10. Lofdicht voor Elias Herckmans (1628) Los vel papier, ingeplakt in Herckmans’ exemplaar <strong>van</strong> <strong>Jacob</strong>us <strong>Revius</strong>, Over-Ysselsche sangen en dichten, Lei<strong>de</strong>n, 1634. UB Gent, BIB.BL.008112. Aen M.H. Elias Herckmans. Herckmans, wat gaet u aen <strong>de</strong> Yssel soo te roemen Als of hij eenichsins bij d’ Amstel waer te noemen? De Yssel, ick bekent, draecht menich blancke snoeck, Maer sel<strong>de</strong>n sietmen daer een dichter met een boeck. De Yssel we<strong>de</strong>rsijts queeckt hoge populieren, 5 Maer noijt vergroen<strong>de</strong>n hem <strong>de</strong> schoone lauwerieren. Hij plach <strong>de</strong>n Dele-wijn* tot ons te brengen neer, Maer Delos* (weettij wel) dat leijt hem al te veer. Den Amstel is een stroom waer voor Pactolus* wijcken, Waer voor <strong>de</strong> Ganges* soet <strong>de</strong> vlagge wel mach strijcken. 10 Den Amstel pralet met die conincklijcke stee Die hou<strong>de</strong>t niet alleen <strong>de</strong>n teugel <strong>van</strong><strong>de</strong> see Maer oock <strong>de</strong> crone spant en eeuwichlijck sal spannen In wapenen, in const, in wtgelesen mannen, In dichters, die (als ghij) op Phoebi steijle rots* 15 Geclommen d’ ou<strong>de</strong> eeuw bestaen te bie<strong>de</strong>n trots, En (soo mij t’ herte tuijcht) het daer toe sullen brengen Dat met Permessi vloet* <strong>de</strong>n Amstel sich sal mengen. Aeternae amicitiae symbolum hoc habe a Tuo Jac. Revio. XV APR JUL A’ [1628] Daventriae * De tekst <strong>van</strong> dit gedicht is eer<strong>de</strong>r afgedrukt in H. Florijn, ‘Een Vlaming koopt <strong>Jacob</strong>us <strong>Revius</strong> en an<strong>de</strong>re ou<strong>de</strong> schrijvers voor een Gentse bibliotheek.’ Ou<strong>de</strong> Pa<strong>de</strong>n 14 (2009), p. 41- 46. * Elias Herckmans (1596-1644), zeevaar<strong>de</strong>r en dichter, zie NNBW dl. 3, p. 579-580. Aanleiding tot dit gedicht lijkt een eer<strong>de</strong>r lofdicht <strong>van</strong> Herckmans op <strong>Revius</strong>. *7-8 Dele-wijn: soort rijnwijn (zie <strong>Revius</strong> ed. Smit II, p. 43); Delos: geboorteplaats <strong>van</strong> Apollo en Artemis. *9-10 Pactolus en Ganges: twee <strong>van</strong> <strong>de</strong> zeven gouddragen<strong>de</strong> rivieren ter wereld (Plinius, Nat. Hist. 33, 21). *5 Phoebi steijle rots: Helicon (<strong>de</strong> zangberg, berg <strong>van</strong> Apollo en <strong>de</strong> muzen). *18 Permessi vloet: het water <strong>van</strong> <strong>de</strong> Permessus, rivier die op <strong>de</strong> Helicon ontspringt (vergelijk <strong>Revius</strong> ed. Smit I, p. 184: Ghy die Permessi vloet gaet watersuchtich lecken (...)). *18 Helicon aan <strong>de</strong> Amstel is een bekend beeld in gedichten uit die tijd, zie bijv. Huygens over Anna Roemersdr. Visscher: ‘een Anna Rymers roem’, door wie niet in Griekenland, 26
maar ‘aen d’Amstel-cant <strong>de</strong> rechte Helicon te vin<strong>de</strong>n was’ (J. te Winkel, Ontwikkelingsgang <strong>de</strong>r Ne<strong>de</strong>rlandsche letterkun<strong>de</strong>, dl. 3 (1923), p. 370); vgl. Spies 1996. * on<strong>de</strong>rschrift: Ont<strong>van</strong>g dit als een teken <strong>van</strong> eeuwige vriendschap, uw <strong>Jacob</strong>us <strong>Revius</strong>. 15 april 1628, ou<strong>de</strong> stijl (juliaanse kalen<strong>de</strong>r), Deventer. 27
- Page 1 and 2: C. Verspreide literaire teksten van
- Page 3 and 4: 2. Eerste verslag en toespraak name
- Page 5 and 6: *3 Procurator: Tycho Brahe, vermoed
- Page 7 and 8: munificentiâ, ac propenso in liter
- Page 9 and 10: doorluchtige, bloeiende universitei
- Page 11 and 12: 4. Bruiloftsdicht voor Jeremias Pla
- Page 13 and 14: Lieve Elisa, jij hoeft niet te klag
- Page 15 and 16: Hic est, hic Brinckius ille est Cui
- Page 17 and 18: alsof je bedwelmd bent door lotusbl
- Page 19 and 20: Hubert Kornelisz. Poot, Gedichten I
- Page 21 and 22: 7. Lofdicht op Sibelius’ prekenbu
- Page 23 and 24: Thyrsin et attritis Daphnin arundin
- Page 25: Kijk naar die ene Brinck, luister n
- Page 29 and 30: Op de uitleggingen van de wetten de
- Page 31 and 32: Huic irrepertum? quem neque nobilis
- Page 33 and 34: Ter herinnering aan een zeer verdie
- Page 35 and 36: 16. Twee bruiloftsverzen voor Anton
- Page 37 and 38: 18. Kerstgedicht (1) (1634) Plano-u
- Page 39 and 40: 19. Politiek gedicht op Ferdinand v
- Page 41 and 42: Longas des utinam, dux bone, ferias
- Page 43 and 44: 22. Gedicht over de pest (1636) Pla
- Page 45 and 46: 23. Lofdicht op Sibelius’ verklar
- Page 47 and 48: 24. Lofdicht op Sibelius’ preken
- Page 49 and 50: 25. Gedicht op de vrije zee, voor P
- Page 51 and 52: 26. Kerstgedicht (2) (1636) Plano-u
- Page 53 and 54: 27. Lof des legers (1637) Plano-uit
- Page 55 and 56: Die wete/ dat hy hier van beydes he
- Page 57 and 58: na al de inspanningen op allerlei t
- Page 59 and 60: Castigador de los Herejos.* Den Spa
- Page 61 and 62: Want ’tis my van een eerlijck man
- Page 63 and 64: 31. Lofdicht op Martinus Schoock (1
- Page 65 and 66: studies uit eigen middelen bevorder
- Page 67 and 68: Gentis humanae sator atque tutor, M
- Page 69 and 70: 34. Lijkzang op Constantijn l’Emp
- Page 71 and 72: Coelo me asseruit, nec patitur dehi
- Page 73 and 74: 9. Corpus erat bustum quo mens deme
- Page 75 and 76: vereer met je tranen de doodstil te
- Page 77 and 78:
Illius & qui legerint vestigia Tuo
- Page 79 and 80:
37. Lijkzang op Daniel Heinsius (16
- Page 81 and 82:
38. Lofdicht op Johannes Pythius’