Onderzoeksverslag van Theo Wijma en Vera Velstra - Nemo

Pools vlees is in het buitenland populair omdat het in eenvoud geproduceerd wordt. De in
Polen geboren kalveren zijn weer populair in Duitsland. De Polen zijn hier niet blij mee,
omdat de Duitsers hiermee de subsidie voor de neus van de Polen weghalen.
Westerse bedrijven, zoals MilaMilch in Dresden reisafstand 150 km, kopen hun melk van
Poolse boeren. Omdat de fabriek eigen transport heeft is het voor de melkfabriek pas lonend
wanneer een boer minimaal 2000 liter gekoelde melk per dag levert. Poolse melkfabrieken,
zoals in Kammiena Góra, Boleslawiec en Zgorzelec, hanteren een norm van 5 melkkoeien.
Bedrijven welke aan een melkfabriek willen leveren moeten binnen drie jaar gecertificeerd
zijn. Slachthuizen in Kammiena Góra en Prozowka, in de omgeving zijn ook kleiner maar die
zijn niet gecertificeerd. Ook de verwerkende bedrijven moeten gecertificeerd zijn. Niet
gecertificeerde bedrijven gaan eruit. In Zgorzelec zit een nieuw slachthuis. Hiermee is weinig
kontact, omdat deze vanuit Duitsland is gefinancierd.
De hoop is dat veeteelt in Neder-Silezië weer zal toenemen. De weersomstandigheden zijn
goed. Vooral met nieuwe graan en maïs rassen is er meer mogelijk.
Er lopen plannen en enkele projecten voor agro-toerisme. Een kamer bij een boer huren is
goedkoper dan een hotel en ze kunnen bovendien proeven van op de boerderij geproduceerde
producten.
Neder-Silezië is jarenlang door de regering in Warschau verwaarloosd. De overheid zit als
volgt in elkaar: Gmina (gemeente) – Powiat (district) – Wojewodztwo (provincie) – Panstwo
(staat). Polen bestaat uit 16 provincies. Iedere provincie maakt plannen en hierin zitten de
plannen van ieder district.
SOP en DRAF geven brochures uit over hoe wat te verkrijgen. In Polen is ook een jonge
boeren regeling, met een gereduceerd rente percentage. Maar ook voor bestaande boeren
bestaan regelingen om bedrijf te vergroten. De beide programma’s ondersteunen de
verwerkende industrie. Hiermee proberen ze de werkeloosheid tegen te gaan. Ook willen ze
de boeren jongeren warm laten lopen om het bedrijf van de familie voort te zetten. Dit omdat
de regering weinig voor de jongeren doet. Jong agrarische ondernemers zullen zich moeten
certificeren, laten bijscholen en initiatief moeten tonen anders redden ze het niet. Degenen
welke grond uit een staatsboerderij hebben gekocht redden het wel. Ze hebben immers goede
grond gekocht dat goed onderhouden is.
Iedere boer met meer dan 1 ha staat geregistreerd als agrariër. Iedere boer heeft een eigen
plaats in de markt. Het is moeilijk te zeggen welke bedrijfsomvang het wel of niet zal halen.
Ze hangen hier nogal wat op aan de subsidies dat alles dan beter zal zijn.