1 C. Verspreide literaire teksten van Jacob Revius ... - Enny de Bruijn

een vale wolvin* zal je hart straks verscheuren
zoals je rechtvaardig verdient, en na je dood 30
volgt de straf die misdadigers diep in de hel
te wachten staat.
Hij leefde een lang leven, Polyander,
bij allen geliefd, en hij sterft verheugd,
zat van jaren, hij sterft gelukkig, 35
vol van eerbetoon.
Eeuwig leeft hij nu, Polyander,
zonder enige vlek of rimpel, en de Rechter
der dingen schenkt hem voortreffelijker gunst
dan alle koninkrijken. 40
Schepper en Beschermer van de mensengeslachten,
Gever en Bemiddelaar van dood en leven,
die de goede zielen neerzet in een
vreugdevolle woning,*
beadem de landen met een betere adem, 45
beperk de harde dood en klacht, en zie om
naar het vrome Leiden, verward
door deze grote val.
Bedrukt heb ik gezongen,
Jacobus Revius
* Johannes Polyander à Kerckhoven (1568-1646), hoogleraar theologie te Leiden, zie over
hem BLGNP dl. 2, p. 366-368.
* Het gedicht is geschreven in de eerste sapphische strofe: drie regels in een sapphicus minor
en in de vierde een adonisch vers.
* In het Leidse exemplaar heeft het vers als titel ‘Carmina Funebria’, in het exemplaar van de
Koninklijke Bibliotheek ‘In ejusdem obitum’.
*22 Johannes Crellius en Johannes Volkelius: aanhangers van het socinianisme aan het begin
van de 17 e eeuw. Zij publiceerden in 1630 De vera religione libri quinque, een sociniaans
werk, voor het drukken waarvan de gebroeders Blaeu in 1642 veroordeeld werden tot een
boete van 2000 gulden en verbranding van de oplage.
*25 Faustus Socinus (1539-1604), Italiaans-Poolse theoloog en jurist, grondlegger van het
socianisme. Hij betoogde dat Christus niet door zijn kruisdood, maar door zijn zedelijk
voorbeeld tot Verlosser is geworden, hij loochende ook de incarnatie, de godheid van Christus
en de goddelijke drie-eenheid.
*29 vale wolvin: vergelijk Horatius, Oden III, 27, 1-4: Inpios parrae recinentis omen/ Ducat,
& praegnans canis aut ab agro/ Rava decurrens lupa Lanuvino/ Fetaque volpes.
*41-44: vergelijk Horatius, Oden I, 10, 17-18: Tu pias laetis animas reponis sedibus (...).
68