MER WINDPARKEN GEMINI DEEL B - Ruimtelijkeplannen.nl

MER Windparken Gemini
Deel B
(HASTINGS & POPPER 2005, BOON 2012), zodat over de omvang van de negatieve gevolgen slechts
weinig kan worden gezegd.
BANNER & HYATT (1973) hebben in laboratoriumexperimenten aangetoond dat het mortaliteitscijfer van
viseitjes bij een geluidsdrukniveau van 20 dB boven het achtergrondgeluidsdrukniveau (significant) stijgt,
terwijl ook het aantal uitgekomen larven afneemt. Bovendien was de groei in zowel lengte als biomassa bij
vislarven die aan geluid werden blootgesteld aanzienlijk lager dan bij vislarven die onder rustigere
omstandigheden opgroeiden. Een verminderde groei heeft bij vissen effect op de door predatoren
veroorzaakte mortaliteit; hoe sneller een vis groeit, hoe sneller het aantal vissen afneemt dat hem kan
opeten (MILLER et al. 1998). Een verhoogde mortaliteit onder vislarven heeft bovendien niet alleen een
negatief effect op de rekrutering maar eventueel ook op andere soorten die zich met vissen voeden.
Bovendien kunnen de negatieve effecten van een verhoogde sterfte zich manifesteren in een verminderde
aanvoer van larven in de verder weg gelegen kraamkamers en foerageergebieden. Er moet echter nog
worden gecontroleerd in hoeverre de resultaten van BANNER & HYATT (1973) van toepassing zijn op de
situatie in open zee. In PRINS et al. (2008) werd aangenomen dat onderwatergeluid tijdens aanleg tot
volledige mortaliteit van de larven in een omtrek van 1 km rondom het windpark zou leiden. Recent
onderzoek door BOLLE et al. (2011) heeft laten zien dat dit een overschatting is en dat buiten een straal
van 0,4 km geen significante toename van de vislarvensterfte is te verwachten. Als ‘worst-case’ benadering
is in het deze rapportage volledige mortaliteit binnen een straal van 1 km aangehouden.
Vislarvenmodel
Vanwege een nog compleet gebrek aan ervaring is met behulp van een model een schatting gemaakt van
de effecten van een verhoogde sterfte van de larven bij schol, tong en haring door het inheien van
fundaties op de Natura 2000-gebieden Voordelta, Waddenzee en Noordzeekustzone (PRINS et al. 2008).
Dit onderzoek omvatte vijf windparklocaties aan de westkust. Als ‘worst-case’ werd daarbij uitgegaan van
een mortaliteit van 100% tot een afstand van 1.000 m van een heilocatie. Omdat metingen slechts hoge
concentraties schol, tong en haringlarven hebben waargenomen in respectievelijk januari-maart, april-juni
en februari-april (Van Damme et al. 2011) en dus ook in deze periode de grootste absolute sterfte door
onderwatergeluid wordt verwacht, loopt de in het model gebruikte tijdsperiode van respectievelijk 15
december-1 juni, 1 maart-1 juli en 1 januari-1 juni. Uit de modelresultaten blijkt een vermindering van het
larventransport van alle drie de met ca. 3-10%. Hierbij waren grote verschillen tussen de soorten,
gebieden, stromings- en heiduurscenario’s te zien. Het oorspronkelijk voor de Tweede Maasvlakte door
WL|Delft Hydraulics (nu: Deltares) en RIVO (nu: Wageningen IMARES) ontwikkelde vislarvenmodel, dat
nu zoals in Prins et al. (2008) beschreven, toegepast moet worden voor alle momenteel geplande
Nederlandse offshorewindparken, kan om verschillende redenen niet toegepast worden op de gebieden
van windparken Buitengaats en ZeeEnergie. Zo maken bijvoorbeeld de voor locatie GEMINI-windpark
belangrijke paaiplaatsen van de Doggersbank geen deel uit van het huidige vislarvenmodel. Bovendien is
de hydrodynamische modellering voor het noordoostelijke NCP en de daaraan aansluitende Duitse EEZ
tot nu toe niet voldoende nauwkeurig. Daarom is in overleg met RWS besloten de effecten die het heien op
vislarven heeft voor Buitengaats en ZeeEnergie via een “expert-judgement” te schatten. In opdracht van
BioConsult heeft Z. Jager (ZiltWater Advies) hierover een advies uitgebracht (zie bijlage 6 van de Passende
Beoordeling). Bij de “expert-judgement” waren ook A. Boon (Royal Haskoning), T. Prins (Deltares), J. van
Beek (Deltares), O. Bos en L. Bolle (beide Wageningen IMARES) betrokken.
De aanpak bij de doorvertaling van berekende of geschatte effecten (op het transportsucces van vislarven)
naar de situatie voor de windparken Buitengaats en ZeeEnergie wordt in bijlage 10 nader beschreven.
Het resultaat is, dat afhankelijk van de vissoort, voor het GEMINI-windpark moet worden uitgegaan van
een reductie van het larventransport in de kinderkamers (vooral de Nederlandse, Duitse en Deense
Waddenzee met Kustzee) van ca. 1-5% (zie bijlage 10). De reductie van het larventransport betekent een
verhoging van de vanzelfsprekend hoge mortaliteit bij vislarven. Het aantal juveniele vissen in de
B.134 ARCADIS 076707818:A - Definitief