De Altenburger trommelduif,

De Altenburger trommelduif,
de muzikant onder de sierduivenrassen.
De Altenburger trommelduif
is niet alleen zeer geliefd vanwege
zijn uiterlijk, maar mis-
schien nog wel meer vanwege
zijn bijzondere stemgeluid:
de trommelstem. Wie eens
dit fantastische geluid ge-
hoord heeft wil nooit meer
iets anders.
Een bijzondere blauw zwartgebande witkop Altenburger trommelduif. Op
de foto staat deze vogel wat vlak. Een nog wat lichtere oogkleur zou deze
duif nog mooier maken. Ook zou de voorkop nog wat gevulder kunnen.
Voor deze moeilijke kleurslag echter een fraaie vogel.
98
Een bijzonder fraaie
blauwgekraste Altenburger
trommelduif duivin. De
krastekening zien we graag
nog wat regelmatiger.
Geschiedenis
Het ontstaan van de Altenburger
is niet helemaal
duidelijk. Waarschijnlijk
is het ras ontstaan
uit kruisingen tussen de
Russische trommelduif
(de oer-trommelduif) en
veldduiven. Dat het ras
tot één van de oudste duivenrassen
behoort, valt
niet te betwijfelen. In de
oude literatuur wordt in
Altenburger trommelduif
in blauwzilver gekrast.
± 1735 de gladkoppige, kaalbenige trommelduif al
genoemd. De naam Altenburger dankt het ras aan
het feit, dat men tot ± 1875 deze trommelduiven
uitsluitend kende in Altenburg en omgeving. In die
tijd werd het ras voornamelijk gehouden vanwege
het trommelgeluid. Door eerdere kruisingen met
de Russische trommelduif kwamen er nogal wat
dieren voor met voetbevedering, een schelpkap,
een snavelrozet of combinaties hiervan. Deze
kenmerken waren niet van belang als ze maar trommelden.
Vanaf begin vorige eeuw waren er steeds
meer fokkers die het ras ook voor de tentoonstelling
wilde gaan fokken. Om die reden moest er
een duidelijke rasomschrijving komen. Vanaf die
tijd zijn de diverse verschijningsvormen ingedeeld
in de verschillende trommelduivenrassen die we
nu kennen.
De Altenburger is zijn huidige vorm is er daar
één van. Twee rassen die uiterlijk nog veel weg
hebben van de Altenburger zijn de Schmöllner
trommelduif en Duitse vorkstaart trommelduif.
Deze beide rassen zijn ook gladkoppig en hebben
tevens parelogen. Het grote verschil tussen deze
rassen en de Altenburger is dat laatstgenoemde een
goed gesloten staart heeft en dat de beide andere
rassen een duidelijke gespleten staart laten zien, de
zogenaamde vorkstaart. Ondanks dat het uiterlijk
van de Altenburger steeds belangrijker is geworden,
worden er toch elk jaar in de plaats Altenburg nog
trommelwedstrijden gehouden met dit ras. De
Deze gemonnikte Altenburger heeft een donker oog. Dit is een
uitsluitingsfout. Het is mogelijk dat het oog in het tweede jaar wel de
gewenste oogkleur (pareloog) laat zien.

dieren worden eerst ‘gewoon’ beoordeeld, d.w.z. op
de uiterlijke kenmerken, vervolgens vindt het trommelkampioenschap
plaats. De daarbij behaalde punten
worden opgeteld bij het behaalde predikaat. Het
dier dat dan de meeste punten heeft behaald wint
de wedstrijd. Tegenwoordig ziet men in Duitsland
op de grotere tentoonstellingen vaak inzendingen
van enkele honderden Altenburgers. In ons land zijn
ze gelukkig ook op nagenoeg elke tentoonstelling
aanwezig. Leuk te vermelden is dat de oprichter van
Nederlandse speciaalclub waartoe het ras behoort
(de KSTC), Louis Maas, de Altenburger in 1936
in ons land heeft geïntroduceerd.
Raskenmerken
De Altenburger trommelduif is van uiterlijk één
van de eenvoudigere rassen binnen de trommelduivenwereld.
De Altenburger moet een zeer fors
veldduiventype laten zien met een bijna horizontale
stand, kop met hoog voorhoofd, kaalbenig en met
een zeer goede trommelstem. Dit laatste wordt op
de tentoonstellingen niet beoordeeld. Hiervoor zijn
de al eerder genoemde trommelwedstrijden.
Het type van de Altenburger moet een fors veldduiventype
zijn. Fors wil in dit verband niet zeggen
dat de Altenburger trommelduif een grote duif is.
Belangrijk is dat het een stevig bevleesde duif is. Een
Altenburger voelt daarom in de hand altijd stevig
aan. We komen nog wel eens dieren tegen die aan
de kleine kant zijn of die te smal zijn. De borst is
breed gerond en wordt naar voren gedragen. De
rug is breed in de schouders en licht afhellend. De
vleugels zijn matig lang, de rug goed afdekkend.
De staart is matig lang en goed gesloten met brede
veren. De benen zijn middellang en onbevederd.
De stand is middelhoog en bijna horizontaal. Dit
laatste betekent dat de onderzijde van de vleugel horizontaal
wordt gedragen. De rug is hierdoor licht
afhellend. De kop, een zeer belangrijk onderdeel,
moet hoog en breed zijn. Het hoogste punt voor
het oog en naar achteren afhellend, gladkoppig en
vloeiend overgaand in de hals. Belangrijk is dat de
Teveelachterhoofd
(hengstennek)
ALTENBURGERTROMMELDUIF
Tekst en foto’s: Roy Arbeider, tekeningen: Jan de Jong
ALTENBURGERTROMMELDUIF
Zeerforsveldduiventype;bijnahorizontalestand;kopmethoogvoorhoofd;
kaalbenig;Zeergoedetrommelstem.
Kop:hoogbreedvoorhoofd
Hoogstepuntvoorhetoog
Ogen:zomogelijkzuiverpareloog
Oogranden:smal
Snavel:middellang
Hals:matiglang;keel
Goeduitgesneden
Rug:breedindeschouders,lichtafhellend
Borst:breed,gerond,
Naarvorengedragen
Vleugels:matiglang,derug
goedafdekkend
Staart:matiglang,goedgesloten;
Bredeveren
Benen:middellang,onbevederd
kop voldoende volume heeft. Is dit niet het geval
dan wordt de kop te spits of in het geheel te rond.
Ook zien we wel eens dieren die een afgeplatte
bovenkop hebben. Hierdoor lijkt de kop wat lang.
Dit is ongewenst. Voorheen werd er minder op de
kopvorm gelet. De kleur was toen erg belangrijk en
werden ze bijna gekeurd als kleurduiven. De kleur
is nog steeds belangrijk, maar tegenwoordig wordt
het type en de kop zwaarder beoordeeld. Het moge
Te weinigvulling
Terondekop Plattekop,tevollekeel
duidelijk zijn dat dit ras nog steeds in ontwikkeling
is. De hals van de Altenburger moet niet zo fors
worden dat deze een stierennek gaat vertonen. De
hals mag best een beetje fors zijn, mits deze zijn
elegantie maar behoudt. Belangrijk is verder dat
de keel goed is uitgesneden.
De ogen moeten zo zuiver mogelijke ‘parelogen’
zijn. Dit geld voor alle kleurslagen, dus ook de wit-
ten, witkoppen en gemonnikten. Bij de witkoppen
en de gemonnikten komen nog wel eens dieren voor
met donkere ogen. Voor de tentoonstelling is dit
ongewenst, maar men zal vaak zien dat deze ogen
lichter worden als het dier ouder wordt. Vaak zijn
deze ogen het tweede jaar wel ‘op kleur’. Vogels met
erg lichte ogen laten nog wel eens een uitgezakte
pupil zien, wat niet wenselijk is. De oogranden zijn
smal èn onopvallend en afhankelijk van de veerkleur
licht tot donker. De snavel is middellang, donker
tot zwart bij de donkere kleurslagen en licht bij de
lichte kleurslagen, dominant rood, witkappen en
gemonnikten; donker hoornkleurig bij roodzilver,
roodzilver gekrast en roodzilverschimmel; licht
hoornkleurig bij geelzilver, geelzilver gekrast en
geelzilverschimmel. De hals is matig lang en goed
uitgesneden. De nagelkleur is in overeenstemming
met de snavelkleur. De bevedering is niet te strak
aanliggend en glad.
Kleurslagen
Wat de kleurslagen betreft is de Altenburger rijk
bedeeld. Alle kleuren moeten gelijkmatig, intensief,
99

De Altenburger trommelduif
respectievelijk zuiver zijn. De kleuren moeten veel
glans tonen. De blauwen met zwarte banden. De
blauwzilvers, roodzilvers en geelzilvers moeten ook
schone schilden hebben, niet gewolkt of ‘roetig’.
De banden moeten lang, zuiver, niet te breed en
gescheiden zijn. De gekrasten moeten een regelma-
tig en scherp vleugelpatroon laten zien. Belangrijk
om te vermelden is dat we bij de roodzilver- en
de geelzilvergekrasten een donkere kopkleur ver-
langen. Zien we bij de gebanden varianten graag
een lichte kop, bij de gekrasten is dit foutief. Door
het fokken op een mooie open krastekening wordt
de kopkleur snel wat lichter, dit uit zich vooral in
de lichte ‘wangen’. Dit is dus ongewenst bij de
gekrasten!
Erwtengeel moet een intensief geel gekleurde hals
hebben, evenals de borstkleur en de banden. De
kop, slag- en staartpennen zijn licht. Bij duivinnen
zijn een donkerdere kop en lichtgrijs in de buikkleur
toegestaan. Dit geldt ook voor de roodzilvers. De
schimmels zijn erkend in blauwschimmel, roodzilverschimmel
en geelzilverschimmel. De blauw-
schimmels hebben donkere banden en een donkere
staartband. De roodzilver- en geelzilverschimmels
hebben rode respectievelijk gele banden en lichte
slagpennen en een lichte staart. Ook zijn ze erkend
in blauw witgeband en witgeschubd en lichtblauw
witgeband en witgeschubd. De blauwen met witte
banden of witte schubtekening hebben een zwarte
bandzoom, zoals die ook bij andere rassen voor-
komt. De lichtblauwen met witte banden of witte
schubtekening dragen een “opaalfactor” met zich
mee waardoor bij die kleuren de zwarte bandzoom
verdwijnt. De sproetkoppen hebben een met witte
veren gespikkelde kop; indien met vleugelrozet, dan
aan elke vleugelboeg enige witte veren (± 5 tot 10).
In getijgerd zijn ze erkend in donkergetijgerd en
lichtgetijgerd. De
donkergetijgerden
hebben een gekleurde
borst, slagpennen
en staart. De
overige bevedering
bestaat uit afwisselend
gekleurde
en witte veren. De
lichtgetijgerden
vertonen hetzelfde
tekeningpatroon als
de donkergetijgerden,
alleen zijn de
slagpennen en staart
noch alle gekleurd,
noch alle wit. Met
de beoordeling van
deze laatste twee
tekeningvariëteiten
moet men enige
soepelheid betrachten.
Dan zijn er nog de witkoppen en gemonnikten.
Bij de witkop is de kop tot ongeveer één centimeter
onder de ogen wit. Ook zijn aan elke vleugel de
buitenste slagpennen (7 tot 10) wit. De overige
bevedering is gekleurd. De gemonnikten lijken qua
tekening erg op de witkoppen. Alleen is bij deze
kleurslag de staart, met boven- en onderstaartdek,
ook wit. U ziet wel, in kleurslagen, kleur en tekening
heeft de Altenburger geen gebrek. Keuze
genoeg.
De Altenburger is een prettige duif in het hok.
Het zijn goede broeders en brengen hun jongen
voortreffelijk groot. Ze stellen niet veel eisen. Het
hok moet wel, net als bij elke andere duif, droog
en tochtvrij zijn. Bent u geïnteresseerd geraakt in
Deze duivin werd op de Jubileumshow van de
KSTC beste van het ras. Zij behaalde 97 punten
en laat duidelijk zien wat we bedoelen met een
goed gevulde en stijle voorkop.
dit fraaie duivenras en zou u wat extra informatie
willen dan kunt u altijd terecht bij de secretaris van
de speciaalclub.
A.H.P.J. Brouwers, Meidoornstraat 27, 5271 KB
Sint Michielsgestel, tel: 073-5515069, email:
brou7013@planet.nl of bij ondergetekende: Roy
Arbeider, De Lingert 5148, 6605 DG Wijchen, tel:
024-6452322, email: rarbeider@tiscali.nl.
Kijk ook eens op de site van deze actieve speciaalclub:
http://kstc.sierduif.nl
Het fokken van de meerzomige patrijskleur
bij Cochins en Cochinkrielen
Meerzomig patrijs is de Aziatische tegenhanger
van de in Europa voorkomende Bankivapatrijskleur,
zoals we die kennen bij onder andere
de Hollandse krielen. De kleur wordt ook wel
Aziatisch patrijs genoemd. De naam van de
kleurslag duidt, zoals gebruikelijk, op de tekening
van de hennen.
Tekst en foto’s: Ardjan Warnshuis
De kleurslag
Bij meerzomig patrijs hebben de hennen een
meervoudige zwarte zoming op een goudbruine
veer. Bij Bankivapatrijs hebben de hennen op een
zelfde grondkleur een zwarte pepering. Een tweede
verschil tussen de hennen van beide kleurslagen is
100
de borstkleur. Bij de meervoudig gezoomde is de
borstbevedering getekend als het overige gevederte,
namelijk gezoomd. Bij de bankivakleur heeft de hen
een zalmkleurige borst. U ziet dat het verschil bij
de hennen vrij duidelijk is.
Bij de hanen ligt dit anders. Als u de standaard
erop naleest, vindt u haast geen verschillen. De
hanen zijn praktisch gelijk van kleur en tekening.
Het enige waaraan u kunt zien of het om een
meerzomige of een Bankivapatrijs haan gaat is het
volgende: bij de Bankivapatrijs haan zijn alle veren
van de staart zwart terwijl bij de meerzomige haan
de kleine staartdekveren zwart met een oranjegoudgele
rand zijn. Zelfs als u van beide kleurslagen
de hanen naast elkaar houdt is het verschil nog
moeilijk om te zien. Een tweede mogelijk verschil is
dat de meerzomige haan enige bruine tekening in de
borst kan hebben. Dit is toegestaan, maar betekent
niet dat iedere haan dat ook heeft. Ontbreekt de
borsttekening en is de tekening van de staart niet
duidelijk te zien, dan weet men dus niet wat voor
een haan men voor zich heeft.
Bij de Duitse Cochinkrielen is voor de Tweede Wereldoorlog
besloten om van de meerzomig patrijs
- waarvoor men een hanenfoktoom en een hennenfoktoom
diende te hebben - twee aparte kleurslagen
te maken. De kleur werd opgesplitst in goldhalsig
(Bankivapatrijs) en braungebändert. Deze laatste
kleur is een meerzomig patrijs-tekening op een
mahonierode grondkleur. De hanen zijn praktisch
geheel roodbruin gekleurd. Bij goldhalsig is de haan
Bankivapatrijs getekend en de hennen hebben een
fi jne pepering op een goudgele veerkleur.
Bij de grote Cochins bestaat er eigenlijk alleen