Onderzoeksverslag van Theo Wijma en Vera Velstra - Nemo

Mogelijkheden van veeteelt en de verwerking van landbouwproducten in Zuidwest Polen.
7. Conclusie
Uit de literatuurstudie en veldonderzoek is naar voren gekomen dat landbouw in de gemeente
Stara Kamienica moeilijk tot zeer moeilijk is.
Dit hoofdzakelijk omdat de kwaliteit van de grond slecht is en er komt bij dat vele percelen
zijn verwaarloosd. Daar zal iets aan moeten gebeuren, anders verbost alles, dit is al met een
gedeelte van het gebied gebeurt.
Bij het onderzoek is eerst gekeken naar melkkoeien, na een paar interviews werd al snel
duidelijk dat melkkoeien in dit gebied niet haalbaar zal zijn, en zeker niet voor Nemo.
De bodem zal eerst vruchtbaarder gemaakt moeten worden, anders zullen de melkkoeien geen
ene drup melk geven.
Daarnaast kwam uit de interviews naar voren dat de melkveehouders er helemaal niks aan
verdienden, sommigen moesten er zelfs geld op toeleggen. De reden hiervoor is dat de afzet
van de producten moeilijk is, vele melkfabrieken zijn de afgelopen jaren failliet gegaan. De
veehouders leverden voor het communisme allemaal aan de fabriek, toen was de landbouw in
dit gebied een gouden tijd. Nu zijn er nog maar enkele veehouders die aan de fabriek leveren.
De andere veehouders leveren hun melk aan vrienden, familie en adresjes in de stad.
Na meerdere interviews te hebben afgelegd en meer literatuuronderzoek gedaan te hebben,
kwam vleesvee in dit gebied goed naar voren. Omdat Polen net bij de EU is gekomen, zijn de
vleesprijzen een keer over de kop zijn gegaan.
Alleen uit de literatuurstudie kwam al snel naar voren dat de vleesprijzen even goed zullen
zijn en daarna gaan dalen. Oorzaak van de prijsdaling is dat vele veehouders vleesvee zijn
gaan houden. En er komt bij dat er een probleem met de voederwinning zal komen. Wat al
eerder naar voren kwam is dat de grond van slechte kwaliteit is en dat er te weinig voer zal
zijn voor het hele jaar. Dit geldt ook voor Nemo, er is te weinig land. Ook wanneer Nemo zal
gaan samenwerken met een andere veehouder redden ze het niet.
Samenwerking is in dit gebied bijna niet aan de orde, de veehouders hebben daar vroeger een
nare ervaring mee gehad en zien dat nu niet meer zitten.
Na vele veehouderijtakken bekeken te hebben, kwam er nog één naar voren en dat is
schapenhouderij. Schapen hebben minder voer nodig en kunnen overal bij. Hierdoor zullen
langzamerhand de percelen opknappen. De investering in schapen is lang niet zo groot als bij
rundvee.
Uit enkele interviews kwam naar voren, dat schapen in de toekomst geld op zullen brengen.
Nemo wil graag streekproducten gaan produceren en zou de producten zomers aan de
campinggasten kunnen verkopen. Producten als schapenkaas en schapenvachten zijn zeer in
trek bij de campinggasten. Een aantal vrouwen uit het dorpje Chromiec willen zich hier voor
inzetten.
De arbeid is hier goedkoop en het grootste voordeel is dat het land weer wordt benut.
Chromiec,oktober 2004. 27