31.07.2013 Views

De allereerste energiebron was natuurlijk de mens zelf ... - itslearning

De allereerste energiebron was natuurlijk de mens zelf ... - itslearning

De allereerste energiebron was natuurlijk de mens zelf ... - itslearning

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Monniken ont<strong>de</strong>kten in <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lleeuwen steenkool. Ze zagen dat het goed brand<strong>de</strong> dus wer<strong>de</strong>n<br />

sommige huishou<strong>de</strong>ns voorzien van steenkool. Steenkool had nu nog geen grote rol, omdat het ook<br />

duur <strong>was</strong>. Steenkool zou belangrijker wor<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> introductie van <strong>de</strong> stoomlocomotief. We zijn<br />

aangekomen bij <strong>de</strong> industriële revolutie.<br />

James Watt<br />

James Watt werd op 19 januari 1736 geboren in Greenock dat licht in Schotland. Zijn va<strong>de</strong>r <strong>was</strong><br />

timmerman. James <strong>was</strong> zwak en mager in zijn kin<strong>de</strong>rjaren. Op <strong>de</strong> ene dag <strong>was</strong> James vrolijk en<br />

opgewekt op <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re had hij migraine. James <strong>was</strong> erg slim maar door zijn kwalen ging hij niet naar<br />

school. Zijn va<strong>de</strong>r leer<strong>de</strong> hem het nodige. Toen jij op elfjarige leeftijd naar school ging <strong>was</strong> hij totaal<br />

niet voorbereid aan <strong>de</strong> pesterijen en vechtpartijen die heersten op school. Op <strong>de</strong>rtienjarige leeftijd<br />

ging hij dan ook naar een an<strong>de</strong>re school. Op <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lbare<br />

van Greenock kreeg hij weer <strong>zelf</strong>vertrouwen. Hij werd als snel een goe<strong>de</strong> wiskundige. Hij wil<strong>de</strong> graag<br />

wetenschappelijke instrumenten ontwerpen. In Greenock kon hij die studie niet krijgen dus hij moest<br />

Glasgow, <strong>de</strong> universiteitsstad. Maar in Glasgow kon men aan James niet <strong>de</strong> opleiding geven die hij<br />

nodig had.Robert Dick, een geleer<strong>de</strong> <strong>was</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> indruk van James. Hij zij dat hij zijn tijd verspil<strong>de</strong><br />

en naar London moest gaan. Eenmaal in London aangekomen kon niemand hem werk geven. Volgens<br />

een speciaal verbond kon niemand hem wek geven. Morgan trok zich daar niks van aan en nam<br />

James in dienst. Hij stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> even later af in London.<br />

In 1756 kreeg hij reuma en migraine door oververmoeidheid. Hij besloot terug te gaan naar Glasgow<br />

waar hij hoopte werk te vin<strong>de</strong>n. James <strong>was</strong> niet afkomstig uit Glasgow en had er ook niet als leerling<br />

gewerkt dus kreeg hij geen werk. Zijn vrien<strong>de</strong>n van universiteit van Glasgow besloten hem te helpen<br />

door een winkel te openen op <strong>de</strong> grond van <strong>de</strong> universiteit. Daar had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> vaklui van Glasgow niks<br />

te zeggen. On<strong>de</strong>rtussen <strong>was</strong> Dr. Dick, zijn meester van <strong>de</strong> universiteit van Glasgow overle<strong>de</strong>n. Hij<br />

werd opgevolgd door An<strong>de</strong>rson die ook ontzettend on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> indruk van hem <strong>was</strong>. James kreeg<br />

regelmatig opdrachten van hem. Die hij maar al te graag wil<strong>de</strong> oplossen. Het laatste probleem die hij<br />

van An<strong>de</strong>rson kreeg <strong>was</strong> <strong>de</strong> pomp van Newcomen. James had er al van gehoord.<br />

<strong>De</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> stoommachine.<br />

In het jaar 1712 bouw<strong>de</strong> Newcomen een stoommachine voor het oppompen van water in Mijnen.<br />

Jarenlang moesten kin<strong>de</strong>ren met emmertjes water weghalen. Dankzij <strong>de</strong> nieuwe pomp <strong>was</strong> men niet<br />

meer afhankelijk van uitgeputte kin<strong>de</strong>ren. Het hart van <strong>de</strong> stoommachine is <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r. Hoewel <strong>de</strong><br />

cilin<strong>de</strong>r bovenaan open <strong>was</strong>, zat er een bewegend <strong>de</strong>ksel in. Die zuiger <strong>was</strong> een ron<strong>de</strong> plaat die<br />

precies in <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r paste en op en neer kon schuiven. <strong>De</strong> zuiger <strong>was</strong> verbon<strong>de</strong>n met een stang die<br />

leid<strong>de</strong> naar een balans. Die balans ging in <strong>de</strong> lucht op en neer. On<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> ketel werd steenkool<br />

gelegd en aan gestoken. <strong>De</strong> ketel werd gevuld met water en door het vuur verdampt. Wanneer <strong>de</strong><br />

zuiger on<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r zat werd het door stoom opgetild.<br />

Nu zit <strong>de</strong> zuiger boven in <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r en dan? Newcomen gebruikte hier het zogenoem<strong>de</strong> vacuüm<br />

procédé. Een vacuüm is een luchtledige toestand. Oftewel je creëer<strong>de</strong> een mini heelal in <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r.<br />

Newcomen spoot koud water in <strong>de</strong> cilin<strong>de</strong>r. Dan con<strong>de</strong>nseer<strong>de</strong> <strong>de</strong> stoom en creëer<strong>de</strong> zo een

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!