MER WINDPARKEN GEMINI DEEL B - Ruimtelijkeplannen.nl

MER Windparken Gemini
Deel B
Behalve het populatietype op de harde substraten in de omgeving van waaruit een populatie via
larvenstadia plaatsvindt, zijn voor de eerste populatie echter ook het tijdstip waarop de palen worden
opgesteld en de dan aanwezige larven bepalend. In de loop van de tijd en met de groeiende secundaire
structurering van het habitat zullen, zoals bij kunstmatige riffen gedocumenteerd, andere soorten volgen
(zie ook SVANE & PETERSEN 2001, MEISSENER & SORDYL 2006).
Populaties in de omgeving
Men kan aannemen dat de populatie van de palen ook invloed zal hebben op de directe omgeving (enkele
meters) van de palen. Zo konden door OREJAS et al. (2005) bij “Fino 1” duidelijke verschillen in de
populatiestructuur in vergelijking tot de uitgangsgegevens en in vergelijking tot het referentiegebied
worden vastgesteld. Bij de macrofauna kon het verdwijnen van enkele soorten in de nabije omgeving van
de palen worden waargenomen (bijv. Echinocardium cordatum, Fabulina = Tellina fabula). Andere taxa namen
daarentegen in abundantie toe (bijv. Atylus swammerdami, Eunereis sp.). In totaal resulteerde een tweede
onderzochte paal in de Oostzee in een afname van het aantal soorten en dichtheid van individuen in de
omgeving van de paal (in de Oostzee toename). Als oorzakelijk voor de veranderingen werd naast
verschillende rekrutering vanwege de veranderde stromingsomstandigheden vooral de verhoogde
predatiedruk (verdwijnen van soorten) resp. ruimtelijke bescherming door de vrijgespoelde schelpen (A.
swammerdami) en een vergroot voedselaanbod bij de palen (Eunereis sp.) besproken. Al snel na de bouw
van het onderzoeksplatform ontstonden rond de palen kolkgebieden (kolkbeschermende maatregelen
waren niet genomen). Het zandaandeel van het sediment nam af, terwijl het aandeel schelpen door het
vrijspoelen van mosselschalen tegelijk toenam. Na populering van de palen door de hardsubstraatfauna
nam het aandeel fijnkorrelstructuur in de directe omgeving toe. De auteurs verklaarden dit door ophoping
van feces van de hardsubstraatpopulatie in gebieden met rustige stroming onder de schelpen. Ook bij
steenstortingen die als erosiebescherming dienen, kan men uitgaan van een dergelijke concentratie van fijn
materiaal. Hier kan het fijne materiaal zich in de holle ruimtes tussen de stenen ophopen. Hier overlappen
de gevolgen van de gewijzigde stroming en van het hardsubstraataanbod elkaar.
Verder is er nog onderzoek gedaan in het windpark “Horns Rev” in Denemarken. De variabiliteit van de
foulinggemeenschap tussen de afzonderlijke palen was bij Horns Rev algemeen hoog. De expositie met
betrekking tot de stromingsrichting speelde, zoals ook bij de erosiebeschermingsvoorzieningen geen rol.
Bij laatstgenoemde was de macrofauna echter horizontaal gezoneerd, d.w.z. het gebied dichtbij en ver van
de paal verwijderd verschillen in populatiestructuur. De bijzonder talrijke aanwezigheid van decapode
kreeften, zoals dit bij de met steenstortingen omgeven palen van Horns Rev is waargenomen (bijv.
BIO/CONSULT AS 2005) deed zich bij het onderzoeksplatform Fino 1 daarentegen niet voor. Vermoedelijk
bieden de stenen de kreeften bescherming tegen voedselvijanden en trekt de omgeving van de palen
bijzonder veel individuen.
Populaties op de erosiebescherming
In principe zullen zich op de steenstortingen van de erosiebescherming en/of de “big packs” de voor
hardsubstraat typische epibenthosleefgemeenschappen ontwikkelen. Het kenmerk van de populatie
varieert lokaal. Zo wordt door HISCOCK et al. (2002) bij de erosiebescherming van windturbines een door
zeepokken en korstenvormende bryozoa gedomineerde populatie verwacht. In het windpark Horns Rev
in de Noordzee werd de faunagemeenschap van de erosiebescherming vooral gekenmerkt door de
kreeften Jassa marmarata en Caprella linearis, maar ook de mossel (Mytilus edulis), zeeanemoon (Actinaria
spp.), driekantige kokerworm (Pomatoceros triqueter) en vooral de zeester (Asterias rubens).
Bovendien wordt de erosiebescherming als ruimtelijke structuur binnen de vlakke zeehabitat door enkele
vissoorten, maar ook door decapode kreeften (bijv. zeekreeft en Noordzeekrab) met voorkeur bezocht. Als
mogelijke oorzaken hiervoor worden de door hen geboden beschermende functie tegen voedselvijanden
B.186 ARCADIS 076707818:A - Definitief