03-2009

M a a r t 2 0 0 9 P a g i n a 8
KEEP IN TOUCH
waardoor de verhaaltjes moesten worden herschreven. Dus
voor de insiders toch wat openhartigheid? Of behoefde in de
winkelexemplaren slechts het luchtvaartjargon vertaald te
worden naar gewoon Nederlands? Het standaardwerk over het
KLM Cabinepersoneel “Cabine, koffie op hoog niveau” (2008)
door Peter Steinmetz staat als geschiedschrijving op eenzame
“cabin altitude” en valt buiten de onderhavige beschouwingen.
Maar ja, hoe moeten dan “true stories” over een vliegend
bestaan worden gepubliceerd? Wellicht door het gieten in de
vorm van een “verzonnen” roman waarbij, zoals dat dan heet,
iedere gelijkenis met bestaande personen of voorvallen op
toeval moet berusten. Twee van deze romans zou ik als
voorbeeld willen nemen.
Allereerst “Stewardess” door Robert Serling uit 1982. Het
grote voordeel van deze auteur is dat hij vele andere en
spannende luchtvaartboeken heeft geschreven zoals “The left
seat” (1966) over een vliegerloopbaan, “She’ll never get off the
ground” (1971) over een vrouwelijke piloot en enkele andere
(“The Electra story”, “The probable cause” e.d.). Het is dan
ook geen wonder dat zijn “Stewardess” leest als een trein en in
de loop van het verhaal ook een kijkje biedt in de keuken van
de hoofdpersoon wanneer zij opklimt in de (mij overigens
onbekende) hiërarchie van een luchtvaartmaatschappij met alle
politiek en amoureus gekonkel van dien. Al met al toch een
denkbeeldige blik in de echte facts of life die mij zozeer
interesseren.
De tweede roman bestaat uit de twee delen: “Flying
High” (1940) en “Wider Horizons”, (1952) geschreven door de
mij voordien volslagen onbekende Engelse schrijfster Margaret
Morrison. Kennelijk met de medewerking van alle gelederen
der KLM beschrijft deel 1 het leventje van de Nederlands/
Engelse stewardess Annetze de Steurs die na liefdesverdriet in
Engeland als stewardess bij de vooroorlogse KLM gaat vliegen.
Beide deeltjes zijn van een volstrekte braafheid en er zou
geen enkele reden geweest zijn om ze te noemen, ware het niet
dat ieder deeltje een opstapje bevat naar een “true story” die
verdient om aan de vergetelheid te worden ontrukt.
In Deel 1 keert Annetze in 1939 weer terug naar haar
geliefde in Engeland (“All is well that ends well”) en op de
Vereniging van Gepensioneerde Verkeersvliegers — voorheen RKPA