Onderzoeksverslag van Theo Wijma en Vera Velstra - Nemo

Mogelijkheden van veeteelt en de verwerking van landbouwproducten in Zuidwest Polen.
Bedrijfsovername en bedrijfsmogelijkheden
In Polen is net zoals in Nederland een jonge boerenregeling, met een gereduceerd rente
percentage. Deze jonge agrariërs lening moet in tien jaar worden afgelost, het rente
percentage hangt af van het tijdstip dat de lening is afgesloten.
Maar ook voor bestaande agrariërs bestaan regelingen om het bedrijf te vergroten. De
programma’s ondersteunen de verwerkende industrie. Hiermee proberen ze de werkloosheid
tegen te gaan. Ook willen de banken de agrarische jongeren stimuleren om het bedrijf van de
familie voort te zetten. Dit omdat de regering weinig voor de jongeren doet. Jonge agrarische
ondernemers zullen zich moeten certificeren, laten bijscholen en initiatief moeten tonen,
anders redden ze het niet. Degenen welke grond uit een staatsboerderij hebben gekocht redden
het wel. Ze hebben immers goede grond gekocht dat goed onderhouden is.
In Polen zijn geen belastingtechnische voordelen voor agrariërs, wel voor bergboeren, maar
daar valt de gemeente Stara Kamienica net niet onder.
Uit dit onderzoek blijkt dat de meeste geïnterviewde veehouders geen quotum hebben
aangevraagd. Niemand wil hier quotum kopen, als de opbrengstprijzen zouden stijgen dan
raken de veehouders geprikkeld en zullen dan wellicht quotum gaan kopen.
De regel in Polen is zo, als ouderen hun land niet overdragen of verpachten aan zoon of
dochter of aan de staat, dan krijgen ze geen pensioen.
Wanneer de gestopte agrariërs hun grond overdragen of verpachten, kunnen ze vanaf hun 55 ste
jaar €122,- oudedagsreserve krijgen. Dit is voor de stoppende agrariërs een stimulerende
regeling, omdat zij zo worden gedwongen om hun land af te dragen om de jongeren weer een
mogelijkheid te geven om land te huren of aan te kopen.
Toekomst mogelijkheden
De landbouw zal niet meer zo worden zoals het vroeger was. In de toekomst zal agro-toerisme
(kleinschalig landbouw met kamerverhuur) toenemen. Alleen hebben de meeste agrotoeristische
bedrijven geen agrarisch bedrijf meer. Onder agro-toerisme wordt in Polen heel
iets anders verstaan dan in andere landen. Bij agro-toerisme hoeft tot en met 5 kamers geen
toeristenbelasting betaald te worden. Door naast agro-toerisme paarden te gaan houden, zou
misschien ook nog een leuk extra inkomen binnen komen, ze moeten het dan wel van de
buitenlanders hebben, want de Polen zelf hebben nog geen geld voor een paardenritje.Voor de
gemeente Stara Kamienica is het een groot voordeel dat op een 50 km van Jelenia Góra net
een slachthuis is gevestigd. Dit biedt weer meer mogelijkheden voor de veehouderij.
Wat ook al eerder is genoemd, is dat de vleesprijzen enorm omhoog zijn gegaan.Vleeskoeien
brengen € 350,- meer op dan een Holstein Frisian, dit is op het moment een kleine goudmijn
voor de veehouders. De veehouders zijn wel bang dat als ze straks allemaal vleeskoeien gaan
houden, de prijs weer enorm zal gaan dalen.
De vraag naar schapen is groeiende. Het vlees is een delicatesse en vele schapenvellen gaan
over de grens mee met toeristen. De schapenhouder verdient zelf niet veel geld aan de wol.
De opbrengst van wol is € 2,09 per schaap. Wanneer men de schapen laat scheren is men €
1,16 per schaap kwijt.
Veel slachtlammeren gaan, sinds Polen bij de EU zit, voor export weg.
Bij het houden van schapen in de gemeente Stara Kamienica moet er bij natte jaren goed
opgelet worden dat de schapen genoeg magnesium binnen krijgen. Bij erg natte jaren spoelt er
veel magnesium uit de bodem. Hierdoor zit er een tekort in het voer en krijgen de schapen te
weinig magnesium binnen.
Wijnbouw in Stara Kamienica zou ook nog een optie kunnen zijn, omdat druivenrassen
constant verbeterd worden. Wijnbouw vraagt in het begin een grote investering.
Chromiec,oktober 2004. 23