Full text - Igitur - Universiteit Utrecht

Deuss schrijft in het artikel De Gijsbrecht in 1995. Een kwestie van overleven dat men het
erover eens was, dat fameuze treurspel van Vondel onmogelijk nog in de originele vorm kon
worden gespeeld. De geldigheid van Gysbreght van Aemstel werd gezocht in vergelijkbare
omstandigheden in de zeventiende eeuw en de jaren negentig van de vorige eeuw.
Volgens Roodnat is voor het hedendaagse publiek de lange monologen niet te doorstaan.
Daarom moest hij wel geactualiseerd worden. 201 Buijs ziet een actualisering in dienst van de
jonge mensen, die zonder weet van de voorbije traditie het stuk zou moeten aanspreken. 202
In 2003 schrijven de recensenten niet meer over een actualisering van Gysbreght van
Aemstel; actualisering lijkt een voldongen feit. Dit blijkt al uit de koppen van de recensies uit
die tijd die in het begin van dit hoofdstuk worden aangehaald. De critici constateren dat
Gietelink Gysbreght heeft geactualiseerd en vervolgens neemt men een standpunt in of de
actualisering al dan niet geslaagd is.
Om een redenen te vinden voor actualisering 2008 is erg moeilijk. De vier recensies
verwijzen naar de invalshoek van Theatergroep Nomade, zoals Nomade die verwoord heeft
in haar persbericht. Volgens het persbericht verdient Gysbreght van Aemstel het om als enige
echte Nederlandse theatertraditie, iedere vijf jaar een hernieuwde enscenering te krijgen. 203
Over één aspect binnen Gysbreght van Aemstel dat vraagt om een actualisering is
overeenstemming. De lange monologen moeten geschrapt worden om meer actie en
kijkvertoon te verkrijgen zodat het stuk boeiend wordt. In de jaren zeventig tot tachtig moet
de actualisering zeggingskracht opleveren voor het hedendaags publiek. Na de jaren tachtig
speelt de onbekendheid met de traditie en de inhoud (bij de jongeren) een belangrijke rol.
Zoals ik al opmerkte lijkt na 2003 een geactualiseerde versie van Gysbreght van Aemstel
vanzelfsprekend. De geactualiseerde producties van Nomade vindt men een uitstekende
gelegenheid voor de jeugd om kennis te maken met Vondel en zeventiende-eeuwse teksten.
201 Een Gijsbrecht vol statische drukte en angst voor Vondel. Roodnat. J., NRC 2 januari 1995
202 Schouwburg heeft zelf hoofdrol in nieuwe Gijsbrecht. Buijs. M.,De Volkskrant 3 januari 1995
203 Actuele Gijsbreght in de Stevenskerk: Hellebaarden, zwaarden en gasmaskers. De Brug 14 augustus 2008. zonder auteur