Export to PDF - Search

Archief Henk Sneevliet (1901) 1907-1942 (1945-1984, 2011)
Ook opgenomen zijn verschillende, meest kleinere aanvullingen en toevoegingen ontvangen na voltooiïng
van de eerste, niet-gepubliceerde versie van de inventaris in 1985.
Omvang en volledigheid
De omvang van het archief is 6.60 meter, waarvan de knipselcollectie Indonesië ca. 3.80 m. beslaat. In
hoeverre het archief volledig is, is moeilijk te schatten.
Duidelijk is wel dat lang niet al Sneevliets activiteiten in zijn papieren nalatenschap zijn terug te vinden.
Van een enkel deel van het archief staat vast dat het verloren is gegaan: de correspondentie onder andere
betreffende de RSAP uit de periode 1937 tot 1940 die Sneevliet voor de oorlog in bewaring had gegeven aan
A.J.S. Schouten , is niet meer aanwezig. In het archief Schouten (IISG) bevinden zich nog kaarten met de
namen van de correspondenten.
Ook zijn stukken uit het archief na de Tweede Wereldoorlog terecht gekomen in Moskou. Lijsten van deze
stukken, die zich nu bevinden bij het Rossiskij Centr Chranenija i Izu#enija Dokumentov Novejšej Istorii
(RCChIDNI, Russian Centre for Preservation and Research of Modern Historical Documents), zijn aan het
archief Sneevliet toegevoegd (inv. nr. 758-759).
Ordening
In verband met gepland onderzoek was al voor het gereedkomen van de eerste, ongepubliceerde versie van
de inventaris in 1985, een begin gemaakt met de ordening van het archief. Hierbij was dezelfde indeling in
periodes aangehouden als bij de huidige ordening. Daarbinnen waren alle stukken chronologisch geordend.
Dit systeem is niet gehandhaafd.
De indeling van Sneevliets archief is gebaseerd op de tamelijk scherp af te bakenen periodes waarin hij in
Nederland of in het buitenland verbleef. Er doet zich echter een probleem voor: de periode van zijn verblijf
in de RSFSR/USSR en zijn Komintern-werk in Europa en China (1920-1924) vormt een onderbreking van
zijn verblijf in Nederland (1919-1940), na zijn terugkeer uit Nederlands-Indië in 1919. Omdat de stukken
met betrekking tot Nederland uit 1919 en 1920 qua onderwerp aansluiten bij die van 1924 tot 1940 zijn deze
bij elkaar gehouden. Sneevliet is trouwens ook in de zomer van 1922 en in het najaar van 1923 nog kort in
Nederland terug geweest (8).
In de huidige gepubliceerde versie zijn enkele stukken onlogisch geplaatst als gevolg van de intussen
verschenen bronnenpublicaties die hebben geleid tot nauwkeuriger datering (en in één geval zelfs
identificatie) van de stukken. De aard en uniciteit van de stukken uit de periode RSFSR/USSR en China
heeft geleid tot een gedetailleerdere beschrijving ervan.
Op een deel van de stukken is een oude nummering aangebracht, die in een aantal publicaties wordt
geciteerd. Deze nummering is vervallen; via de achterin opgenomen concordans kan het nieuwe nummer van
een stuk worden gevonden.
Sneevliets interessegebieden
Hoewel de periodisering gebaseerd is op Sneevliets fysieke verblijfplaats, is het niet zo dat zijn
interessegebied zich beperkte tot het land waar hij zich bevond. Vanuit het buitenland hield hij steeds
contact met Nederland, ook al was dit soms moeilijk, en eenmaal betrokken bij een buitenlandse situatie - in
Nederlands-Indië, USSR, China - bleef hij de ontwikkelingen volgen. In het archief kunnen dan ook in latere
perioden nog stukken worden gevonden betreffende deze landen.
Vooral de stukken betreffende Nederlands-Indië zitten erg verspreid door het archief omdat hij ook na zijn
externering een functionele band bleef houden met de beweging. Om dit probleem enigszins te ondervangen
volgt hier een korte chronologische opsomming, met verwijzingen naar inventarisnummers, die als rode
draad kan dienen.
De VSTP benoemde Sneevliet in 1919 tot haar vertegenwoordiger in 'Nederland en elders' (inv. nr. 440)
en hij bleef meewerken aan Het Vrije Woord (inv. nr. 361, brief aan de ISDV in Soerabaja (Surabaya)).
Aanvankelijk probeerde hij zijn externering ongedaan te maken (inv. nr. 441-442). Dit lukte niet. Als
propagandist van de CPH en Nederlandsche Federatie van Transportarbeiders gaf hij in 1919 spreekbeurten
onder andere over Nederlands-Indië (inv. nr. 412-414). Via correspondentie (inv. nr. 361-363) en stukken
die hij ontving (inv. nr. 443-454) en via de pers hield hij zich goed mogelijk op de hoogte. Op het congres
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 9