />
fiscAle frAude<br />
Begroting en<br />
Beheerscontrole<br />
inforMAtie- en<br />
coMMunicAtietechnologie<br />
logistiek<br />
Patrimoniumdocumentatie<br />
stafdiensten<br />
thesAurie
Administraties<br />
stafdiensten<br />
opMetingen &<br />
wAArderingen<br />
de algemene administratie Van de Patrimoniumdocumentatie<br />
operAtionele expertise<br />
en -ondersteuning<br />
operAtionele<br />
coördinAtie en<br />
coMMunicAtie<br />
rechtszekerheid<br />
AdMinistrAteur-generAAl<br />
pAtriMoniuMdiensten<br />
operAtionele diensten<br />
serVices opérAtionnels<br />
serVices opérAtionnels<br />
diensten VAn de<br />
AdMinistrAteur-generAAl<br />
inforMAtie<br />
VerzAMeling &<br />
-uitwisseling<br />
niet-fiscAle<br />
inVordering<br />
dAVo
I<br />
STANDPUNTEN<br />
OPERATIONELE<br />
D I E N S T E N<br />
VAN DE<br />
Brussel - finto
De antennes Opmetingen & Waarderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8<br />
De diensten van het Kadaster te Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11<br />
Een front office en een back office te Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
De reorganisatie van de diensten van het Kadaster te Brussel . . . . . . . . . . . . . 13<br />
Een moderne patrimoniale documentatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />
De klantvriendelijkheid van de Grote Opmetingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16<br />
Urbain en de stedenbouwkundige vergunningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17<br />
De schattingen van onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18<br />
De pilootantennes Rechtszekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19<br />
De rechtszekerheid waarborgen tot elke prijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22<br />
De Dienst voor alimentatievorderingen doorheen de tijd . . . . . . . . . . . . . . . . 24<br />
De geïntegreerde invordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26<br />
Fin Shop Brussels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28<br />
De aankoopcomités van onroerende goederen in <strong>be</strong>weging . . . . . . . . . . . . . . . 29<br />
Was gut erdacht ist, kündigt sich klar an und... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
de antennes oPmetingen & waarderingen<br />
Wat vOORafGinG...<br />
De jongere generatie is er zich niet van <strong>be</strong>wust,<br />
maar vroeger <strong>be</strong>stond er over het gehele grondgebied,<br />
per provincie, een fijnmazig netwerk samengesteld<br />
uit een hiërarchische structuur van<br />
controlekantoren onder toezicht van inspecties.<br />
Een voldoende aantal personeelsleden verrichtte<br />
naar <strong>be</strong>st vermogen de taken in het kader van gerespecteerde<br />
reglementaire <strong>be</strong>palingen.<br />
De vijftigplussers zullen zich de mutatiedossiers<br />
van de kadastrale afdelingen herinneren die jaar<br />
in jaar uit door dezelfde ambtenaar werden uitgevoerd.<br />
Deze situatie bood voordelen op het vlak<br />
van plaatselijke kennis en contacten, of nog op het<br />
vlak van de regelmatige opvolging van de mutaties.<br />
Maar al is er in de jachtige 21 ste eeuw geen ruimte<br />
voor nostalgie, dan nog moeten we het verleden<br />
<strong>be</strong>grijpen om vat te krijgen op de toekomst. ■<br />
SPEcIALISATIE VAN DE TAKEN EN DE<br />
niEUWE amBtsGEBiEDEn<br />
In 2004, werd gelijktijdig met de nieuwe werkmethodes,<br />
het <strong>be</strong>grip ”antenne” ingevoerd als<br />
aanduiding voor de nieuwe ambtsgebieden. Inmiddels<br />
worden de kadastrale werkzaamheden<br />
eerder ingedeeld per groep van taken dan per kadastrale<br />
afdeling. Deze taakgerichte specialisatie<br />
vereist een meer grootschalige organisatie van<br />
de controlekantoren, t.t.z. de organisatie zoals ze<br />
voorzien is in de Coperfin-hervorming op het niveau<br />
van de toekomstige ”antennes”.<br />
Specialisatie van taken en nieuwe territoriale<br />
ambtsgebieden staan aldus in verband met elkaar.<br />
De verwezenlijking van deze twee doelstellingen<br />
verloopt sindsdien met wisselend succes,<br />
om reden van de onloochenbare inkrimping van<br />
het aantal ervaren personeelsleden. ■<br />
Bergen
Bergen<br />
de antennes oPmetingen & waarderingen (vervolg)<br />
FUNcTIES EN TAKEN tERUGhOUDEnDhEiD En<br />
nOODzakElijkhEiD<br />
Een titularis is <strong>be</strong>last met het <strong>be</strong>heer van de antenne.<br />
De volgende taken worden onder zijn toezicht<br />
geregeld:<br />
- het <strong>be</strong>heer van de inkomende en uitgaande<br />
stukken door secretarissen en administratieve<br />
medewerkers;<br />
- de bijwerking van het digitaal percelenplan en<br />
de kadastrale mutaties door de tekenaars;<br />
- de vaststelling, de controle of de schatting van<br />
de verschillende waarden van een onroerend<br />
goed door de deskundigen.<br />
De gewestelijke directies heb<strong>be</strong>n voor de uitvoering<br />
van deze taken ambtenaren aangesteld<br />
met medewerking van de coördinators <strong>be</strong>last<br />
met het toezicht op deze verschillende werkzaamheden.<br />
De overgang van de vroegere aanstellingen naar<br />
de volledige invoering van de nieuwe functies<br />
<strong>be</strong>tekent een revolutie in de <strong>be</strong>handeling van de<br />
mutatiedossiers. Hierbij wordt een <strong>be</strong>roep gedaan<br />
op technisch talent om zich de nieuwe taken eigen<br />
te maken. Sommige taken kunnen een meer<br />
doorgedreven kennis van informaticatoepassingen<br />
van de nieuwe werkmethodes vereisen.<br />
Het blijft een aandachtspunt dat het personeelslid<br />
het overzicht moet <strong>be</strong>waren van het geheel van de<br />
mutatieverrichtingen, zelfs al is hij op technisch<br />
vlak gespecialiseerd in een <strong>be</strong>paalde taak. ■<br />
Ook een decennium geleden reageerde het<br />
personeel - zoals ieder individu dat met verandering<br />
wordt geconfronteerd - terughoudend op<br />
de online verwerking van de kadastrale mutaties<br />
(Cadnet).<br />
Vandaag de dag is er echter niemand meer die<br />
de vooruitgang gerealiseerd door de online verwerking<br />
van de mutatie in vraag stelt; maar deze<br />
vooruitgang deed zich voor in een periode dat er<br />
meer personeel ter <strong>be</strong>schikking stond. Er moet<br />
wel degelijk erkend worden dat de herstructurering<br />
enkel kan slagen als de informatisering gepaard<br />
gaat met een aangepaste opleiding en met<br />
een voldoende aantal ambtenaren. ■<br />
■ ■ ■
10<br />
de antennes oPmetingen & waarderingen (vervolg)<br />
EEN EERSTE STAP<br />
De oorspronkelijke opdrachten van de diensten<br />
Mutaties en Schattingen van de Administratie<br />
van het Kadaster omvatten een groot gedeelte<br />
van de opdrachten van de toekomstige Administratie<br />
Opmetingen & Waarderingen van de Patrimoniumdocumentatie.<br />
De oprichting van deze Administratie noodzaakt<br />
een hergroepering van de voornoemde diensten.<br />
Maar eerst moesten de huidige ambtsgebieden<br />
aangepast worden aan de gebiedsomschrijvingen<br />
van de toekomstige antennes. Dit is de eerste<br />
stap die werd gerealiseerd. ■<br />
EEn GOk Op DE tOEkOmst<br />
De voor<strong>be</strong>reiding van deze antennes vereist talrijke<br />
inspanningen op het vlak van de logistiek,<br />
in het bijzonder omwille van de verhuizing die<br />
hiermee gepaard gaat. Er moet ook rekening<br />
worden gehouden met het overplaatsen van het<br />
personeel en het toewijzen aan andere werkplaatsen.<br />
Het is ongetwijfeld hier dat de vrees<br />
het meest gegrond is. Voor een groot aantal van<br />
de <strong>be</strong>trokken personeelsleden gaat het om een<br />
serieuse gok op de toekomst, een aangekondigde<br />
revolutie. Zowel voor de specialisatie van<br />
de taken als voor de administratieve hergroeperingen<br />
moet hun instemming worden <strong>be</strong>komen.<br />
Het <strong>be</strong>treft een omwenteling die noodzakelijk is<br />
voor het <strong>be</strong>houd van de kwaliteit van de werkzaamheden<br />
en voor het verhogen van de rechtszekerheid.<br />
■<br />
Bergen
FINTO<br />
In 2009 werden de gewestelijke directie en alle<br />
kantoren van het Kadaster gelegen in het Brussels<br />
Hoofdstedelijk Gewest gehergroepeerd in<br />
het nieuwe FINTO-gebouw (Finance Tower).<br />
FINTO gelegen aan de Kruidtuinlaan te Brussel<br />
is de oude Financietoren die volledig werd gerenoveerd<br />
tot een modern functioneel kantoorgebouw.<br />
■<br />
de diensten Van het kadaster te Brussel<br />
DRiE COpERfin vERWEzEnlijkinGEn DE impaCt Op hEt pERsOnEEl<br />
De hergroepering van de diensten in de FINTO<br />
werd aangegrepen om <strong>be</strong>paalde doelstellingen<br />
van de Coperfin-hervorming, zoals <strong>be</strong>tere werkomstandigheden,<br />
efficiëntere werkmethoden en<br />
een <strong>be</strong>tere dienstverlening, concreet gestalte te<br />
geven. Drie verwezenlijkingen in dit gebouw<br />
zijn:<br />
- de installatie van een front office en een back<br />
office (zie ”Een front office en een back office<br />
te Brussel”);<br />
- de reorganisatie van het werk rond thema’s<br />
(zie ”De reorganisatie van de diensten van het<br />
Kadaster te Brussel”);<br />
- de ontwikkeling van ”real Estate Key”, voor<br />
de schatting van kantoorgebouwen (zie ”Een<br />
moderne patrimoniale documentatie”). ■<br />
Brussel - finto<br />
Grondige wijzigingen in een onderneming veroorzaken<br />
meestal grote onrust bij het personeel.<br />
Sommigen <strong>be</strong>kijken deze wijziging met positieve<br />
gevoelens, terwijl anderen een totaal andere<br />
houding aannemen.<br />
Daarom werd er tijdens de herstructurering<br />
bijzondere aandacht <strong>be</strong>steed aan de communicatie.<br />
De personeelsleden konden hun mening<br />
kwijt terwijl de dienstchefs trachtten de terughoudenden<br />
te overtuigen om de nieuw ingevoerde<br />
werkmethoden te gebruiken. Waar de<br />
jonge personeelsleden er een nieuwe uitdaging<br />
in zien, heb<strong>be</strong>n de ouderen het moeilijker om<br />
zich de nieuwe werkprocessen eigen te maken.<br />
De werklast op de dienstchefs verhoogde aanzienlijk,<br />
omdat zij tijd moesten vrij maken om<br />
hun personeelsleden op te leiden. Voor de front<br />
office verliep dit vrij eenvoudig: de op basis van<br />
een interview gekozen kandidaten, werden perfect<br />
ingelicht over hun toekomstige taken. Ze<br />
heb<strong>be</strong>n zich snel aangepast aan hetgeen men van<br />
hen verwachtte. Zij vervullen hun nieuwe taken<br />
met veel voldoening temeer daar de klanten zich<br />
meermaals lovend heb<strong>be</strong>n uitgelaten over de geboden<br />
dienstverlening. De wachttijden voor het<br />
leveren van informatie zijn bovendien ook gevoelig<br />
gedaald. ■<br />
11
12 een Front oFFice en een Back oFFice te Brussel<br />
Brussel - finto<br />
Onthaal van DE BURGER<br />
Om te <strong>be</strong>antwoorden aan de doelstellingen van<br />
de Coperfin-hervorming, die de burger in het centrum<br />
van de activiteiten van de overheid plaatst,<br />
werd een front en een back office ingericht in het<br />
FINTO-gebouw te Brussel.<br />
Op verdieping -1 <strong>be</strong>vindt zich het ”Infocenter”<br />
opgedeeld in vier zones, waarbij zone B gebruikt<br />
wordt door de Patrimoniumdocumentatie. De<br />
klantenstroom wordt in goede banen geleid via<br />
een elektronisch informatiebord en een elektronisch<br />
ticketting systeem.<br />
Een specifieke ingang werd voorzien voor de<br />
klanten die zich zonder afspraak aanbieden.<br />
Bovendien wordt de toegankelijkheid van de Administratie<br />
ver<strong>be</strong>terd met doorlopende openingsuren<br />
van 9 tot 16 uur. ■<br />
DE FRONT OFFIcE<br />
De front office van de Patrimoniumdocumentatie<br />
verwerkt voornamelijk aanvragen om kadastrale<br />
uittreksels en is onderverdeeld in vier zones: de<br />
wachtruimte, de balie, het <strong>be</strong>talingsloket met de<br />
mogelijkheid tot elektronisch <strong>be</strong>talen en het kantoor<br />
van het diensthoofd.<br />
Het diensthoofd ziet toe op de kwaliteit van de<br />
dienstverlening. Een geïnformatiseerde toepassing<br />
geeft hem permanent een overzicht van het<br />
aantal wachtende klanten en de gemiddelde verwerkingstijd<br />
van een aanvraag. Hij kan zijn organisatie<br />
bijsturen indien nodig. Er wordt eveneens<br />
<strong>be</strong>roep op hem gedaan indien de klanten aanvullende<br />
inlichtingen wensen of wanneer aan hun<br />
verzoek geen gunstig gevolg kan worden gegeven.<br />
■<br />
DE BAcK OFFIcE<br />
De back office <strong>be</strong>vindt zich op de 28 ste verdieping<br />
van het FINTO-gebouw. Hier worden al de aanvragen<br />
om kadastrale uittreksels die schriftelijk<br />
of elektronisch binnenkomen, <strong>be</strong>handeld. Deze<br />
dienst <strong>be</strong>handelt ook alle telefonische oproepen<br />
met <strong>be</strong>trekking tot de aflevering van de kadastrale<br />
uittreksels evenals hieruit voortvloeiende<br />
klachten. ■
vijf thEmatisChE GROEpEn<br />
de reorganisatie Van de diensten Van het kadaster te Brussel<br />
De reorganisatie van de diensten was noodzakelijk<br />
om het hoofd te bieden aan de vermindering<br />
van en het gebrek aan gekwalificeerd personeel.<br />
Een thematische aanpak werd gevolgd. Elke antenne<br />
wordt samengesteld uit gespecialiseerde<br />
groepen onder een algemene coördinatie. Door<br />
de hergroepering van de antennes Opmetingen<br />
& Waarderingen in het FINTO-gebouw kon dit<br />
pilootproject worden ontwikkeld.<br />
De vijf thematische groepen zijn:<br />
1. documentenstroom;<br />
2. mutaties en Cadmap;<br />
3. schattingen;<br />
4. <strong>be</strong>zwaren;<br />
5. plan. ■<br />
START VAN EEN EERSTE WERKINSTRUmENT<br />
In een voor<strong>be</strong>reidende fase heb<strong>be</strong>n de directeurs<br />
en de diensthoofden de motivering en de visie<br />
inzake de aanpak van het nieuwe project geëvalueerd.<br />
Daarna werden werkvergaderingen georganiseerd<br />
om de hergroepering uit te voeren door<br />
de opdrachten van elke groep te <strong>be</strong>palen en een<br />
workflow op te stellen voor elk type van document<br />
dat aanleiding kan geven tot een bijwerking<br />
van de patrimoniale databank.<br />
De groepen ”documentenstroom” en ”mutaties<br />
en Cadmap” maken de kern uit van het mutatiege<strong>be</strong>uren.<br />
De groepen ”schattingen” en ”<strong>be</strong>zwaren”<br />
heb<strong>be</strong>n wisselende opdrachten die voortvloeien<br />
uit de eerste twee groepen. Voor een<br />
goede doorstroming van de informatie tussen de<br />
verschillende diensten werd met succes een organisatorische<br />
methodologie ingevoerd. Er werd<br />
ook een handleiding opgemaakt zodanig dat elk<br />
personeelslid kan terugvallen op een naslagwerk<br />
waarin per document de werkprocessen zijn uitgetekend,<br />
hetgeen eveneens nuttig is als opleiding<br />
voor nieuwe personeelsleden. ■<br />
DE GROEpEn En hUn fUnCtiEs<br />
De groep ”documentenstroom” is <strong>be</strong>last met:<br />
- de ontvangst en afgifte van documenten;<br />
- de telefonische oproepen.<br />
De groep ”mutaties en Cadmap” is <strong>be</strong>last met:<br />
- de bijwerking van Prodocs (<strong>be</strong>heersinstrument<br />
voor de bouwvergunningen);<br />
- de voorafgaande identificatie van appartementen<br />
opgenomen in een basisakte;<br />
- de mutaties.<br />
De groep ”schattingen” is <strong>be</strong>last met:<br />
- de vaststelling van het kadastraal inkomen van<br />
gewone gebouwen;<br />
- de vaststelling van het kadastraal inkomen van<br />
nijverheids- en uitzonderlijke gebouwen en<br />
materieel en outillage;<br />
- de <strong>be</strong>zwaren tegen het kadastraal inkomen;<br />
- de samenwerking tussen het Kadaster en de<br />
registratie;<br />
- de samenwerking tussen het Kadaster en de<br />
aankoopcomités.<br />
De groep ”<strong>be</strong>zwaren” is <strong>be</strong>last met het <strong>be</strong>heer en<br />
de verwerking van de <strong>be</strong>zwaren. De buitendiensten<br />
en de diensten van de directie die voorheen<br />
elk hun dossiers <strong>be</strong>handelden, worden samengesmolten<br />
tot één dienst.<br />
De groep ”plan” is <strong>be</strong>last met:<br />
- de invoering van de plans van de landmeters<br />
en de voor<strong>be</strong>reiding van de dossiers voor de<br />
tekenaars van de groep ”mutaties en Cadmap”;<br />
- de voorafgaande identificatie, in de toekomst,<br />
van elk deel van het perceel;<br />
- het <strong>be</strong>heer van het perceelsplan. ■<br />
1
1<br />
een moderne Patrimoniale documentatie<br />
inlEiDinG<br />
Met de Coperfin-hervorming zijn het de experts<br />
van het Kadaster, die in de schoot van de FOD<br />
Financiën geleidelijk alle onroerende schattingen<br />
voor hun rekening nemen. De reorganisatie<br />
van de in verschillende gebouwen te Brussel<br />
gehuisveste kadasterdiensten en hun hergroepering<br />
in de Finto-toren was een uitgelezen kans<br />
om één enkele dienst schatting van onroerende<br />
goederen voor heel Brussel op te richten. Deze<br />
hergroepering van de experts vergemakkelijkt in<br />
grote mate de overdracht van kennis van ervaren<br />
personeel naar <strong>be</strong>ginners en is eveneens een bron<br />
van creativiteit. ■<br />
cONTExT<br />
De informatie m.b.t. de onroerende goederen is<br />
het basisgegeven van het schattingsproces. Deze<br />
informatie is echter vaak moeilijk toegankelijk<br />
en weinig transparant. De kadastrale documentatie,<br />
dienstig om de normale huurwaarde op 1<br />
januari 1975 te <strong>be</strong>palen, volstaat niet altijd meer<br />
voor het uitvoeren van alle huidige schattingsopdrachten.<br />
De <strong>be</strong>lastingplichtige en de juridische<br />
wereld verlangen meer openheid en een <strong>be</strong>tere<br />
motivatie van de schatting van onroerende goederen.<br />
Het aantal te schatten onroerende goederen<br />
neemt toe. Hierbij komen dan nog de rationalisering<br />
van de activiteiten, de vermindering van<br />
personeel en de te respecteren vervaldagen. Deze<br />
situatie leidt onvermijdelijk tot het gebruiken van<br />
een ondersteunend mathematisch model. ■<br />
Brussel - finto
een moderne Patrimoniale documentatie (vervolg)<br />
hEt pROGRamma ”REal EstatE kEy” stanD van zakEn En vOORUitziChtEn<br />
Om hieraan te <strong>be</strong>antwoorden werd er te Brussel<br />
een online programma ontwikkeld: ”real Estate<br />
Key”. Dit programma biedt niet alleen de mogelijkheid<br />
om het kadastraal inkomen vast te stellen<br />
maar stelt vooral een identiteitskaart op van het<br />
onroerend goed met foto’s en met de sleutelparameters<br />
die de verschillende waarden kunnen <strong>be</strong>invloeden:<br />
de huur- en verkoopwaarde, de constructie-<br />
en renovatiekost enz. Deze parameters<br />
zijn duidelijk omschreven en op eenzelfde wijze<br />
voor alle onroerende goederen toegepast. Hierdoor<br />
wordt verwarring vermeden en kan er een<br />
meer <strong>be</strong>trouwbare vergelijking gemaakt worden<br />
tussen de onroerende goederen.<br />
Deze moderne documentatie, gemakkelijk toegankelijk,<br />
speelt een essentiële rol voor een <strong>be</strong>tere<br />
gelijkheid en een grotere transparantie naar<br />
de burger toe. Haar rijkdom en haar aangepaste<br />
structuur zullen op termijn toelaten een mathematisch<br />
model efficiënter aan te sturen. Dit model<br />
zal op zijn <strong>be</strong>urt een <strong>be</strong>tere aanpak verzekeren<br />
van de risicoanalyse van vastgoedschattingen<br />
en dienen als ondersteuning voor de schatting<br />
zelf. ■<br />
Het programma ”real Estate Key” is volledig<br />
operationeel sinds februari 2009 voor de kantoorgebouwen<br />
te Brussel. De uitbreiding van<br />
de toepassing naar de schatting van vele andere<br />
categorieën van onroerende goederen zoals administratieve<br />
gebouwen, hotels en rusthuizen, is<br />
in ontwikkeling. ■<br />
1<br />
Brussel - finto
16<br />
de klantVriendelijkheid Van de grote oPmetingen<br />
hERGEDEfiniEERDE OpDRaChtEn<br />
Voor de Directie voor Grote Opmetingen en Algemene<br />
Plans (DGOAP), <strong>be</strong>perkt de Coperfinhervorming<br />
zich voorlopig tot een herdefiniëren<br />
van haar opdrachten.<br />
Om tot een geografisch informatiesysteem (GIS)<br />
te komen werd al eerder een project gestart tot<br />
digitalisering en het aan elkaar schakelen van de<br />
verschillende kadastrale planbladen. Dit heeft tot<br />
gevolg dat de DGOAP geen afzonderlijke planbladen<br />
meer moet hermeten. Voortaan stellen<br />
ze hun expertise ter <strong>be</strong>schikking van de dienst<br />
Mutaties bij zijn opdracht tot bijwerking van het<br />
kadastraal percelenplan en de identificatie van de<br />
goederen, hoofdzakelijk door het hermeten van<br />
de zones die het voorwerp uitmaken van problematische<br />
mutaties.<br />
De aanzienlijke inkrimping van het gekwalificeerde<br />
personeel heeft hen er ook toe gedwongen<br />
om zich te herpositioneren in het kader van een<br />
<strong>be</strong>tere verhouding kwantiteit-kwaliteit-prijs. ■<br />
DE INTERNE KLANTEN DE ExTERNE KLANTEN<br />
De <strong>be</strong>langrijkste klanten van de DGOAP zijn de<br />
tekenaars of de deskundigen van de dienst Mutaties<br />
die een technisch gekwalificeerde tussenkomst<br />
vragen.<br />
Alhoewel in de meeste gevallen de informaticatoepassing<br />
van de computergestuurde tekening<br />
het mogelijk maakt om het kadastraal plan bij<br />
te werken, is, om blokkerende situaties op te<br />
lossen, het voor sommige schetsen nodig een<br />
<strong>be</strong>roep te doen op de DGOAP. Zijn technische<br />
deskundigheid, zijn informaticatools inzake gespecialiseerde<br />
tekeningen, de mogelijkheid van<br />
opmeting (totaal stations, GPS, enz.), het gebruik<br />
van interne en externe coördinatenstelsels zijn<br />
factoren die de samenwerking tot stand brengen.<br />
Dit verloopt tamelijk eenvoudig aangezien de<br />
aanvragers zich richten tot deze dienst via één<br />
enkele tussenpersoon: de coördinator van de Mutaties.<br />
Het algemeen project tot ver<strong>be</strong>tering van het<br />
kadastraal percelenplan inzake de aaneenschakeling<br />
van de planbladen wordt voortgezet. Het<br />
doel <strong>be</strong>staat erin tot een kwaliteit te komen nodig<br />
voor het tot stand brengen van een geografische<br />
gegevensbank. ■<br />
De DGOAP sluit aan bij een win-win operatie<br />
met de Gewesten in het raam van de ruilverkavelingen.<br />
De Patrimoniumdocumentatie gebruikt<br />
hun digitale gegevens voor het opmaken van<br />
nieuwe kadastrale plans. De ondertekening van<br />
de ruilverkavelingsakten verleent derhalve een<br />
authentiek karakter aan de nieuwe percelen.<br />
De DGOAP komt eveneens tussen bij het opnieuw<br />
vaststellen van de administratieve grenzen<br />
van de gemeenten of van de landen. Deze<br />
operaties vinden plaats in het kader van de ruilverkavelingen<br />
of op aanvraag van de burgemeesters.<br />
■
OvERtUiGEn<br />
Anno 2009 blijft een gering aantal gemeenten<br />
aarzelen om de toepassing Urbain te gebruiken<br />
onder het motto «Het heeft altijd goed gewerkt<br />
zoals het was, we gaan nu niet alles ondersteboven<br />
gooien!». Om die aarzeling te overwinnen<br />
heb<strong>be</strong>n de ambtenaren van het Kadaster opnieuw<br />
sensibiliseringsacties ondernomen.<br />
Deze acties heb<strong>be</strong>n gunstige gevolgen opgeleverd.<br />
Na meermaals de strijd tegen het scepticisme<br />
te heb<strong>be</strong>n aangegaan, zijn deze ambtenaren<br />
erin geslaagd een groot aantal stedenbouwkundige<br />
diensten te overtuigen om te kiezen voor de<br />
toepassing Urbain.<br />
De hoop om de werkmethodes te standaardiseren<br />
in het kader van de verwerking van de verzending<br />
van de lijsten van de bouwvergunningen is<br />
derhalve niet langer een utopie. ■<br />
urBain en de stedenBouwkundige Vergunningen<br />
infORmatisEREn Om DE inkRimpinG van hEt pERsOnEEl tE vERhinDEREn<br />
De mogelijkheid op een <strong>be</strong>tere samenwerking<br />
tussen alle stedenbouwkundige spelers - een<br />
overtuigend argument om zich aan te sluiten bij<br />
de aanhangers van Urbain - heeft nieuwe werkperspectieven<br />
geopend. Deze toepassing <strong>be</strong>tekent<br />
in de eerste plaats een aanzienlijke verlichting<br />
van het werk voor een groot aantal mensen<br />
die aanhoudend <strong>be</strong>zig zijn met het coderen van<br />
informatie en die <strong>be</strong>zwijken onder de massa gegevens<br />
die moet worden <strong>be</strong>heerd. Met Urbain<br />
kan dit op digitale wijze.<br />
Het verouderende personeel heeft in 2009 <strong>be</strong>rgen<br />
werk verzet. Op dit ogenblik <strong>be</strong>staat er nog<br />
een symbiose tussen jong en oud maar hoe lang<br />
nog?<br />
Het was dus van doorslaggevend <strong>be</strong>lang om te<br />
kunnen <strong>be</strong>schikken over een oplossing die ademruimte<br />
biedt. Gelukkig is de informaticatool Urbain<br />
performant en maakt hij het mogelijk om de<br />
grenzen elk jaar een <strong>be</strong>etje te verleggen. ■<br />
17<br />
lA louVière
1<br />
de schattingen Van onroerende goederen<br />
DE sChattinGEn ?<br />
Bij OpmEtinGEn &... WaaRDERinGEn<br />
De schatting van onroerende goederen die voorheen<br />
werd verricht door de registratiekantoren,<br />
de aankoopcomités en de BTW-controles is in<br />
het kader van de reorganisatie van de Patrimoniumdocumentatie<br />
toegevallen aan de Administratie<br />
Opmetingen & Waarderingen. Het <strong>be</strong>treft hier<br />
een opdracht die absoluut noodzakelijk is voor<br />
de juiste inning van de registratie- en successierechten<br />
waarmee de Patrimoniumdocumentatie<br />
is <strong>be</strong>last.<br />
De Administratie Opmetingen & Waarderingen<br />
- de naam is goed gekozen - wordt dienstverlener<br />
voor de Administraties rechtszekerheid en<br />
Patrimoniumdiensten. Er werd een samenwerkingsprocedure<br />
uitgeschreven en de werkmethodes<br />
werden geharmoniseerd. Alle schattingsverslagen<br />
worden opgemaakt volgens professionele<br />
standaard modellen, ongeacht of dit ge<strong>be</strong>urt in<br />
het kader van de controle of de <strong>be</strong>paling van de<br />
verkoopwaarden.<br />
In afwachting van een volledige operationalisering<br />
blijft de ontvanger van de registratie vooralsnog<br />
<strong>be</strong>voegd voor de schattingen voor rekening<br />
van derden, d.w.z. de schattingen waarvoor<br />
hij een vergoeding kan vragen aan de aanvrager<br />
en die hij verplicht buiten de diensturen moet<br />
verrichten. ■<br />
DE pROBlEmEn DiE samEnGaan<br />
mEt DEzE vERanDERinGEn<br />
De instructie die de overgang van deze <strong>be</strong>voegdheden<br />
regelt, werd opgesteld met het oog op de<br />
organisatie van een efficiënte samenwerking die<br />
gebaseerd is op een open, creatieve en oplossingsgerichte<br />
geest met wederzijds respect. Maar<br />
ondanks de duidelijk en uitvoerig <strong>be</strong>schreven<br />
procedures zijn er spanningen ontstaan; de theorie<br />
is immers één zaak, de praktijk een andere!<br />
Het is waar dat de schattingen op deze manier<br />
worden gedaan door de experten van het Kadaster<br />
en niet meer door de ontvangers van de registratie.<br />
De oplegde prioriteiten, het gebrek aan<br />
middelen, soms een gebrekkige communicatie,<br />
terughoudendheid en zelfs frustratie heb<strong>be</strong>n de<br />
operationalisering van de nieuwe structuren verstoord.<br />
In het <strong>be</strong>gin vormden het niet naleven van de<br />
uitvoeringstermijnen, het niet gebruiken van<br />
standaardformulieren en het slecht opvolgen<br />
van procedures de voornaamste hinderpalen. De<br />
problemen werden <strong>be</strong>sproken tijdens de opvolgingsvergaderingen<br />
tussen de <strong>be</strong>trokken Administraties<br />
en er werden aanvullende procedures<br />
uitgewerkt voor het verder optimaliseren van de<br />
interacties tussen de verschillende partijen. ■<br />
EEN PERFORmANTE TOOL<br />
Er dient eveneens gepreciseerd te worden dat er<br />
een specifiek programma werd ontwikkeld voor<br />
een optimale, uniforme en snelle uitvoering van<br />
de schattingsoperaties die in het kader van de<br />
vaststelling en de controle van de verkoopwaarde<br />
van onroerende goederen moeten worden verricht:<br />
het programma locoStat.<br />
Door het gebruik van gegevens die uit verschillende<br />
gegevensbanken met vergelijkingspunten<br />
zijn overgenomen, biedt dit programma een performant<br />
opzoekingssysteem om het evaluatiedossier<br />
maximaal te documenteren.<br />
Een <strong>be</strong>lastingplichtige die wordt geconfronteerd<br />
met een tekortschatting, krijgt voortaan<br />
een objectief gemotiveerd, duidelijk en precies<br />
overzicht van de vergelijkingspunten waarop de<br />
ambtenaar zich heeft gebaseerd. Bij de eventuele<br />
onderhandelingen met de <strong>be</strong>lastingplichtige<br />
<strong>be</strong>schikt de ambtenaar dan over een geïnformatiseerd<br />
<strong>be</strong>stand met vermelding van alle gegevens<br />
die hij heeft gebruikt voor de schatting, met in<strong>be</strong>grip<br />
van foto’s van de gebouwen waarmee het<br />
<strong>be</strong>trokken goed kan worden vergeleken.<br />
We stellen vast dat de schattingsmethodes zeer<br />
professioneel, objectief en transparant zijn geworden<br />
en dit zowel voor de burger als voor de<br />
Administratie die op haar <strong>be</strong>urt haar eigen documentatie<br />
verrijkt. ■
EEN mOOI STREEFDOEL DRIE PILOOTANTENNES<br />
Bij haar start in 2001 stelde de Coperfin-hervorming<br />
de modernisering van het Ministerie van Financiën<br />
als streefdoel voorop! Ze wenste tevens<br />
de werking van de diensten te ver<strong>be</strong>teren en te<br />
rationaliseren en een efficiënte dienstverlening<br />
te waarborgen aan particulieren en professionele<br />
partners.<br />
Voor de vroegere Administratie van het Kadaster,<br />
registratie en Domeinen <strong>be</strong>tekende deze grondige<br />
hervorming in de eerste plaats een nieuwe<br />
<strong>be</strong>naming en hervorming van de structuur. De<br />
Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie<br />
werd opgericht en telt vijf Administraties.<br />
We vestigen onze aandacht hier op de Administratie<br />
rechtszekerheid omwille van de invoering<br />
van gewestelijke antennes. Deze Administratie is<br />
<strong>be</strong>last met de samenstelling, de <strong>be</strong>waring en de<br />
bijwerking van de patrimoniumdocumentatie;<br />
zij staat in voor de inning of de invordering van<br />
registratie-, successie- en hypotheekrechten, het<br />
recht op geschriften en griffierechten en verzekert<br />
de hypothecaire publiciteit. ■<br />
de Pilootantennes rechtszekerheid<br />
Omdat het Kadaster, de registratie en de Hypotheken<br />
afzonderlijke sectoren waren, werden<br />
dezelfde gegevens meermaals verwerkt en opgeslagen<br />
in verschillende gegevensbanken. Het<br />
systeem voor geïntegreerde verwerking STIPAD<br />
zal de verwerking van die gegevens <strong>be</strong>perken tot<br />
één enkele verrichting en ze <strong>be</strong>waren in de unieke<br />
gegevensbank PATrIS.<br />
Om de werking van al de toekomstige diensten<br />
van de Administratie rechtszekerheid uit te testen,<br />
werden er kantoren uitgekozen die gehuisvest<br />
zijn in eenzelfde administratief centrum om<br />
deel uit te maken van het pilootproject dat in okto<strong>be</strong>r<br />
2009 van start is gegaan. Brussel, Charleroi<br />
en Mechelen vormen alzo de eerste ”antennes”.<br />
Elke antenne <strong>be</strong>vat de <strong>be</strong>staande hypotheek<strong>be</strong>waring,<br />
een fiscaal kantoor H, een fiscaal kantoor r<br />
en een cel manutentie. De fiscale kantoren H en r<br />
zijn in werkelijkheid de vroegere registratiekantoren<br />
die zijn heringericht in functie van hun respectieve<br />
<strong>be</strong>voegdheden. De kantoren die uitsluitend<br />
<strong>be</strong>voegd zijn voor de successierechten zijn<br />
in deze fase niet <strong>be</strong>trokken bij het project. ■<br />
DE NIEUWE PROcEDURE VOOR DE<br />
nEERlEGGinG van DE aktEn<br />
Het invoeren door rechtszekerheid van het concept<br />
van de antennes heeft een impact op de gewoonten<br />
van de professionele partners, voornamelijk voor de<br />
notarissen, wat <strong>be</strong>treft de neerlegging van hun akten.<br />
Het fiscale kantoor H vormt het ”enig loket”. De notaris<br />
moet in dat kantoor de minuut en de expeditie<br />
van de akten <strong>be</strong>treffende de overdrachten van zakelijke<br />
rechten op onroerende goederen die zijn gelegen<br />
binnen het ambtsgebied van de antenne neerleggen.<br />
Het <strong>be</strong>treft hier ”mutatieve” akten. De expeditie van<br />
de akte, t.t.z. het voor eensluidend verklaard afschrift<br />
van de akte, maakt het voorwerp uit van de hypothecaire<br />
overschrijving; de minuut wordt geregistreerd<br />
en de registratierechten worden geïnd. De documenten<br />
worden gelijktijdig terug<strong>be</strong>zorgd aan de notaris.<br />
Als de akte <strong>be</strong>trekking heeft op een onroerend goed,<br />
gelegen buiten het ambtsgebied van de antenne,<br />
wordt slechts de minuut aangeboden bij het fiscale<br />
loket H. De expeditie wordt nog aangeboden bij de<br />
hypotheek<strong>be</strong>waring waaronder het goed ressorteert.<br />
Het doel is te komen tot een enige neerlegging van<br />
de expeditie van de akten. Voor de mutatieve akten<br />
zal deze neerlegging in een eerste fase nog ge<strong>be</strong>uren<br />
bij de territoriaal <strong>be</strong>voegde antenne. In een<br />
latere fase zal de notaris de neerlegging moeten<br />
doen in een antenne die hem wordt toegewezen.<br />
De niet ”mutatieve” akten en de onderhandse akten,<br />
met in<strong>be</strong>grip van de huurcontracten, worden neergelegd<br />
bij het fiscaal kantoor r. De samenvattende<br />
lijsten van verschillende neerleggingen gelden als<br />
ontvangst<strong>be</strong>wijs en dragen bij tot het goed <strong>be</strong>heer<br />
van de doorstroming van de akten. ■<br />
■ ■ ■<br />
1
20<br />
de Pilootantennes rechtszekerheid (vervolg)<br />
BijWERkinG van DE DOCUmEntatiE OmsChRijvinG van DE BEvOEGDhEDEn<br />
De cel manutentie werkt de documentatie bij op<br />
basis van de fiscale fiche die het fiscale kantoor<br />
H haar samen met het origineel van de akte of de<br />
gescande versie ervan <strong>be</strong>zorgt. De fiscale fiche is<br />
nog nodig in afwachting van de STIPAD-toepassing;<br />
zij vormt de link tussen de documentatie<br />
van de Hypotheken en die van de registratie.<br />
Om deze samenwerking te optimaliseren wordt<br />
door het hypotheekkantoor een <strong>be</strong>perkte toegang<br />
tot de gegevens verleend aan het registratiekantoor<br />
dat zowel de gescande versie van de akte als<br />
de door het hypotheekkantoor gerealiseerde analyse<br />
van het dossier kan raadplegen. Deze analyse<br />
heeft <strong>be</strong>trekking op het burgerlijk luik van<br />
de verrichting terwijl de analyse verricht door<br />
het registratiekantoor hoofdzakelijk slaat op het<br />
fiscaal luik. Het in overeenstemming brengen<br />
van <strong>be</strong>ide documentatiesystemen moet verplicht<br />
gerealiseerd worden. ■<br />
De taken van het fiscaal kantoor H en die van het<br />
hypotheekkantoor moeten gelijklopend uitgevoerd<br />
worden. De <strong>be</strong>voegdheden van elk van de<br />
kantoren moeten heel nauwkeurig gepreciseerd<br />
worden. Het lijkt eenvoudig: het <strong>be</strong>voegde kantoor<br />
is het kantoor dat verantwoordelijk is voor<br />
de taak die het toekomt; de toekenning van een<br />
taak zou dus moeten volstaan om de <strong>be</strong>voegdheid<br />
te verlenen en deze duidelijk te omschrijven.<br />
In de realiteit geeft dit aanleiding tot problemen.<br />
Ter verduidelijking<br />
Het fiscaal kantoor H staat in voor de inning van<br />
de registratierechten op de authentieke overdragende<br />
en aanwijzende akten van eigendom, de<br />
akten aangaande de <strong>be</strong>palingen <strong>be</strong>treffende de<br />
gedwongen medeëigendom of openbare verkopen,<br />
kortom de zogenaamde mutatieve akten. Om<br />
kort te gaan int het fiscaal kantoor r van zijn kant<br />
de registratierechten op de niet-mutatieve authentieke<br />
en administratieve akten, op de onderhandse<br />
akten en deze verleden in het buitenland.<br />
Het probleem ligt in het feit dat het <strong>be</strong>grip mutatieve<br />
akte enerzijds verzoenbaar moet zijn met<br />
het <strong>be</strong>grip van de overdragende of aanwijzende<br />
akte van eigendom toegepast bij de registratie<br />
en anderzijds met het <strong>be</strong>grip van overschrijfbare<br />
akte toegepast bij de hypotheek<strong>be</strong>waring volgens<br />
hun respectieve opdrachten.<br />
Bepaalde akten worden overgeschreven op het<br />
hypotheekkantoor maar worden niet opgenomen<br />
in de documentatie van de registratie of van het<br />
Kadaster. Omgekeerd worden <strong>be</strong>paalde akten<br />
niet overgeschreven maar wel <strong>be</strong>handeld bij de<br />
registratie of het Kadaster.<br />
De fiscale kantoren r en H moeten op dit ogenblik<br />
waken over de uitwisseling van de authentieke<br />
akten om de maximale rechtszekerheid te<br />
verzekeren. ■<br />
Antwerpen
Antwerpen<br />
En hEt WEttElijk kaDER ?<br />
En het wettelijk kader van deze structuur? Welnu,<br />
dit ontbreekt! Evenwel is een wettelijke basis<br />
noodzakelijk bij structurele hervormingen van<br />
een dergelijke omvang. Des te meer omdat men<br />
te lang wacht met een duidelijke omschrijving<br />
van de <strong>be</strong>voegdheden, van het gebied waar de<br />
akten moeten worden aangeboden, en zelfs van<br />
de termijn waarbinnen de registratieformaliteit<br />
moet worden vervuld. Is het dan verwonderlijk,<br />
wanneer in het kader van de operationalisering<br />
van de antennes, de termijn voor de registratie<br />
van de notariële akten op een maand is gebracht<br />
terwijl het wetboek een termijn van vijftien dagen<br />
voorschrijft, dat goede zielen die de hervorming<br />
nastreven hun wenkbrauwen fronsen,<br />
en erger nog dat zelfs de professionele partners<br />
hun <strong>be</strong>denkingen met luide stem verkondigen?<br />
Deze partners ondervinden eveneens hinder wat<br />
hun boekhouding <strong>be</strong>treft want de inning van de<br />
rechten is opgesplitst tussen deze twee nieuwe<br />
fiscale kantoren waardoor de maandelijkse controleprocedure<br />
van de inning van de registratierechten<br />
wordt <strong>be</strong>moeilijkt. ■<br />
de Pilootantennes rechtszekerheid (vervolg)<br />
GOEDE Wil En vERBittERinG<br />
Wanneer een hervorming nieuwe tools - hoofdzakelijk<br />
informatica-tools - met zich meebrengt, verloopt<br />
het opstarten ervan niet zonder slag of stoot.<br />
Ondanks alle genomen initiatieven, moet de Administratie<br />
steeds oplossingen vinden om het hoofd boven<br />
water te houden. Het personeel neemt voortdurend<br />
af - voornamelijk omdat veel mensen met pensioen<br />
gaan - en de wetgeving wordt geregeld gewijzigd.<br />
Deze parameters verstoren dikwijls de goede voornemens<br />
en alhoewel de burger hierover tevreden is,<br />
bijvoor<strong>be</strong>eld door de gratis registratie van <strong>be</strong>paalde<br />
huurcontracten of snellere uitgevoerde terug<strong>be</strong>talingen,<br />
ondervinden de operationele diensten hiervan<br />
steeds de weerslag.<br />
De herstructurering werd opgelegd aan kantoren die<br />
reeds over<strong>be</strong>last waren door de day-to-day verwerking,<br />
zonder dat ze de tijd hadden om zich voor te<br />
<strong>be</strong>reiden. Sommige verhuizingen werden op zeer<br />
korte tijd georganiseerd en de overdracht van <strong>be</strong>voegdheden<br />
werd overhaast uitgewerkt. Kortom,<br />
drie pilootantennes zagen het licht zonder dat de<br />
<strong>be</strong>trokken ambtenaren er zich wezenlijk van <strong>be</strong>wust<br />
waren. Deze zijn overigens gefrustreerd omdat ze<br />
niet altijd gehoord werden terwijl zij toch directe <strong>be</strong>trokken<br />
partij zijn.<br />
Maar toch, het is dankzij de goede wil van deze ambtenaren<br />
van de operationele diensten dat de antennes<br />
standhouden! Door deze nieuwe aanpak leert iedereen<br />
in <strong>be</strong>perkte mate het werk van de andere kennen,<br />
de fiscale en burgerlijke luiken worden gelijktijdig<br />
onderzocht, de patrimoniumdocumentatie wordt<br />
ver<strong>be</strong>terd. Natuurlijk is alles nog verre van perfect<br />
en het <strong>be</strong>langrijkste - het eigenlijke geïntegreerd verwerkingssysteem<br />
- moet nog komen. ■<br />
21
22 de rechtszekerheid waarBorgen tot elke Prijs<br />
Mechelen<br />
mOEILIjKE TIjDEN<br />
Zoals Coperfin het <strong>be</strong>schrijft, moeten wij ervoor<br />
zorgen dat de burger centraal staat. Maar hoe kan<br />
de Administratie aan deze wens tegemoetkomen<br />
wanneer ze geconfronteerd wordt met het massale<br />
vertrek van haar ambtenaren, met de verhoging<br />
van het werkvolume en met de wetgevingen die<br />
steeds ingewikkelder worden? Een periode die<br />
verder wordt <strong>be</strong>moeilijkt door het complexer<br />
worden van de werkomgeving, van nieuwe toepassingen<br />
waarin men inzicht moet verwerven<br />
en noodzakelijke structurele reorganisaties. De<br />
enige oplossing <strong>be</strong>staat erin om door te zetten<br />
opdat de relaties niet onder druk komen te staan,<br />
zomin tussen de collega’s onderling als met de<br />
professionelen of zelfs met de burgers. ■<br />
EEn zWaRE aChtERstanD<br />
Sinds meerdere jaren heb<strong>be</strong>n <strong>be</strong>paalde registratiekantoren<br />
een zware achterstand opgelopen<br />
wat de bijwerking van hun documentatie <strong>be</strong>treft.<br />
Ter illustratie: een kantoor kan tot 900 mutatieve<br />
akten tellen, 1.500 huurcontracten en honderden<br />
fiches <strong>be</strong>treffende niet-mutatieve akten die moeten<br />
worden overgeschreven in de documentatie.<br />
Het gaat hier om een extreem geval waar men de<br />
balans opmaakt van zeven jaar achterstand, een<br />
uitzonderlijke situatie dus. Deze situatie is kenmerkend<br />
voor de algemene malaise die de Administratie<br />
treft. Ondanks de hulp heb<strong>be</strong>n <strong>be</strong>paalde<br />
kantoren het moeilijk om het dagelijkse werk te<br />
<strong>be</strong>heren en moeten ze onvermijdelijk keuzes maken<br />
die uiteindelijk een impact kunnen heb<strong>be</strong>n<br />
op de goede werking van de diensten. ■<br />
DE inhaalCEllEn<br />
Onder toezicht van de Administrateur van de Administratie<br />
rechtszekerheid, werden er binnen<br />
de centrale diensten twee cellen opgericht die<br />
<strong>be</strong>last zijn met het wegwerken van deze achterstand.<br />
De eerste cel is <strong>be</strong>last met de onroerende<br />
mutaties, de tweede met het invoeren van de<br />
huurcontracten. Een dertigtal kantoren moesten<br />
<strong>be</strong>roep doen op deze cellen. Ze zijn operationeel<br />
sinds decem<strong>be</strong>r 2008 en zouden dit nog blijven<br />
tot eind 2010 omdat de <strong>be</strong>staande achterstand<br />
nog niet volledig kon ingehaald worden. Dit erg<br />
gewaardeerde initiatief heeft de zwaarst <strong>be</strong>laste<br />
kantoren een tweede adem <strong>be</strong>zorgd. ■
DUizEnDEn hUURCOntRaCtEn<br />
De huurcontracten van onroerende goederen <strong>be</strong>stemd<br />
tot huisvesting kunnen sinds 2007 gratis<br />
worden geregistreerd. Deze situatie veroorzaakt<br />
een aanzienlijke toename van werk omdat veel<br />
van deze contracten voordien niet werden geregistreerd<br />
ondanks de verplichting. Applicaties<br />
zoals Myrent en MyMinfin verschaffen op dit<br />
ogenblik een meerwaarde aan de burger. De eerste<br />
geeft hem de mogelijkheid om een modelformulier<br />
in te vullen en dit elektronisch door<br />
te sturen aan de Administratie. De tweede geeft<br />
hem de mogelijkheid om na te gaan of de huurovereenkomst<br />
waarbij hij partij is, wel degelijk<br />
werd geregistreerd.<br />
Deze informatisering biedt zeker een waardevolle<br />
steun maar ze heeft ook haar keerzijde:<br />
om door de applicatie te worden geëxploiteerd<br />
moeten alle contracten en hun bijlagen worden<br />
gescand. Deze scanning zal worden gerealiseerd<br />
door de twee nationale scanningcentra, maar<br />
vooraf moeten alle documenten gereed worden<br />
gemaakt. En de achterstand is gigantisch want<br />
het gaat om een… miljoen contracten! ■<br />
de rechtszekerheid waarBorgen tot elke Prijs (vervolg)<br />
vERsnElDE tERUGBEtalinGEn<br />
De wettelijke wijzigingen, vooral in het Vlaams<br />
Gewest, heb<strong>be</strong>n een aanzienlijke verhoging van<br />
de terug<strong>be</strong>talingen tot gevolg op grond van het<br />
principe van de ”meeneembaarheid” van de registratierechten.<br />
Er dienden dus vernieuwingen te<br />
worden ingevoerd om de gebruikelijke terug<strong>be</strong>talingen<br />
en deze toename van werk binnen redelijke<br />
termijnen te <strong>be</strong>handelen.<br />
Sinds 2009 wordt de aanvraag door een nieuwe<br />
applicatie verwerkt vanaf de invoering ervan in<br />
het systeem door het registratiekantoor tot aan<br />
de effectieve terug<strong>be</strong>taling door de Schatkist na<br />
goedkeuring en ordonnancering door de gewestelijke<br />
directie. De ordonnanceringen, voortaan<br />
wekelijks en niet meer maandelijks, worden gecentraliseerd<br />
bij de gewestelijke directie registratie<br />
Brussel. De papieren documenten worden<br />
gescand en opgenomen in het archief van de <strong>be</strong>voegde<br />
kantoren: de flux van de stukken wordt<br />
dus tot een minimum <strong>be</strong>perkt.<br />
Er is een module bijgekomen voor de automatisering<br />
van de opmaak van de briefwisseling en<br />
een andere die statistieken genereert. Beide zijn<br />
een aanvulling van een onder het personeel erg<br />
gewaardeerde applicatie die het mogelijk maakt<br />
om de terug<strong>be</strong>talingen sneller uit te voeren dan<br />
voordien. ■<br />
EEn OvERGanGsfasE<br />
De Administratie rechtzekerheid is sinds 2004<br />
overgegaan tot het hergroeperen van kantoren<br />
om te anticiperen op de herstructurering van haar<br />
operationele diensten in antennes.<br />
De taken werden herverdeeld binnen de pools<br />
met de ver<strong>be</strong>tering van het rendement als voornaamste<br />
doel en met als bijkomende voordelen<br />
het specialiseren van de ambtenaren naargelang<br />
hun <strong>be</strong>voegdheden, een <strong>be</strong>tere verdeling van de<br />
werkvolumes, nieuwe procedures en het samenstellen<br />
van teams om een continue dienstverlening<br />
te verzekeren. De <strong>be</strong>grijpelijke terughoudendheid<br />
die <strong>be</strong>stond in het <strong>be</strong>gin heeft meer en<br />
meer plaats gemaakt voor een <strong>be</strong>ter <strong>be</strong>heer van<br />
het dagelijkse werk. Een zekere sereniteit werd<br />
hervonden, maar het is duidelijk dat waakzaamheid<br />
geboden is, omdat er nog nieuwe ingrijpende<br />
veranderingen worden voorzien bij het<br />
inproductiestellen van het geïntegreerd verwerkingssysteem<br />
STIPAD. Alhoewel de hervorming<br />
er op termijn gunstig uitziet voor allen, blijft het<br />
verzekeren van de day-to-day activiteit met de<br />
<strong>be</strong>schikbare middelen een hoofd<strong>be</strong>kommernis en<br />
dit is niet altijd gemakkelijk. ■<br />
2
2 de dienst Voor alimentatieVorderingen doorheen de tijd<br />
nAMen<br />
inlEiDinG OP ADmINISTRATIEF VLAK<br />
De Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO)<br />
werd opgericht binnen de Patrimoniumdocumentatie<br />
met als aanvankelijke opdracht het op zich<br />
nemen van de invordering van de on<strong>be</strong>taalde onderhoudsschulden<br />
en, vervolgens, het toekennen<br />
van voorschotten op onderhoudsgeld. Het <strong>be</strong>treft<br />
allereerst een dienst die rechtstreeks optreedt ten<br />
bate van de burger, en de medewerkers die er deel<br />
van uit maken moeten op verschillende vlakken<br />
«thuis» zijn: zowel administratief, juridisch als<br />
psychologisch. ■<br />
De medewerker van de DAVO kan <strong>be</strong>schikken<br />
over de werkinstrumenten en mogelijkheden<br />
die geboden worden door de gegevens<strong>be</strong>standen<br />
waarover de Administratie <strong>be</strong>schikt; hij is<br />
enerzijds gebonden door de starheid van de informaticaprogramma’s,<br />
en anderzijds wordt hij<br />
geconfronteerd met de vaak wisselende familiale<br />
omstandigheden en opeenvolgende vonnissen<br />
die hij moet uitvoeren. Bovendien wordt zeer<br />
regelmatig een <strong>be</strong>roep op hem gedaan door de<br />
burgers die een maximale <strong>be</strong>schikbaarheid verwachten<br />
vanwege een openbare dienst, zeker als<br />
het er om gaat geld te krijgen. ■<br />
Op jURiDisCh vlak<br />
De medewerker van de DAVO staat dagelijks in<br />
contact met de advocaten, de gerechtsdeurwaarders,<br />
de griffiers van de jurisdicties, de notarissen.<br />
Hij voert de gerechtelijke <strong>be</strong>slissingen uit voor<br />
zover ze juridisch geldig en uitvoerbaar zijn.<br />
Hijzelf geeft aan de gerechtsdeurwaarder mandaat<br />
voor de invordering van de schuldvorderingen<br />
en past het juiste type van <strong>be</strong>slag toe gelet op<br />
het <strong>be</strong>drag en de aard van hetgeen voor <strong>be</strong>slag<br />
vatbaar is en op het voorrecht verbonden aan zijn<br />
schuldvordering. ■
nAMen<br />
de dienst Voor alimentatieVorderingen doorheen de tijd (vervolg)<br />
Op psyChOlOGisCh vlak<br />
De medewerker van de DAVO staat tegenover<br />
twee partijen met tegengestelde <strong>be</strong>langen en hij<br />
moet neutraal zijn.<br />
Enerzijds wordt hij geconfronteerd met de aanvrager<br />
die zich <strong>be</strong>vindt in een uiterst delicate<br />
materiële en affectieve situatie in verband met<br />
de opvoeding van zijn kinderen en met zijn financiële<br />
situatie die rechtstreeks afhangt van de<br />
hem niet gestorte onderhoudsgelden. Zijn eerste<br />
opdracht <strong>be</strong>staat er dus in aandachtig te luisteren<br />
naar de persoon tegenover hem om hem de juiste<br />
raad te kunnen geven en precies te weten wat hij<br />
zal moeten ondernemen. Soms moet hij geruststellen,<br />
soms echter een onontvankelijke of ongegronde<br />
aanvraag durven weigeren.<br />
Anderzijds moet hij zich tegenover de onderhoudsplichtige<br />
ook <strong>be</strong>gripvol opstellen. Ook dan<br />
moet hij zijn vermogen tot luisteren ten volle<br />
aanwenden zodat hij de redenen die de <strong>be</strong>trokkene<br />
inroept kan afwegen, of ze nu gerechtvaardigd<br />
zijn of niet; hij moet zijn motieven correct<br />
kunnen inschatten, zijn argumenten ontleden,<br />
oog heb<strong>be</strong>n voor zijn zielennood, zelfs voor zijn<br />
woede, en tenslotte blijk geven van overtuigingskracht<br />
en pro<strong>be</strong>ren te komen tot een oplossing<br />
die de <strong>be</strong>ide partijen tevreden stelt. ■<br />
cONcLUSIE<br />
De organisatie van een nieuwe functionele<br />
dienst houdt in dat verantwoordelijkheden worden<br />
genomen, hetgeen automatisch stress met<br />
zich meebrengt. Vijf jaar na de start en dankzij<br />
een uitermate grote inzet van zijn medewerkers,<br />
kan de DAVO er prat op gaan <strong>be</strong>mand te zijn<br />
met onderlegde onderhandelaars, een solide basiskennis<br />
en een doeltreffende know-how.<br />
De tevredenheid waarvan de cliënten van de<br />
dienst vaak getuigen is een <strong>be</strong>loning vanwege<br />
diegenen die ze te hulp komen en <strong>be</strong>tekent een<br />
geweldige aanmoediging. ■<br />
2
26<br />
de geïntegreerde inVordering<br />
inlEiDinG DE PENALE BOETEN<br />
De Coperfin-hervorming heeft een Administratie<br />
uitgetekend die doeltreffender is en meer gericht<br />
op de dienstverlening aan de burger. Het organigram<br />
van de Patrimoniumdocumentatie <strong>be</strong>staat<br />
voortaan uit vijf Administraties waarvan één, nl.<br />
de Niet-fiscale invordering, de Dienst voor alimentatievorderingen<br />
(DAVO) kreeg toe<strong>be</strong>deeld<br />
samen met de invordering van de penale boeten,<br />
de invordering van andere niet-fiscale schulvorderingen<br />
evenals het <strong>be</strong>heer en de vereffening<br />
van de erfloze nalatenschappen.<br />
De reorganisatie van de kantoren der domeinen<br />
en penale boeten en de rationalisatie van de werkmethodes<br />
moeten de <strong>be</strong>handeling van de dossiers<br />
ver<strong>be</strong>teren. Dit noodzaakt een <strong>be</strong>tere verdeling<br />
van de taken en een verder doorgedreven informatisering.<br />
STIMEr (Système de Traitement<br />
Intégré Multi-Entités recouvrement) is precies<br />
het informaticaprogramma dat ontwikkeld werd<br />
om alle taken met <strong>be</strong>trekking tot de invordering<br />
van fiscale en niet-fiscale schuldvorderingen te<br />
omvatten. ■<br />
Aangezien de invordering van de penale boeten<br />
ge<strong>be</strong>urde op een verouderde wijze heeft de Administratie<br />
<strong>be</strong>slist er een van de eerste operationele<br />
modules van te maken in het kader van het<br />
project STIMEr.<br />
De eerste testen die gehouden werden in maart<br />
2009 heb<strong>be</strong>n veel problemen aan het licht gebracht,<br />
in het bijzonder een kloof tussen de analyse<br />
en de ontwikkeling. De tweede versie was<br />
overtuigender maar de testkantoren stonden er<br />
sceptisch tegenover vanwege het gebrek aan informatie<br />
en ze brachten nieuwe problemen aan<br />
het licht.<br />
Sedert einde 2009 maakt een nieuwe ver<strong>be</strong>terde<br />
versie het mogelijk testen te doen in een reële<br />
situatie; om zeker te zijn van de duurzaamheid<br />
en de <strong>be</strong>trouwbaarheid van het systeem wordt<br />
een aantal dossiers geselecteerd die <strong>be</strong>handeld<br />
worden vanaf het verzenden van het <strong>be</strong>talings<strong>be</strong>richt<br />
tot het inschrijven van de ontvangsten in<br />
de boekhouding. Als deze module in 2010 in gebruik<br />
wordt genomen, zullen de dertig kantoren<br />
der penale boeten <strong>be</strong>schikken over een systeem<br />
waarmee de invordering kan geoptimaliseerd<br />
worden. ■<br />
EEn vERDER DOORGEDREvEn<br />
infORmatisERinG<br />
STIMEr <strong>be</strong>tekent een integrale oplossing want<br />
het houdt een volledige automatisering in, niet<br />
alleen van de inning en de boekhoudkundige activiteiten<br />
maar ook van het geheel van de taken<br />
in verband met de invordering. De voordelen<br />
zijn het gevolg van de automatisering: de repetitieve<br />
en manuele taken worden herleid tot het<br />
minimum, de elektronische archivering vervangt<br />
de fysieke archivering, het verzenden van de<br />
documenten wordt gecentraliseerd en alle soorten<br />
statistieken worden mogelijk. Het feit dat<br />
STIMEr ook een toepassing is die door andere<br />
Administraties binnen de FOD Financiën wordt<br />
gebruikt, opent nieuwe perspectieven. Bv. de<br />
compensatie tussen schulden en schuldvorderingen<br />
binnen de verschillende <strong>be</strong>trokken entiteiten<br />
wordt eenvoudiger. De automatisering <strong>be</strong>tekent<br />
een meerwaarde zowel voor het personeel als<br />
voor de burger; ze <strong>be</strong>oogt voornamelijk:<br />
- de snellere toezending van de vonnissen;<br />
- het toezenden van de <strong>be</strong>talings<strong>be</strong>richten en de<br />
herinneringen;<br />
- het in ontvangst nemen van de <strong>be</strong>talingen;<br />
- het ter <strong>be</strong>schikking stellen van de recentste<br />
informatie over de solvabiliteit. ■
luik<br />
EEn BEtERE vERDElinG van DE takEn<br />
De taakverdeling binnen een kantoor ondergaat<br />
drastische wijzigingen.<br />
Een van de doelstellingen is de zo doeltreffend<br />
mogelijke integratie van het <strong>be</strong>schikbare personeel<br />
in het vooruitzicht van een constante vermindering<br />
ervan. Het gaat om de verdeling van<br />
de taken onder de medewerkers van een kantoor<br />
rekening houdend met <strong>be</strong>schikbare competenties<br />
en de gelijktijdige ontwikkeling van de multifunctionaliteit<br />
van iedereen.<br />
De taken worden verdeeld over twee lijnen.<br />
De eerste lijn heeft als taak de automatische of<br />
manuele invoering van de dossiergegevens in<br />
STIMEr, de contacten met de klanten en het<br />
verstrekken van inlichtingen. De tweede lijn verzekert<br />
de opvolging van de dossiers en de invordering<br />
evenals de boekhoudkundige <strong>be</strong>werkingen.<br />
Dit systeem heeft als voordeel dat iedereen<br />
de geïntegreerde inVordering (vervolg)<br />
zich uitsluitend <strong>be</strong>zig houdt met datgene waarvoor<br />
zijn competentie vereist is.<br />
De processen die toegepast worden in de eerste<br />
operationele pilootkantoren worden regelmatig<br />
geëvalueerd en bijgestuurd. Er zijn geen nieuwe<br />
bijzondere dysfuncties aan het licht gekomen<br />
hetgeen een aanmoediging <strong>be</strong>tekent om de reorganisatie<br />
toe te passen op het geheel van de invorderingskantoren.<br />
Een dergelijke ingrijpende verandering van de<br />
werkmethodes zou de gebruikers in verwarring<br />
kunnen brengen. Daarom voorziet de operationalisering<br />
van het programma STIMEr ook in een<br />
opleidingsplan voor de gebruikers. Dat moet hen<br />
helpen en hen tegelijkertijd de omwenteling in het<br />
invorderingsproces laten waarderen. Deze omwenteling<br />
zal uitgebreid worden tot de onderhoudsschulden<br />
en de andere niet-fiscale schulden. ■<br />
27
2 Fin shoP Brussels<br />
DE BElOOfDE vERanDERinG<br />
Het derde bureau der Domeinen Brussel, <strong>be</strong>ter<br />
<strong>be</strong>kend onder de naam ”Domeinen 3”, maakt<br />
deel uit van de Administratie Patrimoniumdiensten.<br />
Het kantoor is exclusief <strong>be</strong>voegd voor de<br />
verkoop van in <strong>be</strong>slag genomen roerende goederen<br />
alsook de verkoop, het uitlenen, vernietigen<br />
of recyclage van niet meer gebruikte roerende<br />
goederen van de verschillende publieke overheden.<br />
De vroegere lokalen, gelegen in de Ulensstraat<br />
te Brussel, waren verouderd en de informatisering<br />
<strong>be</strong>perkt. Aangezien de infrastructuur niet<br />
<strong>be</strong>antwoordde aan de milieunormen, werd de site<br />
bovendien met sluiting <strong>be</strong>dreigd. De door Coperfin<br />
<strong>be</strong>loofde modernisering werd vol ongeduld<br />
verwacht. Hetgeen toeliet om de verschillende<br />
werkprocedures te her<strong>be</strong>kijken en een deftige informatisering<br />
uit te bouwen. ■<br />
hEt EERstE vERkOOpCEntRUm<br />
In novem<strong>be</strong>r 2009 sloot ”Domeinen 3” definitief<br />
zijn deuren om zich te vestigen in een nieuw gebouw<br />
gelegen in de Tweedekkerstraat 126 te Haren<br />
onder de naam ”Fin Shop Brussels”.<br />
Het nieuwe gebouw is perfect afgestemd op de<br />
specifieke taken van dit kantoor der Domeinen.<br />
Het <strong>be</strong>schikt over grote magazijnen, een ruime<br />
verkoopzaal, een winkel <strong>be</strong>stemd voor de detailverkoop.<br />
Dit alles wordt <strong>be</strong>veiligd met camera’s.<br />
De kantoren bieden een aangename werkomgeving<br />
en laten een <strong>be</strong>ter ontvangst van de klanten<br />
toe. De winkel is elke woensdag doorlopend open<br />
van 8u30 tot 17u30. De aangeboden goederen samen<br />
met de prijs alsook de informatie aangaande<br />
de openbare of onderhandse verkopen, kunnen<br />
op de website www.finshop.<strong>be</strong>lgium.<strong>be</strong> worden<br />
geraadpleegd.<br />
De Patrimoniumdiensten streven naar de volledige<br />
informatisering van het <strong>be</strong>heer van de voorraden<br />
en zullen minstens één keer per maand de<br />
verkoop van voertuigen en om de drie maanden<br />
een verkoop van kunstvoorwerpen, juwelen en<br />
uurwerken organiseren.<br />
Op het terrein lijdt de organisatie nog aan enkele<br />
kinderziektes die zo snel mogelijk dienen te worden<br />
aangepakt opdat alle <strong>be</strong>trokken medewerkers<br />
gemotiveerd blijven. De procedureboeken, die de<br />
nieuwe werkmethodes gedetailleerd uiteenzetten,<br />
en de verschillende opleidingen zullen hierbij helpen.<br />
De toekomst zal uitwijzen of het hier gaat om<br />
een kinderziekte of om een dieperliggend probleem.<br />
Afhankelijk van het succes van de Fin Shop Brussels<br />
zullen mogelijk ook nieuwe verkoopcentra in<br />
Wallonië en Vlaanderen worden opgericht. ■<br />
fin shop Brussels
de aankooPcomités Van onroerende goederen in Beweging<br />
DE TIjDSFAcTOR EEn GROOt RisiCO<br />
De Aankoopcomités maken deel uit van de Administratie<br />
Patrimoniumdiensten van de Patrimoniumdocumentatie.<br />
Steeds vaker wordt er,<br />
omwille van hun neutraliteit en expertise, door<br />
de verschillende actoren van het publieke domein,<br />
een <strong>be</strong>roep gedaan op hun diensten, en dit<br />
meestal in het raam van onteigeningen. Deze actoren<br />
vragen <strong>be</strong>nevens een hoogstaande dienstverlening<br />
ook een snelle tussenkomst. Dit kan<br />
helaas niet meer altijd worden gegarandeerd.<br />
Precies daar wringt het schoentje want de deskundigheid<br />
en nauwkeurigheid worden hier niet<br />
in vraag gesteld. Enkel de tijdsfactor zorgt voor<br />
wrevel.<br />
Het klopt dat het nijpend tekort en de veroudering<br />
van het personeel, gekoppeld aan de toenemende<br />
complexiteit van de wetgevingen, bijdragen tot<br />
een <strong>be</strong>langrijke vertraging in het uitvoeren van<br />
de taken en dit ondanks de in de laatste jaren geleverde<br />
inspanningen op het vlak van automatisering<br />
en vereenvoudiging. ■<br />
De Aankoopcomités spelen een <strong>be</strong>langrijke rol in<br />
de verwezenlijking van openbare projecten met<br />
<strong>be</strong>trekking tot onroerende goederen. Ze worden<br />
daarenboven <strong>be</strong>schouwd als de gewapende arm<br />
van Justitie, o.a. voor de uitvoering van de vonnissen<br />
met <strong>be</strong>trekking tot in<strong>be</strong>slagnames of ver<strong>be</strong>urdverklaringen,<br />
in de strijd tegen de fiscale<br />
en sociale fraude alsook tegen het witwassen van<br />
geld en mensenhandel. Verschillende overheden<br />
zetten reeds structuren op om de onderhandelingen<br />
voor te <strong>be</strong>reiden met het oog op het verlijden<br />
van de akte door hun eigen diensten. Hierdoor<br />
dreigen de Aankoopcomités voeling te verliezen<br />
met het door de actoren van het openbaar domein<br />
gevoerde <strong>be</strong>leid, wat in feite zou neerkomen op<br />
een verlies van een algemeen erkend instrument<br />
voor economische promotie en ontwikkeling.<br />
Het moet worden gezegd dat, ondanks de moeilijke<br />
werkomstandigheden, de Aankoopcomités<br />
alles in het werk stellen om hun klanten de<br />
<strong>be</strong>st mogelijke dienstverlening aan te bieden,<br />
<strong>be</strong>stand tegen elke vorm van kritiek. Hun prestaties<br />
worden voortaan aangepast aan de noden<br />
van de klant in het raam van een gelijkwaardig<br />
partnerschap. Het is in deze omstandigheden dat<br />
ze steeds vaker moeten optreden in de rol van<br />
”<strong>be</strong>middelaar” in geschillen tegenover eerdergenoemde<br />
klanten. ■<br />
EEN ANDERE TOEKOmST<br />
De toekomst van de Comités ligt in de aanpassing<br />
van hun structuur om hun efficiëntie te verhogen<br />
en een oplossing te bieden aan het personeelstekort.<br />
Als het aantal Comités wordt verminderd,<br />
dan zullen lokale antennes en ondersteunde diensten<br />
worden opgericht. Deze reorganisatie laat<br />
meer flexibiliteit toe en <strong>be</strong>vordert de mobiliteit<br />
van het personeel. Zij <strong>be</strong>vordert de specialisering<br />
en zij vermindert de kans op fouten. Dit komt de<br />
juridische zekerheid ten goede.<br />
De informatisering zorgt zowel voor een tijds<strong>be</strong>sparing<br />
als voor het terugdringen van <strong>be</strong>paalde<br />
kosten. De intern ontwikkelde programma’s<br />
werden officieel erkend en het onderhoud ervan<br />
wordt verzekerd.<br />
Andere ontwikkelingen worden nog verwacht,<br />
zoals een instrument voor de uitwisseling van<br />
gestructureerde informatie met de verschillende<br />
partners alsook een instrument voor het dagelijkse<br />
<strong>be</strong>heer van de dossiers. De Aankoopcomités<br />
vereenzelvigen met een verstard en stoffig imago<br />
is de waarheid geweld aandoen.<br />
De Coperfin-hervorming heeft bijgedragen tot<br />
een doorgedreven modernisering en heeft toegelaten<br />
om de technische achterstand, die dikwijls<br />
een handicap vormde, weg te werken. ■<br />
2
0<br />
was gut erdacht ist, kündigt sich klar an und...<br />
. . . DIE WORTE . . . ...finDEn SiCh<br />
«Ich hätte gerne eine ”Freiga<strong>be</strong>folge<strong>be</strong>scheinigung”<br />
für meine Erbschaftssteuer <strong>be</strong>i der Bank.<br />
Ich komme nicht an mein Geld, die Kinder ha<strong>be</strong>n<br />
studiert; keines wohnt mehr hier. Ich soll doch<br />
bis an meinem le<strong>be</strong>nsende mit unserem Geld<br />
ausgesorgt ha<strong>be</strong>n.»<br />
Da steht eine ältere schwarz gekleidete Frau<br />
vor mir und kämpft mit den Tränen; der ganze<br />
Papierkram ist für sie eine Belastung. Sie wirft<br />
Begriffe durcheinander und erfindet neue Wortgebilde.<br />
Mitfühlend wird der deutschsprachige Beamten<br />
hier zum Simultanü<strong>be</strong>rsetzer, zum Begriffsortierer<br />
und Wortdatenbankdurchforster. Nach einigen<br />
gezielten Fragen steht fest: die ältere Dame,<br />
die sich nicht daran erinnern kann, eine Schenkung<br />
auf den längstle<strong>be</strong>nden gemacht zu ha<strong>be</strong>n,<br />
<strong>be</strong>nötigt eine Erbfolge<strong>be</strong>scheinigung in Folge<br />
des Todes ihres Mannes und eine Freiga<strong>be</strong><strong>be</strong>scheinigung<br />
um die gemeinsamen Konten frei<br />
zu <strong>be</strong>kommen weil ein Er<strong>be</strong> im Ausland wohnt.<br />
Und das ”Ausland” ist hier nah, Deutschland<br />
und luxemburg liegen vor der Tür und daher<br />
sind diese Anfragen nicht selten. ■<br />
Wie oft stirbt man im le<strong>be</strong>n? Selten wird man mit<br />
der technischen Terminologie der Verwaltung aus<br />
dem Erbschafts<strong>be</strong>reich konfrontiert und sooft ist<br />
man nicht Er<strong>be</strong>. Wen wundert es dann, dass Begriffe<br />
falsch verstanden oder falsch ü<strong>be</strong>rsetzt werden.<br />
In der Korrespondenz, im schriftlichen Bereich,<br />
auf den Webseiten ist schon eine hohe rechtsicherheit<br />
eingetreten. Viele Begriffe ha<strong>be</strong>n ihre<br />
korrekte Ü<strong>be</strong>rsetzung gefunden durch die Ü<strong>be</strong>rsetzungsdienste<br />
in Malmedy und Sankt Vith.<br />
In der verbalen administrativen Domäne gibt es<br />
keinen eindeutig einheitlichen Sprachgebrauch.<br />
Im alltäglichen Behördenle<strong>be</strong>n ist es der Mensch<br />
im Front-Office, der die lösung <strong>be</strong>reithält. Die<br />
deutschsprachigen Mitar<strong>be</strong>iter erbringen hier<br />
sAnkt Vith<br />
ständig einen Mehrwert in der Verwendung der<br />
deutschen Amtssprache. Eine breite interne Ausbildung<br />
und der jahrelange Erfahrungsschatz im<br />
Gebrauch zweier landessprachen machen hier<br />
den Unterschied und sind eine unumgängliche<br />
Notwendigkeit.<br />
Besonders in der Verwaltung der Vermögensdokumentation,<br />
wissen die deutschsprachigen Beamten,<br />
dass sie nicht vergessen sind <strong>be</strong>i der Coperfin-reform.<br />
regelmäßige Treffen zwischen<br />
den Managern und dem Personal der <strong>be</strong>troffenen<br />
Dienste machen den Weg frei für spezifische lösungen<br />
die es ihnen erlau<strong>be</strong>n ihre Mission den<br />
neuen Ar<strong>be</strong>itsmethoden und Verwaltungsstrukturen<br />
anpassen zu können. ■
sAnkt Vith<br />
wat BegrijPelijk is, wordt duidelijk uitgedrukt, en...<br />
... DE WOORDEn Om iEts Uit tE lEGGEn... ... liGGEn vOOR hEt GRijpEn<br />
«Ik heb een attest van ”devoblokkering” nodig<br />
voor mijn successierechten bij de bank. Ik kan<br />
mijn geld niet opstrijken. De kinderen heb<strong>be</strong>n<br />
gestudeerd en geen van hen woont hier nog. Ik<br />
moet er toch op toezien om met ons geld rond te<br />
komen tot het einde van mijn dagen».<br />
Voor de oude, in het zwart geklede dame die met<br />
ingehouden tranen het woord voert, is de administratieve<br />
molen een onontwarbaar kluwen; ze<br />
verwart de <strong>be</strong>grippen en maakt nieuwe vreemd<br />
klinkende woorden.<br />
Met medeleven ontpopt de Duitstalige ambtenaar<br />
zich tot instanttolk, herschikt de woorden, tracht<br />
ze terug te voeren tot het arsenaal van geijkte uitdrukkingen<br />
en stelt enkele gerichte vragen. Ten<br />
slotte komt hij tot het <strong>be</strong>sluit dat de dame, die<br />
zich niet herinnert een schenking tussen echtgenoten<br />
gedaan te heb<strong>be</strong>n, een attest van devolutie<br />
nodig heeft naar aanleiding van het overlijden<br />
van haar echtgenoot en een attest van deblokkering<br />
van haar bankrekeningen, omdat één van de<br />
erfgenamen in het buitenland woont.<br />
En in dit geval is het ”buitenland” Duitsland en<br />
luxemburg, om maar te zeggen dat het om een<br />
zeer gangbare situatie gaat! ■<br />
Sterven doet men maar één keer! De burger<br />
wordt dus slechts zelden geconfronteerd met de<br />
terminologie van de Administratie inzake successierechten,<br />
voor zover hij al erfgenaam is! Het is<br />
bijgevolg niet verwonderlijk dat hij de <strong>be</strong>grippen<br />
die hij niet onmiddellijk vat, op zijn manier interpreteert<br />
en vertaalt.<br />
In de briefwisseling en op de pagina’s van de<br />
websites wordt heden een grote rechtszekerheid<br />
gegarandeerd. Vele <strong>be</strong>grippen werden door de<br />
vertaaldiensten van Malmedy en Sankt-Vith correct<br />
vertaald.<br />
Maar, voor de gesproken administratieve taal <strong>be</strong>staat<br />
er geen bij<strong>be</strong>l van het uniforme taalgebruik.<br />
In de dagdagelijkse praktijk moet de ambtenaar<br />
van de front office de problemen oplossen. De<br />
ambtenaren van de Duitstalige diensten trachten<br />
voortdurend een meerwaarde te geven aan het<br />
Duitse administratieve taalgebruik. Voor hen zijn<br />
een interne opleiding en een jarenlange ervaring<br />
in het gebruik van de landstalen een noodzaak<br />
voor het goede functioneren.<br />
In het bijzonder bij de Patrimoniumdocumentatie<br />
zijn de Duitstalige ambtenaren zich ervan <strong>be</strong>wust<br />
dat ze bij de Coperfin-hervorming niet over het<br />
hoofd werden gezien. De geregelde ontmoetingen<br />
van de managers met het personeel van de<br />
operationele diensten heb<strong>be</strong>n voor de Duitstalige<br />
ambtenaren geleid tot specifieke oplossingen,<br />
waardoor ze hun opdrachten kunnen afstemmen<br />
op de nieuwe werkmethodes en structuren van de<br />
Administratie. ■<br />
1
II O<br />
EEN<br />
B L I K P D E<br />
samEnWERkinGEn<br />
nAMen
Data Quality center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34<br />
De cel iam (identity and access management) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
De Internationale Federatie van de Landmeters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
het tsjechische en zweedse voorzitterschap van het pCC . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
De grensoverschrijdende samenwerking met frankrijk . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
GeoExpo te luik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
het Gis van de stad hanoï . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
data Quality center<br />
inlEiDinG miGRatiE naaR stipaD<br />
EEN cEL EN PROcESSEN<br />
De Patrimoniumdocumentatie heeft voor de<br />
uitvoering van haar verschillende taken gekozen<br />
voor een systeem van partnership. Dit houdt in<br />
dat de externe partners patrimoniale informatie<br />
leveren en gebruiken volgens een win-win situatie<br />
en dat de verzamelde en uitgewisselde informatie<br />
voldoet aan <strong>be</strong>paalde kwaliteitsnormen.<br />
De cel Data Quality Center heeft als doel de migratie<br />
naar STIPAD voor te <strong>be</strong>reiden en de kwaliteit<br />
van de gegevens te monitoren. ■<br />
De migratie naar STIPAD vereist een <strong>be</strong>tere<br />
kwaliteit van de huidige gegevens in de signaletiek<br />
van de Patrimoniumdocumentatie om de<br />
overdracht naar de transversale signaletiek van<br />
de FOD Financiën vlotter te laten verlopen. Hiervoor<br />
moet er het nationaal nummer van natuurlijke<br />
personen, het ondernemingsnummer van<br />
rechtspersonen en het Bis-registernummer van<br />
niet-rijksinwoners worden geïntegreerd. Voor<br />
sommige personen <strong>be</strong>vat de huidige documentatie<br />
onvoldoende informatie om ze te kunnen<br />
identificeren via het rijksregister, het Bis-register<br />
of de Kruispuntbank van Ondernemingen.<br />
Ze worden opgenomen in het Ter-register, dat<br />
eveneens wordt <strong>be</strong>heerd binnen de transversale<br />
signaletiek van de FOD Financiën. Vervolgens<br />
moeten ver<strong>be</strong>teringen worden uitgevoerd aan de<br />
verschillende soorten rechten en inschrijvingen<br />
die voorkomen in de toepassingen.<br />
Er werden validatieregels <strong>be</strong>paald, business rules<br />
genaamd, om het <strong>be</strong>houd van de kwaliteit van de<br />
gegevens te verzekeren. Zij zullen geïntegreerd<br />
worden in STIPAD op basis van een analyse van<br />
de fouten die het meest voorkomen in de databanken<br />
om de herhaling van diezelfde fouten te<br />
voorkomen. Deze business rules zijn een bijkomende<br />
controle, zowel voor de interne gegevens<br />
als voor de gegevens afgeleverd door de partners.<br />
Deze controle werd uitgevoerd ter gelegenheid<br />
van de acceptatietests door middel van analysedocumenten.<br />
■<br />
Het onderzoek van de kwaliteit van de gegevens<br />
is niet <strong>be</strong>perkt tot de migratie naar STIPAD maar<br />
zal nodig zijn bij elke migratie van toepassingen<br />
naar een nieuwe omgeving. Bovendien moet<br />
deze kwaliteit voortdurend worden gecontroleerd<br />
en ver<strong>be</strong>terd. Dit is de opdracht van de cel<br />
”Data Quality Center”, opgericht binnen de Administratie<br />
Informatieverzameling en -uitwisseling.<br />
De implementatie ervan zal in vier stappen<br />
ge<strong>be</strong>uren:<br />
1. het <strong>be</strong>schrijven en uitvoeren van de processen<br />
en de werkwijzen;<br />
2. het <strong>be</strong>palen van de noden aan human ressources<br />
en de implementatie van de organisatiestructuur;<br />
3. de logistieke en de ICT <strong>be</strong>hoeften <strong>be</strong>palen;<br />
4. het voorzien in de vorming, de communicatie,<br />
het <strong>be</strong>heer van verandering en de performantie-indicatoren.<br />
Vanaf augustus 2010 zal de cel van start gaan<br />
met zijn meest essentiële taken, namelijk de volgende<br />
processen:<br />
- de opsporing en de lokalisatie van fouten;<br />
- de ver<strong>be</strong>tering van fouten;<br />
- de bijsturing van de kwaliteit van de gegevens<br />
door middel van gerichte acties op basis van<br />
de analyse van vorige processen.<br />
Andere processen volgen nog zoals de responsabilisering<br />
van de buitendiensten voor de kwaliteit<br />
van de gegevens en de <strong>be</strong>paling van de businessrules<br />
voor informatie geleverd door de externe<br />
partners. ■
inlEiDinG DE cEL IAm<br />
Het <strong>be</strong>heer van de toegangen tot een applicatie is<br />
een complexe en heel <strong>be</strong>langrijke materie. De privacywetgeving<br />
vereist dat dergelijke toegangen<br />
heel nauwkeurig en doordacht moeten geconcipieerd<br />
worden. Daarnaast moeten de IAM-activiteiten<br />
tijdig ontwikkeld worden om de ontwikkeling<br />
van een applicatie niet te vertragen. Om<br />
deze problematiek structureel aan te pakken is in<br />
2009, binnen de Administratie InformatieVerzameling<br />
en -uitwisseling onder <strong>be</strong>geleiding van de<br />
dienst IAM op het niveau van de FOD Financiën,<br />
de cel IAM PatDoc (IVU) opgericht. ■<br />
de cel iam (identity and access management)<br />
De cel IAM is gespecialiseerd in de organisatie<br />
van de toegangsrechten voor de Patrimoniumdocumentatie.<br />
Zij onderzoekt de business<strong>be</strong>hoeften<br />
IAM en werkt nauw samen met de transversale<br />
dienst ICT die tussenkomt om de toegangen te<br />
<strong>be</strong>heren.<br />
De twee doelstellingen van de cel IAM zijn:<br />
- de ontwikkeling van een IAM-<strong>be</strong>leid met als<br />
doel een gepersonaliseerde en veilige toegang<br />
voor elke gebruiker tot de informatie van de<br />
applicaties die hij nodig heeft;<br />
- de <strong>be</strong>geleiding en coördinatie van de applicaties<br />
om het IAM-<strong>be</strong>leid te concretiseren en te<br />
integreren naar de eindgebruikers toe. ■<br />
Brussel - regentschApsstrAAt<br />
DE REalisatiEs En DE DOElstEllinGEn<br />
De cel IAM is van start gegaan met de realisatie<br />
van de module van de landmeterplannen in de<br />
applicatie STIPAD. Zij heeft ook samengewerkt<br />
met de applicatie STIMEr voor het luik ”penale<br />
boeten”. Een medewerker krijgt toegang tot een<br />
applicatie op basis van een hem toegekend profiel.<br />
Dit profiel stemt overeen met de taken die<br />
door hem effectief op het terrein worden uitgeoefend.<br />
Voor 2010 zijn er de volgende doelstellingen:<br />
- de ontwikkeling van een centrale methodiek,<br />
de planning van de activiteiten, de optimalisatie<br />
van alle processen;<br />
- de consolidatie van de coherentie tussen de applicaties<br />
en het garanderen van de uniformiteit<br />
binnen de Patrimoniumdocumentatie;<br />
- de operationalisering van de cel IAM;<br />
- de sensibilisatie van de IAM-problematiek,<br />
bijvoor<strong>be</strong>eld door de uitbouw van een IAMnetwerk,<br />
communicatie en opleiding;<br />
- de uitbreiding van de scope tot andere applicaties.<br />
■
6 onze samenwerkingen<br />
DE INTERNATIONALE FEDERATIE VAN<br />
DE LANDmETERS<br />
De Working Week 2009 van de Internationale<br />
Federatie van de landmeters (FIG) en haar<br />
XXXII e Algemene Vergadering vonden plaats<br />
van 3 tot 8 mei 2009 te Eilat in Israël. Meer dan<br />
700 deelnemers, waarvan 500 afgevaardigden<br />
komende uit meer dan 65 landen, en 60 studenten<br />
namen deel aan de Working Week. Tijdens de 60<br />
technische sessies en workshops werden ongeveer<br />
250 uiteenzettingen gehouden. De door de<br />
Patrimoniumdocumentatie <strong>be</strong>handelde thema’s<br />
”Management Programmes” en ”Projecten van<br />
de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie”<br />
werden gevolgd door een talrijk<br />
professioneel publiek uit de sector onroerende<br />
goederen om op de hoogte te blijven van de evolutie<br />
van onze Administratie.<br />
De Annual Meeting 2009 van de ”Commissie<br />
Kadaster en ruimtelijke Ordening” van de FIG<br />
vond plaats van 12 tot 16 okto<strong>be</strong>r 2009 te Kuala<br />
lumpur in Maleisië. Een symposium ”One Day<br />
Open Symposium” met als thema ”Progressing<br />
Towards Ubiquitous Cadastre” werd gelijklopend<br />
met deze vergadering georganiseerd. Het<br />
concept ”ubiquitous Cadastre”, met name een<br />
kadaster aanwezig op verschillende plaatsen tegelijkertijd,<br />
is zeer actueel binnen de Patrimoniumdocumentatie.<br />
Het is dus evident dat haar<br />
afgevaardigden in dit kader verslag uitbrachten<br />
over de toestand en de ontwikkelingen van de activiteiten<br />
van de Administratie aan de leden van<br />
de Commissie. ■<br />
hEt tsjEChisChE En zWEEDsE<br />
vOORzittERsChap van hEt pCC<br />
Het tweede en derde deel van de publicatie ”Cadastral<br />
Information System – A resource for the<br />
European Policies” werd gepubliceerd onder<br />
respectievelijk het Tsjechische en het Zweedse<br />
voorzitterschap van het Permanent Committee<br />
on Cadastre (PCC) waarvan de Patrimoniumdocumentatie<br />
deel uitmaakt.<br />
Voor de Zweedse zitting werd een vragenlijst<br />
verstuurd naar de leden van het PCC, EuroGeographics<br />
en ElrA om te peilen naar de wil<br />
van deze Europese organisaties om samen een<br />
gemeenschappelijke structuur te overwegen. Na<br />
onderzoek van de antwoorden blijkt dat er geen<br />
veranderingen worden gewenst maar dat er een<br />
duidelijker onderscheid zou moeten komen in<br />
de taken van de organisaties om concurrentie en<br />
overlapping in de <strong>be</strong>studeerde materies te vermijden.<br />
Het <strong>be</strong>lang van samenwerking tussen<br />
het PCC en EuroGeographics binnen de werkgroepen<br />
en de gemeenschappelijke projecten is<br />
evenwel door iedereen erkend. ■<br />
DE GREnsOvERsChRijDEnDE<br />
samEnWERkinG mEt fRankRijk<br />
Ingevolge Belgische ruilverkavelingswerken<br />
langs het tracé van de HST, heb<strong>be</strong>n de Directie<br />
van de Fiscale Diensten van Noord-rijsel en de<br />
Patrimoniumdocumentatie het plan opgevat om<br />
een voorlopige commissie op te richten voor<br />
het herstel van een gedeelte van de grens tussen<br />
Frankrijk en België.<br />
De studie, de opmeting en het opstellen van<br />
het proces-verbaal werden toevertrouwd aan de<br />
Directie voor Grote Opmetingen en Algemene<br />
Plans van het Belgisch Kadaster. Het voorstel tot<br />
herstel van de grens werd aanvaard door de partners<br />
van het Kadaster te rijsel, na vaststelling<br />
van de in het proces-verbaal <strong>be</strong>schreven elementen.<br />
Deze twee diensten zijn vervolgens overgegaan<br />
tot opmeting van de herkenningspunten en<br />
van <strong>be</strong>paalde grenspunten met hun respectieve<br />
GPS. Alhoewel de GPS-netwerken verschillen,<br />
heb<strong>be</strong>n de opmetingen dezelfde resultaten gegeven<br />
in de Europese coördinaten van het ETrS<br />
89 die in situ konden worden geherdefinieerd in<br />
lam<strong>be</strong>rt Nord 1G voor Frankrijk en in lam<strong>be</strong>rt<br />
72 voor België. Deze erg overtuigende resultaten<br />
gelden als proefresultaten voor het project State<br />
Boundaries of Europe.<br />
De Patrimoniumdocumentatie zal dit werk voorleggen<br />
aan de Belgische Gewesten, provincies<br />
en gemeenten die <strong>be</strong>trokken zijn bij de ruilverkavelingswerken,<br />
alsook aan de Franse Administratie<br />
van het Kadaster die hetzelfde zal doen<br />
bij de Franse prefecturen en burgemeesters die<br />
<strong>be</strong>trokken zijn bij het tracé. ■
lier<br />
onze samenwerkingen (vervolg)<br />
GEOExpO tE lUik hEt Gis van DE staD hanOï<br />
Op 29 okto<strong>be</strong>r 2009 nam de Patrimoniumdocumentatie<br />
deel aan de derde editie van het salon<br />
GeoExpo te luik. Dit voor het <strong>be</strong>roep van de<br />
landmeter-experten <strong>be</strong>langrijk evenement bracht<br />
ongeveer 600 deelnemers samen.<br />
Ondersteund door de cel logistiek en de cel communicatie,<br />
en in nauwe samenwerking met de cel<br />
Geomatica, heeft de Administratie Opmetingen<br />
& Waarderingen aldaar met veel inzet haar missies<br />
en diensten voorgesteld aan de <strong>be</strong>zoekers.<br />
De synergie tussen de landmeter-experten en de<br />
Patrimoniumdocumentatie is reëel en is na verloop<br />
van tijd nog versterkt door de samenwerkingsovereenkomst<br />
en het ter <strong>be</strong>schikking stellen<br />
van de databank met de plans van de landmeters<br />
via STIPAD.<br />
De interesse van de professionele wereld voor de<br />
kadastrale documentatie is tastbaar wat <strong>be</strong>treft<br />
het digitaal kadastraal percelenplan en de schattingsdocumentatie.<br />
Deze interesse toont aan dat<br />
de kadastrale documentatie door zijn rijkdom<br />
en kwaliteit een onmisbaar werktuig is voor de<br />
landmeter-experten. ■<br />
De voorstudie van UrbIS Hanoï, het toekomstig<br />
Geografisch Informatie Systeem (GIS) van de<br />
stad Hanoï, wordt gefinancierd door de Belgische<br />
ontwikkelingssamenwerking in het kader<br />
van de bilaterale samenwerking tussen België en<br />
Vietnam.<br />
Het project UrbIS Hanoï is een kaderproject gebaseerd<br />
op de sinds jaren door de Patrimoniumdocumentatie<br />
met zijn Vietnamese ambtgenoot<br />
gecoördineerde ervaringen als gevolg van de<br />
projecten die door Europa werden gefinancierd.<br />
De offerteaanvraag voor de aanduiding van de<br />
experten vond plaats in 2009. De studie zal worden<br />
gerealiseerd in de loop van het eerste semester<br />
van 2010. De planning van de implementatieprojecten<br />
zal afhangen van de resultaten van de<br />
voorstudie.<br />
De Vietnamese autoriteiten heb<strong>be</strong>n eveneens gereageerd<br />
op een projectaanvraag die uitging van<br />
Wallonie-Bruxelles International (WBI, openbare<br />
overheid die instaat voor de internationale<br />
<strong>be</strong>trekkingen tussen de Franstalige deelentiteiten).<br />
De autoriteiten heb<strong>be</strong>n inderdaad tussenkomst<br />
gevraagd voor de organisatie van de communicatie<br />
aangaande de Oude Wijk van Hanoï.<br />
Dit project werd geselecteerd en zal gerealiseerd<br />
worden van 2010 tot 2012. De Patrimoniumdocumentatie<br />
is hierbij <strong>be</strong>trokken in zoverre dit project<br />
steunt op het gedeelte van het GIS dat reeds<br />
is geïnstalleerd en op de resultaten die worden<br />
verwacht van UrbIS Hanoï, omdat de Oude Wijk<br />
deel uitmaakt van de proefzones die bij voorrang<br />
zullen worden <strong>be</strong>handeld. ■<br />
7
III<br />
PANORAmA<br />
STAT<br />
VAN DE<br />
ISTIEKEN Antwerpen
De opleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40<br />
Onze medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
De dienst voor alimentatievorderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42<br />
fiscale ontvangsten en gewestelijke <strong>be</strong>lastingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />
Registratie en successie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48<br />
Gedingen inzake registratie en successie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50<br />
De prijs van de appartementen en de huizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52<br />
Eigenaars en kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />
Uittreksels en raadplegingen van de kadastrale documentatie . . . . . . . . . . . . . 58<br />
De hypotheken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59<br />
Performantiemanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60<br />
Bankonderzoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />
De boeten van veroordelingen in diverse materies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />
De erfloze nalatenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63<br />
De opdrachten van de aankoopcomités . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63<br />
De huurcontracten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64<br />
De dossiers van nalatenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
0 de oPleidingen<br />
cOmmENTAAR<br />
De totale kost van de opleidingen <strong>be</strong>draagt<br />
3.452.118 euro voor het jaar 2009. Deze omvat<br />
de kosten die verband houden met de deelnemers,<br />
de trainers en het administratief personeel,<br />
alsook de <strong>be</strong>dragen vrijgemaakt voor e-learning.<br />
Deze opleidingen omvatten basis-, gecertificeerde-,<br />
permanente-, bureautica- en informatica-opleidingen,<br />
opleidingen gegeven in het kader van<br />
de nieuwe werkmethoden, seminaries, generieke<br />
materies en cursussen ter voor<strong>be</strong>reiding van<br />
loopbaanexamens.<br />
Ze <strong>be</strong>strijken uiteenlopende gebieden: fiscaliteit,<br />
financiën, boekhouding, commercieel recht, administratieve<br />
materie, administratief recht, informatica,<br />
statistieken, tekeningen, persoonlijke<br />
doeltreffendheid, talen, management, maar ook<br />
communicatie, EHBO, marketing, enz.<br />
De ta<strong>be</strong>llen vermelden, per niveau:<br />
- het aantal personeelsleden dat ten minste één<br />
opleiding heeft gevolgd;<br />
- het aantal personeelsleden dat ten minste één<br />
gecertificeerde opleiding heeft gevolgd. ■<br />
Niveau 2009 2008<br />
A 519 832<br />
B 1.242 528<br />
C 1.259 398<br />
D 501 209<br />
Totaal 3.521 1.967<br />
AANTAL PERSONEELSLEDEN DAT TEN mINSTE<br />
één OplEiDinG hEEft GEvOlGD<br />
Niveau 2009 2008<br />
A 9 492<br />
B 472 42<br />
C 502 534<br />
D 136 265<br />
Totaal 1.119 1.333<br />
AANTAL PERSONEELSLEDEN DAT EEN<br />
GECERtifiCEERDE OplEiDinG hEEft GEvOlGD<br />
VielsAlM
DE PERSONEELSSITUATIE<br />
Op 31 decem<strong>be</strong>r 2009 telde de Patrimoniumdocumentatie<br />
4.718 ambtenaren, een cijfer dat onophoudelijk<br />
daalt. In minder dan zeven jaar is het<br />
personeels<strong>be</strong>stand met bijna 10% verminderd.<br />
Op 31 decem<strong>be</strong>r 2002 waren dit er nog 5.243. Er<br />
wordt enkel rekening gehouden met de statutairen<br />
en de contractuelen voor on<strong>be</strong>paalde duur; de<br />
<strong>be</strong>dienden van de hypotheek<strong>be</strong>waringen worden<br />
afzonderlijk geteld. Bij dit personeels<strong>be</strong>stand<br />
moeten nog 95 contractuelen voor <strong>be</strong>paalde duur<br />
onder het rosettastatuut worden gevoegd (86 op<br />
31 decem<strong>be</strong>r 2008). Het aantal voltijdse equivalenten<br />
daalt van 4.337 in 2008 tot 4.268 in 2009.<br />
De Dienst voor alimentatievorderingen <strong>be</strong>schikt<br />
over 102 ambtenaren waarvan 70 afkomstig zijn<br />
van andere Administraties van het departement.<br />
Op 31 decem<strong>be</strong>r 2009 <strong>be</strong>droeg het effectief van<br />
de hypotheek<strong>be</strong>waringen 1.232 personeelsleden,<br />
dit komt overeen met 1.088 voltijdse equivalenten;<br />
ook hier een daling aangezien de <strong>be</strong>waringen<br />
respectievelijk 1.243 en 1.249 medewerkers<br />
telden eind 2008 en 2007.<br />
De Administratie <strong>be</strong>heert de dossiers van de gepensioneerde<br />
hypotheek<strong>be</strong>dienden. Voor 2009<br />
zijn dit 272 dossiers ”aanvullend rustpensioen”<br />
(254 in 2008, 263 in 2007) en 59 dossiers ”aanvullend<br />
overlevingspensioen” (59 dossiers in<br />
2008 en 58 in 2007). ■<br />
A 24,46%<br />
■ Patrimoniumdocumentatie<br />
■ Notariaat<br />
6.000<br />
2.000<br />
0<br />
B 31,39%<br />
5.711<br />
C+D 44,15%<br />
vERDElinG van hEt pERsOnEEl<br />
[per niveau]<br />
6.673<br />
5.162 4.984<br />
4.000 4.718<br />
6.644<br />
2003 2006 2009<br />
PERSONEELSSITUATIE<br />
onze medewerkers<br />
DE +50 -jaRiGEn<br />
Er heerst een dub<strong>be</strong>le <strong>be</strong>zorgdheid binnen de<br />
Patrimoniumdocumentatie: niet alleen daalt het<br />
aantal agenten, maar het percentage van de +50<br />
-jarigen stijgt: 54,77% in 2009, 53,23% in 2008,<br />
51,48% in 2007. En in deze groep, vertegenwoordigen<br />
de +55 -jarigen 32,49% in 2009 tegenover<br />
30,80% in 2008 en 27,82% in 2007. ■<br />
+60jaar 7,84%<br />
50-59jaar 46,93%<br />
40-49jaar 26,30%<br />
-30jaar 5,60%<br />
30-39jaar 13,33%<br />
vERDElinG van hEt pERsOnEEl<br />
[per leeftijdsklasse]<br />
1
2 de dienst Voor alimentatieVorderingen<br />
EvOlUtiE van hEt aantal DOssiERs<br />
De evolutie van het aantal dossiers dat door de<br />
DAVO <strong>be</strong>handeld wordt blijft een stijgende lijn<br />
volgen. Aldus werden 2.875 nieuwe aanvragen<br />
opgetekend in het jaar 2009 (waarvan 94 %<br />
werden ingediend door vrouwen). Sedert zijn<br />
oprichting op 1 juni 2004 heeft de DAVO nu<br />
21.120 dossiers in <strong>be</strong>handeling.<br />
Bij dat aantal moeten 21.735 dossiers gevoegd<br />
worden waarvoor de DAVO werd <strong>be</strong>last met<br />
de invordering van voorschotten die vroeger<br />
door de OCMW’s werden toegekend. Niettemin<br />
dient gepreciseerd te worden dat de OCMW’s<br />
voorschotten toekenden per kind terwijl de<br />
DAVO ze toekent per dossier en een dossier<br />
<strong>be</strong>trekking kan heb<strong>be</strong>n op meerdere <strong>be</strong>gunstigde<br />
kinderen. ■<br />
Gewest 2009 2008 2007<br />
Brussels Hoofdstedelijk 2.798 2.224 1.757<br />
Vlaams Gewest 9.293 8.061 6.865<br />
Waals Gewest 9.029 7.627 6.309<br />
vERDElinG van DE DOssiERs<br />
tOEGEkEnDE vOORsChOttEn<br />
De DAVO is ook <strong>be</strong>last met de <strong>be</strong>taling van<br />
voorschotten aan kinderen die genieten van onderhoudsgeld<br />
voor zover er voldaan is aan <strong>be</strong>paalde<br />
inkomstenvoorwaarden in hoofde van<br />
de aanvrager. Vroeger werd dat gedaan door de<br />
OCMW’s maar die taak werd vanaf 1 okto<strong>be</strong>r<br />
2005 overgenomen door de DAVO. In het jaar<br />
2009 werd een totaal van 17.523.040,85 euro gestort.<br />
Meer in het bijzonder heb<strong>be</strong>n in de maand<br />
decem<strong>be</strong>r 2009, 12.183 kinderen genoten van de<br />
<strong>be</strong>taling van voorschotten voor een totaal van<br />
1.504.083,98 euro hetgeen overeenkomt met gemiddeld<br />
123,46 euro per kind. ■<br />
Voor meer informatie omtrent deze cijfergegevens<br />
is het jaarlijks evaluatieverslag van de DAVO<br />
<strong>be</strong>schikbaar op de site www.davo.<strong>be</strong>lgium.<strong>be</strong>.<br />
Een versie van de site in het Duits is eveneens<br />
<strong>be</strong>schikbaar via het adres www.dufo.<strong>be</strong>lgium.<strong>be</strong>.<br />
in tE vORDEREn BEDRaGEn<br />
Einde 2009 <strong>be</strong>droeg het totaal in te vorderen<br />
<strong>be</strong>drag in het kader van de ingediende aanvragen<br />
voor de invordering van onderhoudsgelden,<br />
172.883.417,46 euro, met in<strong>be</strong>grip van de<br />
toegekende voorschotten. Bij dit <strong>be</strong>drag moet<br />
21.300.297,72 euro gevoegd worden voor de<br />
voorschotten die vroeger uitgekeerd werden door<br />
OCMW’s aan onderhoudsgerechtigden die geen<br />
dossier heb<strong>be</strong>n ingediend bij de DAVO.<br />
In 2009 heeft de DAVO een totaal van<br />
11.638.812,45 euro ontvangen en aan de rechtheb<strong>be</strong>nden<br />
een <strong>be</strong>drag van 9.353.196,85 euro<br />
uitgekeerd. Onder rechtheb<strong>be</strong>nden moet worden<br />
verstaan de aanvragers, de OCMW’s voor hun<br />
interesten en kosten en de Schatkist voor de werkingskosten<br />
van de DAVO en de voorschotten<br />
toegekend door OCMW’s en de DAVO. ■<br />
Detail Bedrag<br />
Achterstallen 141.102.391<br />
Onderhoudsgelden + 2.328.342<br />
Bijzondere kosten (*) + 50.923<br />
Kosten DAVO + 14.901.059<br />
Interesten + 14.500.702<br />
subtotaal = 172.883.417<br />
Voorschotten OCMW + 21.300.298<br />
Totaal = 194.183.715<br />
in tE vORDEREn BEDRaGEn<br />
[in euro, op 31 decem<strong>be</strong>r 2009]
onse<br />
(*) buiten de alimentatiegelden<br />
kan de onderhoudsplichtige<br />
gehouden<br />
zijn tot het <strong>be</strong>talen van andere<br />
voorkomende kosten<br />
(school-, buitenschoolse-,<br />
medische-, paramedische-,<br />
studie- en reiskosten).<br />
Detail Bedrag<br />
Geïnd en toegewezen 9.204.289 (**)<br />
Verkeerdelijk gestort + 148.805 (**)<br />
OCMW-dossiers + 770.961<br />
subtotaal = 10.124.055<br />
Toegewezen maar niet geboekt op 31/12/2009 + 199.092<br />
Wachtregister op 31/12/2009 + 1.315.665 (**)<br />
Totaal = 11.638.812<br />
inkOmEnDE BEtalinGEn [in euro, in 2009]<br />
Detail Bedrag<br />
Achterstallen en lopende onderhoudsgelden 2.035.518 (**)<br />
Interesten + 386.479 (**)<br />
Bijzondere kosten (*) + 3.294<br />
Werkingskosten DAVO + 643.036 (**)<br />
Verkeerdelijk gestort + 192.674<br />
Voorschotten DAVO + 4.302.006 (**)<br />
Voorschotten OCMW + 1.790.190<br />
Totaal = 9.353.197<br />
UitGaanDE BEtalinGEn [in euro, in 2009]<br />
de dienst Voor alimentatieVorderingen (vervolg)<br />
cOmmENTAAR<br />
Meerdere posten van de ta<strong>be</strong>llen ”Inkomende<br />
<strong>be</strong>talingen” en ”Uitgaande <strong>be</strong>talingen” tonen een<br />
verschil van 20 % tegenover 2008 (**). Deze<br />
verschillen in meer kunnen verklaard worden<br />
door de volgende verschillende factoren:<br />
- na bijna zes jaar <strong>be</strong>staan is de DAVO steeds<br />
<strong>be</strong>ter <strong>be</strong>kend bij de schuldeisers maar ook bij<br />
de schuldenaars van onderhoudsgelden; het<br />
”DAVO effect” laat zich voelen bij sommige<br />
schuldenaars die weten over welke dwangmiddelen<br />
deze dienst <strong>be</strong>schikt om de <strong>be</strong>taling van<br />
de verschuldigde sommen te <strong>be</strong>komen en hun<br />
schuld steeds vaker vrijwillig <strong>be</strong>talen in het<br />
kader van een af<strong>be</strong>talingsplan;<br />
- het aantal aanvragen tot tussenkomst blijft<br />
stijgen; het aantal invorderingen neemt toe en<br />
dus ook het aantal inkomende en uitgaande<br />
<strong>be</strong>talingen;<br />
- sedert 2009 werd een <strong>be</strong>langrijk aantal<br />
teruggaven van <strong>be</strong>lastingen en BTW zonder<br />
formaliteit in <strong>be</strong>slag genomen door de DAVO<br />
door gebruik te maken van het systeem van<br />
compensatie van schulden en schuldvorderingen<br />
binnen de FOD Financiën.<br />
De daling voor de post ”Bijzondere kosten” is te<br />
wijten aan het feit dat de in 2009 ingevorderde<br />
<strong>be</strong>dragen weinig dossiers <strong>be</strong>vatten waarin dergelijke<br />
kosten in te vorderen waren. ■
Fiscale ontVangsten en gewestelijke Belastingen<br />
inlEiDinG<br />
De Patrimoniumdocumentatie int een aantal<br />
<strong>be</strong>lastingen waarvan een <strong>be</strong>langrijk deel, de<br />
gewestelijke <strong>be</strong>lastingen, wordt overgemaakt<br />
aan de Gewesten.<br />
De federale <strong>be</strong>lastingen zelf worden<br />
ingeschreven in de rijksmiddelen<strong>be</strong>groting van<br />
de Administratie van de BTW, registratie en<br />
Domeinen. ■<br />
Aard van de <strong>be</strong>lasting 2009 2008<br />
registratierechten 3.090.041,0 (a) 3.588.093,8<br />
rechten van successie en overgang bij overlijden 1.787.929.4 1.916.042,4<br />
Jaarlijkse taks op de verzekeringsverrichtingen 1.128.039,6 1.102.102,9<br />
Boeten van veroordelingen in allerhande zaken 342.385,1 335.694,1<br />
Jaarlijkse taks op de collectieve <strong>be</strong>leggingsinstellingen, op de<br />
kredietinstellingen en op de verzekeringsondernemingen<br />
208.615,9 (b) 243.305,9<br />
Taks op de <strong>be</strong>ursverrichtingen (*) 128.762,2 140.749,2<br />
Taks op het lange termijnsparen (*) 184.863,3 171.644,2<br />
Hypotheekrechten 74.396,7 69.691,5<br />
Boeten inzake <strong>be</strong>lastingen 81.183,5 88.787,5<br />
Taks op de VZW’s 28.357,9 32.164,3<br />
Griffierechten 33.533,2 31.638,0<br />
Jaarlijkse taks op de coördinatiecentra 5.200,4 (c) 7.300,0<br />
rechten op geschriften (*) 39.946,9 44.612,6<br />
Taks op de aflevering van effecten aan toonder (*) 0,0 (d) 304,4<br />
Jaarlijkse taks op de winstdeelnemingen (*) 10.690,8 (e) 15.875,5<br />
Bijzonder Fonds tot hulp aan de slachtoffers van opzettelijke<br />
gewelddaden en aan de occasionele redders<br />
18.902,8 17.301,6<br />
Aanplakkingstaks (*) 2.906,6 2.245,8<br />
Gerechtelijke bijstand en kosteloze rechtspleging 464,7 374,1<br />
DE GEïnDE BElastinGEn [in duizendtallen euro, op 16 februari 2010]<br />
(*) Wetboek diverse rechten en taksen - Bruto-ontvangst
denderMonde<br />
cOmmENTAAR<br />
Fiscale ontVangsten en gewestelijke Belastingen (vervolg)<br />
(a) registratierechten (-13,88%): Afkoeling van de markt van de onroerende goederen,<br />
vermindering van de schenkingsrechten ten gevolge<br />
van de verdwijning van het aankondigingseffect van<br />
de wetswijziging inzake de verminderde tarieven op<br />
de schenkingsrechten van roerende goederen.<br />
(b) Jaarlijkse taks op de collectieve <strong>be</strong>leggingsinstellingen,<br />
op de kredietinstellingen en<br />
op de verzekeringsondernemingen (-14,26%):<br />
(c) Jaarlijkse taks op de coördinatiecentra<br />
(-28,76%):<br />
(d) Taks op de aflevering van effecten aan<br />
toonder (-100,00%):<br />
(e) Jaarlijkse taks op de winstdeelnemingen<br />
(-32,66%):<br />
Vermindering van de inventariswaarde van de BE-<br />
VEK’s op 1 januari 2009 in vergelijking met deze<br />
waarde op 1 januari 2008.<br />
Gevolg van de verdwijning op termijn van de coördinatiecentra,<br />
onder druk van de Europese instellingen.<br />
Verdwijning van de taks op de aflevering van effecten<br />
aan toonder gezien de investeringen in gedematerialiseerde<br />
effecten.<br />
Gevolg van de economische voorwaarden, de ondernemingsresultaten<br />
en de evolutie van de financiële<br />
markten.<br />
■ ■ ■
6<br />
Fiscale ontVangsten en gewestelijke Belastingen (vervolg)<br />
DE GEWEstElijkE BElastinGEn<br />
Ongeveer 98 % (ten opzichte van 96 % in 2008)<br />
van de registratierechten en de totaliteit van de<br />
successierechten worden geïnd ten bate van de<br />
Gewesten; dit zijn de gewestelijke <strong>be</strong>lastingen<br />
(Bijzondere wet van 16 januari 1989 gewijzigd<br />
door de Bijzondere wet van 13 juli 2001).<br />
De ta<strong>be</strong>llen geven een overzicht van de aard<br />
van de gewestelijke <strong>be</strong>lastingen en van hun<br />
opbrengst, namelijk: de rechten en de daaruit<br />
voortvloeiende interesten en boeten. ■<br />
Overdrachten ten<br />
<strong>be</strong>zwarende titel<br />
80,94%<br />
Vestigingen van een hypotheek<br />
Schenkingen 8,23%<br />
8,96%<br />
REGistRatiEREChtEn<br />
Verdelingen<br />
1,87%<br />
Aard van de <strong>be</strong>lasting 2009 2008<br />
rechten van successie en van overgang bij overlijden 1.811,800 1.937,408<br />
Fiscale regularisatiemaatregelen 5,594 7,745<br />
Totaal 1.817,394 1.945,153<br />
REChtEn van sUCCEssiE En van OvERGanG Bij OvERlijDEn<br />
[in miljoen euro, op 16 februari 2010]<br />
Aard van de <strong>be</strong>lasting 2009 2008<br />
Overdrachten ten <strong>be</strong>zwarende titel van in België gelegen onroerende goederen (*) 2.441,854 2.849,228<br />
Vestigingen van een hypotheek op een in België gelegen onroerend goed 248,369 231,112<br />
Gedeeltelijke of gehele verdeling van in België gelegen onroerende goederen 56,272 56,985<br />
Schenkingen onder de levenden van roerende of onroerende goederen 270,340 317,097<br />
Fiscale regularisatiemaatregelen 0,101 0,072<br />
Totaal 3.016,936 3.454,494<br />
REGistRatiEREChtEn [in miljoen euro, op 16 februari 2010] (*) verkooprecht<br />
Aard van de <strong>be</strong>lasting 2009 2008<br />
rechten van successie en van overgang bij overlijden 1.817,394 1.945,153<br />
registratierechten 3.016,936 3.454,494<br />
Totaal 4.834,330 5.399,647<br />
GEWEstElijkE BElastinGEn<br />
[rechten, interesten en boeten, in miljoen euro, op 16 februari 2010]
MArche-en-fAMenne<br />
Fiscale ontVangsten en gewestelijke Belastingen (vervolg)<br />
tRansfER aan DE GEWEstEn<br />
De gewestelijke <strong>be</strong>lastingen worden overgemaakt<br />
aan de <strong>be</strong>voegde instelling van het Gewest<br />
op het einde van de maand die volgt op de maand<br />
van hun inning.<br />
De ta<strong>be</strong>l toont een overzicht van de gewestelijke<br />
<strong>be</strong>lastingen uitgesplitst per Gewest. ■<br />
Brussels Gewest 14,67%<br />
tRansfER aan DE GEWEstEn<br />
[op 16 februari 2010]<br />
Gewest 2009 2008<br />
Brussels Gewest 708,979 844,859<br />
Vlaams Gewest 2.795,784 3.081,251<br />
Waals Gewest 1.329,567 1.473,537<br />
Totaal 4.834,330 5.399,647<br />
tRansfER aan DE GEWEstEn<br />
[in miljoen euro, op 16 februari 2010]<br />
Waals Gewest 27,50%<br />
Vlaams Gewest 57,83%<br />
7
egistratie en successie<br />
cOmmENTAAR<br />
Het koninklijk <strong>be</strong>sluit van 28 novem<strong>be</strong>r 2008 tot<br />
uitvoering van artikel 8bis van het Wetboek der<br />
registratie-, hypotheek- en griffierechten heeft<br />
het merendeel van de akten en exploten van gerechtsdeurwaarders<br />
vrijgesteld van de registratieformaliteit.<br />
Sindsdien <strong>be</strong>perken de kantoren<br />
zich tot de trimestriële inning van de registratierechten<br />
en de rechten op geschriften.<br />
De teruggavedossiers inzake registratierechten<br />
op semi-automatische wijze worden voortaan<br />
afgehandeld. Deze vereenvoudiging versnelt de<br />
afhandeling van de teruggaven aanzienlijk. Voor<br />
de overige rechten, verlopen de teruggaven nog<br />
steeds via manuele procedures.<br />
Het aantal aangiften van nalatenschap blijft van<br />
jaar tot jaar ongeveer constant. Als er zich geen<br />
wijziging voordoet die het plafond van de abattementen<br />
aanpast, vertoont het aantal <strong>be</strong>lastbare<br />
aangiften een stijgende tendens. Dit kan ten dele<br />
verklaard worden door de stijging van de geschatte<br />
waarde van de onroerende goederen.<br />
Voor het tweede achtereenvolgende jaar daalde<br />
het aantal notariële akten lichtelijk. ■<br />
hoei
(1)<br />
(2)<br />
(3)<br />
(4)<br />
registratie en successie (vervolg)<br />
Document 2009 2008 2007<br />
Notariële akten 803.809 838.052 865.250<br />
Administratieve akten 12.250 13.155 11.708<br />
Onderhandse akten 690.228 699.012 1.019.221<br />
Geregistreerde vonnissen 18.951 17.818 16.360<br />
Medegedeelde vonnissen 776.180 834.297 720.849<br />
Akten van gerechtsdeurwaarders - 507.910 512.856<br />
Aanvragen tot teruggave 23.765 40.142 41.423<br />
Aangiften van VZW’s 12.837 12.087 12.055<br />
Oorspronkelijke aangiften van nalatenschap - <strong>be</strong>lastbaar 64.282 63.900 61.100<br />
Oorspronkelijke aangiften van nalatenschap - on<strong>be</strong>lastbaar 11.047 12.024 10.118<br />
Bijvoeglijke of ver<strong>be</strong>terende aangiften van nalatenschap 33.759 32.052 30.007<br />
Aanvragen tot attesten van erfopvolging 20.946 17.335 -<br />
Totaal 2.468.054 3.087.784 3.300.947<br />
INKOmENDE DOcUmENTEN<br />
(1) 10,53%<br />
(2) 52,72%<br />
(3) 9,06%<br />
vERDElinG van DE aanGiftEn<br />
(4) 27,69%<br />
20<br />
10<br />
0<br />
-10<br />
-20<br />
+13,08%<br />
2007<br />
+5,78%<br />
-15,45%<br />
2008 2009<br />
EvOlUtiE van hEt aantal inpUts<br />
[ten opzichte van 2006: 2.919.171]
50<br />
gedingen inzake registratie en successie<br />
toelichting<br />
De cijfers <strong>be</strong>treffen zowel geschillen aanhangig<br />
bij de Vredegerechten, bij de Rechtbanken van<br />
Eerste aanleg, bij de Hoven van Beroep als bij<br />
het Hof van Cassatie.<br />
De som van de gunstige en ongunstige uitspraken<br />
komt niet noodzakelijk overeen met het aantal in<br />
de loop van 2009 <strong>be</strong>handelde zaken. Sommige<br />
uitspraken zijn namelijk gemengd, er kan afstand<br />
van geding zijn ge<strong>be</strong>urd, enz. ■<br />
AAlst<br />
Burgerlijke zaken Strafzaken Handelszaken<br />
Eiser 1 e aanleg Beroep Cassatie 1 e aanleg Beroep Cassatie 1 e aanleg Beroep Cassatie<br />
Patrimoniumdocumentatie (*) 18 2 (*) 0 0 (*) 0 0<br />
Tegenpartij (*) 31 2 (*) 0 0 (*) 0 0<br />
Totaal 112 49 4 1 0 0 4 0 0<br />
(*) Deze gegevens zijn niet <strong>be</strong>schikbaar voor Eerste aanleg.<br />
verdeling van de ingeleide zaken<br />
Burgerlijke zaken Strafzaken Handelszaken Totaal<br />
Zaken... 2009 2008 2007 2009 2008 2007 2009 2008 2007 2009 2008 2007<br />
Hangende op 1 januari 801 862 872 3 3 3 152 170 209 956 1.035 1.084<br />
Ingeleid in de loop van het jaar 165 137 194 1 0 0 4 5 8 170 142 202<br />
Afgehandeld in de loop van het jaar 167 198 204 0 0 0 9 23 47 176 221 251<br />
Hangende op 31 decem<strong>be</strong>r 799 801 862 4 3 3 147 152 170 950 956 1.035<br />
evolutie van de hangende zaken
Aanleg Burgerlijke zaken Strafzaken Handelszaken Totaal<br />
Eerste aanleg 70 - 36 0 - 0 4 - 5 74 - 41<br />
Beroep 28 - 15 0 - 0 0 - 0 28 - 15<br />
Cassatie 2 - 1 0 - 0 0 - 0 2 - 1<br />
Totaal 100 - 52 0 - 0 4 - 5 104 - 57<br />
vERDElinG van DE UitspRakEn<br />
[gunstig voor de Administratie - ongunstig voor de Administratie]<br />
Aanleg 2009 2008 2007<br />
Eerste aanleg (*) 811 824 900<br />
Beroep 131 125 126<br />
Cassatie 8 7 9<br />
Totaal 950 956 1.035<br />
(*) Vredegerechten in<strong>be</strong>grepen<br />
OpDElinG van DE hanGEnDE GEsChillEn<br />
[naargelang de aanleg]<br />
gedingen inzake registratie en successie (vervolg)<br />
rechtsmacht 2009 2008 2007<br />
Grondwettelijk Hof 5 1 0<br />
raad van State 0 0 0<br />
Europees Hof van Justitie 0 0 1<br />
aantal hanGEnDE zakEn<br />
Zaken... 2009 2008 2007<br />
Hangende op 1 januari 12 13 16<br />
Ingeleid in de loop van het jaar 2 0 1<br />
Afgehandeld in de loop van het jaar 1 1 4<br />
Hangende op 31 decem<strong>be</strong>r 13 12 13<br />
DivERsE REChtEn En taksEn - BURGERlijkE<br />
REChtBankEn<br />
Sector 2009 2008 2007<br />
registratie 786 842 900<br />
Successie 295 275 262<br />
Totaal 1.081 1.117 1.162<br />
aantal DWanGBEvElEn UitGEvaaRDiGD<br />
1
2 de Prijs Van de aPPartementen en de huizen<br />
tOEliChtinG<br />
De woningprijzen op de secundaire markt (de<br />
markt die geen rekening houdt met de nieuwe<br />
constructies) zijn in 2009 gestabiliseerd, na een<br />
kleine daling eind 2008 en een aarzeling in het<br />
tweede kwartaal. In het derde en vierde kwartaal<br />
gingen de prijzen verder lichtjes omhoog, om te<br />
eindigen op een hoger peil dan alle voorgaande<br />
jaren.<br />
In de context van een financiële en economische<br />
crisis met een instortende vastgoedmarkt<br />
in andere Europese landen en voor het niet-residentiële<br />
vastgoed in België, met verminderende<br />
werkzekerheid, en met een zwakke inflatie, is<br />
het waarde<strong>be</strong>houd van hun onroerend patrimonium<br />
goed nieuws voor de eigenaars. In België<br />
<strong>be</strong>zit driekwart van de ingezetenen hun eigen<br />
woning. ■<br />
DE maRktOntWikkElinG<br />
In vergelijking met het gemiddeld aantal transacties<br />
van de jaren 2005 tot 2007 verminderde het<br />
aantal verkopen in 2008 met 5 % en in 2009 met<br />
13 %. In die omstandigheden stuurden de kopers<br />
de markt en stabiliseerden de prijzen. Voor de<br />
vastgoed<strong>be</strong>roepen <strong>be</strong>tekende het minder activiteit.<br />
In het laatste kwartaal van 2008 was de prijs<br />
van de huizen 2 % gedaald tegenover het vorige<br />
kwartaal. Bij de appartementen was de daling<br />
kleiner, slechts 0,5 %. In 2009 klom de prijs van<br />
de appartementen gestaag hoger, bij de huizen<br />
ging de prijs op en neer tijdens de eerste helft<br />
van 2009 om zich uiteindelijk op het einde van<br />
het jaar te herstellen. ■<br />
Type goederen 2009 2008 2007 2006 2005<br />
Appartementen 1,90 1,79 1,76 1,65 1,53<br />
Huizen 1,93 1,88 1,83 1,68 1,53<br />
(villa’s + huizen met 2 of 3 gevels)<br />
EVOLUTIE VAN DE PRIjSINDEx<br />
[referentie index 1,00: 1 ste kwartaal van 2003]<br />
De aandachtige lezer zal een verschil opmerken tussen de huidige cijferseries en deze die in<br />
vorige jaarverslagen werden gepubliceerd.<br />
De verklaring is een ver<strong>be</strong>terde methode : vroeger werden de extreem hoge en extreem lage<br />
verkoopsprijzen geëlimineerd vóór de <strong>be</strong>rekeningen, vandaag <strong>be</strong>rekenen wij de prijsevolutie<br />
op basis van alle verkoopsprijzen.
pAliseul<br />
1.000.000<br />
800.000<br />
600.000<br />
400.000<br />
200.000<br />
0<br />
170.000<br />
125.000<br />
185.000<br />
Appartementen<br />
de Prijs Van de aPPartementen en de huizen (vervolg)<br />
186.000<br />
127.000<br />
Huizen<br />
2/3 gevels<br />
vERsChillEn vOlGEns typE van<br />
GOED En pER GEWEst<br />
Gemiddelde prijzen en referentieprijzen zijn<br />
richtinggevend, maar verdoezelen de realiteit<br />
van zeer uiteenlopende prijzen voor uiteenlopende<br />
types met verschillende grootte en ligging,<br />
om nog te zwijgen over de leeftijd, de<br />
kwaliteit van de constructie en de staat van onderhoud.<br />
In 2009 verwisselden 16.000 appartementen en<br />
tweegevelwoningen voor minder dan 100.000<br />
euro van eigenaar, ondanks een gemiddelde<br />
prijs van respectievelijk 168.000 en 170.000<br />
euro. ■<br />
Villa’s<br />
4 gevels<br />
GEmiDDElDE vERkOOpspRijzEn vOlGEns typE van GOED En pER GEWEst<br />
332.000<br />
297.000<br />
218.000<br />
965.000<br />
■ Vlaams Gewest<br />
■ Waals Gewest<br />
■ Brussels Hoofdstedelijk Gewest<br />
■ ■ ■
de Prijs Van de aPPartementen en de huizen (vervolg)<br />
cOmmENTAAR<br />
Voor een modale prijs tussen 150.000 en 200.000<br />
euro werden in het Vlaams Gewest zowel gewone<br />
huizen, appartementen als viergevelwoningen<br />
verkocht.<br />
In het Waals Gewest <strong>be</strong>staat het woningenpark<br />
hoofdzakelijk uit twee- of driegevelhuizen.<br />
De ”weinige” appartementen kostten er ongeveer<br />
evenveel als een gewoon huis: minder dan<br />
150.000 euro.<br />
In Brussel werden <strong>be</strong>duidend meer appartementen<br />
dan huizen verkocht, voor een modale prijs<br />
tussen 100.000 en 210.000 euro. Voor een huis<br />
liepen de prijzen uiteen van 150.000 tot meer dan<br />
500.000 euro. ■<br />
Vlaams Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest Waals Gewest<br />
Prijsschijf Appartementen Huizen Villa’s Appartementen Huizen Villa’s Appartementen Huizen Villa’s<br />
= 500.000 283 305 954 152 247 84 13 59 221<br />
aantal GOEDEREn DiE pER sOORt En pER pRijssChijf WORDEn vERkOCht [in euro]
sint-truiden<br />
de Prijs Van de aPPartementen en de huizen (vervolg)<br />
25.000<br />
20.000<br />
15.000<br />
10.000<br />
5.000<br />
0<br />
21.273<br />
2005<br />
21.826<br />
24.155<br />
2006 2007<br />
24.872<br />
2008<br />
22.470<br />
2009<br />
EvOlUtiE van hEt aantal vERkOChtE appaRtEmEntEn (*)<br />
25.000<br />
20.000<br />
15.000<br />
10.000<br />
5.000<br />
0<br />
60.000<br />
50.000<br />
40.000<br />
30.000<br />
20.000<br />
10.000<br />
0<br />
22.066<br />
2005<br />
55.308<br />
2005<br />
22.113<br />
2006 2007<br />
EvOlUtiE van hEt aantal vERkOChtE villa’s (*)<br />
54.092<br />
22.488<br />
54.699<br />
2006 2007<br />
22.403<br />
2008<br />
54.212<br />
2008<br />
21.355<br />
2009<br />
51.964<br />
2009<br />
EvOlUtiE van hEt aantal vERkOChtE hUizEn 2 / 3 GEvEls (*)<br />
(*) voor het ganse land
56 EigEnaars En kadastraal inkomEn<br />
ToelichTing<br />
De Patrimoniumdocumentatie staat in voor de<br />
permanente update van de kadastrale legger (gegevensbank<br />
van de eigenaars en de onroerende<br />
goederen) en van het kadastraal percelenplan. Zij<br />
is dus de authentiek bron om statistieken voor<br />
te leggen inzake de evolutie van het onroerend<br />
goed.<br />
Het kadastraal inkomen (KI) vertegenwoordigt<br />
de gemiddelde normale netto huurwaarde van<br />
een onroerend goed, gedurende één jaar op een<br />
<strong>be</strong>paalde referentieperiode. Momenteel is die referentieperiode<br />
1 januari 1975. Anders gezegd,<br />
zelfs voor een nieuw onroerend goed zal het kadastraal<br />
inkomen de normale netto huurwaarde<br />
vertegenwoordigen gedurende het jaar 1975.<br />
Het niet-geïndexeerd kadastraal inkomen is dus<br />
”<strong>be</strong>vroren” en houdt bijgevolg geen rekening<br />
met de evolutie van de huurprijzen noch met de<br />
stijging van de verkoopsprijzen van de onroerende<br />
goederen. ■<br />
Type KI 2009 2008 2007<br />
Globaal 7.810 7.739 7.596<br />
Belastbaar KI 6.849 6.812 6.709<br />
Gewoon gebouwd KI 5.697 5.652 5.549<br />
<strong>be</strong>drAgen Ki [in miljoen euro]<br />
Type perceel 2009 2008 2007<br />
Gewoon gebouwd 5.170.715 5.084.791 5.003.378<br />
Nijverheid gebouwd 141.114 140.408 140.178<br />
Materieel en outillage gebouwd 61.184 60.016 59.954<br />
Gewoon ongebouwd 4.363.379 4.379.535 4.396.106<br />
Nijverheid ongebouwd 18.430 18.472 18.516<br />
Materieel en outillage ongebouwd 288 278 267<br />
AAnTAl Ki’s voor gebouwde en ongebouwde percelen<br />
7.000<br />
6.750<br />
6.500<br />
6.250<br />
6.000<br />
6.974.316<br />
6.871.322<br />
6.767.648<br />
2007<br />
AAnTAl eigenAArs<br />
2008 2009<br />
200<br />
150 158.686<br />
100<br />
50<br />
0<br />
2007<br />
163.566<br />
167.183<br />
2008 2009<br />
AAnTAl geAuTomATiseerde<br />
noTificATies vAn Ki
Detail 2009 2008 2007<br />
Betekende KI’s 179.076 186.566 183.701<br />
Bezwaarschriften tegen het KI 3.716 3.187 3.212<br />
Behandelde <strong>be</strong>zwaarschriften 3.602 3.558 3.486<br />
Arbitrages 34 16 17<br />
<strong>be</strong>zwAArschrifTen Tegen heT KAdAsTrAAl inKomen<br />
Detail 2009 2008 2007<br />
Bezwaarschriften in <strong>be</strong>handeling op 1 januari 24.162 21.156 19.521<br />
Nieuwe <strong>be</strong>zwaarschriften + 14.674 25.891 22.459<br />
Uitgebrachte adviezen - 15.529 22.885 20.824<br />
Bezwaarschriften in <strong>be</strong>handeling op 31 decem<strong>be</strong>r = 23.307 24.162 21.156<br />
<strong>be</strong>zwAArschrifTen Tegen de onroerende voorheffing<br />
Detail 2009 2008 2007<br />
Bezwaarschriften in <strong>be</strong>handeling op 1 januari 5.807 5.853 5.416<br />
Nieuwe <strong>be</strong>zwaarschriften + 13.192 15.332 15.140<br />
Uitgebrachte adviezen - 12.426 15.378 14.703<br />
Bezwaarschriften in <strong>be</strong>handeling op 31 decem<strong>be</strong>r = 6.573 5.807 5.853<br />
Andere <strong>be</strong>zwAArschrifTen<br />
EigEnaars En kadastraal inkomEn (vervolg)<br />
<strong>be</strong>zwAArschrifTen<br />
In 2009 werden 3.716 geldige <strong>be</strong>zwaarschriften<br />
ingediend met <strong>be</strong>trekking tot de 179.076 kadastrale<br />
inkomens die aan de <strong>be</strong>lastingplichtigen<br />
werden <strong>be</strong>tekend (manuele en geautomatiseerde<br />
<strong>be</strong>tekeningen).<br />
Behoudens de <strong>be</strong>handeling van de hierboven<br />
vermelde <strong>be</strong>zwaarschriften, verstrekken de<br />
plaatselijke diensten van de Patrimoniumdocumentatie<br />
adviezen aan de <strong>be</strong>lastingsdiensten<br />
in verband met de bij deze diensten ingediende<br />
<strong>be</strong>zwaarschriften tegen de onroerende voorheffing.<br />
De vermindering van de <strong>be</strong>zwaarschriften<br />
tegen de onroerende voorheffing is te wijten aan<br />
de onderbreking van de zending van de dossiers<br />
vanuit het Vlaams Gewest gedurende enkele<br />
maanden. ■<br />
57
uittreksels en raadPlegingen Van de kadastrale documentatie<br />
cONTExT EN cOmmENTAAR<br />
De Patrimoniumdocumentatie levert, tegen <strong>be</strong>taling<br />
en onder <strong>be</strong>paalde voorwaarden, uittreksels<br />
en inlichtingen uit haar kadastrale documentatie.<br />
Dankzij het protocol dat de Koninklijke Federatie<br />
van het Belgisch Notariaat in 2002 met de<br />
Patrimoniumdocumentatie heeft ondertekend,<br />
heeft zij een online toegang tot de kadastrale<br />
databank.<br />
In 2009, na jaren van aanzienlijke stijging, blijft<br />
het aantal online raadplegingen stabiel. Blijkbaar<br />
heeft de online raadpleging van kadastrale documentatie<br />
zijn bovenste grens <strong>be</strong>reikt.<br />
De dalende conjunctuur legt zowel de vermindering<br />
van de afgifte van de kadastrale uittreksels<br />
uit als de inzinking van de online raadpleging.<br />
In feite veroorzaakt de vermindering van de onroerende<br />
transacties een minder <strong>be</strong>langrijke aanvraag<br />
van uittreksels. ■<br />
Dienst 2009 2008 2007<br />
Uittreksels 926.868 995.021 1.020.340<br />
raadplegingen 388.503 388.597 347.030<br />
aantal afGEGEvEn UittREksEls En OnlinE<br />
RaaDplEGinGEn van DE kaDastRalE DOCUmEntatiE<br />
Dienst 2009 2008 2007<br />
Uittreksels 9.052.953 10.028.056 10.278.922<br />
raadplegingen 1.223.784 1.224.081 1.093.145<br />
Totaal 10.276.737 11.252.137 11.372.067<br />
OntvanGstEn BEtREffEnDE DE afGiftE van<br />
INFORmATIE UIT DE KADASTRALE DOcUmENTATIE [in euro]<br />
neufchâteAu
Verrichting 2009 2008 2007<br />
Overschrijvingen + 281.627 300.839 306.881<br />
Inschrijvingen + 207.038 209.973 215.008<br />
randvermeldingen + 118.113 154.544 155.865<br />
totaal hypothecaire formaliteiten = 606.778 665.356 677.754<br />
Aanvragen om inlichtingen + 628.362 642.411 656.656<br />
totaal van de neergelegde stukken = 1.235.140 1.307.767 1.334.410<br />
EVOLUTIE VAN DE WERKVOLUmES<br />
Categorie 2009 2008 2007<br />
Gescande documenten 614.050 673.400 688.111<br />
Gescande pagina’s 4.708.488 4.893.201 4.793.875<br />
Gerealiseerde transacties 703.036 776.813 795.488<br />
AcTIVITEITEN INzAKE DE FORmALITEITEN<br />
Gescande Gescande Gerealiseerde<br />
Gewest documenten pagina’s transacties<br />
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 49.102 402.426 52.943<br />
Vlaams Gewest 364.436 2.952.888 424.620<br />
Waals Gewest 200.512 1.353.174 225.473<br />
Totaal 614.050 4.708.488 703.036<br />
AcTIVITEITEN INzAKE DE FORmALITEITEN [detail van 2009]<br />
cOmmENTAAR<br />
de hyPotheken<br />
In 2009 werden 1.235.140 stukken neergelegd<br />
in de hypotheek<strong>be</strong>waringen. 606.778 van deze<br />
stukken <strong>be</strong>treffende de hypothecaire publiciteit<br />
(formaliteiten) en 628.362 zijn aanvragen om<br />
inlichtingen (aanvragen van getuigschriften,<br />
kopieën van akten). De boekhoudingsmodule<br />
HYPOCOMPTABI werd uitgebreid met een<br />
nieuwe module met een aantal geautomatiseerde<br />
registers. ■<br />
Type schip 2009 2008 2007<br />
Zeeschepen 29 (*)<br />
38 40<br />
Binnenschepen 61 93 104<br />
(*) waarvan 2 in het romp<strong>be</strong>vrachtingsregister<br />
sChEEpshypOthEkEn
60<br />
PerFormantiemanagement<br />
PERFORmANTIE mETEN<br />
Al sinds 2006 ziet de dienst Performantiemanagement<br />
toe op de kwaliteit van de door de Patrimoniumdocumentatie<br />
aangeboden diensten.<br />
Hij doet dit via een ”steering tool”, een ”cockpit”<br />
die verscheidene performantie-indicatoren analyseert.<br />
Die cockpit (balanced scorecard) stelt de<br />
managers van de organisatie in staat de goede <strong>be</strong>slissingen<br />
te nemen om de <strong>be</strong>oogde doelstellingen<br />
te realiseren en zonodig aanpassingen door te<br />
voeren. In 2009 werd die informaticatoepassing<br />
gemigreerd naar het nieuwe COGNOS platform,<br />
gekozen omwille van de analyse- en rapportagecapaciteiten.<br />
Het <strong>be</strong>vat voorlopig 43 indicatoren<br />
die de verschillende kernactiviteiten van de Patrimoniumdocumentatie<br />
opvolgen. Daarenboven<br />
werden vooral inspanningen geleverd om het<br />
correct gebruik van de cockpit en boordta<strong>be</strong>llen<br />
aan te moedigen bij de managers. ■<br />
cOmmENTAAR<br />
De waarde in de ta<strong>be</strong>l is de gemiddelde performantieratio<br />
op 10, voor de twaalf maanden van<br />
het jaar 2009. De waarden boven 9 worden als<br />
uitstekend <strong>be</strong>stempeld, die tussen 7 en 9 zijn<br />
aanvaardbaar. De resultaten worden als kritiek<br />
<strong>be</strong>schouwd als de indicator een waarde onder 7<br />
aangeeft. Voor de Patrimoniumdiensten <strong>be</strong>treft<br />
het een gemiddelde score van maar zeven maanden.<br />
De alarmerende waarden voor twee indicatoren<br />
zijn vooral te wijten aan personeelsgebrek. ■<br />
kortrijk
Opdracht 2009 Indicatoren<br />
PerFormantiemanagement (vervolg)<br />
Hypothecaire formaliteiten 9,76 ■ Kwaliteit van de hypothecaire formaliteiten aan de hand van het % van de formaliteiten die tijdig<br />
werden <strong>be</strong>handeld in de hypothecaire documentatie en aan de hand van het % correcties die na definitieve<br />
goedkeuring van de formaliteit door de hypotheek<strong>be</strong>waarder nog worden aangebracht aan de<br />
hypothecaire documentatie.<br />
Kadastrale documentatie en geregistreerde akten 3,40 ■ Kwaliteit van de kadastrale documentatie en de documentatie van de registratiekantoren aan de hand<br />
van de meetpunten:<br />
- % tijdig uitgevoerde mutaties (kadastrale legger) ingevolge materiële wijzigingen aan onroerende<br />
goederen;<br />
- % tijdig uitgevoerde mutaties (kadastrale legger) ingevolge juridische oorzaken;<br />
- % mutatieakten tijdig gevalideerd na registratie.<br />
Hypothecaire getuigschriften 6,13 ■ % tijdig afgeleverde getuigschriften.<br />
Kadastrale uittreksels 9,36 ■ Kwaliteit van de kadastrale uittreksels aan de hand van de indicatoren:<br />
- % tijdig afgewerkte aanvragen om kadastrale uittreksels;<br />
- % correct afgeleverde kadastrale uittreksels.<br />
Betekening kadastrale inkomens 10,00 ■ Kwaliteit van vastgestelde KI’s aan de hand van het % <strong>be</strong>zwaren tegen <strong>be</strong>tekend KI.<br />
Ketting onroerende voorheffing 9,18 ■ Informatie opgestuurd om de onroerende voorheffing in te vorderen aan de hand van de indicatoren:<br />
- % van de aangiften 43 die tijdig verwerkt zijn voor de heffing van de onroerende voorheffing in<br />
het correcte aanslagjaar;<br />
- % van de binnen de termijn ontvangen aangiften 43 die tijdig verwerkt zijn voor de heffing van de<br />
onroerende voorheffing in het correcte aanslagjaar.<br />
Berekening successieaangiften 7,07 ■ % van de aangiften die tijdig werden <strong>be</strong>rekend.<br />
Onteigeningen en verkopen 2,77 ■ % van de opdrachten tot onteigenen of verkopen van onroerende goederen, gerealiseerd binnen de<br />
met de opdrachtgever afgesproken termijn.<br />
Onteigeningen en verkopen 10,00 ■ % akten correct verleden.<br />
pERfORmantiERatiO’s<br />
61
62<br />
wAregeM<br />
onze andere statistieken<br />
BANKONDERzOEKEN<br />
In 2009 werden voor 193 dossiers inzake successierechten<br />
machtigingen tot bankonderzoek<br />
afgeleverd door de Administrateur-generaal (219<br />
in 2008, 210 in 2007).<br />
De uitvoering van deze onderzoeken, de verwerking<br />
van de door de banken verstrekte informatie<br />
en de invordering van de bijkomende successierechten<br />
nemen veel tijd in <strong>be</strong>slag, zodat de resultaten<br />
ervan slechts vanaf twee jaar na de datum<br />
van aflevering van de machtigingen <strong>be</strong>kend zijn.<br />
Voor de in 2007 en vroeger afgeleverde machtigingen<br />
werden in 2009 de opbrengstresultaten<br />
verzameld. Er konden voor 5.990.058,97 euro<br />
bijkomende successierechten geïnd worden als<br />
gevolg van 18.162.865,12 euro vastgestelde verzuimen.<br />
In 2009 heb<strong>be</strong>n 51,29% van de onderzoeken<br />
een positief resultaat <strong>be</strong>reikt tegenover<br />
48,64% in 2008. ■<br />
DE BOEtEn van vEROORDElinGEn in DivERsE matERiEs<br />
De penale boete is de straf die het vaakst wordt<br />
uitgesproken door de hoven en de rechtbanken.<br />
Het parket is verantwoordelijk voor de uitvoering<br />
van de gerechtelijke <strong>be</strong>slissingen. Nochtans,<br />
het zijn de ontvangers der domeinen en penale<br />
boeten die overgaan tot de invordering van de<br />
boeten, in naam van het Openbaar Ministerie<br />
bij de rechtbank of het hof dat de veroordeling<br />
heeft uitgesproken (art. 197 van het Wetboek van<br />
Strafvordering). ■<br />
rubriek 2009 2008 2007<br />
Onmiddellijke inningen 229,156 223,418 203,869<br />
Transactionele stortingen 55,231 56,234 51,493<br />
Boeten van veroordelingen - politierechtbanken 44,470 43,068 42,042<br />
Boeten van veroordelingen - ander jurisdicties 15,324 14,474 13,840<br />
Bruto-totaal 344,181 337,194 311,244<br />
Teruggaven 1,796 1,500 1,216<br />
Netto-totaal 342,385 335,694 310,028<br />
OpBREnGst van DE BOEtEn van vEROORDElinGEn in DivERsE matERiEs<br />
[in miljoen euro, op 21 januari 2010]
de erfloze nAlATenschAppen<br />
De ta<strong>be</strong>l herneemt de evolutie van de erfloze nalatenschappen van de laatste<br />
drie jaar.<br />
De <strong>be</strong>dragen kunnen schommelen indien er een bijkomend actief of passief<br />
wordt ontdekt na de neerlegging van de aangifte van nalatenschap.<br />
In geval van een ontdekking van een actief wordt een bijkomende aangifte<br />
neergelegd en worden bijkomende rechten geïnd en overgemaakt aan de Gewesten.<br />
De statistieken inzake deze rechten zijn niet <strong>be</strong>schikbaar.<br />
In 2009 werden 87 door de Staat opgevorderde nalatenschappen <strong>be</strong>houden<br />
(104 in 2008 en 94 in 2007), 5 andere werden aan geïdentificeerde erfgenamen<br />
teruggegeven (2 in 2008 en 2 in 2007). ■<br />
Bedrag 2009 2008 2007<br />
Netto-actief 5.280.969 9.156.432 7.917.081<br />
Betaalde rechten 4.042.962 5.071.471 4.720.153<br />
<strong>be</strong>lAsTbAre bAsis en geïnde rechTen<br />
[in euro]<br />
onzE andErE statistiEkEn (vervolg)<br />
de opdrAchTen vAn de AAnKoopcomiTés<br />
De ta<strong>be</strong>llen hernemen de statistieken <strong>be</strong>treffende de opdrachten van de Aankoopcomités<br />
van onroerende goederen van de laatste drie jaar. ■<br />
Akten 2009 2008 2007<br />
Vervreemdingen 1.444 1.471 1.544<br />
Minnelijk verworven innemingen 4.328 4.201 4.131<br />
Andere (*) 3.956 4.350 4.614<br />
Totaal 9.728 10.022 10.289<br />
(*) neerleggingsakten, volmachten, kwijtingen, handlichtingen...<br />
AAnTAl AKTen verleden door de comiTés<br />
Procedure 2009 2008 2007<br />
Nieuwe onteigeningsprocedures 143 115 133<br />
Hangende onteigeningsprocedures 774 825 901<br />
op 31 decem<strong>be</strong>r<br />
AAnTAl onTeigeningsprocedures<br />
Akten 2009 2008 2007<br />
Vervreemdingen 161 218 235<br />
Verwervingen van minnelijke innemingen 284 294 237<br />
(inclusief huurvergoedingen)<br />
onTvAngsTen en uiTgAven [in miljoen euro]<br />
■ ■ ■<br />
63
6 onze andere statistieken (vervolg)<br />
DE hUURCOntRaCtEn<br />
De statistieken zijn gebaseerd op de datum van<br />
de registratie en niet meer op de datum van de inschrijving<br />
van de huurcontracten in de databank.<br />
Dit verklaart de lichte afwijkingen in vergelijking<br />
met de cijfers die in de vorige verslagen werden<br />
gepubliceerd. Bovendien worden <strong>be</strong>paalde contracten,<br />
zoals huurcontracten voor studentenkamers<br />
en sociale woningen, niet in aanmerking<br />
genomen.<br />
De cijfers <strong>be</strong>vatten zowel de huurcontracten van<br />
de onroerende goederen <strong>be</strong>stemd tot <strong>be</strong>woning<br />
als de handelshuren. Na de toevloed van contracten<br />
die te wijten was aan de wetswijzigingen van<br />
eind 2006 en 2007, weerspiegelt het cijfer van<br />
2009 zonder twijfel de normale toestand. ■<br />
600.000<br />
500.000<br />
400.000<br />
300.000<br />
200.000<br />
100.000<br />
0<br />
584.776<br />
2007<br />
248.329<br />
190.709<br />
2008 2009<br />
hUURCOntRaCtEn GECODEERD<br />
IN DE DATA BASE<br />
DE DOssiERs van nalatEnsChap<br />
De aangiften van nalatenschap worden in de registratiekantoren<br />
<strong>be</strong>handeld aan de hand van de toepassing e-SUCC. Via<br />
e-SUCC worden de successierechten, de boeten en interesten<br />
voor elke erfgenaam <strong>be</strong>rekend en de attesten van erfopvolging<br />
afgeleverd. Zoals elke efficiënte toepassing stelt ze statistieken<br />
op.<br />
Een module, e-SUCC Consult, biedt de mogelijkheid aan zowel<br />
de personeelsleden van de Niet-Fiscale Invordering van de<br />
Patrimoniumdocumentatie, als de personeelsleden van andere<br />
Algemene Administraties van de FOD Financiën om de erfgerechtigden<br />
terug te vinden op basis van de dossiers van teruggave,<br />
ingevoerd op naam van de overledene.<br />
De statistieken inzake de attesten van erfopvolging zijn <strong>be</strong>schikbaar<br />
sinds 1 februari 2007. De statistieken inzake de<br />
raadplegingen via e-SUCC Consult zijn <strong>be</strong>schikbaar sinds 1<br />
novem<strong>be</strong>r 2008. Enkel de volledige jaren worden gepubliceerd.<br />
■<br />
Verzoek 2009 2008<br />
Aanvragen attesten van erfopvolging 20.946 17.335<br />
raadplegingen e-SUCC Consult 27.314 -<br />
VERzOEKEN INzAKE DOSSIERS VAN<br />
nalatEnsChap
Trefwoorden<br />
Aankoopcomités . . . . . . . . . . . . 29 63<br />
Alimentatievorderingen . . . . . . 24 26 41 42<br />
Antennes . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 19<br />
Back office . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Bankonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />
Boeten . . . . . . . . . . . . . . 26 35 44 46 62<br />
Data Quality Center . . . . . . . . . . . . . 34<br />
Fin Shop Brussels . . . . . . . . . . . . . . 28<br />
Front office. . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Gedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50<br />
GeoExpo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
Grens. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
Grote Opmetingen . . . . . . . . . . . . 16 36<br />
Huur . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 23 64<br />
Hypotheken . . . . . . . . . . . . . . 19 41 59<br />
Inhaalcel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22<br />
Invordering . . . . . . . . . . . . 24 26 42 62<br />
Kadaster . . . . . . . . . . . . . . 10 13 56 58<br />
Kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . 56<br />
Medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />
Notificatie (KI) . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />
Ontvangsten (fiscale) . . . . . . . . . . . . 44<br />
Opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40<br />
Organigram . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4<br />
Performantiemanagement . . . . . . . . . . 60<br />
Prijs (huizen en appartementen) . . . . . . . 52<br />
Rechtszekerheid . . . . . . . . . . . . . . 19 22<br />
Registratie . . . . . . . . 18 19 21 23 44 46 48<br />
Samenwerkingen . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
Schattingen. . . . . . . . . . . . . . . . . 14 18<br />
Stedenbouwkundige vergunningen . . . . . 17<br />
Successie . . . . . . . . . . 44 46 48 62 63 64<br />
Terug<strong>be</strong>talingen . . . . . . . . . . . . . . . 23<br />
Uittreksels (kadastrale) . . . . . . . . . . . 58<br />
Tienen<br />
trEfwoordEn, afkortingEn En acroniEmEn<br />
AfKorTingen en Acroniemen<br />
Cadmap (Kadastraal plan) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13<br />
Cadnet (Kadastrale legger) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9<br />
DAVO (Dienst voor Alimentatievorderingen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 26 41 42<br />
DGOAP (Directie voor Grote Opmetingen en Algemene Plans) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 36<br />
ELRA (European Land Registry Association). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
FIG (Internationale Federatie van de Landmeters) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
FINTO (Finance Tower) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 12 13 14<br />
GIS (Geografisch Informatie Systeem) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 37<br />
IAM (Identity and Access Management) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
LocoStat (Schattingen in verband met de vaststelling en de controle van de venale waarde) . . . . . 18<br />
MyMinfin (Het online persoonlijke fiscale dossier <strong>be</strong>heren) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23<br />
MyRent (Een huurcontract via internet opstellen en versturen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23<br />
PATRIS (Patrimoniale gegevensbank). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19<br />
PCC (Permanent Committee on Cadastre) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
Real Estate Key (Vaststellen kadastraal inkomen en identiteitskaart van onroerende goederen) . . . 11 15<br />
STIMER (Système de Traitement Intégré Multi-Entités et Recouvrement). . . . . . . . . . . . . .26 35<br />
STIPAD (Système de Traitement Intégré Patrimoniumdocumentatie) . . . . . . . . . . .19 23 34 35 37<br />
URBAIN (URBanistic Information Network). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17<br />
65
66 contacten en inFormatie BetreFFende de uitgaVe<br />
aDREs, kanalEn En sitEs infORmatiE BEtREffEnDE DE UitGavE<br />
North Galaxy<br />
Toren B 8 ste verdieping<br />
Koning Al<strong>be</strong>rt II-laan 33 bus 50<br />
1030 BrUSSEl<br />
Tel.: 0257 658 53<br />
Fax : 0257 617 52<br />
comcel.patdoc@minfin.fed.<strong>be</strong><br />
www.myminfin.<strong>be</strong><br />
www.fiscus.<strong>fgov</strong>.<strong>be</strong><br />
www.minfin.<strong>fgov</strong>.<strong>be</strong><br />
www.patrimoniumdiensten.<strong>be</strong><br />
Het activiteitenverslag <strong>be</strong>staat in het Frans en in een<br />
verkorte versie in het Engels.<br />
Het kan worden geraadpleegd op volgend adres:<br />
http://fiscus.<strong>fgov</strong>.<strong>be</strong>/interfakrednl/Publicaties/rAV09.htm<br />
Verantwoordelijke uitgever:<br />
Daniel De Brone, Administrateur-generaal<br />
Wettelijk depot D/2010/8901/2
Antwerpen
Federale<br />
overheidsdienst<br />
Financien