Full text - Igitur - Universiteit Utrecht

Weliswaar realiseer ik me dat ik alleen de actualisering van de producties bestudeer, maar
het zou zonde zijn om mijn waarnemingen in de verschuivingen en de bijzonderheden niet te
boekstaven.
In hoofdstuk 3 worden de terugkerende thema’s en de verschuiving van de theaterkritiek
in de afgelopen 40 jaar en de rol van Aktie Tomaat in de recensies beschreven.
In hoofdstuk 4 ga ik in op de theorievorming rond het begrip ‘actualisering’ en geef ik een
globale schets van de opinies in de afgelopen 40 jaar. Bij de bespreking van de producties ga
ik gedetailleerder in op de opinies over actualisering van de betreffende productie.
De hoofdstukken 5 tot en met 10 geven een samenvattende beschrijving en reflecties van
de genoemde onderzochte producties aan de hand van deelvragen.
In hoofdstuk 11 geef ik een nabeschouwing. Hoofdstuk 12 is voor de literatuurlijst en
daarna voeg ik in hoofdstuk 13 bijlagen toe.
1.5 De bronnen
Voor deze studie is gebruik gemaakt van verschillende bronnen:
Recensies
Het TIN is uitstekend gedocumenteerd. Van de onderzochte producties bestaan een
honderdtal recensies in dossiers. Helaas zijn er van de productie van Theatergroep Nomade
in 2008 maar vier recensies beschikbaar en het dossier van de productie ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van de Stadsschouwburg Amsterdam in 1995 33 was spoorloos bij het
TIN; uiteindelijk ben ik drie recensies van deze productie op het spoor gekomen.
Bezochte voorstellingen en tentoonstelling
De buiten dit onderzoek vallende voorstelling in 1981 geregisseerd door Carel Briels en de
onderzochte voorstelling voor deze scriptie in 2008 van Toneelgroep Nomade, geregisseerd
door Ab Gietelink, heb ik gezien op toneel.
Op 30 december 2009 ben ik naar de tentoonstelling Theater na Tomaat in het
Amsterdams Historisch Museum geweest.
Video
Bij het TIN heb ik de voorstellingen uit 1975, 1988-1989 en 1990-1991 34 op video bekeken.
Het bestuderen van de videobanden was alleen zinvol voor mijn studie naar de tekstingrepen
en tekstbewerkingen. De videoband van de voorstelling uit 1988 was een televisiebewerking;
de bewerking was meer dan een half uur ingekort en onderdelen van de toneelhandeling zijn
achterwege gelaten.
De teksten van de producties
Van de productie uit 1975 van Het Publiekstheater en van Het Nationale Toneel in 1988-
1989 zijn tekstboekjes voorhanden. Van de productie uit 1990-1991 van Toneelgroep
Amsterdam en van de productie uit 1995 bestaan geen tekstboekjes; aan de hand van de
videoband van 1990-1991 van Swarte kon ik de tekstingrepen van Rieks Swarte in kaart
brengen. Ab Gietelink heeft op zijn website de integrale teksten van zijn producties uit 2003
en 2008 opgenomen.
33 Fons Strijdonk,medewerker van de mediatheek van het TIN, mailde mij op 29 januari 2010 dat ‘Helaas blijkt nu het
productiemapje van deze voorstelling niet in de doos te zitten. Wat aanwezig had moeten zijn was een programmaboekje, cq.
flyer en een recensie.’
34 Van de productie uit 1995 heb ik één foto kunnen vinden; geen beeldmateriaal. Van de producties in 2003 en 2008 is
fotomateriaal voorhanden in recensies en op de website van Theatergroep Nomade, maar voor zover ik weet is er geen
beeldmateriaal bewaard gebleven.