MANUALplus 4110 - heidenhain

Gebruikershandboek 

MANUALplus 

4110 

NC-software 

526 488-xx 

Nederlands (nl) 

12/2006

MANUALplus 4110, software en 

functies 

In dit handboek wordt beschreven over welke functies u bij gebruik van 

de MANUALplus 4110 met NC-softwarenummer 507 807-xx kunt 

beschikken. 

De machinefabrikant stemt met behulp van machineparameters de 

beschikbare functies van de besturing op de desbetreffende machine 

af. Daarom worden er in dit handboek ook functies beschreven 

waarmee mogelijk niet elke MANUALplus is uitgevoerd. 

Onderstaande MANUALplus-functies zijn bijvoorbeeld niet op alle 

machines aanwezig: 

„ Positioneren van de spil (M19) en het aangedreven gereedschap 

„ Bewerkingen met de C-as 

Als u wilt weten welke functies door de machine met besturing 

worden ondersteund, kunt u contact opnemen met de 

machineleverancier. 

Veel machineleveranciers en ook HEIDENHAIN bieden 

programmeercursussen voor de MANUALplus aan. Wij adviseren u 

deze cursussen te volgen, als u de functies van de MANUALplus 

grondig wilt leren kennen. 

Speciaal voor de MANUALplus 4110 biedt HEIDENHAIN het 

softwarepakket DataPilot 4110 voor PC’s aan. De DataPilot is geschikt 

voor gebruik dicht bij de machine in de werkplaats, in het kantoor van 

de werkplaatschef, bij de werkvoorbereiding en voor 

trainingsdoeleinden. De DataPilot wordt gebruikt op PC’s met het 

besturingssysteem WINDOWS. 

Gebruiksomgeving 

De MANUALplus 4110 voldoet aan de eisen van klasse A volgens 

EN 55022 en is hoofdzakelijk bedoeld voor gebruik in een industriële 

omgeving.

Inhoud Inleiding en basisprincipes 1 

Bedieningsinstructies 2 

Werkstand Machine 3 

Cyclusprogrammering 4 

ICP-programmering 5 

DIN-programmering 6 

Werkstand Gereedschapsbeheer 7 

Werkstand Organisatie 8 

Voorbeelden 9 

Tabellen en overzichten 10 

HEIDENHAIN MANUALplus 4110 3

1 Inleiding en basisprincipes 19 

1.1 De MANUALplus ..... 20 

De C-as ..... 20 

1.2 Speciale kenmerken ..... 21 

1.3 Opbouw van de MANUALplus ..... 22 

Opbouw van de draaibank ..... 22 

Machinebedieningspaneel ..... 24 

1.4 Asaanduidingen en coördinatenstelsel ..... 25 

Asaanduidingen ..... 25 

Coördinatensysteem ..... 25 

Absolute coördinaten ..... 26 

Incrementele coördinaten ..... 26 

Poolcoördinaten ..... 26 

1.5 Machinereferentiepunten ..... 27 

Machinenulpunt ..... 27 

Werkstuknulpunt ..... 27 

Referentiepunt ..... 27 

1.6 Gereedschapsmaten ..... 28 

Gereedschapslengte ..... 28 

Gereedschapscorrecties ..... 28 

Snijkantradiuscompensatie (SRC) ..... 28 

Freesradiuscompensatie (FRC) ..... 29 


6 

2 Bedieningsinstructies 31 

2.1 Het MANUALplus-beeldscherm ..... 32 

2.2 Bediening, gegevensinvoer ..... 33 

Werkstanden ..... 33 

Menukeuze ..... 33 

Softkeys ..... 33 

Gegevensinvoer ..... 34 

Lijstverwerking ..... 34 

Alfanumeriek toetsenbord ..... 35 

2.3 Foutmeldingen ..... 36 

Directe foutmeldingen ..... 36 

Foutweergave ..... 36 

Foutmeldingen wissen ..... 37 

Systeemfouten, interne fouten ..... 37 

PLC-fouten, PLC-statusweergave ..... 37 

Waarschuwingen tijdens de simulatie ..... 38 

2.4 Begripsverklaring ..... 39

3 Werkstand Machine 41 

3.1 De werkstand Machine ..... 42 

3.2 In- en uitschakelen ..... 43 

Inschakelen ..... 43 

Referentieprocedure ..... 43 

Bewaking van de EnDat-sensoren ..... 44 

Uitschakelen ..... 45 

3.3 Machinegegevens ..... 46 

Weergave en invoer van de machinegegevens ..... 46 

Gereedschapsoproep ..... 47 

Gereedschappen in verschillende kwadranten ..... 48 

Aanzet ..... 48 

Spil ..... 49 

3.4 Machine instellen ..... 50 

Werkstuknulpunt definiëren ..... 50 

Veiligheidszone inschakelen ..... 51 

Gereedschapswisselpositie instellen ..... 52 

Waarden C-as instellen ..... 53 

3.5 Gereedschappen instellen ..... 54 

Gereedschapscorrecties ..... 58 

Bewaking van gereedschapsstandtijd ..... 59 

3.6 Werkstand “Handbediening” ..... 60 

Gereedschap wisselen. ..... 60 

Spil ..... 60 

Bediening van het handwiel ..... 60 

Jog-bedrijf (joystick) ..... 60 

Cycli bij handbediening ..... 61 

3.7 Werkstand “Teach-in” ..... 62 

3.8 Werkstand "Programma-uitvoering" ..... 63 

Fouten in programma's ..... 63 

Vóór de programma-uitvoering ..... 64 

Zoeken naar startregel en programma-uitvoering ..... 64 

Correcties tijdens de uitvoering van het programma ..... 65 

Correcties instellen met het handwiel ..... 66 

Programma-uitvoering in de werkstand "Dry Run" ..... 67 


8 

3.9 Grafische simulatie ..... 68 

Aanzichten ..... 70 

Weergave-elementen ..... 71 

Waarschuwingen ..... 72 

Vergroten/verkleinen ..... 73 

3.10 Tijdberekening ..... 74 

3.11 Programmabeheer ..... 75 

Gegevens over een programma: ..... 75 

Functies van het programmabeheer ..... 76 

3.12 DIN-conversie ..... 77 

3.13 Inch-bedrijf ..... 78 

4 Cyclusprogrammering 79 

4.1 Met cycli werken ..... 80 

Cyclusstartpunt ..... 80 

Cyclusovergangen ..... 80 

DIN-macro’s ..... 81 

Grafische test (simulatie) ..... 81 

Cyclustoetsen ..... 81 

Schakelfuncties (M-functies) ..... 82 

Commentaren ..... 82 

Cyclusmenu ..... 83 

Softkey’s in de cyclusprogrammering ..... 84 

4.2 Cycli van onbewerkt werkstuk ..... 85 

Onbewerkt werkstuk-staf/pijp ..... 86 

ICP-contour onbewerkt werkstuk ..... 87 

4.3 Enkelvoudige snedecycli ..... 88 

IJlgang positionering ..... 89 

Gereedschapswisselpositie benaderen ..... 90 

Lineaire bewerking overlangs ..... 91 

Lineaire bewerking overdwars ..... 92 

Lineaire bewerking onder een hoek ..... 93 

Cirkelvormige bewerking ..... 94 

Afkanting ..... 95 

Afronding ..... 96 

M-Functie ..... 97

4.4 Verspaningscycli ..... 98 

Verspanen overlangs/overdwars ..... 101 

Verspanen overlangs/overdwars – uitgebreid ..... 103 

Verspanen nabewerken overlangs/overdwars ..... 105 

Verspanen nabewerken overlangs/overdwars – uitgebreid ..... 107 

Verspanen met insteken overlangs/overdwars ..... 109 

Insteken overlangs/overdwars – uitgebreid ..... 111 

Insteken nabewerken overlangs/overdwars ..... 113 

Insteken nabewerken overlangs/overdwars – uitgebreid ..... 115 

Parallel aan contour (ICP-contour) overlangs/overdwars ..... 117 

Parallel aan (ICP-)contour nabewerken overlangs/overdwars ..... 119 

ICP-verspanen overlangs/overdwars ..... 121 

ICP-afwerken overlangs of overdwars ..... 123 

Voorbeelden van verspaningscycli ..... 125 

4.5 Steekcycli ..... 129 

Insteken radiaal/axiaal ..... 131 

Insteken radiaal/axiaal – uitgebreid ..... 133 

Insteken radiaal/axiaal nabewerken ..... 135 

Insteken radiaal/axiaal nabewerken – uitgebreid ..... 137 

ICP-insteekcycli ..... 139 

ICP-insteken radiaal/axiaal nabewerken ..... 141 

Steekdraaien ..... 143 

Steekdraaien radiaal/axiaal ..... 144 

Steekdraaien radiaal/axiaal – uitgebreid ..... 146 

Steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken ..... 148 

Steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken – uitgebreid ..... 150 

ICP-steekdraaien radiaal/axiaal ..... 152 

ICP-steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken ..... 154 

Draaduitloop vorm H ..... 156 

Draaduitloop vorm K ..... 157 

Draaduitloop vorm U ..... 158 

Afsteken ..... 159 

Voorbeelden van steekcycli ..... 160 


10 

4.6 Schroef- en draaduitloopcycli ..... 162 

Schroefdraadcyclus (overlangs) ..... 165 

Schroefdraadcyclus (overlangs) – uitgebreid ..... 166 

Conische draad ..... 168 

API-draad ..... 170 

Schroefdraad nasnijden (overlangs) ..... 172 

Schroefdraad nasnijden uitgebreid (overlangs) ..... 174 

Conische draad nasnijden ..... 176 

API-schroefdraad nasnijden ..... 178 

Draaduitloop DIN 76 ..... 180 

Draaduitloop DIN 509 E ..... 182 

Draaduitloop DIN 509 F ..... 184 

Voorbeelden: Schroef- en draaduitloopcycli ..... 186 

4.7 Boorcycli ..... 190 

Boren axiaal/radiaal ..... 191 

Diepboren axiaal/radiaal ..... 193 

Schroefdraad tappen axiaal/radiaal ..... 195 

Schroefdraad frezen axiaal ..... 197 

Voorbeelden: boorcycli ..... 199 

4.8 Freescycli ..... 201 

IJlgang positionering ..... 202 

Sleuf axiaal ..... 203 

Figuur axiaal ..... 204 

ICP-contour axiaal ..... 208 

Kopfrezen ..... 211 

Sleuf radiaal ..... 215 

Figuur radiaal ..... 216 

ICP-contour radiaal ..... 220 

Spiraalgroef frezen radiaal ..... 223 

Looprichting van de frees bij contouren kamerfrezen ..... 224 

Voorbeelden: freescycli ..... 226 

4.9 Boor- en freespatroon ..... 227 

Boren/frezen patroon lineair axiaal ..... 228 

Boren/frezen patroon rond axiaal ..... 230 

Boren/frezen patroon lineair radiaal ..... 232 

Boren/frezen patroon rond radiaal ..... 234 

Voorbeelden van bewerking van patronen ..... 236 

4.10 DIN-cycli ..... 239

5 ICP-programmering 241 

5.1 ICP-contouren ..... 242 

5.2 ICP-contouren bewerken ..... 243 

ICP-contour maken of uitbreiden ..... 244 

Absolute of incrementele dimensionering ..... 244 

Overgangen bij contourelementen ..... 245 

Contourweergave ..... 246 

ICP-contourweergave wijzigen ..... 247 

Selectie oplossing ..... 248 

Contourrichting ..... 249 

5.3 DXF-contouren importeren ..... 250 

Basisprincipes ..... 250 

DXF-import ..... 251 

Configuratie van de DXF-import ..... 252 

5.4 ICP-programmering van wijzigingen ..... 254 

Contourelement wijzigen ..... 254 

Contourelement toevoegen ..... 257 

Contourelement wissen ..... 257 

Contour “splitsen” ..... 258 

Vormelementen overlappend aanbrengen ..... 259 

5.5 ICP-contourelementen te draaien contour ..... 260 

Lijninvoer te draaien contour ..... 260 

Booginvoer te draaien contour ..... 262 

Invoer van vormelementen ..... 263 

Afkanting/afronding te draaien contour ..... 264 

Draaduitlopen te draaien contour ..... 265 

5.6 ICP-contourelementen eindvlakken ..... 268 

Lijninvoer eindvlak ..... 269 

Booginvoer eindvlak ..... 270 

Afkanting/afronding eindvlak ..... 271 

5.7 ICP-contourelementen mantelvlak ..... 272 

Lijninvoer mantelvlak ..... 273 

Booginvoer mantelvlak ..... 274 

Afkanting/afronding mantelvlak ..... 275 


6 DIN-programmering 277 

12 

6.1 DIN-programmering ..... 278 

Structuur van programma’s en regels ..... 279 

6.2 DIN-programma's bewerken ..... 281 

Regelfuncties ..... 281 

Woordfuncties ..... 283 

Adresparameters ..... 283 

Commentaren ..... 284 

Blokfuncties ..... 285 

Menustructuur ..... 286 

G-functie programmeren ..... 287 

6.3 Beschrijving van onbewerkt werkstuk ..... 288 

Klauwplaat cilinder/pijp G20 ..... 288 

Contour onbewerkt werkstuk G21 ..... 289 

6.4 Gereedschapsverplaatsingen zonder bewerking ..... 290 

IJlgang G0 ..... 290 

Gereedschapswisselpositie G14 ..... 291 

6.5 Enkelvoudige lineaire verplaatsingen en cirkelbogen ..... 292 

Lineaire verplaatsing G1 ..... 292 

Cirkelboog G2, G3 – incrementele middelpuntmaat ..... 293 

Cirkelboog G12, G13 – absolute middelpuntmaat ..... 295 

6.6 Aanzet, toerental ..... 297 

Toerentalbegrenzing G26/G126 ..... 297 

Intermitterende aanzet G64 ..... 297 

Aanzet per tand G193 ..... 298 

Aanzet constant G94 (aanzet per minuut) ..... 298 

Aanzet per omwenteling G95/G195 ..... 298 

Constante snijsnelheid G96 / G196 ..... 299 

Toerental G97/G197 ..... 299 

6.7 Snijkant- en freesradiuscompensatie ..... 300 


G40: SRC, FRC uitschakelen ..... 301 

G41/G42: SRC, FRC inschakelen ..... 301 

6.8 correcties ..... 302 

(Veranderen van) snijkantcorrectie G148 ..... 302 

Additieve correctie G149 ..... 303 

Compensatie rechter gereedschapspunt G150 

Compensatie linker gereedschapspunt G151 ..... 304

6.9 Nulpuntverschuivingen ..... 305 

Nulpuntverschuiving G51 ..... 305 

Nulpuntverschuiving additief G56 ..... 306 

Nulpuntverschuiving absoluut G59 ..... 307 

6.10 Overmaten ..... 308 

Overmaat asparallel G57 ..... 308 

Overmaat parallel (equidistant) aan contour G58 ..... 309 

6.11 Contourgerelateerde draaicycli ..... 310 

Contourbeschrijving ..... 310 

Cycluseinde G80 ..... 310 

Vlakcyclus langs G817/G818 ..... 311 

Vlakcyclus langs met insteken G819 ..... 313 

Vlakcyclus dwars G827/G828 ..... 314 

Vlakcyclus dwars met insteken G829 ..... 316 

Voorbewerken parallel aan contour G836 ..... 317 

Nabewerken contour G89 ..... 319 

6.12 Eenvoudige draaicycli ..... 320 

Voorbewerken overlangs G81 ..... 320 

Voorbewerken overdwars G82 ..... 321 

Enkelvoudige contourherhalingscyclus G83 ..... 322 

Baan met radius G87 ..... 323 

Baan met afkanting G88 ..... 324 

6.13 Insteekcycli ..... 325 

Contoursteken axiaal G861/radiaal G862 ..... 325 

Contoursteken/nabewerken axiaal G863/radiaal G864 ..... 327 

Enkelvoudige steekcyclus axiaal G865/radiaal G866 ..... 329 

Steken/nabewerken axiaal G867/radiaal G868 ..... 330 

Enkelvoudige insteekcyclus G86 ..... 331 

6.14 Steekdraaicycli ..... 332 

Werking van de steekdraaicycli ..... 332 

Enkelvoudige steekdraaicyclus overlangs G811/overdwars G821 ..... 333 

Steekdraaicyclus overlangs G815/overdwars G825 ..... 334 

6.15 Schroefdraadcycli ..... 336 

Universele schroefdraadcyclus G31 ..... 336 

Enkelvoudige schroefdraadcyclus G32 ..... 338 

Draad enkelvoudige verplaatsing G33 ..... 339 

Metrische ISO-draad G35 ..... 340 

Enkelvoudige langsdraad (eenvoudig) G350 ..... 341 

Uitgebreide, meervoudige langsdraad G351 ..... 342 

Conische API-draad G352 ..... 343 

Conische draad G353 ..... 344 


14 

6.16 Draaduitloopcycli ..... 345 

Draaduitloopcontour G25 ..... 345 

Draaduitloopcyclus G85 ..... 346 

Draaduitloop DIN 509 E met cilinderbewerking G851 ..... 348 

Draaduitloop DIN 509 F met cilinderbewerking G852 ..... 349 

Draaduitloop DIN 76 met cilinderbewerking G853 ..... 350 

Draaduitloop vorm U G856 ..... 351 

Draaduitloop vorm H G857 ..... 352 

Draaduitloop vorm K G858 ..... 353 

6.17 Afsteekcyclus ..... 354 

Afsteekcyclus G859 ..... 354 

6.18 Boorcycli ..... 355 

Boorcyclus G71 ..... 355 

Diepboorcyclus G74 ..... 356 

Schroefdraad tappen G36 ..... 358 

Draadfrezen axiaal G799 ..... 359 

6.19 C-as-commando’s ..... 360 

Nulpuntverschuiving C-as G152 ..... 360 

C-as standaardiseren G153 ..... 360 

6.20 Bewerking van het eindvlak ..... 361 

Startpunt contour/ijlgang G100 ..... 361 

Lineair, eindvlak G101 ..... 362 

Cirkelboog eindvlak G102/G103 ..... 363 

Lineaire sleuf eindvlak G791 ..... 364 

Contour- en figuurfreescyclus eindvlak G793 ..... 365 

Vlakfrezen eindvlak G797 ..... 367 

Figuurdefinitie volledige cirkel eindvlak G304 ..... 369 

Figuurdefinitie rechthoek eindvlak G305 ..... 370 

Figuurdefinitie veelhoek eindvlak G307 ..... 371 

6.21 Bewerking van mantelvlak ..... 372 

Referentiediameter G120 ..... 372 

Startpunt contour/ijlgang G110 ..... 373 

Lineair mantelvlak G111 ..... 374 

Rond mantelvlak G112 / G113 ..... 375 

Lineaire sleuf mantelvlak G792 ..... 377 

Contour- en figuurfreescyclus mantelvlak G794 ..... 378 

Spiraalgroef frezen G798 ..... 380 

Figuurdefinitie volledige cirkel mantelvlak G314 ..... 381 

Figuurdefinitie rechthoek mantelvlak G315 ..... 382 

Figuurdefinitie veelhoek mantelvlak G317 ..... 383

6.22 Bewerking van patronen ..... 384 

Patroon lineair, eindvlak G743 ..... 384 

Patroon rond, eindvlak G745 ..... 386 

Patroon lineair, mantelvlak G744 ..... 388 

Patroon rond, mantelvlak G746 ..... 390 

6.23 Overige G-functies ..... 392 

Stilstandtijd G4 ..... 392 

Nauwkeurige stop G9 ..... 392 

Veiligheidszone uitschakelen G60 ..... 392 

Wachten op tijdstip G204 ..... 392 

6.24 T, S, F instellen ..... 393 

Gereedschapsnummer, toerental/snijsnelheid en aanzet ..... 393 

6.25 Gegevensinvoer, gegevensuitvoer ..... 394 

INPUT ..... 394 

WINDOW ..... 395 

PRINT ..... 396 

6.26 Programmering van variabelen ..... 397 


#-variabelen ..... 398 

V-variabelen ..... 400 

6.27 Programmasprong, programmaherhaling ..... 402 

IF (...) (voorwaardelijke programmasprong) ..... 402 

WHILE (programmaherhaling) ..... 403 

6.28 Variabele als adresparameter ..... 404 

6.29 Subprogramma’s ..... 407 

6.30 M-functies ..... 409 


7 Werkstand Gereedschapsbeheer 411 

16 

7.1 De werkstand Gereedschapsbeheer ..... 412 

Gereedschapstypes ..... 412 

Gereedschapsstandtijdbewaking ..... 413 

7.2 Organisatie van gereedschap ..... 414 

7.3 Gereedschapsteksten ..... 416 

7.4 Gereedschapsgegevens ..... 418 

Gereedschapsoriëntatie ..... 418 

Referentiepunt ..... 418 

Gereedschapsgegevens bewerken ..... 418 

Draaigereedschap ..... 419 

Steek- en steekdraaigereedschap ..... 421 

Draadsnijgereedschap ..... 422 

Boren ..... 423 

Draadtappen ..... 424 

Freesgereedschap ..... 425 

7.5 Gereedschapsgegevens –extra parameters ..... 426 

Aangedreven gereedschap ..... 426 

Rotatierichting ..... 426 

Snijgegevens ..... 426 

Gereedschapsstandtijdbewaking ..... 427

8 Werkstand Besturen 429 

8.1 Werkstand Besturen ..... 430 

8.2 Parameters ..... 431 

Actuele parameters ..... 432 

Configuratieparameters ..... 435 

8.3 Transfer ..... 441 

Gegevensbeveiliging ..... 441 

Gegevensuitwisseling met DataPilot 4110 ..... 441 

Printer ..... 441 

Interfaces ..... 442 

Instructies voor de data-overdracht ..... 442 

Programma’s (bestanden) verzenden ..... 446 

8.4 Service en Diagnose ..... 453 

Bedieningsautorisatie ..... 453 

Systeemservice ..... 455 

Diagnose ..... 455 

9 Voorbeelden 461 

9.1 Werken met de MANUALplus ..... 462 

Machine instellen ..... 463 

Cyclusprogramma selecteren ..... 464 

Cyclusprogramma maken ..... 465 

9.2 ICP-voorbeeld “Draadtappen” ..... 474 

9.3 ICP-voorbeeld “Matrijs” ..... 487 

9.4 ICP-voorbeeld “Steekcyclus” ..... 499 

9.5 ICP-voorbeeld “Frezen” ..... 511 

9.6 Voorbeeld DIN-programmering “Draadtappen” ..... 520 

9.7 Voorbeeld DIN-programmering “Frezen” ..... 523 

10 Tabellen en overzichten 527 

10.1 Spoed ..... 528 

10.2 Draaduitloopparameters ..... 529 

DIN 76 – draaduitloopparameters ..... 529 

DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters ..... 531 

10.3 Technische informatie ..... 532 

10.4 Interface randapparatuur ..... 536 


1 

Inleiding en basisprincipes

1.1 De MANUALplus 

1.1 De MANUALplus 

De MANUALplus combineert moderne besturings- en 

aandrijftechniek met de bedieningsmogelijkheden van 

een handbediende gereedschapsmachine. Bij 

eenvoudige bewerkingen, bijvoorbeeld langsen 

kopdraaien, kunt u de MANUALplus als een 

conventionele, handbediende draaibank bedienen. De 

verplaatsingen kunnen met behulp van handwielen of 

kruisschakelaars worden gestuurd. Bij moeilijke 

gedeeltes, bijvoorbeeld kegels, radiussen, 

afkantingen, draaduitlopen en schroefdraad kunt u 

gebruik maken van bewerkingscycli. Door toepassing 

van cycli bereikt u een hoge kwaliteit en wordt 

gelijktijdig de bewerkingstijd beperkt. 

MANUALplus ondersteunt bovendien Teach-in en 

herhalen van bewerkingen. U kunt het tweede 

werkstuk al automatisch bewerken, waardoor u tijd 

bespaart. 

Met de MANUALplus kan een breed scala van 

bewerkingen worden uitgevoerd, van eenvoudig 

draaiwerk tot en met gecompliceerde werkstukken, 

inclusief boren en frezen van het eind- en mantelvlak. 

U kunt kiezen uit handbediening, halfautomatische of 

automatische bediening. Ongeacht of u een 

afzonderlijk onderdeel of een serie bewerkt, of een 

werkstuk repareert, krijgt u dus altijd de juiste 

ondersteuning. 

De C-as 

Met de C-as voert u boor- en freesbewerkingen aan 

de voorkant en op het mantelvlak uit. 

Bij gebruik van de C-as interpoleert een as lineair of 

cirkelvorming in het ingestelde bewerkingsvlak met 

de spil, terwijl de derde as lineair interpoleert. 

De MANUALplus ondersteunt bewerkingen met de Cas 

in de cyclus- en DIN-programmering. 

20 1 Inleiding en basisprincipes

1.2 Speciale kenmerken 

De functies van de MANUALplus zijn in werkstanden onderverdeeld: 

„ Werkstand Machine 

Hierin bevinden zich de functies voor het instellen van de machine, 

de bewerking van werkstukken en het maken van cyclus- en DINprogramma’s. 

„ U kunt de Cyclusprogrammering zowel bij handbediening als in 

automatisch bedrijf gebruiken. U heeft cycli voor verspanings-, 

steek-, schroefdraad- en boorbewerkingen tot uw beschikking. 

„ De ICP-programmering (Interactive Contour Programming – In 

het Nederlands: interactieve contourprogrammering) ondersteunt 

de bewerking van gecompliceerde en niet volledig 

gedimensioneerde contouren. U voert de bekende 

contourelementen in – de MANUALplus berekent zelf 

automatisch de overgangen, snijpunten en ontbrekende 

gegevens. De MANUALplus geeft ingevoerde en berekende 

contourgedeeltes grafisch weer. U kunt de contour meestal 

invoeren zoals deze in de tekening is gedimensioneerd. ICPcontourbeschrijvingen 

worden in bewerkingscycli opgenomen. 

„ Met behulp van de DIN-programmering (NC-programmering 

volgens DIN 66025) kunnen technisch moeilijke bewerkingen 

worden uitgevoerd. Naast de eenvoudige 

verplaatsingscommando’s heeft u de beschikking over DIN-cycli 

ten behoeve van de verspaning, de vereenvoudigde 

geometrieprogrammering voor berekening van ontbrekende 

gegevens en de programmering van variabelen. U kunt eigen DINprogramma’s 

of DIN-macro’s maken en deze in cycli integreren. 

„ Met de grafische simulatie kunt u bewerkingen die u met behulp 

van cycli, cyclusprogramma’s of DIN-programma’s uitvoert, vóór 

de verspaning controleren. 

„ Werkstand Gereedschapsbeheer 

De MANUALplus beheert maximaal 99 

gereedschapsbeschrijvingen. Daarbij worden de 

gereedschapsgegevens opgeslagen die de MANUALplus voor de 

berekening van de snijkantradiuscompensatie, snede-opdeling, 

insteekhoek, etc. nodig heeft. 

Samen met de gereedschapsgegevens beheert de MANUALplus 

gegevens voor bewaking van de standtijd van het gereedschap 

evenals snijgegevens, aanzet en spiltoerental. 

„ Werkstand Organisatie 

De werking van het MANUALplus-systeem wordt met behulp van 

parameters geregeld. In de werkstand Organisatie stelt u de 

parameters in en stemt u zo de besturing op uw specifieke situatie 

af. 

Bovendien kunt u via een Ethernet-verbinding of een seriële datalijn 

cyclus- en DIN-programma’s met andere systemen (PC, 

besturingscomputer etc.) uitwisselen en opslaan. 

Voor de inbedrijfstelling en controle van het systeem heeft u 

diagnosefuncties tot uw beschikking. 

HEIDENHAIN MANUALplus 4110 21 

1.2 Speciale kenmerken

1.3 Opbouw van de MANUALplus 


De communicatie tussen de machine-operator en de besturing vindt 

plaats via: 

„ Beeldscherm 

„ Softkeys 

„ Toetsenbord voor gegevensinvoer 

„ Machinebedieningspaneel 

De weergave en controle van de ingevoerde gegevens vindt plaats op 

het beeldscherm. Met de softkeys die onder het beeldscherm zijn 

aangebracht, kunt u functies selecteren, positiewaarden overnemen, 

invoergegevens bevestigen etc. etc. 

Met de Info-toets die zich eveneens onder het beeldscherm bevindt, 

kunt u fouten PLC-informatie opvragen en de PLC-diagnose 

activeren. 

Het toetsenbord voor gegevensinvoer (bedieningspaneel) is 

bedoeld voor de invoer van machinegegevens, positiegegevens, etc. 

De MANUALplus heeft geen alfanumeriek toetsenbord nodig. 

Wanneer u gereedschapsbenamingen, programmabeschrijvingen of 

commentaar in DIN-programma’s invoert, verschijnt op het 

beeldscherm een alfanumeriek toetsenbord. 

Het machinebedieningspaneel omvat alle voor handbediening van 

de draaibank noodzakelijke bedieningselementen. 

De eigenlijke “besturing” blijft verborgen voor de operator. U dient 

zich echter te realiseren dat ingevoerde cyclusprogramma’s, ICPcontouren 

en DIN-programma’s op de ingebouwde harde schijf 

worden opgeslagen. Het voordeel hiervan is, dat een zeer groot aantal 

programma’s kan worden opgeslagen. 

Voor de uitwisseling en beveiliging van gegevens heeft u de 

beschikking over de seriële data-interface (RS232) of de Ethernetinterface. 

Opbouw van de draaibank 

De machinefabrikant configureert de MANUALplus voor “Draaien 

vóór hartlijn” of “Draaien na hartlijn” of als “carrouseldraaibank” – 

volgens de positie van de gereedschapshouder op de draaibank resp. 

de opbouw van de draaibank. De menusymbolen, de ondersteunende 

grafieken en de grafische weergave bij ICP en bij de simulatie houden 

rekening met de configuratie van de draaibank. 

De weergaves in dit bedieningshandboek zijn gebaseerd op een 

draaibank met gereedschapshouder vóór de hartlijn. 


Toetsenbord voor gegevensinvoer Symbool 

Menu 

Oproepen van het “hoofdmenu” 

Proces 

Selecteren van een nieuwe werkstand 

Backspace 

Hiermee wordt het teken links van de 

cursor gewist 

Ringtoets 

Helpschermen voor bewerking aan 

binnen-/buitenzijde omschakelen 

Clear 

Hiermee worden foutmeldingen gewist 

Cijfers (0...9) 

Voor invoer van waarden en 

menutoetskeuze 

Decimale punt 

Min 

Voor invoeren van voorteken 

Toetsenbord voor gegevensinvoer Symbool 

Enter 

Om de invoer van waarden te 

beëindigen 

Store 

Om de invoer van waarden te 

beëindigen; de waarden worden 

overgenomen 

Cursortoetsen 

Hiermee wordt de cursor één positie in 

pijlrichting (één teken, één veld, één 

regel, etc.) verplaatst 

PgUp, PgDn 

Hiermee wordt de informatie op de 

voorgaande/volgende 

beeldschermpagina getoond; 

omschakelen tussen twee 

invoervensters 

Info 

Hiermee wordt de foutweergave resp. 

PLC-statusweergave geactiveerd 


1.3 Opbouw van de MANUALplus


Machinebedieningspaneel 

De machinefabrikant stemt het machinebedieningspaneel af 

op de draaibank. De uitvoering van het bedieningspaneel op 

uw machine kan dus afwijken van het hier getoonde 

bedieningspaneel. Voor nadere informatie verwijzen wij u naar 

de machinedocumentatie. 

Bedieningselementen: 

1 Oplossend vermogen van handwiel 

Hiermee wordt het oplossend vermogen van het handwiel 

op 1/10 mm, 1/100 mm of 1/1000 mm per maatstreep 

ingesteld – of op andere door de machinefabrikant 

vastgelegde resoluties 

2 Handwiel-override tijdens schroefdraadcycli 

Hiermee wordt het handwiel op “Override bij 

schroefdraadcycli” ingesteld 

3 X-handwiel 

Voor het positioneren van de dwarsslede (Vlak = Xrichting) 

4 Aanzetcorrectie 

Beïnvloedt de geprogrammeerde aanzet (feed-override) 

5 Toerentalcorrectie 

Beïnvloedt het vooraf ingestelde toerental (speedoverride) 

6 NOODSTOP-schakelaar 

7 Z-handwiel 

Voor positioneren van de bedslede (Langs = Z-richting) 

8 Gereedschapswissel 

Gereedschapswissel bevestigen 

9 Koelmiddel aan/uit 

Schakelt de koelvloeistoftoevoer in of uit 

10 Joystick 

Rechtlijnige verplaatsing van de slede met aanzetsnelheid 

of ijlgang; er is een schakelaar ingebouwd om de ijlgang in 

te schakelen 

11 Spilschakelaar 

Hiermee wordt de spil ingesteld op rechtsom (met de klok 

mee), linksom (tegen de klok in) of spilstop (M05) 

12 Cyclusstop 

Hiermee wordt de verplaatsing en de uitvoering van de 

cyclus gestopt (de spil blijft in bedrijf) 

13 Cyclusstart 

Hiermee worden cycli, cylusprogramma’s of NCprogramma’s 

gestart 

14 Spil joggen rechtsom 

De spil draait langzaam rechtsom (met de klok mee) 

15 Spil joggen linksom 

De spil draait langzaam linksom (tegen de klok in) 


1.4 Asaanduidingen en 

coördinatenstelsel 

Asaanduidingen 

De dwarsslede wordt aangeduid als X-as en de bedslede als Z-as 

(afbeelding rechtsboven). 

Alle getoonde en ingevoerde X-waarden worden als diameter 

beschouwd. 

Voor verplaatsingen geldt het volgende: 

„ verplaatsingen inplus-richting verwijderen zich van het werkstuk 

„ verplaatsingen in min-richting gaan naar het werkstuk toe 

Coördinatensysteem 

Met de letters X en Z worden posities in een tweedimensionaal 

coördinatenstelsel beschreven. Zoals in de afbeelding is te zien, wordt 

de positie van de gereedschapspunt duidelijk met een X- en Z-positie 

beschreven. 

De MANUALplus onderscheidt rechtlijnige en cirkelvormige 

verplaatsingen (interpolaties) tussen geprogrammeerde punten. 

Wanneer u opeenvolgende coördinaten en lineaire/cirkelvormige 

verplaatsingen ingeeft, kunt de bewerking van een werkstuk 

programmeren. 

Evenals bij verplaatsingen moet ook de contour van een werkstuk met 

afzonderlijke coördinaatpunten en lineaire of cirkelvormige 

bewegingen volledig worden beschreven. 

De coördinaatgegevens van de assen X en Z zijn gerelateerd aan het 

werkstuknulpunt (afbeelding midden rechts). 

Hoekmaten voor de C-as zijn gerelateerd aan het “nulpunt van de Cas” 

(afbeelding rechtsonder). 

U kunt posities met een nauwkeurigheid van 1 µm (0,001 mm) 

invoeren. Ze worden met dezelfde nauwkeurigheid weergegeven. 


1.4 Asaanduidingen en coördinatenstelsel

1.4 Asaanduidingen en coördinatenstelsel 

Absolute coördinaten 

Wanneer de coördinaten van een positie betrekking hebben op het 

werkstuknulpunt, worden ze absolute coördinaten genoemd. Elke 

positie van een werkstuk kan door absolute coördinaten eenduidig 

worden vastgelegd (afbeelding rechtsboven). 

Incrementele coördinaten 

Incrementele coördinaten hebben betrekking op de laatst 

geprogrammeerde positie. Met incrementele coördinaten wordt de 

maat tussen de laatste en de daaropvolgende positie aangegeven. 

Elke positie van een werkstuk wordt duidelijk door incrementele 

coördinaten vastgelegd (afbeelding midden rechts). 

Poolcoördinaten 

Positie-aanduidingen op het eind- of mantelvlak kunt u met behulp van 

cartesiaanse coördinaten of poolcoördinaten invoeren. 

Bij een dimensionering met behulp van poolcoördinaten is een positie 

op het werkstuk duidelijk vastgelegd door diameter en hoek 



1.5 Machinereferentiepunten 

Machinenulpunt 

Het snijpunt van de X-as met de Z-as wordt “machinenulpunt” 

genoemd. Bij een draaibank is dit meestal het snijpunt van de spilas 

met het spilvlak. De letteraanduiding is “M” (afbeelding rechtsboven). 

Werkstuknulpunt 

Voor de bewerking van een werkstuk is het eenvoudiger het 

referentiepunt in overeenstemming met de dimensionering op de 

tekening op het werkstuk te positioneren. Dit punt wordt 

“werkstuknulpunt” genoemd. De letteraanduiding is “W” (afbeelding 

midden rechts). 

Referentiepunt 

Het hangt van de toegepaste meetsystemen af, of de besturing bij het 

uitschakelen haar positie “vergeet”. Is dit het geval, dan moet u na het 

inschakelen van deMANUALplus vaste referentiepunten benaderen. 

Het systeem kent de afstanden tussen de referentiepunten en het 

machinenulpunt (afbeelding rechtsonder). 


1.5 Machinereferentiepunten

1.6 Gereedschapsmaten 

1.6 Gereedschapsmaten 

Voor de aspositionering, de berekening van de 

snijkantradiuscompensatie en de berekening van de snede-opdeling 

bij cycli etc. heeft de MANUALplus gereedschapsgegevens nodig. 

Gereedschapslengte 

Alle geprogrammeerde en aangegeven positiewaarden hebben 

betrekking op de afstand tussen gereedschapspunt en 

werkstuknulpunt. Het systeem zelf kent echter uitsluitend de absolute 

positie van de gereedschapshouder (slede). Om de positie van de 

gereedschapspunt te kunnen bepalen en weergeven, moet de 

MANUALplus kunnen beschikken over de maten XWz en ZWz 


Gereedschapscorrecties 

De gereedschapssnijkant van het gereedschap slijt tijdens de 

verspaning. Om deze slijtage te compenseren, maakt de 

MANUALplus gebruik van correctiematen. De correctiewaarden 

worden onafhankelijk van de lengtematen beheerd. In het systeem 

worden deze waarden bij de lengtematen opgeteld. 

Snijkantradiuscompensatie (SRC) 

Draaigereedschap is afgerond aan de gereedschapspunt. Hierdoor 

ontstaan onnauwkeurigheden bij de bewerking van kegels, 

afkantingen en radiussen die de MANUALplus met behulp van de 

snijkantradiuscompensatie compenseert. 

Geprogrammeerde banen hebben betrekking op de theoretische 

gereedschapspunt S (afbeelding midden rechts). Bij niet-asparallele 

contouren ontstaan hierdoor onnauwkeurigheden. 

De SRC berekent een nieuwe verplaatsing, de equidistante, om deze 

fout te compenseren (afbeelding rechtsonder). 

De MANUALplus berekent de SRC bij de cyclusprogrammering. Bij de 

DIN-programmering wordt er bij verspaningscycli eveneens rekening 

gehouden met de SRC. Bij de DIN-programmering met afzonderlijke 

banen kunt u bovendien de SRC in- of uitschakelen. 


Freesradiuscompensatie (FRC) 

Bij de freesbewerking is de buitendiameter van de frees bepalend 

voor het maken van de contour. Zonder FRC is het middelpunt van de 

frees het referentiepunt. De FRC berekent een nieuwe verplaatsing, 

de equidistante, om deze fout te compenseren. 


1.6 Gereedschapsmaten

Bedieningsinstructies 

2

2.1 Het MANUALplus-beeldscherm 

2.1 Het MANUALplusbeeldscherm 

De MANUALplus toont de informatie in vensters. 

Sommige vensters verschijnen alleen als dit 

noodzakelijk is, bijvoorbeeld tijdens het invoeren van 

gegevens. 

Daarnaast bevat het beeldscherm de 

werkstandregel en het softkey-display. De velden 

van het softkey-display corresponderen met het onder 

het beeldscherm aangebrachte softkeys. 

Gebruikte vensters 

„ Machine-uitlezing 

Digitale uitlezing, weergave van de 

machinegegevens, de machinestatus, etc. 

„ Lijst- en programmavenster 

Weergave van programma-, gereedschaps- en 

parameterlijsten, etc. U “navigeert” met de 

cursortoetsen en selecteert de elementen uit de 

lijst die moeten worden bewerkt. 

„ Menuvenster 

Weergave van de menusymbolen. Dit venster 

verschijnt uitsluitend tijdens de menufase op het 

beeldscherm. 

„ Invoervenster 

Voor het invoeren van parameters van een cyclus, 

ICP-element, DIN-commando, etc. U kunt de 

gegevens invoeren, bestaande gegevens bekijken, 

gegevens wissen en wijzigen. Dit venster wordt 

tevens voor de weergave van gegevens gebruikt. 

„ Helpscherm 

De gegevensinvoer (cyclusparameters, 

gereedschapsgegevens, etc.) wordt aan de hand 

van een helpscherm verklaard. Met de ringtoets 

kunt u omschakelen tussen helpschermen voor 

bewerking aan de buiten- of binnenzijde. 

„ Simulatievenster 

Aan de hand van de grafische weergave van de 

contourgedeeltes en de simulatie van de 

gereedschapsbewegingen controleert u in het 

simulatievenster de cycli, cyclus- en DINprogramma’s. 

„ ICP-contourweergave 

Weergave van de contour in de ICP-programmering. 

„ DIN-bewerkingsvenster 

Weergave van het DIN-programma tijdens de DINprogrammering. 

Dit venster wordt over de 

“Machine-uitlezing” heen getoond. 

„ Foutvenster 

Weergave van de opgetreden fouten en 

waarschuwingen. 

32 2 Bedieningsinstructies

2.2 Bediening, gegevensinvoer 

Werkstanden 

De actieve werkstand is gemarkeerd. De MANUALplus onderscheidt 

de volgende werkstanden: 

„ Machine – met de sub-werkstanden: 

„ Handbediening (weergave: “Machine” 

„ Teach-in 

„ Programma-afloop 

„ Gereedschapsbeheer 

„ Organisatie 

Met de Process-toets kiest u een andere werkstand. Wanneer u de 

toets één keer heeft bediend, wordt de “Werkstandregel” 

geactiveerd. U selecteert dan vooraf de gewenste werkstand met de 

cursortoetsen en activeert deze met de Process-toets. 

Menukeuze 

De cijfertoetsen gebruikt u zowel voor de menukeuze als voor de 

gegevensinvoer. Daarbij worden menu’s in een veld van 3 * 3 

weergegeven. Dit veld correspondeert met het numerieke 

toetsenbord, waarbij de positie van de cijfertoets maatgevend is. 

Functies, cycli, gereedschappen etc. worden met een symbool 

weergegeven. De voetregel van het menuvenster geeft de betekenis 

van het geselecteerde menu-item aan. 

Bedien de desbetreffende cijfertoets of selecteer het symbool met de 

cursortoetsen en druk op “Enter”. 

Softkeys 

De Process-toets kan uitsluitend worden bediend, als het 

hoofdmenu van de desbetreffende werkstand actief is. U 

komt in het hoofdmenu door bediening van de softkey 

Terug resp. met de “Menutoets”. 

„ De selectie van softkeys bestaat uit meerdere stappen. 

„ Bepaalde softkeys werken als “tuimelschakelaar”. De werkstand is 

ingeschakeld, wanneer het bijbehorende veld “actief” is (gekleurde 

achtergrond). De instelling blijft bestaan, totdat u de functie weer 

uitschakelt. 

„ Functies zoals Overname positie komen in de plaats van het 

handmatig invoeren van waarden. De gegevens worden in de 

desbetreffende invoervelden ingevoerd. 

„ De gegevensinvoer wordt met de softkeys Opslaan of Invoer klaar 

beëindigd. 

„ Met Terug schakelt u één bedieningsstap terug. 


2.2 Bediening, gegevensinvoer

2.2 Bediening, gegevensinvoer 

Gegevensinvoer 

In het invoervenster staan meerdere invoervelden. Met de “pijl 

omhoog/pijl omlaag” kunt u met de cursor naar het gewenste 

invoerveld gaan. In de voetregel van het venster is de betekenis van 

het geselecteerde veld aangegeven. 

Plaats de cursor op het gewenste invoerveld, om gegevens in te 

voeren. Bestaande gegevens worden overschreven. Met “pijl naar 

links/pijl naar rechts” verplaatst u de cursor naar de gewenste positie 

in het invoerveld, om bestaande tekens te wissen of tekens in te 

typen. 

U beëindigt de gegevensinvoer in een invoerveld met “pijl omhoog/pijl 

omlaag” of met “Enter”. 

Als bij sommige dialogen het aantal invoervelden te groot is voor één 

venster, wordt er een tweede invoervenster gebruikt. Dit is te zien aan 

het symbool in de voetregel van het invoervenster. Met de toetsen 

“PgUp/PgDn” wisselt u van invoervenster. 

Bij bediening van Invoer klaar resp. Opslaan worden 

ingevoerde of gewijzigde gegevens overgenomen – met 

Terug worden ingevoerde of gewijzigde gegevens niet 

overgenomen. 

Lijstverwerking 

Cyclusprogramma’s, DIN-programma’s, gereedschapstabellen, etc. 

worden in de vorm van lijsten weergegeven. U kunt met de 

cursortoetsen in de tabel “navigeren”, om de gegevens te bekijken of 

elementen voor handelingen zoals wissen, kopiëren, wijzigen, etc. te 

selecteren. 


Alfanumeriek toetsenbord 

Programmabeschrijvingen, gereedschapsbeschrijvingen, 

commentaar etc. kunnen via een op 

het beeldscherm weergegeven alfanumerieke 

toetsenbord worden ingevoerd. Kies met de 

cursortoetsen de gewenste tekens en bevestig deze 

met “Enter”. Met behulp van het veld “Shift” kunt u 

hoofdletters en kleine letters instellen. 

Wanneer u bestaande teksten wilt corrigeren of 

aanvullen, plaatst u de cursor op de gewenste positie. 

Druk op de toets “pijl omhoog” totdat de cursor zich 

in de invoerregel bevindt. Ga vervolgens met “pijl naar 

links/pijl naar rechts” naar de gewenste positie. U 

kunt dan tekst invoegen, wissen of overschrijven. 

Met de toets “INS” (op het alfanumerieke 

toetsenbord) kunt u instellen of een teken moet 

worden ingevoegd of overschreven. De stand van de 

“Insert-knop” (insert is de Engelse term voor 

invoegen) wordt onder de invoerregel aangegeven. 

Cijfers worden nog steeds op het toetsenbord voor 

gegevensinvoer ingevoerd. 


2.2 Bediening, gegevensinvoer

2.3 Foutmeldingen 


De vorm en het verloop in geval van foutmeldingen 

zijn op de bedieningssituatie afgestemd. 

Directe foutmeldingen 

De MANUALplus maakt gebruik van directe 

foutmeldingen resp. waarschuwingen, wanneer 

directe foutcorrectie mogelijk is (voorbeeld: de 

ingevoerde waarde van de cyclusparameter ligt buiten 

het geldige bereik). U bevestigt deze melding met 

“Enter” en verhelpt de fout (afbeelding rechtsboven). 

Informatie in de directe foutmelding: 

„ In de foutbeschrijving wordt de opgetreden fout 

verklaard. 

„ Het foutnummer moet worden vermeld, als u 

contact opneemt met de leverancier. 

„ De tijd geeft aan wanneer deze fout zich heeft 

voorgedaan. 

Foutweergave 

Indien er tijdens het opstarten van het systeem, 

tijdens bedrijf of tijdens de programma-afloop fouten 

optreden of meldingen verschijnen, worden deze 

opgeslagen en met het foutsymbool (links in de 

kopregel) aangegeven. Open het foutvenster met de 

Info-toets, om de meldingen te bekijken. 

Als er meer foutmeldingen hebben plaatsgevonden 

dan in het foutvenster kunnen worden weergegeven, 

dan kunt u met de cursortoetsen “PgUp/ PgDn” door 

de foutmeldingen bladeren. 

Betekenis van de symbolen 

Waarschuwing: De programma-uitvoering/ 

bediening wordt voortgezet. De MANUALplus maakt 

u attent op het “probleem”. 

Fout: De programma-uitvoering/bediening wordt 

gestopt. U moet de fout corrigeren, anders kunt u 

niet doorwerken. 


Foutmeldingen wissen 

Met de “Backspace-toets” wist u de foutmelding waarop de cursor 

staat en met de “Clear-toets” alle foutmeldingen. 

Het foutsymbool blijft in de kopregel staan totdat alle fouten zijn 

gewist. 

Met Terug verlaat u het foutvenster zonder meldingen te wissen. 

Informatie in de foutmelding: 

„ In de foutbeschrijving wordt de opgetreden fout verklaard. 

„ Het foutnummer, de niveau-informatie (D-niveau, K-niveau) en het 

“BA-nr.” moeten worden vermeld wanneer u contact opneemt met 

de leverancier. 

„ De tijd geeft aan wanneer deze fout zich heeft voorgedaan. 

„ De foutklasse staat in het omkaderde veld (linksboven in de 

melding). Als dit veld er niet is, is er sprake van een 

“waarschuwing”. 

„ Achtergrond: De melding is bedoeld als informatie of er is een 

“kleine” fout opgetreden. 

„ Annuleren: Het lopende proces (uitvoering van een cyclus, 

verplaatsingscommando, etc.) is geannuleerd. Nadat de fout is 

verholpen, kunt u verderwerken. 

„ Noodstop: Vanwege een foutsituatie zijn alle verplaatsingen 

gestopt en is de uitvoering van cyclusof DIN-programma’s 

geannuleerd. Nadat de fout is verholpen, kunt u verderwerken. 

„ Reset: Vanwege een foutsituatie zijn alle verplaatsingen gestopt 

en is de uitvoering van cyclusof DIN-programma’s geannuleerd. 

Schakel het systeem korte tijd uit en start het weer. Neem contact 

op met uw leverancier als deze fout zich nogmaals voordoet. 

Systeemfouten, interne fouten 

Indien bij wijze van uitzondering een systeemfout of interne fout 

optreedt, dient u alle informatie met betrekking tot deze melding te 

noteren en contact op te nemen met uw leverancier. Deze fouten kunt 

u niet verhelpen. Schakel de besturing uit en start deze opnieuw op. 

PLC-fouten, PLC-statusweergave 

Met de softkeys PLC Diagnose en CNC Diagnose kunt u 

omschakelen tussen de foutweergave en het PLC-venster. 

Het PLC-venster wordt voor PLC-meldingen en de PLC-diagnose 

gebruikt. In het machinehandboek vindt u informatie hierover. 


2.3 Foutmeldingen


Waarschuwingen tijdens de simulatie 

Problemen die tijdens de simulatie van een cyclus of 

een cyclusof DIN-programma worden ontdekt, 

worden door de MANUALplus in de meest linkse 

softkey weergeven (afbeelding rechtsonder). Deze 

meldingen kunnen met de softkey worden 

opgeroepen. 


2.4 Begripsverklaring 

„ Cursor: In lijsten of bij de gegevensinvoer is een element in de lijst, 

een invoerveld of een teken gemarkeerd. Deze “markering” wordt 

cursor genoemd. Invoeracties of handelingen zoals kopiëren, 

wissen, het invoegen van een nieuw element, etc. zijn gerelateerd 

aan de cursorpositie. 

„ Cursortoetsen: Met de “pijltoetsen” en de toetsen “PgUp/ PgDn” 

verplaatst u de cursor. 

„ Page-toetsen: De toetsen “PgUp/PgDn” worden ook wel “Pagetoetsen” 

genoemd (“page” is de Engelse term voor pagina). 

„ navigeren: In lijsten of in het invoerveld verplaatst u de cursor om 

de positie te selecteren die u wilt bekijken, wijzigen, aanvullen of 

wissen. U “navigeert” door de lijst. 

„ Actieve / niet-actieve vensters, functies, menupunten: Slechts 

één van de op het beeldscherm weergegeven vensters is actief. Dit 

betekent dat op het toetsenbord ingevoerde gegevens van invloed 

zijn op het actieve venster. Het actieve venster heeft een kopregel 

in kleur. De kopregel van niet-actieve vensters wordt “kleurloos” 

weergegeven. 

Niet-actieve functie- of menutoetsen worden eveneens “kleurloos” 

weergegeven. 

„ Menu, menutoets: De MANUALplus toont de functies/ 

functiegroepen die kunnen worden geselecteerd in een veld van 3 

* 3. Dit veld wordt “menu” genoemd. Elk afzonderlijk symbool is 

een “menutoets”. 

„ Bewerken: Het wijzigen, invoegen en wissen van parameters, 

commando’s etc. in de programma’s, gereedschapsgegevens of 

parameters wordt “bewerken” genoemd. 

„ Default-waarde: Wanneer aan cyclusparameters of parameters 

van DIN-commando’s vooraf waarden zijn toegekend, spreken wij 

van “default-waarden”. Deze waarden gelden wanneer de 

parameters niet worden ingevoerd. 

„ Byte: De capaciteit van disks wordt in “byte” aangegeven. Omdat 

de MANUALplus van een harde schijf is voorzien, wordt de 

programmalengte ook in byte aangegeven. 

„ Extensie: Bestandsnamen bestaan uit de eigenlijke “naam” en de 

“extensie”. De naam en extensie zijn door een “.” van elkaar 

gescheiden. Met de extensie wordt het bestandstype aangegeven. 

Voorbeelden: 

„ “*.NC”DIN-programma’s 

„ “*.NCS”DIN-subprogramma’s (DIN-macro’s) 

„ “*.MAS”Machineparameter 


2.4 Begripsverklaring

Werkstand Machine 

3 

41 3 Werkstand Machine

3.1 De werkstand Machine 

3.1 De werkstand Machine 

De werkstand Machine omvat de functies voor het instellen van de 

machine, de bewerking van werkstukken en het maken van cyclus- en 

DIN-programma’s. 

„ Machine instellen 

Voorbereidingen zoals aswaarden instellen (werkstuknulpunt 

definiëren), gereedschap opmeten of veiligheidszone instellen 

„ Handbediening 

Handmatig of halfautomatisch een werkstuk vervaardigen 

„ Teach-in 

Een nieuw cyclusprogramma aanleren (“Teach-in”), een bestaand 

programma wijzigen, cycli grafisch testen 

„ DIN-Programmering 

DIN-programma’s maken, wijzigen, wissen 

„ Programma-uitvoering 

Bestaande cyclusof DIN-programma’s grafisch testen en 

gebruiken bij de productie van werkstukken 

Evenals bij een conventionele draaibank regelt u de asverplaatsingen 

met behulp van de handwielen en jog-bedieningselementen en op die 

manier vervaardigt u het werkstuk. U kunt echter meestal beter de 

cycli van de MANUALplus gebruiken. 

Een cyclus is een voorgeprogrammeerde bewerking. Dit kan zowel 

een enkelvoudige snede als een ingewikkelde bewerking zoals 

draadsnijden zijn. Het gaat echter altijd om een volledig uitvoerbare 

bewerking. Bij een cyclus definieert u de bewerking met slechts 

enkele parameters. 

Bij “handbediening” worden cycli niet opgeslagen. Tijdens “Teach-in 

bedrijf” wordt elke bewerking met behulp van cycli uitgevoerd, in een 

cyclusprogramma opgenomen en opgeslagen. Het 

cyclusprogramma is dan in “Programma-uitvoering” beschikbaar voor 

de productie van onderdelen. 

Bij de ICP-programmering legt u met lineaire/cirkelvormige 

contourelementen en met overlappende elementen (afkantingen, 

afrondingen, draaduitlopen) willekeurige contouren vast. De 

contourbeschrijvingen worden in ICP-cycli geïntegreerd. (zie “ICPcontouren” 

op bladzijde 242). 

Bij de DIN-programmering heeft u de beschikking over functies voor 

eenvoudige verplaatsingen, DIN-cycli voor ingewikkelde 

verspaningen, schakelfuncties, rekenkundige bewerkingen en de 

programmering van variabelen. 

U maakt “zelfstandige” programma's, waarin alle noodzakelijke 

schakelen verplaatsingscommando's zijn opgenomen en die in de 

werkstand Programma-uitvoering worden uitgevoerd, of u maakt DINmacro’s 

die in cycli worden opgenomen. Welke commando's u in een 

DIN-macro gebruikt, is afhankelijk van uw taakstelling. Ook bij DINmacro's 

kunt u gebruik maken van alle commando's. 

Cyclusprogramma's kunt u naar DIN-programma's converteren. U 

benut dan bijvoorbeeld de voordelen van de eenvoudige 

cyclusprogrammering, om vervolgens na de “DIN-conversie” het NCprogramma 

te optimaliseren of aan te vullen. 


3.2 In- en uitschakelen 

Inschakelen 

De MANUALplus toont in de kopregel de afzonderlijke 

stappen van de systeemstart. Nadat alle tests en de 

initialisatie zijn uitgevoerd, schakelt het systeem naar 

de werkstand Machine. In het gereedschapsdisplay 

verschijnt het laatst gebruikte gereedschap. Of een 

referentieprocedure nodig is, hangt af van het type 

meetapparatuur. 

Fouten tijdens het opstarten van het systeem worden 

door het foutsymbool aangegeven. Zodra het 

systeem bedrijfsklaar is, kunt u deze foutmeldingen 

controleren (zie “Foutmeldingen” op bladzijde 36). 

De MANUALplus neemt aan dat bij het 

opstarten van het systeem het laatst 

gebruikte gereedschap is ingespannen. 

Als dit niet het geval is, maak dan door 

middel van een gereedschapswissel het 

nieuwe gereedschap bekend. 

Referentieprocedure 

Referentieprocedure 

X-referentie kiezen 

Z-referentie kiezen 

Activeer “Cyclusstart”: de 

referentiepunten worden nu 

benaderd. 

De MANUALplus activeert de digitale uitlezing en 

schakelt het menu en de softkeybalk naar 

“hoofdmenu”. 

De referentieprocedure is afhankelijk van de 

meetapparatuur: 

„ EnDat-sensor: er is geen referentieprocedure 

vereist. 

„ Afstandsgecodeerde sensor: de positie van de 

assen is na een korte referentieprocedure bepaald. 


3.2 In- en uitschakelen

3.2 In- en uitschakelen 

„ Standaardsensor: de assen verplaatsen zich naar bekende 

machinevaste punten. Tijdens het benaderen van het referentiepunt 

wordt een signaal aan de besturing gegeven. Omdat het systeem 

de afstand tot het machinenulpunt kent, is daarmee ook de aspositie 

bekend. 

„ Wanneer de referentiepunten van de X- en Z-assen 

afzonderlijk worden benaderd, vindt de verplaatsing 

uitsluitend in X- of Z-richting plaats . 

Bewaking van de EnDat-sensoren 

Bij EnDat-sensoren slaat de besturing de asposities op wanneer de 

machine wordt uitgeschakeld. Bij het inschakelen vergelijkt de 

MANUALplus voor elke as de positie bij inschakeling met de 

opgeslagen positie bij uitschakeling. 

Bij afwijkingen volgt er een van de onderstaande foutmeldingen: 

„ "As werd na het uitschakelen van de machine verplaatst." 

Controleer en bevestig de actuele positie, als de as inderdaad werd 

verplaatst. 

„ "Opgeslagen sensorpositie van de as is ongeldig." 

Deze melding is correct, wanneer de besturing voor de eerste keer 

wordt ingeschakeld of wanneer de sensor of andere betrokken 

componenten van de besturing vervangen werden. 

„ ”Parameters zijn gewijzigd. Opgeslagen sensorpositie van de as is 

ongeldig." 

Deze melding is correct, wanneer de configuratieparameters 

gewijzigd werden. 

Bovengenoemde meldingen kunnen ook het gevolg zijn van een 

defect in de sensor of in de besturing. Neem contact op met uw 

machineleverancier wanneer dit probleem zich vaker voordoet. 


Uitschakelen 

Uitschakelen 

De correcte uitschakeling wordt in de 

fouten-logfile vermeld. 

Sluit het hoofdscherm van de 

werkstand "Machine" af. 

Druk op de softkey uitschakelen. 

De MANUALplus vraagt voor de zekerheid of het 

bedrijf moet worden beëindigd. 

Met "Enter" wordt het bedrijf 

beëindigd. 

Wacht totdat de MANUALplus u vraagt de machine 

uit te schakelen. 


3.2 In- en uitschakelen

3.3 Machinegegevens 


Weergave en invoer van de 

machinegegevens 

Tijdens handbediening voert u de machinegegevens 

het gereedschap, het spiltoerental en de aanzet bij "T, 

S, F instellen" in. In cyclus- en DIN-programma’s zijn 

de machinegegevens onderdeel van de 

cyclusparameters resp. het NC-programma. 

In "T, S, F instellen" legt u bovendien het 

"maximumtoerental“ en de "stilzethoek" vast. 

U kunt de snijgegevens (spiltoerental, aanzet) samen 

met de gereedschapsgegevens opslaan en met de 

softkey S, F van gereedschap overnemen (zie 

“Gereedschapsgegevens –extra parameters” op 

bladzijde 426). 

Weergave van machinegegevens 

Het display met machinegegevens kan 

worden geconfigureerd. Daarom kan de 

weergave van uw machinegegevens 

afwijken van de hier getoonde weergave. 

Machinegegevens invoeren 

Parameters invoeren 

Kies "S, F, T instellen" (alleen mogelijk 

bij handbediening) 

Gegevensinvoer afsluiten 

Elementen van het display met machinegegevens 

Digitale uitlezing X, Z: Afstand gereedschapspunt – 

werkstuknulpunt 

„ Letteraanduiding as wit: geen “vrijgave” 

Digitale uitlezing C: positie van de C-as 

„ leeg veld: C-as is niet actief 

„ Letteraanduiding as wit: geen “vrijgave” 

Restwegweergave X, Z, C: Verschil tussen de actuele positie en 

de eindpositie van de lopende verplaatsing. 

Restwegweergave Z en status van veiligheidszone: 

Restwegweergave en weergave van de status van de 

veiligheidszonebewaking. 

Spilbelasting: Belasting van de hoofdspilmotor ten opzichte van 

het nominale draaimoment. 

Spilbelasting en maximumtoerental: Belasting van de 

hoofdspilmotor en bovendien weergave van het geldige 

maximumtoerental. 


Gereedschapsoproep 

T is de codeletter voor gereedschapsgegevens. Na de 

"T" staan, afhankelijk van de toegepaste 

gereedschapshouder, 2 of 4 cijfers. 

„ een gereedschapsopname (Voorbeeld: Multifix): 

Oproep: " Tdd" 

„ meerdere gereedschapsopnames (voorbeeld 

revolver): oproep: "Tddpp" 

„ dd: positie in het gereedschapsbestand 

(gereedschapstabel) 

„ pp: positie gereedschapshouder (revolverpositi e) 

Tijdens handbediening voert u het T-nummer bij "T, S, 

F instellen" in. Tijdens Teach-in is "T" een 

cyclusparameter. 

Aangedreven gereedschap 

„ Een aangedreven gereedschap wordt in de 

gereedschapsbeschrijving gedefinieerd. 

„ Bij aangedreven gereedschap hebben de 

aangegeven spilgegevens betrekking op het 

gereedschap.. 

„ De volgende invoerparameters gelden voor spil 1, 

wanneer er een aangedreven gereedschap actief is: 

„ spiltoerental/constante snijsnelheid 

„ maximumtoerental 

„ Aanzet per omwenteling bij "S, F, T instellen". 

Elementen van het display met machinegegevens 

T-display 

„ T-nummer van het gebruikte gereedschap 

„ Gereedschapscorrectiewaarden 

„ "T" licht in kleur op: "gespiegelde bewerking" acti ef 

S-display 

„ Symbool voor spiltoestand 

„ bovenste veld: geprogrammeerde waarde 

„ onderste veld: Instelling van de override-regelaar en het 

werkelijke spiltoerental - bij positieregeling (M19): Spilpositie 

„ Stand instelling spil/toerenbereik (klein getal naast "S") 

„ "S" licht in kleur op: uitlezing geldt voor aangedreven 

gereedschap 

F-uitlezing 

„ Symbool voor cyclustoestand 

„ bovenste veld: geprogrammeerde waarde 

„ onderste veld: Instelling van de override-regelaar en de 

werkelijke aanzet 

Softkey’s bij "T, S, F instellen" 

zie: “Gereedschapscorrecties” op bladzijde 58 

zie: “Gereedschappen instellen” op bladzijde 54 

"Gereedschapstabel" oproepen - het T-nummer kan 

ook uit de gereedschapstabel worden overgenomen 

Overname van spiltoerental en aanzet uit de 

gereedschapsgegevens. 

Aan: aanzet per minuut (mm/min 

Uit: Aanzet per omwenteling (mm/omw) 

Aan: constant toerental (omw/min) 

Uit: constante snijsnelheid (m/min) 


3.3 Machinegegevens


Gereedschap met meerdere snijkanten 

Bij speciale gereedschappen met meerdere snijkanten gelden 

verschillende gereedschapsparameters (instelmaten, snijkantradius, 

etc.). Maak voor deze gereedschappen meerdere gereedschapsrecords 

aan. Programmeer bij T-programmering met 4 cijfers (Tddpp) 

een nieuwe "dd" bij gelijkblijvende "pp", als er een andere snijkant van 

het speciale gereedschap wordt gebruikt. 

Gereedschappen in verschillende kwadranten 

Voorbeeld: De “hoofdgereedschapshouder” van uw draaibank is voor 

de hartlijn aangebracht (standaardkwadrant). Achter de hartlijn is een 

"extra gereedschapsopname" aangebracht. 

Bij de configuratie van de MANUALplus wordt voor elke 

gereedschapsopname vastgelegd of de X-maten en de draairichting bij 

cirkelbogen moeten worden gespiegeld. In het gegeven voorbeeld 

krijgt de extra gereedschapsopname het attribuut "spiegelen". 

Bij dit principe worden alle bewerkingen "normaal" geprogrammeerd, 

ongeacht welke gereedschapsopname de bewerking uitvoert. De 

simulatie toont eveneens alle bewerkingen in het 

“standaardkwadrant”. 

De gereedschappen worden eveneens voor het "standaardkwadrant" 

beschreven en gedimensioneerd, ook wanneer ze in de "extra 

gereedschapsopname" worden ingezet. 

Pas tijdens de bewerking van het werkstuk wordt er rekening 

gehouden met de spiegeling, wanneer de "extra 

gereedschapsopname" wordt gebruikt. 

Aanzet 

„ Bij aangedreven gereedschap hebben het spiltoerental 

en de toerentalbegrenzing betrekking op het 

gereedschap. 

„ In de machinedocumentatie kunt u lezen of het 

aangedreven gereedschap met aanzet per omwenteling 

mag worden gebruikt. 

"F" is de codeletter voor aanzetgegevens. Afhankelijk van de stand van 

de softkey AANZET PER MINUUT wordt er ingevoerd in: 

„ millimeter per spilomwenteling (aanzet per omwenteling) 

„ millimeter per minuut (aanzet per minuut). 

In de weergave kunt u aan de maateenheid zien met welk type aanzet 

er wordt gewerkt. 

Met de aanzetcorrectieregeling (feed override ) wijzigt u de 

voedingswaarde (bereik: 0% tot 150%). 

Aanzetsymbolen (F-uitlezing) Symbool 

Toestand "cyclus Aan" 

cyclusof programma-uitvoering 

actief 

Toestand "cyclus Uit" 

geen cyclusof programmauitvoering 

actief 


Spil 

"S" is de codeletter voor spilgegevens. Afhankelijk van de stand van de 

softkey CONSTANT TOERENTAL wordt er ingevoerd in: 

„ omwentelingen per minuut (constant toerental) 

„ meter per minuut (constante snijsnelheid) 

Het toerental wordt door het maximale spiltoerental begrensd. U 

definieert de toerentalbegrenzing in “S, F, T instellen”, in 

machineparameter 805/855 of in de DIN-programmering met 

commando G26. 

De toerentalbegrenzing geldt totdat deze door een andere 

toerentalbegrenzing wordt overschreven. 

Met de toerentalcorrectieregeling (speed-override) wijzigt u het 

spiltoerental (Bereik: 50% tot 150% ). 

Het cijfer in subscript na de codeletter “S” geeft de stand instelling 

spil/toerenbereik aan. 

„ Bij een constante snijsnelheid berekent de 

MANUALplus het spiltoerental als functie van de positie 

van de gereedschapspunt. Bij geringere diameters 

wordt het spiltoerental waarbij het “maximale 

spiltoerental” niet wordt overschreden, hoger. 

„ De spilsymbolen geven de rotatierichting aan vanuit het 

gezichtspunt van een operator die voor de machine 

staat en naar de spil kijkt. 

Spilsymbolen (S-display) Symbool 

Spilrotatierichting M3 

Spilrotatierichting M4 

Spil gestopt 

Spil in positieregeling (M19) 


3.3 Machinegegevens

3.4 Machine instellen 


U moet de machine "voorbereiden", ongeacht of u het werkstuk 

handmatig of automatisch bewerkt. Tijdens handbediening beschikt u 

via het menupunt "Instellen" over de volgende functies: 

„ Aswaarden instellen (werkstuknulpunt definiëren) 

„ Veiligheidszone inschakelen 

„ Gereedschapswisselpositie instellen 

„ Waarden C-as instellen 

Werkstuknulpunt definiëren 

Kies "Instellen" 

"Aswaarden instellen" kiezen 

Werkstuknulpunt (eindvlak) aanraken 

Aanraakpositie als "werkstuknulpunt Z" definiëren 

Afstand tussen gereedschap en werkstuknulpunt als 

"meetpuntcoördinaat Z" invoeren 

De MANUALplus berekent het "werkstuknulpunt Z" 

Machinenulpunt Z = Werkstuknulpunt Z 

(verspringing = 0) 

Machinenulpunt X = Werkstuknulpunt Z 

(verspringing = 0) 

De MANUALplus geeft in het helpscherm de afstand tussen het 

machinenulpunt en het werkstuknulpunt aan (ook "verspringing" 

genoemd). 

Wanneer het werkstuknulpunt verandert, verschijnt er een nieuwe 

uitlezingswaarde. 

Wanneer u het werkstuknulpunt in X verandert, voer dan 

de diameterwaarde als “meetpuntcoördinaat X” in. De 

weergave in het helpscherm toont de afstand tussen 

"machinenulpunt X en werkstuknulpunt" als radiusmaat. 


Veiligheidszone inschakelen 

De MANUALplus controleert bij elke verplaatsing of de 

"veiligheidszone" (in Z-richting) wordt overschreden. Als dit het geval 

is, wordt de beweging gestopt en een fout gemeld. 

De actuele instelling van de veiligheidszone wordt in het helpscherm 

weergegeven: 

„ Afstand tussen machinenulpunt en veiligheidszone 

„ "–99999,000" betekent: veiligheidszone (in –Z-richting) wordt niet 

bewaakt 

Veiligheidszone instellen/bewaking uitschakelen 


Kies "Veiligheidszone instellen" 

Door met de jog-toetsen of met het handwiel naar de "veiligheidszone" 

te gaan , 

definieert u deze positie als veiligheidszone 

Positie van de veiligheidszone ten opzichte van het werkstuknulpunt 

invoeren (veld: "Meetpuntcoördinaat -Z" ). 

Ingevoerde positie wordt als veiligheidszone 

overgenomen. 

Veiligheidszonebewaking uitschakelen 

Weergave van de status van de veiligheidszone 

Het weergave-element 9 van de machine-uitlezing geeft de actuele 

status van de veiligheidszonebewaking weer (zie 

“Configuratieparameters” op bladzijde 435 – regelparameter 301). 

„ Wanneer het invoervenster "Veiligheidszone instellen" is 

geopend, is de veiligheidszonebewaking niet actief. 

„ Bij de DIN-programmering kunt u de 

veiligheidszonebewaking met M417 uitschakelen en 

met M418 weer inschakelen. 

Status van veiligheidszone Symbool 

Veiligheidszonebewaking actief 

Veiligheidszonebewaking niet 

actief 


3.4 Machine instellen


Gereedschapswisselpositie instellen 

Bij de cyclus “Gereedschapswisselpositie benaderen” of bij de DINfunctie 

"G14" verplaatst de slede zich naar de 

“gereedschapswisselpositie”. Deze positie moet zover van het 

werkstuk verwijderd zijn, dat u het gebruikte gereedschap zonder 

meer kunt verwisselen. 

Gereedschapswisselpositie instellen 


Kies "Gereedschapswisselpositie" 

Gereedschapswisselpositie benaderen 

Door met de jog-toetsen of met het handwiel naar de 

"gereedschapswisselpositie" te gaan, 

definieert u deze positie als 

gereedschapswisselpositie. 

De coördinaten van de gereedschapswisselpositie 

worden als afstand tussen machinenulpunt en 

referentiepunt van de gereedschapshouder ingevoerd en 

weergegeven. Omdat deze waarden niet worden 

getoond, is het raadzaam de gereedschapswisselpositie 

te benaderen en de parameters met Overname positie te 

definiëren. 


Waarden C-as instellen 

U kunt het C-as-nulpunt als volgt instellen: 

C-as-nulpunkt vastleggen 

C-as positioneren 


Kies "C-aswaarden instellen" 

Positie als "nulpunt van de C-as" definiëren 

"Nulpuntverschuiving C-as" invoeren 

Invoer overnemen - de MANUALplus berekent het 

“nulpunt van de C-as” 

Nulpuntverschuiving C-as wissen 


3.4 Machine instellen

3.5 Gereedschappen instellen 


De MANUALplus ondersteunt het opmeten van de gereedschappen 

door aanraken met een meettaster of met optische meetapparatuur. 

Stel de meetprocedure in machineparameter 6 in. 

Bij gedimensioneerd gereedschap voert u de instelmaten in de 

werkstand “Gereedschapsbeheer” in. 

Gereedschapsmaten door aanraken bepalen 

Voer het op te meten gereedschap in de gereedschapstabel in (zie 

“Gereedschapsgegevens” op bladzijde 418) 

Zet een eerder opgemeten gereedschap in en voer 

het T-nummer in bij “S, F, T instellen” 

Draai het eindvlak en definieer deze positie als werkstuknulpunt. 

Ga terug naar “S, F, T instellen”, zet het te meten 

gereedschap in en voer het bijbehorende T-nummer 

in 

Gereedschap meten activeren 

Raak het eindvlak aan. “0” als “meetpuntcoördinaat Z” invoeren 

(werkstuknulpunt) 

Sla de gereedschapsmaat op (de correctiewaarde 

wordt gewist) 

Draai de meetdiameter. Diametermaat als “meetpuntcoördinaat X” 

invoeren 

Snijkantradius invoeren 

Sla de gereedschapsmaat op (de correctiewaarde 

wordt gewist) 

Snijkantradius in de gereedschapstabel overnemen. 


Er zijn verschillende manieren om de gereedschapsmaten te bepalen. 

Via de beschreven procedure worden de lengtematen ten opzichte 

van een opgemeten gereedschap bepaald. 

De helpschermen tonen de details van het meten van het 

gereedschap gerelateerd aan het gereedschapstype en de 

gereedschapsoriëntatie. 


3.5 Gereedschappen instellen


Gereedschapsmaten met de meettaster bepalen 



Zet het gereedschap in en voer het T-nummer in bij 

"S, F, T instellen" 


Gereedschap voor de eerste meetrichting voorpositioneren 

Druk op de softkey die met de meetrichting 

overeenkomt (bijv. de Z-richting) 

Druk op cyclusstart. Het gereedschap verplaatst zich 

dan in de meetrichting. Bij het activeren van de 

meettaster wordt de instelmaat bepaald en 

opgeslagen. De correctiewaarde wordt gewist. 

Gereedschap voor de tweede meetrichting voorpositioneren 


Druk op de softkey die met de meetrichting 

overeenkomt (bijv. de X-richting) 

Druk op cyclusstart. Het gereedschap verplaatst zich 

dan in de meetrichting. Bij het activeren van de 

meettaster wordt de instelmaat bepaald en 

opgeslagen. De correctiewaarde wordt gewist. 



Gereedschapsmaten met optische meetapparatuur bepalen 



Zet het gereedschap in en voer het T-nummer in bij 

"S, F, T instellen" 


Gereedschap met jogtoetsen resp. handwiel in het dradenkruis van de 

optische meetapparatuur positioneren . 


Sla gereedschapsmaat Z op (de correctiewaarde 

wordt gewist) 

Sla gereedschapsmaat X op (de correctiewaarde 

wordt gewist) 





Gereedschapscorrecties 

De gereedschapscorrecties in X en Z alsook de "speciale correctie" bij 

steekbeitels compenseren de slijtage van de gereedschapssnijkant. 

Een correctiewaarde mag niet meer dan 99 mm bedragen. 

Gereedschapscorrectie invoeren 

Kies "S, F, T instellen" (alleen mogelijk bij 

handbediening) 

Gereedschapscorrectie activeren 

X-Corr. gereedschap kiezen 

Correctiewaarde met handwiel bepalen. De uitlezing 

vindt plaats bij de restwegweergave. 

Correctiewaarde in de “gereedschapstabel” 

overnemen 

Het T-display toont de nieuwe correctiewaarde. 

De restwegwaarde wordt gewist. 

Herhaal dit voor “gereedschapscorrectie Z” en de “speciale 

correctie”. 

Gereedschapscorrectie wissen 

Kies “S, F, T instellen” (alleen mogelijk bij 

handbediening) 

Gereedschapscorrectie kiezen 

wist de ingevoerde correctiewaarde in X 

Herhaal dit voor “gereedschapscorrectie Z” en de “speciale 

correctie”. 


Bewaking van gereedschapsstandtijd 

Indien gewenst, bewaakt de MANUALplus de 

standtijd van het gereedschap of het aantal 

werkstukken dat met het gereedschap is vervaardigd. 

De bewaking van de gereedschapsstandtijd telt de 

tijden op dat een gereedschap “met aanzetsnelheid” 

wordt gebruikt. De bewaking van het aantal stuks telt 

het aantal geproduceerde werkstukken. Deze 

waarden worden vergeleken met de 


Als de standtijd is afgelopen of het aantal stuks is 

bereikt, volgt er een foutmelding door de 

MANUALplus en stopt de programma-uitvoering 

nadat het programma is uitgevoerd. Wanneer u werkt 

met programmaherhaling (M99 bij DIN-programma's), 

stopt het systeem na deze programma-run. 

De standtijdbewaking kan voor elk toegepast 

gereedschap worden uitgevoerd. 

De gegevens betreffende de bewaking van de 

gereedschapsstandtijd (soort bewaking, maximale 

standtijd/reststandtijd resp. aantal stuks/resterend 

aantal stuks) worden bij de gereedschapsgegevens 

ingevoer d. Hier vinden ook de bewerking en uitlezing 

plaats (zie “Gereedschapsgegevens –extra 

parameters” op bladzijde 426). 

U kunt de bewaking van de gereedschapsstandtijd bij 

“Actuele parameters - Instelparameters - 

Gereedschapsbewaking” in- en uitschakelen. 

Pas de standtijd en het aantal stuks in de werkstand 

"Gereedschapsbeheer" aan, wanneer u de snijplaat 

van een gereedschap vervangt. 



3.6 Werkstand “Handbediening” 

3.6 Werkstand “Handbediening” 

Bij de handmatige werkstukbewerking verplaatst u de assen met 

de handwielen of jog-toetsen. In deze werkstand kunt u ook gebruik 

maken van cycli, bijvoorbeeld voor ingewikkelde bewerkingen 

(halfautomatisch bedrijf). De verplaatsingen en cycli worden echter 

niet opgeslagen. 

Na inschakeling en de referentieprocedure bevindt de MANUALplus 

zich in de werkstand “Handbediening”. Deze werkstand duurt voort 

tot u Teach-in, of programma-uitvoering kiest. Met de toets 

“Menu” schakelt u terug naar handbediening. Met de term 

“Machine” in de kopregel wordt aangegeven dat er sprake is van 

“handbediening”. 

Definieer het werkstuknulpunt (zie“Machine instellen” op 

bladzijde 50) en voer de machinegegevens in (zie 

“Machinegegevens” op bladzijde 46) voordat u met de verspaning 

begint. 

Gereedschap wisselen. 

Voer het T-nummer in en controleer de gereedschapsparameters. 

Met “T0” wordt geen gereedschap gedefinieerd. Er worden dus geen 

lengtematen, snijkantradius, etc. opgeslagen. 

Spil 

U voert het spiltoerental in bij “S, F, T instellen”. De spil wordt met de 

schakelaars op het machinebedieningspaneel in- en uitgeschakeld. 

Voor het positioneren van de spil stelt u “stilzethoek A” in 

(invoervenster “S, F, T instellen”). 

Let op het maximumtoerental (kan worden ingesteld met 

“S, F, T instellen”). 

Bediening van het handwiel 

Met de keuzeschakelaar Oplossend vermogen handwiel op het 

machinebedieningspaneel kunt u invoeren hoever de assen bij iedere 

stap worden verplaatst. 

Jog-bedrijf (joystick) 

Met de jog-toetsen verplaatst u de assen met aanzetsnelheid of 

ijlgang. U voert de aanzetsnelheid in bij “S, F, T instellen” en de 

ijlgangsnelheid bij “Actuele parameters - Machineparameters - 

Aanzetten”. 


Cycli bij handbediening 

8 Spiltoerental instellen 

8 Aanzet instellen 

8 Gereedschap inzetten, T-nummer instellen en 

gereedschapsgegevens controleren (“T0” is niet toegestaan) 

8 Startpunt van de cyclus benaderen 

8 Cyclus kiezen en cyclusparameter invoeren. 

8 Cyclusverloop grafisch controleren 

8 Cyclus uitvoeren 


3.6 Werkstand “Handbediening”

3.7 Werkstand “Teach-in” 

3.7 Werkstand “Teach-in” 

Tijdens het Teach-in bedrijf (cyclusbedrijf) wordt de 

werkstukbewerking stapsgewijs met behulp van cycli 

uitgevoerd. De MANUALplus “leert” deze 

werkstukbewerking en slaat de vereiste 

bewerkingsstappen op in een cyclusprogramma dat 

telkens opnieuw kan worden gebruikt. 

“Teach-in” wordt met een softkey ingeschakeld en in 

de kopregel aangegeven. 

Elk cyclusprogramma heeft een nummer en 

bovendien een korte beschrijving. Elke cyclus wordt in 

een genummerde regel weergegeven. Het 

regelnummer is niet van belang voor de programmauitvoering, 

de cycli worden achtereenvolgens 

uitgevoerd. Als de cursor op een cyclusregel staat, 

toont de MANUALplus de cyclusparameters. 

De cyclusregel omvat: 

„ regelnummer 

„ gebruikt gereedschap 

„ Cyclusaanduiding 

„ Nummer van de ICP-contour resp. van de DINmacro 

(in [...]) 

Cycli programmeren 

Wanneer u een nieuw cyclusprogramma maakt, 

gebeurt dat bij elke cyclus volgens de procedure 

“Invoeren - Simulatie - Uitvoeren - Opslaan”. De 

afzonderlijke cycli die achtereenvolgens worden 

uitgevoerd, vormen samen het cyclusprogramma. 

Bestaande cyclusprogramma's worden gewijzigd 

door de bestaande cyclusparameters te wijzigen, 

bestaande cycli te wissen en nieuwe cycli toe te 

voegen. 

Wanneer u de werkstand “Teach-in” verlaat of de 

machine uitschakelt, blijft het cyclusprogramma 

bestaan. 

U komt met de softkey in de editor voor het maken 

van ICP-contouren, wanneer u een ICP-cyclus 

oproept, (zie “ICP-contouren bewerken” op 


DIN-macro's kunt u in de DIN-editor programmeren 

en vervolgens in een DIN-cyclus opnemen. Wanneer 

u de DIN-cyclus selecteert of het “hoofdmenu” heeft 

gekozen, komt u met de desbetreffende softkey in de 

DIN-editor (zie “DIN-programmering” op 


Softkey’s 

Naar “Keuze van cyclusprogramma's” 

overschakelen (zie “Programmabeheer” op 


Regelnummers van de cycli opnieuw nummeren. 

Het alfanumerieke toetsenbord oproepen, om de 

programmabeschrijving in te voeren of te wijzigen. 

Gekozen cyclus wissen. 

Cyclusparameters tijdelijk opslaan. Vervolgens 

worden met “Cyclus toevoegen” de gegevens 

overgenomen (voorbeeld: Parameter van de 

voorbewerkingscyclus overnemen voor een 

nabewerkingscyclus). 

Cyclusparameter of -modus wijzigen (het cyclustype 

kan niet worden gewijzigd). 

Nieuwe cyclus onder de cursor invoegen. 


3.8 Werkstand "Programmauitvoering" 

In "Programma-uitvoering" gebruikt u cyclusof DINprogramma’s 

voor de productie van werkstukken. In 

dit gedeelte kunnen programma’s niet worden 

gewijzigd. U beschikt echter met de “grafische 

simulatie” over een controlemogelijkheid vóór de 

programma-uitvoering. Bovendien ondersteunt de 

MANUALplus het “testen” van een 

werkstukbewerking met “Programma-uitvoering 

regel voor regel”. 

Een cyclusof DIN-programma kunt u vanaf een 

willekeurige regel starten, om bijv. een afgebroken 

bewerking te hervatten. 

De werkstand “Programma-uitvoering” wordt met de 

desbetreffende softkey ingeschakeld en in de 

kopregel weergegeven. 

Bij bediening van Programma-uitvoering laadt de 

MANUALplus het laatst gebruikte of in de werkstand 

"Wijzigen" bewerkte programma. Als alternatief kunt u 

met Programmalijst een ander programma kiezen 

(zie “Programmabeheer” op bladzijde 75). 

Fouten in programma’s 

Tijdens het laden worden de programma's door de 

MANUALplus gecontroleerd. Indien er een fout wordt 

geconstateerd (bijv. het geprogrammeerde 

gereedschap staat niet in de gereedschapstabel), 

verschijnt het foutsymbool in de koprege l. Wanneer 

u op de toets “Info” drukt, krijgt u uitgebreide 

informatie over de fout. 

MANUALplus vertaalt geen cycli die fouten bevatten. 

Op deze plaats volgt dan een “Cyclusstop”. De 

foutloze cycli van dit programma worden echter wel 

vertaald. 

Let op: botsingsgevaar! 

Controleer bij programma's met foutieve 

cycli of het programma zonder botsing kan 

worden uitgevoerd. 


3.8 Werkstand "Programma-uitvoering"

3.8 Werkstand "Programma-uitvoering" 

Vóór de programma-uitvoering 

„ Controle van cycli en cyclusparameters 

De MANUALplus vermeldt het cyclusof DINprogramma. 

Bij cyclusprogramma’s worden de 

parameters aangegeven van de cyclus waarop de 

cursor staat. 

„ Grafische controle 

U kunt de programma-uitvoering met de “grafische 

simulatie” controleren (zie “Grafische simulatie” op 


Zoeken naar startregel en programmauitvoering 

Voorwaarden voor het zoeken naar de startregel: 

„ De MANUALplus moet door de machinefabrikant 

voor het zoeken naar de startregel voorbereid zijn. 

„ Zoeken naar startregel moet geactiveerd zijn 

(werkstand Organisatie: “Actuele parameters – NCschakelaar 

– Instellingen” of regelparam eter 1) 

De MANUALplus start de programma-uitvoering 

vanaf de cursorpositie. De startpositie wordt niet 

veranderd door tussentijdse simulatie. 

Let er bij het kiezen van de startregel in 

DIN-programma's op, dat commando's 

waarmee machinegegevens worden 

ingesteld (T, S, F) eerst worden 

afgewerkt, voordat het eerste 

verplaatsingscommando wordt 

uitgevoerd. 

Programma-uitvoering 

Het geladen cyclus-/DIN-programma wordt 

uitgevoerd, wanneer u op “Cyclusstart” drukt. 

“Cyclusstop” stopt op ieder moment de bewerking. 

Tijdens de programma-uitvoering staat de cursor op 

de cyclus of DIN-regel die op dat moment wordt 

uitgevoerd. Bij cyclusprogramma's ziet u de 

parameters van de lopende cyclus in het 

invoervenster. 

U kunt de programma-uitvoering met de softkey's 

beïnvloeden – zie tabel. 

Softkey’s 

Cyclus- of DIN-programma kiezen (zie 

“Programmabeheer” op bladzijde 75) 

Cyclusprogramma 

„ Aan: cycli tot de volgende gereedschapswissel 

uitvoeren 

„ Uit: stop na elke cyclus. Start van de volgende 

cyclus: “Cyclus aan”. 

DIN-programma 

„ Aan: ononderbroken programma-uitvoering 

„ Uit: stop vóór “M01-functie” 

„ Aan: stop na elke verplaatsing. Start van de 

volgende verplaatsing: “Cyclus aan” . (Advies: 

regel voor regel gebruiken in combinatie met 

basisregeluitlezing.) 

„ Uit: cycli/DIN-commando's ononderbroken 

uitvoeren 

Invoeren van gereedschapscorrecties of additieve 

correcties. 

Grafische simulatie inschakelen 

„ Aan: verplaatsingsen schakelcommando's in 

“DIN-formaat” weergeven (basisregels). 

„ Uit: cyclusof DIN-programma weergeven 

De cursor springt naar de eerste regel van het cyclus- 

of DIN-programma. 


Correcties tijdens de uitvoering van het programma 

U kunt de correcties tijdens de 

programma-uitvoering invoeren. De 

ingevoerde waarden worden bij de 

bestaande correctiewaarden opgeteld en 

gelden onmiddellijk. 

Gereedschapscorrectie invoeren 

Gereedschapsnummer invoeren 

Correctiewaarden invoeren 

“Gereedschapscorrectie” activeren 

Opslaan kiezen. De geldende 

correctiewaarden worden (in het 

invoervenster) getoond. 

Correctiewaarden overnemen 

(zie“Gereedschappen instellen” op 

bladzijde 54) 

Additieve correcties invoeren 

“Additieve correctie” activeren 

Het nummer van de additieve correctie invoeren 

Opslaan kiezen. De geldige 

correctiewaarden worden getoond. 

Correctiewaarden invoeren 

Opslaan kiezen 

De MANUALplus beheert 16 additieve 

correctiewaarden als “parameters”. U kunt de 

correcties in de werkstand “Organisatie actuele 

parameters” bewerken. Additieve correcties kunnen 

met “G149” in een DIN-programma of DIN-macro 

worden geactiveerd. 



3.8 Werkstand "Programma-uitvoering" 

Correcties instellen met het handwiel 

De functie “Correcties met handwiel” is alleen 

beschikbaar als Bit 13 van de uitbreidingscode (MP 18 – 

besturingsconfiguratie) is ingesteld. 

Gereedschapscorrectie met het handwiel invoeren 

Programma-uitvoering met cyclusstop onderbreken 


X-Corr. Gereedschap (of Z-corr. gereedschap) 

kiezen 

Correctiewaarde met handwiel bepalen. De uitlezing 

vindt plaats bij de restwegweergave. 

Correctiewaarde in de “gereedschapstabel” 

overnemen 

Het T-display toont de nieuwe correctiewaarde. 

De restwegwaarde wordt gewist. 

Gereedschapscorrectie wissen 

Programma-uitvoering met cyclusstop onderbreken 


X-corr. Wissen (of Z-corr. wissen) kiezen. De 

ingevoerde correctiewaarde wordt dan gewist 


Programma-uitvoering in de werkstand "Dry 

Run" 

De werkstand "Dry Run" wordt gebruikt voor een snelle 

programmabewerking tot een nieuw beginpunt. De voorwaarden voor 

“Dry Run” zijn: 

„ De MANUALplus moet door de machinefabrikant voor “Dry Run” 

voorbereid zijn (In de regel wordt de functie met een 

sleutelschakelaar of toets geactiveerd.) 

„ De werkstand “Programma-uitvoering” moet geactiveerd zijn. 

In de werkstand "Dry Run" worden alle aanzetbanen (behalve 

draadsnijgangen) in de ijlgang verplaatst. U kunt de 

verplaatsingssnelheid verlagen met de aanzet-override. In de 

werkstand "Dry Run" mogen alleen "loze sneden" worden toegepast. 

Bij activeren van "Dry Run" wordt de spilstatus of het spiltoerental 

"bevroren". Na het uitschakelen van “Dry Run” werkt de MANUALplus 

weer met de geprogrammeerde aanzetten en het geprogrammeerde 

spiltoerental 

Gebruik "Dry Run" uitsluitend voor loze sneden. 



3.9 Grafische simulatie 


Met de grafische simulatie controleert u vóór de 

verspaning de verspaningsbewerking, de snedeopdeling 

en gerealiseerde contour. 

In de werkstanden “Handbediening” en “Teach-in” 

controleert u het verloop van een afzonderlijke cyclus. 

In de werkstand “Programma-uitvoering” controleert 

u een compleet cyclusof DIN-programma. 

Een geprogrammeerd onbewerkt werkstuk wordt in 

de simulatie getoond. De MANUALplus simuleert ook 

bewerkingen die aan de voorkant of op het 

manteloppervlak worden uitgevoerd (gepositioneerde 

spil of C-as). Daardoor kan de complete verspaning 

worden gecontroleerd. 

Tijdens handbediening en Teach-in wordt altijd de 

cyclus gesimuleerd die u op dat moment bewerkt. 

Tijdens de werkstand "Programma-uitvoering" begint 

de simulatie vanaf de cursorpositie. DIN-programma's 

worden vanaf het programmabegin gesimuleerd. 

U kunt kiezen uit lijnen snijspoorweergave. Voor de 

draaibewerking heeft u bovendien de beschikking 

over de bewegingssimulatie (veeggrafiek). Deze 

grafische controle is vooral in de werkstand 

“Programma-uitvoering” aan te raden, omdat zij een 

goed overzicht van de verspaningsbewerking biedt. 

De lijnweergave is heel geschikt om de snedeopdeling 

snel te bekijken. Ze is echter ongeschikt voor 

een nauwkeurige controle van de contour, omdat de 

baan van de theoretische gereedschapspunt niet 

overeenkomt met de werkstukcontour. De CNC 

compenseert deze “vertekening” door middel van 

snijkantradiuscorrectie. 

De snijspoorweergave houdt rekening met de 

geometrie van de snijkant. U kunt controleren of er 

materiaal achterblijft, of de contour wordt beschadigd 

en of overlappingen te groot zijn. De 

snijspoorweergave is met name interessant bij steek- 

, boor- en freesbewerkingen, omdat hier de 

gereedschapsvorm bepalend is voor het resultaat. 


De bewegingssimulatie toont het onbewerkte 

werkstuk als “gevuld vlak” en “verspaant” het tijdens 

de simulatie (veeggrafiek). De gereedschappen 

verplaatsen zich met de geprogrammeerde 

aanzetsnelheid (“real-time”). 

Wanneer u tijdens een lopende simulatie op de 

bewegingssimulatie overschakelt, wordt deze vorm 

van simulatie pas uitgevoerd als u opnieuw opstart. 

U kunt de bewegingssimulatie op elk gewenst 

moment, ook binnen een NC-regel, stoppen. De 

weergave onder het simulatievenster toont de 

gewenste eindpositie van de actuele verplaatsing. 

Let er bij toepassing van de bewegingssimulatie voor 

het testen van enkelvoudige cycli op, dat niet bij alle 

cycli het “onbewerkte werkstuk” bekend is. In deze 

gevallen ziet u weliswaar de 

gereedschapsverplaatsingen maar niet het 

verspaningsproces. 


3.9 Grafische simulatie


Aanzichten 

Bewerkingen met een positioneerbare spil of C-as 

controleert u met het “eindvlak- of mantelaanzicht” 

(onder “Extra functies”). Het “rotatie-, eindvlak- of 

mantelaanzicht” wordt alternatief weergegeven. 

„ Rotatie-aanzicht 

Weergave in het X-Z-vlak. 

„ Eindvlakaanzicht 

Weergave in het XK–YK-vlak. Het assenkruis is met 

behulp van cartesiaanse coördinaten 

gedimensioneerd. Het nulpunt bevindt zich op de 

hartlijn, hoek C=0° op de positieve XK-lijn (zie 

afbeelding rechtsboven). 

„ Mantelaanzicht 

Weergave van het “uitgeslagen mantelvlak” (Z-CYvlak). 

Het assenkruis is met behulp van cartesiaanse 

coördinaten gedimensioneerd. De horizontale toont 

de Z-as en de verticale de CY-as (zie afbeelding 

rechtsonder). De bovenste/onderste lijnen van dit 

“werkstuk” komen overeen met de hoekpositie 

C=-180°/+180°. Alle boor- en freesbewerkingen 

worden binnen het bereik –180° tot +180° 

weergegeven. 

„ Cyclus- of DIN-programma: 

Basis voor de "werkstukuitslag" zijn de maten van 

de parameter "Standaard-Onbewerkt werkstuk" 

(Actuele parameters – Grafische parameters – 

Standaard onbewerkt werkstuk). 

„ Afzonderlijke cyclus of Teach-in: 

Basis voor de "werkstukuitslag" is het gedeelte 

van het werkstuk waarmee deze cyclus wordt 

beschreven (de Z-vergroting en 

begrenzingsdiameter X). 

„ De softkey's “Eindvlak-/ 

Mantelaanzicht” kunnen uitsluitend 

worden gebruikt, wanneer een cyclus/ 

cyclusprogramma met boor-/ 

freesfuncties of een DIN-programma 

wordt geactiveerd. 

„ In het rotatie-aanzicht kunt u de diepte 

van een axiale boring/freesbewerking 

controleren en in het eindvlakaanzicht 

de diepte van een radiale boring/ 

freesbewerking. 


Weergave-elementen 

Tijdens de simulatie geeft de MANUALplus de 

volgende elementen en gereedschapsbewegingen in 

het grafisch venster weer: 

„ Assenkruis 

Het nulpunt van het assenkruis komt overeen met 

het werkstuknulpunt. 

„ Contouren 

Bij aanvang van de cyclussimulatie wordt de 

geprogrammeerde contour van deze cyclus in de 

kleur "cyaan" getekend. In de werkstand “Teach-in” 

kunt u de voorgaande contouren van het 

cyclusprogramma laten weergeven (functie 

"contouren weergeven”). 

„ Lichtpunt 

Het lichtpunt (het witte rechthoekje) geeft de 

theoretische gereedschapspunt aan. 

„ Aanzetbanen 

worden met een ononderbroken groene lijn 

aangegeven. Ze geven de baan van de theoretische 

gereedschapspunt aan (lijnweergave). 

„ IJlgangbanen 

worden met een witte stippellijn aangegeven. 

„ Gereedschapssnijkant (snijkant) 

In plaats van met het lichtpunt geeft de 

MANUALplus de "snijzone" van het gereedschap 

met een ononderbroken gele lijn aan. Dit betekent 

dat u de werkelijke snijkantradius, snijkantbreedte 

en snijkantpositie ziet. 

In situaties zoals het steken of het bewerken van 

een afkanting/afronding kan zo de verspaning 

nauwkeuriger worden gecontroleerd dan met het 

lichtpunt. 

De gereedschapsgegevens vormen de basis voor 

deze weergave. Als het gereedschap onvoldoende 

is beschreven, verschijnt het lichtpunt. 

„ Snijspoor 

Bij de "snijspoorweergave" geeft de MANUALplus 

het vlak dat binnen het "snijbereik" van het 

gereedschap wordt gepasseerd, gearceerd weer. 

Dit betekent dat u de werkelijk verspaande zone 

ziet, waarbij rekening wordt gehouden met de 

snijkantradius, snijkantbreedte en snijkantpositie. 

De gereedschapsgegevens vormen de basis voor 

deze weergave. 

Softkey’s 

Grafische simulatie inschakelen 

Aanzicht vergroten, verkleinen, verschuiven, enz. 

Cyclusprogramma 

„ Aan: cycli tot de volgende gereedschapswissel 

simuleren 

„ Uit: stop na elke cyclus. Start van de volgende 

cyclus: Grafische simulatie verder 

DIN-programma 

„ Aan: ononderbroken programma-uitvoering 

„ Uit: stop voor "M01-commando". 

„ Aan: stop na elke verplaatsing. Start van de 

volgende verplaatsing: Grafische simulatie 

verder. (Advies: regel voor regel gebruiken in 

combinatie met basisregeluitlezing.) 

„ Uit: cycli/DIN-commando's ononderbroken 

simuleren 

Simulatie stoppen 

Simulatie voortzetten 

Bewegingssimulatie inschakelen 

Omschakelen naar de softkey's “Additionele 

functies” 

„ Aan: gereedschapsbanen in “snijspoorweergave” 

weergeven 

„ Uit: gereedschapsbanen in “lijnweergave” 

weergeven 

„ Aan: snijkant van het gereedschap weergeven 

„ Uit: het “lichtpunt” geeft de 

gereedschapssnijkant aan 

Toont tijdens “Teach-in” de contour van het 

onbewerkte werkstuk (indien geprogrammeerd) en 

de vastgelegde contouren van alle cycli van het 

programmabegin tot de cursorpositie. 




Weergaven onder het grafisch venster: 

„ Veld "N" 

Regelnummer van de gesimuleerde regel. 

„ Velden "X" en "Z" 

Doelcoördinaten van de gesimuleerde ijlgang- of 

aanzetbaan 

„ Veld "C" 

Spilhoek bij gepositioneerde spil (M19) of C-as 

„ Veld "T" 

Gesimuleerd gereedschap (geprogrammeerd Tnummer) 

„ Invoervenster 

Bij cyclusprogramma’s worden de cyclusbenaming 

en de parameters weergegeven. 

Waarschuwingen 

Met de simulatie wordt het cyclusof DIN-programma 

gecontroleerd. Eventuele waarschuwingen worden 

met de meest linker softkey gemeld (zie 

“Foutmeldingen” op bladzijde 36). De waarschuwing 

wordt getoond nadat de softkey is bediend. 

Softkey’s 

"Tijdberekening" oproepen (zie “Tijdberekening” op 


Omschakelen naar eindvlakaanzicht (als er boor-/ 

freescycli voor het eindvlak zijn). 

Omschakelen naar mantelaanzicht (als er boor-/ 

freescycli voor het eindvlak zijn). 


Vergroten/verkleinen 

Bij cyclusprogramma’s kiest de simulatie het 

weergavebereik zodanig dat alle verplaatsingen 

worden weergegeven. Bij DIN-programma’s en DINmacro’s 

wordt het weergavebereik ontleend aan de 

"Actuele parameters - Grafische parameters - 

Standaardvenstergrootte/standaard-onbewerkt 

werkstuk". Deze procedure geldt ook voor eindvlaken 

mantelaanzicht. 

Om deze instelling aan te passen, heeft u de 

beschikking over twee verschillende 

bedieningselementen om de afbeelding te vergroten 

of te verkleinen en om een detail van de afbeelding te 

kiezen: 

1 Wanneer u “Loep” kiest, verschijnt er een 

“rode rechthoek” waarmee het gewenste 

detail kan worden gekozen. U kunt deze 

rechthoek met de cursortoetsen verplaatsen, 

met “PgDn” vergroten en met “PgUp” 

verkleinen. Door op overnemen te drukken, 

kan het geselecteerde detail van de afbeelding 

worden weergegeven. 

U heeft bovendien de volgende 

bedieningsopties: 

„ Aanzicht uitbreiden: Door het werkstuk te 

verkleinen, wordt een groter gedeelte van 

het werkbereik weergegeven. U kunt van 

deze functie gebruik maken, wanneer de 

onderdelen van het werkstuk die u met de 

“rode rechthoek” vooraf wilt kiezen, niet in 

het grafisch venster worden weergegeven. 

„ Loep uit: Alle tot dat moment ingestelde 

contourgedeeltes (het “werkstuk”) en de 

verplaatsingen worden met maximale 

grootte getoond. 

„ Laatste loep: Terug naar de laatste 

loepinstelling. 

2 Met “PgDn/PgUp” vergroot/verkleint u de 

weergave en met de cursortoetsen verplaatst 

u het detail van de afbeelding. Van deze 

functies kunt u op elk moment tijdens de 

simulatie gebruik maken. 

Met de 1e optie kunt u het gewenste detail vooraf 

nauwkeurig instellen en vervolgens laten weergeven. 

Met de 2e optie kunt u de afbeelding 

"willekeurig"verplaatsen, vergroten of verkleinen. In 

bepaalde gevallen zijn er echter meer stappen nodig, 

om het gewenste detail in de juiste afmetingen te 

kunnen bekijken. 



3.10 Tijdberekening 

3.10 Tijdberekening 

Tijdens de simulatie worden de hoofd- en neventijden 

berekend. De MANUALplus toont de 

bewerkingstijden bij “Extra functies - Bew.-tijden 

(bewerkingstijden)”. 

De tabel “Tijdberekening” toont de hoofd-, neven- en 

totaaltijden (groen: hoofdtijden; geel: neventijden ) . 

Bij cyclusprogramma's wordt elke cyclus in een regel 

weergegeven. Bij DIN-programma's betekent elke 

regel in deze tabel dat er nieuw gereedschap wordt 

ingezet (de T-oproep is maatgevend). 

Wanneer meer tijden zijn ingevoerd dan op de regels 

van een beeldschermpagina kunnen worden getoond, 

kunt u met de cursortoetsen “PgDn/PgUp” meer 

tijdinformatie oproepen. De “pijlen” in de kopregel 

geven aan dat er nog meer tijdinformatie beschikbaar 

is. 

U kunt het overzicht “Tijdberekening” printen. 


3.11 Programmabeheer 

De MANUALplus onderscheidt de 

programmagroepen: 

„ Cyclusprogramma’s 

„ ICP-contouren 

„ DIN-programma’s 

„ DIN-macro’s 

Gegevens over een programma: 

„ Programmanummer 

(1 t/m 8 cijfers) dient voor unieke aanduiding binnen 

een programmagroep. Voorafgaande nullen maken 

deel uit van het programmanummer. 

„ Programmabeschrijving 

U kunt een programma met maximaal 35 

alfanumerieke tekens “beschrijven”. De 

programmabeschrijving wordt in de programmalijst 

weergegeven. 

„ Datum, tijd 

Het tijdstip van de laatste programmawijziging 

wordt geregistreerd en bij “sorteren op datum” 

weergegeven. 

„ Programmalengte 

Aan de hand van de programmalengte kan de 

programmagrootte worden geschat. Dit wordt in 

byte aangegeven – als richtwaarde geldt: 1 cyclus of 

een ICP-contourelement neemt ca. 165 byte in 

beslag en elk teken van een DIN-programma of DINmacro 

1 by t e. 


3.11 Programmabeheer

3.11 Programmabeheer 

Functies van het programmabeheer 

U kiest eerst het gewenste programma en roept vervolgens de functie 

op. Het gekozen programma wordt in het veld “Programmanummer” 

aangegeven. 

„ Sorteren van de programmalijst 

De programma's van een programmagroep worden in "alfabetische 

volgorde“ of op datum" gesorteerd. 

„ Programma selecteren 

U kiest het gewenste programma vanuit de programmalijst of voert 

het “programmanummer” in. 

„ Programmakeuze 

Wanneer u Programmakeuze kiest, schakelt het systeem terug 

naar het onderdeel van waaruit programmabeheer is opgeroepen. 

Het programma dat bij “Programmanummer” wordt aangegeven, is 

gekozen. 

„ Programma opnieuw maken 

U voert het "nieuwe programmanummer" in en kiest 

Programmakeuze. 

„ Programma kopiëren 

Het gekozen programma wordt gekopieerd. Geef de “kopie” een 

nieuw programmanummer. De andere “gegevens” van het 

programma en de programma-inhoud worden niet veranderd. 

„ Programma wissen 

Het gekozen programma wordt uit het systeem verwijderd. 

„ Programmabeschrijving wijzigen 

Met Tekst wijzigen roept u het alfanumerieke toetsenbord op om 

een programmabeschrijving in te voeren of te wijzigen. 

Als de cursor in het veld “Programmanummer” staat, kunt u het 

gewenste nummer invoeren. Wanneer u het programmanummer niet 

precies kent, voert u het “onvolledige” nummer in en schakelt u met 

“Enter” naar de programmalijst. De cursor bevindt zich dan op het 

eerste programmanummer dat overeenkomt met het door u 

ingevoerde nummer. 

Indien de cursor in de programmalijst staat, kunt u met de 

cursortoetsen het gewenste programma zoeken. Bij invoer van het 

eerste cijfer van het programmanummer springt de cursor naar 

hetvolgende programma dat met dit cijfer begint. 

Met “Enter” (of pijl omhoog/pijl omlaag) kunt u van 

“Programmanummer” omschakelen naar “Programmalijst”. In het 

omgekeerde geval gaat u met “Enter” van “Programmalijst” naar 

“Programmanummer” (of pijl naar rechts/pijl naar links). 

Wanneer u een programmanummer wijzigen wilt, maakt u 

een kopie met het nieuwe programmanummer en wist u 

het bestaande programma. 


3.12 DIN-conversie 

De omzetting van een cyclusprogramma in een DIN-programma met 

dezelfde functionaliteit wordt “DIN-conversie” genoemd. U kunt zo'n 

DIN-programma bijvoorbeeld optimaliseren, uitbreiden, etc. 

DIN-conversie 

Cyclprog --> DIN kiezen (hoofdmenu) 

Kies het te converteren programma. 

DIN Prog maken kiezen 

Het gemaakte DIN-programma bevat het programmanummer van het 

cyclusprogramma. 

Indien de MANUALplus tijdens de conversie fouten constateert, 

worden deze gemeld en wordt de conversie afgebroken. 


3.12 DIN-conversie

3.13 Inch-bedrijf 

3.13 Inch-bedrijf 

U kunt de MANUALplus volgens het “metrische” of 

“Britse” maatstelsel bedienen (inch-bedrijf zie 

afbeelding rechts). 

Eenheden in inch-bedrijf: 

„ coördinaten, lengtematen en 

verplaatsingsgegevens: inc h 

„ Aanzet: inch/omw. resp. inch/min 

„ Snijsnelheid: ft/min (feet/min) 

De keuze metrisch/inches wordt ook gemaakt voor de 

weergave en invoer van gegevens bij 

gereedschapsbeheer en parameters. 

Nauwkeurigheid voor weergave en invoer: zie tabel 

recht s 

De instelling metrisch/inch vindt plaats bij “Actuele 

parameters - NC-schakelaar - Instellingen”. Met een 

gewijzigde instelling, metrisch of in inches, wordt pas 

bij een nieuwe start van de besturing rekening 

gehouden. 

Cyclusprogramma’s 

Cyclusprogramma's worden volgens het metrische 

maatstelsel opgeslagen, ongeacht of ze volgens het 

metrische of Britse maatstelsel zijn gemaakt. Als u 

een cyclusprogramma in inch-bedrijf laadt, rekent de 

MANUALplus de cyclusparameters om. De 

cyclusparameters worden dan “in inch” 

weergegeven en ingevoerd. 

„ DIN-programma’s die in de metrische 

werkstand zijn aangemaakt, mogen 

uitsluitend in deze werkstand worden 

uitgevoerd. Hetzelfde geldt voor inchbedrijf. 

De MANUALplus controleert 

tijdens de uitvoering van een DINprogramma 

nietof het programma in de 

inch- of metrische werkstand is 

gemaakt. 

„ Of resp. hoe het oplossend vermogen 

van het handwiel in het Britse 

maatstelsel kan worden omgezet, staat 

vermeld in uw machinehandboek. 

Aantal plaatsen achter de komma metrisch inch 

bij coördinaten- en 

verplaatsingsgegevens: 

3 4 

bij correctiewaarden: 3 5 


Cyclusprogrammering 

4 


4.1 Met cycli werken 


Voordat u met cycli gaat werken, moet u het werkstuknulpunt 

instellen en controleren of het gebruikte gereedschap is beschreven. 

De machinegegevens (gereedschap, aanzet, spiltoerental) worden 

samen met de overige cyclusparameters in de werkstand "Teach-in" 

ingevoerd. Tijdens handbediening worden de machinegegevens vóór 

de cyclusoproep ingesteld. 

De afzonderlijke cycli definieert u als volgt: 

„ Plaats de gereedschapspunt met het handwiel of de jog-toetsen op 

het startpunt van de cyclus (alleen in handbediening) 

„ Cyclus kiezen en programmeren 

„ Grafische test van het cyclusverloop 

„ Uitvoering van de cyclus 

„ Cyclus opslaan (alleen tijdens "Teach-in") 

Cyclusstartpunt 

Bij handbediening start de cyclus bij de “actuele 

gereedschapspositie”. 

In de werkstand "Teach-in" geeft u het “startpunt” als parameter in. De 

MANUALplus nadert dit punt vóórdat de cyclus wordt uitgevoerd 

“via de kortst mogelijk weg” (diagonaal) met ijlgang. 


Wanneer het gereedschap het volgende startpunt niet 

zonder botsing kan bereiken, moet u met behulp van de 

cyclus “Positioneren in ijlgang” een tussenliggende 

positie instellen. 

Cyclusovergangen 

Nabewerkingscycli stoppen in de uitgebreide werkstand bij “Eindpunt 

contour”. Dit biedt u de mogelijkheid meerdere nabewerkingscycli te 

koppelen, om zo een aaneengesloten contourgedeelte te kunnen 

nabewerken. 

De MANUALplus kent echter alleen het contourgedeelte van de 

cyclus die op dat moment in bewerking is. Wanneer dit 

contourgedeelte is nabewerkt, wordt het gereedschap voor de 

bewerking van het volgende horizontale contourelement 

gepositioneerd. Als het volgende element geen horizontaal element 

is, wordt het gereedschap op “beginpunt contour” geplaatst, voordat 

het ingevoerde contourgedeelte kan worden nabewerkt. De 

positioneerbewegingen worden met aanzetsnelheid uitgevoerd. 

80 4 Cyclusprogrammering

Helpschermen 

De functie en parameters van de cycli worden in helpschermen 

verklaard. Deze tonen meestal een bewerking aan de buitenzijde. Met 

de “ringtoets” kunt u omschakelen naar het helpscherm voor 

bewerking aan de binnenzijde. 

8 Met de “ringtoets” kunt u omschakelen tussen 

helpschermen voor bewerking aan de buiten- en 

binnenzijde. 

Weergave in de helpschermen: 

„ stippellijn: ijlgangbaa n 

„ ononderbroken lijn: aanzetbaa n 

„ Maatlijn met maatpijl aan één zijde: “gerichte maat” – het voorteken 

bepaalt de richting 

„ Maatlijn met maatpijl aan beide zijden: “absolute maat” – het 

voorteken heeft geen betekenis 

DIN-macro’s 

U kunt DIN-macro's in cyclusprogramma's integreren. De DINmacro's 

mogen geen nulpuntverschuivingen bevatten. 

Grafische test (simulatie) 

Voordat u een cyclus uitvoert, controleert u grafisch de contourdetails 

en het verloop van de bewerking (zie “Grafische simulatie” op 


Cyclustoetsen 


Cyclusprogrammering: bij DIN-macro’s wordt de 

nulpuntverschuiving aan het cycluseinde gereset. Gebruik 

daarom geen DIN-macro's met nulpuntverschuivingen 

voor de cyclusprogrammering. 

Een geprogrammeerde cyclus wordt bij het selecteren van 

Cyclusstart uitgevoerd. Met Cyclusstop wordt een lopende cyclus 

onderbroken. Bij het draadsnijden wordt de lopende snijgang eerst 

volledig afgemaakt, voordat de cyclus wordt gestopt. 

Tijdens een cyclusonderbreking kunt u: 

„ de cyclusbewerking hervatten met “Cyclusstart”. De bewerking 

begint daarbij altijd op de plaats waar de cyclus werd onderbroken, 

zelfs wanneer u de assen tussentijds heeft verplaatst. 

„ de assen met de jog-toetsen of met de handwielen verplaatsen. 

„ de bewerking met de softkey Afbreken beëindigen. 


4.1 Met cycli werken


Schakelfuncties (M-functies) 

Het hangt van uw machine af, of schakelfuncties automatisch of 

handmatig moeten worden uitgevoerd. De MANUALplus genereert 

de schakelfuncties die voor de uitvoering van een cyclus noodzakelijk 

zijn. 

De spilrotatierichting wordt vooraf ingesteld in de 

gereedschapsparameters. De cycli genereren aan de hand van de 

gereedschapsparameter spilschakelfuncties (M3 of M4). 

Raadpleeg het machinehandboek voor informatie over 

schakelfuncties die automatisch kunnen worden 

uitgevoerd. 

Commentaren 

U kunt een bestaande cyclus van commentaar voorzien. Het 

commentaar wordt onder de cyclus in “[...]” geplaatst. 

Commentaar toevoegen of wijzigen 

Cyclus maken/kiezen 

Tekst wijzigen kiezen 

Met het alfanumerieke toetsenbord op het beeldscherm het 

commentaar invoeren 

Commentaar overnemen 


Cyclusmenu 

Het hoofdmenu toont de cyclusgroepen. Nadat u een 

groep heeft geselecteerd, verschijnen de 

menutoetsen van de cycli. 

Voor gecompliceerde contouren kunt u gebruikmaken 

van ICP-cycli en voor technologisch moeilijke 

bewerkingenDIN-Macro’s (zie “ICP-contouren” op 

bladzijde 242 en “DIN-programmering” op 

bladzijde 278). De nummers van de ICP-contouren 

resp. DIN-macro's staan in het cyclusprogramma aan 

het regeleinde van de cyclus . 

Sommige cycli beschikken over optionele 

parameters. De bijbehorende contourelementen 

worden alleen vervaardigd als deze parameters zijn 

ingevoerd. De codeletters van optionele resp. vooraf 

ingestelde parameters zijn grijs weergegeven. 

De volgende parameters worden alleen in "Teach-in" 

gebruikt: 

„ Startpunt X, Z 

„ Machinegegevens S, F en T 

Cyclusgroepen Menutoets 

Onbewerkt werkstuk 

Standaard of onbewerkte werkstuk ICP definiëren 

Enkelvoudige sneden 

Positioneren in ijlgang, lineaire en cirkelvormige 

contouren, afkanting en afronding 

Afspaancycli langs-/kopdraaien 

Voorbewerkings- en nabewerkingscycli overlangs/ 

overdwars 

Steek- en steekdraaicycli 

Cycli voor insteken, contoursteken, draaduitloop en 

afsteken. 

Schroefdraad snijden 

Schroefdraadcycli, vrijdraaiing en schroefdraad 

nasnijden. 

Boren 

Boorcycli en bewerking van patronen voor eind- en 

mantelvlak 

Frezen 

Freescycli en bewerking van patronen voor eind- en 

mantelvlak 

DIN-macro 

Programma-onderdelen die met behulp van de DINtaal 

zijn geschreven, in het cyclusprogramma 

opnemen. 


4.1 Met cycli werken


Softkey’s in de cyclusprogrammering 

Afhankelijk van het type cyclus kunt u “varianten” van 

de cyclus met behulp van softkey's instellen. In de 

volgende tabel worden de softkey's toegelicht die 

tijdens de cyclusprogrammering worden gebruikt 

Softkey’s in de cyclusprogrammering 

ICP-editor oproepen 


Spilpositionering (M19) activeren 

„ Aan: gereedschap keert terug naar startpositie 

„ Uit: gereedschap blijft aan cycluseinde staan. 

Lineaire boorpatronen op eind- of mantelvlak 

Cirkelvormige boorpatronen op eind- of mantelvlak 

„ Aan: nasnijden van bestaande schroefdraad 

„ Uit: snijden van nieuwe schroefdraad 

De meest recente draadsnijgang herhalen 

“Gereedschapstabel” oproepen. U kunt het Tnummer 

uit de gereedschapstabel overnemen. 

Overname van de actuele positie X, Z. 

Overname van spiltoerental en aanzet uit de 


„ Aan: constant toerental (omw./min.) 

„ Uit: constante snijsnelheid (m/min) 

„ Aan: binnendraad 

„ Uit: buitendraad 

Overname van ingevoerde/gewijzigde waarden 

Lopende dialoog afbreken 


4.2 Cycli van onbewerkt werkstuk 

Cycli van het onbewerkte werkstuk 

beschrijven het onbewerkte werkstuk en 

de spantoestand. U hebt geen invloed op 

de verspaning. 

Deze informatie wordt tijdens de simulatie 

van de bewerking getoond. 

Onbewerkt werkstuk Symbool 

Onbewerkt werkstuk-staf/pijp 

Standaard onbewerkt werkstuk definiëren 

Contour onbewerkt werkstuk ICP 

Beschrijving van onbewerkt werkstuk met ICP 


4.2 Cycli van onbewerkt werkstuk

4.2 Cycli van onbewerkt werkstuk 

Onbewerkt werkstuk-staf/pijp 

Kies “Onbewerkt werkstuk definiëren” 

Kies “Onbewerkt werkstuk staf/pijp” 

De cyclus beschrijft het onbewerkte werkstuk en de spantoestand. 

Deze informatie wordt bij de simulatie verwerkt. 

Cyclusparameters 

8 X Buitendiameter 

8 Z Lengte – (inclusief dwarsovermaat en spanbereik) 

8 I Binnendiameter bij type onbewerkt werkstuk “pijp” 

8 K Rechterzijde (dwarsovermaat) 

8 B Spanbereik 

8 J Spanmethode 

„ 0: niet ingespannen 

„ 1: buiten opgespannen 

„ 2: binnen ingespannen 


ICP-contour onbewerkt werkstuk 

Kies “Onbewerkt werkstuk definiëren” 

Kies “ICP-contour onbewerkt werkstuk” 

De cyclus integreert het met ICP beschreven onbewerkte werkstuk 

en beschrijft de spantoestand. Deze informatie wordt bij de simulatie 

verwerkt. 


8 X Spandiameter 

8 Z Spanpositie in Z 

8 B Spanbereik 

8 J Spanmethode 




8 N ICP-contournummer 


4.2 Cycli van onbewerkt werkstuk

4.3 Enkelvoudige snedecycli 


Met enkelvoudige snedecycli 

positioneert u in ijlgang, voert u 

enkelvoudige lineaire of cirkelvormige 

sneden uit, maakt u afkantingen of 

afrondingen en voert u M-functies in. 

Enkelvoudige sneden Symbool 

IJlgang positionering 


Lineaire bewerking overlangs/overdwars 

enkelvoudige langs-/dwarssnede 

Lineaire bewerking onder een hoek 

enkelvoudige schuine snede 

Cirkelvormige bewerking 

enkelvoudige cirkelvormige snede (voor 

snijrichting zie menutoets) 

Afkanting maken 

Afronding maken 

M-functie oproepen 



Kies “Enkelvoudige sneden” 

Kies “Positioneren in ijlgang” 

Het gereedschap verplaatst zich van het startpunt naar het eindpunt in 

ijlgang. 


8 X, Z startpunt 

8 X2, Z2 eindpunt 

8 T gereedschapsnummer 


4.3 Enkelvoudige snedecycli





T-wissel benaderen inschakelen 

Het gereedschap verplaatst zich in ijlgang van de actuele positie naar 

de gereedschapswisselpositie (zie “Gereedschapswisselpositie 

instellen” op bladzijde 52). 


8 Q Volgorde – default: 0 

„ 0: diagonale verplaatsing 

„ 1: eerst in X-, dan in Z-richting 

„ 2: eerst in Z-, dan in X-richting 

„ 3: alleen in X-richting 

„ 4: alleen in Z-richting 

8 Gereedschapsnummer T: na bereiken van de 

gereedschapswisselpositie wordt er omgeschakeld naar “T” 


Lineaire bewerking overlangs 


Kies “Lineaire bewerking overlangs” 

Softkey met terugloop: 

Uit: Het gereedschap blijft aan het einde van de 

cyclus staan 

Aan: Het gereedschap keert terug naar het startpunt. 


Het gereedschap verplaatst zich van het startpunt met aanzetsnelheid 

naar “eindpunt contour” en blijft aan het einde van de cyclus staan. 

Contour lineair overlangs (“met terugloop”) 

Het gereedschap nadert, voert de snijgang overlangs uit en keert aan 

het einde van de cyclus terug naar het startpunt (afbeeldingen rechts). 



8 X1 beginpunt contour 

8 Z2 eindpunt contour 


8 S toerental/snijsnelheid 

8 F Aanzet per omwenteling 

Uitvoering van cyclus bij “met terugloop” 

1 beweegt van “X, Z” naar “beginpunt X1” 

2 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt Z2” 

3 zet vrij en keert asparallel terug naar het startpunt 




Lineaire bewerking overdwars 


Kies “Lineaire bewerking overdwars” 



cyclus staan 



Het gereedschap verplaatst zich van het startpunt met aanzetsnelheid 

naar “eindpunt contour” en blijft aan het einde van de cyclus staan. 

Contour lineair overdwars (“met terugloop”) 

Het gereedschap nadert, voert de snijgang overdwars uit en keert aan 

het einde van de cyclus terug naar het startpunt (afbeeldingen rechts). 



8 Z1 beginpunt contour (bij “met terugloop”) 

8 X2 eindpunt contour 



8 F aanzet per omwenteling 


1 beweegt van “X, Z” naar “beginpunt Z2” 

2 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt X2” 





Kies “Lineaire bewerking onder een hoek” 



cyclus staan 



De MANUALplus berekent de eindpositie en beweegt lineair met 

aanzetsnelheid van het startpunt naar de “eindpositie”. Het 

gereedschap blijft aan het einde van de cyclus staan. 

Contour lineair hoek ("met terugloop") 

De MANUALplus berekent de eindpositie. Vervolgens nadert het 

gereedschap, voert de snijgang lineair uit en keert aan het einde van 

de cyclus terug naar het startpunt (afbeeldingen rechts). Er wordt 

rekening gehouden met de snijkantradiuscorrectie. 



8 X1, Z1 beginpuntpunt contour(bij "met terugloop") 

8 X2, Z2 eindpunt contour 

8 A Starthoek – bereik: –180° < A < 180° 




Parametercombinaties voor het eindpunt: 

„ X2, Z2 

„ X2, A 

„ Z2, A 


1 berekent de eindpositie 

2 beweegt lineair van “X, Z” naar “beginpunt X1, Z1” 

3 beweegt met aanzetsnelheid naar de eindpositie 







Kies “Cirkelvormige bewerking” (rechtsom) 

Kies “Cirkelvormige bewerking” (linksom) 



cyclus staan 



Het gereedschap verplaatst zich in een cirkel van het startpunt met 

aanzetsnelheid naar “eindpunt contour” en blijft aan het einde van de 

cyclus staan. 

Contour rond (“met terugloop”) 

Het gereedschap nadert, voert de snijgang cirkelvormig uit en keert 

aan het einde van de cyclus terug naar het startpunt. Er wordt rekening 

gehouden met de snijkantradiuscorrectie (afbeeldingen rechts). 



8 X1, Z1 beginpuntpunt contour(bij "met terugloop") 


8 R Radius afronding 



8 F Aanzet per omwenteling 


1 beweegt asparallel van “X, Z” naar “beginpunt X1, Z1”. 

2 beweegt met aanzetsnelheid in een cirkel naar “eindpunt X2, Z2” 



Afkanting 


Kies “Afkanting” 



cyclus staan 


Afkanting 

De cyclus maakt een afkanting ten opzichte van de contourhoek. Het 


Contour afkanting (“met terugloop”) 

Het gereedschap nadert, maakt de ten opzichte van de contourhoek 

gedimensioneerde afkanting en keert aan het einde van de cyclus 

terug naar het startpunt. Er wordt rekening gehouden met de 

snijkantradiuscorrectie (afbeeldingen rechts). 



8 X1, Z1 hoekpunt contour 

8 A starthoek: Hoek van de afkanting: 0°< A < 90° 

8 I, K Afkantingsbreedte (in X, Z) 

8 J Elementpositie (zie helpscherm) – default: 1 

„ Positie ten opzichte van “X1, Z1” 

„ Het voorteken bepaalt de verspaningsrichting 

8 T Gereedschapsnummer 



Parametercombinaties voor de afkanting: 

„ I (afkanting 45°) 

„ K (afkanting 45°) 

„ I, K 

„ I, A 

„ K, A 


1 berekent het “begin- en eindpunt van de afkanting” 

2 beweegt asparallel van “X, Z” naar “beginpunt afkanting” 

3 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt afkanting” 





Afronding 


Kies “Afronding” 



cyclus staan 


Afronding 

De cyclus maakt een afronding ten opzichte van de contourhoek. Het 


Contour afronding (“met terugloop”) 

Het gereedschap nadert, maakt de ten opzichte van de contourhoek 

gedimensioneerde afronding en keert aan het einde van de cyclus 

terug naar het startpunt. Er wordt rekening gehouden met de 

snijkantradiuscorrectie (afbeeldingen rechts). 




8 R afronding Afrondingsradius 

8 I, K afkantingsbreedte (in X, Z) 

8 J elementpositie (zie helpscherm) – default: 1 

„ Positie ten opzichte van “X1, Z1” 

„ Het voorteken bepaalt de verspaningsrichting 





1 berekent het “begin- en eindpunt van de afronding” 

2 beweegt asparallel van “X, Z” naar “beginpunt afronding” 

3 beweegt met aanzetsnelheid in een cirkel naar “eindpunt 

afronding” 



M-Functie 

Machinecommando’s (M-functies) worden pas uitgevoerd nadat 

“Cyclusstart” is gekozen. De betekenis van de M-functie is te vinden 

in het machinehandboek (zie “M-functies” op bladzijde 409). 

M-Functie 


Kies “M-functie” 

M-functienummer invoeren 

Invoer afsluiten 

Kies “Cyclusstart” 

Spilstop M19 (spilpositionering) 

Stilzethoek instellen 



M19 inschakelen 

Invoer afsluiten 

Kies “Cyclusstart” 



4.4 Verspaningscycli 


Met de verspaningscycli kunnen 

eenvoudige contouren in de “normale 

werkstand” en ingewikkelde contouren 

in de “uitgebreide werkstand” worden 

voor- en nabewerkt. 

Met de ICP-verspaningscycli worden 

met “ICP” beschreven contouren 

bewerkt “ICP-contouren bewerken” op 

bladzijde 243. 

„ Snede-opdeling: De MANUALplus 

berekent een aanzet, de

Gereedschapspositie 

U moet rekening houden met de gereedschapspositie (startpunt X, Z), 

voordat u een cyclus van de uitgebreide verspaningscycli gaat 

uitvoeren. De regels zijn van toepassing op alle verspanings- en 

aanzetrichtingen en op voor- en nabewerking (zie voorbeelden voor 

cycli overlangs – afbeeldingen rechts). 

„ Het startpunt mag zich niet in het gearceerde gedeelte bevinden. 

„ Het verspaningsgedeelte begint bij “startpunt X, Z”, wanneer het 

gereedschap zich “voor” het contourgedeelte bevindt. Als dit niet 

het geval is, wordt alleen het gedefinieerde contourgedeelte 

verspaand. 

„ Als bij een bewerking aan de binnenzijde het “startpunt X, Z” boven 

de hartlijn ligt, wordt alleen het gedefinieerde contourgedeelte 

verspaand. 

(A = beginpunt contour X1, Z1; E = eindpunt contour X2, Z2) 

Contourvormen 

Contourelementen bij verspaningscycli 

Normale werkstand 

rechthoekig gedeelte verspanen 

Uitgebreide werkstand 

afkanting aan het begin van de contour 


afkanting aan het einde van de contour 


afkantingen aan het begin en einde van de 

contour met een hoek > 45° 


Een afkanting (door invoer van “beginpunt 

contour”, “eindpunt contour” en 

“starthoek” en “starthoek” ) 


4.4 Verspaningscycli


Contourelementen bij verspaningscycli 


Afronding 


Afkanting (of afronding) aan het einde van de 

contour 


verspanen bij neergaande contour 




afronding van de bodem van de contour (in 

beide hoeken) 


Afkanting (of afronding) aan het begin van de 

contour 



contour 


Verspanen overlangs/overdwars 

Kies “Verspaningscycli overlangs/overdwars” 

Kies “Verspanen overlangs” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Verspanen overdwars” (afbeeldingen op 

volgende bladzijde) 

Met de cyclus “Verspanen overlangs” wordt de rechthoek verspaand 

die wordt beschreven door “X, Z” en “X1, Z2”. 

Met de cyclus “Verspanen overdwars” wordt de rechthoek verspaand 

die wordt beschreven door “X, Z” en “X2, Z1”. 



8 X1 beginpunt contour (Verspanen overlangs) 

8 Z2 eindpunt contour (Verspanen overlangs) 

8 Z1 beginpunt contour (Verspanen overdwars) 

8 X2 eindpunt contour (Verspanen overdwars) 

8 P aanzetdiepte: maximale aanzetdiepte 

„ P>0: verspaant langs de contour 

„ P


Uitvoeren van cyclus 

1 berekent de snede-opdeling (aanzet) 

2 zet vanaf “X, Z” aan voor de eerste snede 


4 afhankelijk van het voorteken “aanzetdiepte P”: 


„ P

Verspanen overlangs/overdwars – uitgebreid 





Uitgebreid inschakelen 

Met de cyclus “Verspanen overlangs” wordt het gedeelte verspaand 

dat wordt beschreven door “X, Z” en “X1/Z2” , rekening houdend met 

de overmaten. 

Met de cyclus “Verspanen overdwars” wordt het gedeelte verspaand 

dat wordt beschreven door “X, Z” en “Z1/X2” , rekening houdend met 

de overmaten. 



8 X1, Z1 beginpunt contour 




„ P


Met de volgende optionele parameters definieert u: 

„ A: afkanting aan het begin van de contour 

„ W: afkanting aan het einde van de contour 

„ R: afronding 

„ B: afkanting/afronding aan het einde van de contour 

„ B1: afkanting/afronding aan het begin van de contour 




3 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt Z2” resp. “eindpunt 

X2” of naar een optioneel contourelement 

4 afhankelijk van het voorteken “P”: 


„ P

Verspanen nabewerken overlangs/overdwars 





Nabewerken inschakelen 

De cyclus “Nabewerken overlangs” bewerkt het contourgedeelte van 

“X1” tot “Z2”. 

De cyclus “Nabewerken overdwars” bewerkt het contourgedeelte 

van “Z1” tot “X2”. 

Het gereedschap keert aan het einde van de cyclus terug naar het 

startpunt. 



8 X1 beginpunt contour (nabewerken overlangs) 

8 Z2 eindpunt contour (nabewerken overlangs) 

8 Z1 beginpunt contour (nabewerken overdwars) 

8 X2 eindpunt contour (nabewerken overdwars) 




Uitvoering van cyclus bij “nabewerken overlangs” 

1 beweegt overdwars van “X, Z” naar “beginpunt X1” 

2 bewerkt eerst overlangs en daarna overdwars na 

3 keert overlangs terug naar het startpunt 




Uitvoering van cyclus bij “nabewerken overdwars” 

1 beweegt overdwars van “X, Z” naar “beginpunt Z1” 

2 bewerkt eerst overdwars en daarna overlangs na 

3 keert overdwars terug naar het startpunt 


Verspanen nabewerken overlangs/overdwars – 

uitgebreid 







De cyclus bewerkt het contourgedeelte na van “X1, Z1” tot “X2, Z2”. 

Het gereedschap blijft aan het einde van de cyclus staan. 





8 A starthoek: bereik: 0°



1 beweegt overdwars van “X, Z” naar “X1, Z1” 

2 bewerkt het contourgedeelte van “X1, Z1” tot “X2, Z2” en houdt 

daarbij rekening met de optionele contourelementen 


Verspanen met insteken overlangs/overdwars 


Kies “Insteken overlangs” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Insteken overdwars” (afbeeldingen op 


De cyclus bewerkt het gedeelte voor dat wordt beschreven door “X1, 

Z1”, “X2, Z2” en “insteekhoek A”. 



„ Hoe steiler het gereedschap insteekt, des te meer wordt 

de aanzet gereduceerd (max. 50%). 

„ Let op de maatvoering van vlakgereedschap (zie 

“Vlakdraaigereedschap” op bladzijde 419). 

Let op: Botsingsgevaar ! 

Als de instelhoek en de gereedschapspunthoek van het 

gereedschap niet zijn ingesteld, steekt het gereedschap 

met de insteekhoek in. Als ze wel zijn ingesteld, steekt het 

gereedschap met de maximaal mogelijke insteekhoek in. 

Het restmateriaal blijft staan. 





„ P




2 zet vanaf “X, Z” asparallel aan voor de eerste snede 

3 steekt met gereduceerde aanzet met “insteekhoek A” in 

4 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt Z2” resp. “eindpunt 

X2” of naar de afkanting die is gedefinieerd met “W” 



„ P

Insteken overlangs/overdwars – uitgebreid 






De cyclus bewerkt het gedeelte voor dat wordt beschreven door “X1, 

Z1”, “X2, Z2” en “insteekhoek A” en houdt daarbij rekening met de 

overmaten. 






Als de instelhoek en de gereedschapspunthoek van het 

gereedschap niet zijn ingesteld, steekt het gereedschap 

met de insteekhoek in. Als ze wel zijn ingesteld, steekt het 












„ P

Insteken nabewerken overlangs/overdwars 







Het gereedschap keert aan het einde van de cyclus terug naar 

“startpunt X, Z”. 








Als de instelhoek en de punthoek van het gereedschap 

niet zijn ingesteld, steekt het gereedschap met de 

insteekhoek in. Als ze wel zijn ingesteld, steekt het 





8 A insteekhoek (default: 0°): bereik: 0°



1 beweegt overdwars van “X, Z” naar “beginpunt X1, Z1” 

2 bewerkt het gedefinieerde contourgedeelte na 

3 keert asparallel terug naar het startpunt 


Insteken nabewerken overlangs/overdwars – 

uitgebreid 








Het gereedschap blijft aan het einde van de cyclus staan. 


















8 A insteekhoek (default: 0°): bereik: 0°

Parallel aan contour (ICP-contour) overlangs/ 

overdwars 


“Parallel aan contour (ICP-contour) overlangs” 

(afbeeldingen rechts) 

Kies “Parallel aan contour (ICP-contour) overdwars” 

(afbeeldingen op volgende bladzijde) 

De cyclus voert de voorbewerking parallel aan de contour uit 

afhankelijk van parameter „J“: 

„ J=0: het gedeelte dat wordt beschreven door “X, Z” en de ICPcontour 

en houdt daarbij rekening met de overmaten. 

„ J>0: het gedeelte dat wordt beschreven door de ICP-contour (met 

overmaten) en de "overmaat van onbewerkt werkstuk J". 


„ Als de instelhoek en de punthoek van het gereedschap 



gereedschap met de maximaal mogelijke instelhoek in. 


„ Bij overmaat van onbewerkt werkstuk J>0: Gebruik 

als “aanzetdiepte P” de kleinere aanzet, als op grond van 

de snijkantgeometrie de maximale aanzet in langsen 

dwarsrichting verschillend zijn. 






8 P aanzetdiepte – de aanzetdiepte wordt afhankelijk van "J" 

verwerkt. 

„ J=0: P is de maximale aanzetdiepte. De cyclus reduceert de 

diepte-instelling, als de geprogrammeerde aanzetdiepte op grond 

van de snijkantgeometrie in dwars- of langsrichting niet mogelijk 

is . 

„ J>0: P is de aanzetdiepte. Deze aanzetdiepte wordt in langsen 

dwarsrichting toegepast. 

8 I, K overmaat X, Z 


8 Overmaat van onbewerkt werkstuk J – de cyclus verspaant 

„ J=0: vanaf gereedschapspositie 

„ J>0: het door de overmaat van het onbewerkte werkstuk 

beschreven gedeelte 





1 berekent de snede-opdeling (aanzet), waarbij rekening wordt 

gehouden met parameter "J" 

„ J=0: Er wordt rekening gehouden met de snijkantgeometrie. 

Daardoor kunnen in langsen dwarsrichting verschillende 

aanzetten ontstaan. 

„ J>0: In langsen dwarsrichting wordt dezelfde aanzet toegepast. 


3 verspaant in overeenstemming met de berekende snede-opdeling 

4 keert terug en zet opnieuw aan voor de volgende snede 

5 herhaalt 3...4, totdat het gedefinieerde gedeelte is verspaand 


De cyclusparameter overmaat van onbewerkt werkstuk J 

is vanaf NC-softwareversies 507 807-16 resp. 526 488-08 

beschikbaar. Bij de voorgaande softwareversies verspaant 

de cyclus vanaf de gereedschapspositie. 


Parallel aan (ICP-)contour nabewerken 

overlangs/overdwars 


“Parallel aan (ICP-)contour overlangs” (afbeeldingen 

rechts) 

Kies “Parallel aan (ICP-)contour overdwars” 



De cyclus bewerkt het contourgedeelte na dat in de ICP-contour is 

beschreven. Het gereedschap blijft aan het einde van de cyclus staan. 

















1 beweegt asparallel van “X, Z” naar “startpunt contour” 



ICP-verspanen overlangs/overdwars 


“ICP-verspanen overlangs” (afbeeldingen rechts) 

Kies “ICP-verspanen overdwars” (afbeeldingen op 


De cyclus bewerkt het gedeelte voor dat wordt beschreven door “X, 

Z” en de ICP-contour en houdt daarbij rekening met de overmaten. 











„ P





3 steekt bij neergaande contouren met gereduceerde aanzet in 

4 verspaant in overeenstemming met de berekende snede-opdeling 



„ P

ICP-afwerken overlangs of overdwars 


“ICP-verspanen overlangs” (afbeeldingen 

rechtsboven en midden) 

Kies “ICP-verspanen overdwars” (afbeelding 

“Bewerking aan buitenzijde” rechtsonder) 



beschreven. Het gereedschap blijft aan het einde van de cyclus staan. 


















1 beweegt asparallel van “X, Z” naar “startpunt contour” 



Voorbeelden van verspaningscycli 

Voor- en nabewerken van een buitencontour 

Het gemarkeerde gedeelte van “AP” (beginpunt 

contour) tot “EP” (eindpunt contour) wordt met 

“Verspanen overlangs uitgebreid” voorbewerkt, 

waarbij rekening wordt gehouden met de overmaten 

(afbeelding rechtsboven). Bij de volgende stap wordt 

dit contourgedeelte met “Verspanen overlangs 

uitgebreid” nabewerkt (afbeelding rechtsonder). 

Met de “uitgebreide werkstand” worden zowel de 

afronding als de afkanting aan het einde van de 

contour gemaakt. 

De parameters “beginpunt contour X1, Z1” en 

“eindpunt contour X2, Z2” zijn bepalend voor de 

verspanings- en aanzetrichting - hier bewerking aan 

buitenzijde en aanzet “in richting –X”. 

Gereedschapsgegevens 

„ Draaigereedschap (voor bewerking aan de 

buitenzijde) 

„ WO = 1 – gereedschapsoriëntatie 

„ A = 93° – instelhoek 

„ B = 55° – gereedschapspunthoek 




Voor- en nabewerken van een buitencontour 


contour) tot “EP” (eindpunt contour) wordt met 

“Verspanen overlangs uitgebreid” voorbewerkt, 

waarbij rekening wordt gehouden met de overmaten 

(afbeelding rechtsboven). Bij de volgende stap wordt 

dit contourgedeelte met “Verspanen overlangs 

uitgebreid” nabewerkt (afbeelding rechtsonder). 

Met de “uitgebreide werkstand” wordt zowel de 

afronding als de afkanting aan het einde van de 

contour gemaakt. 



verspanings- en aanzetrichting - hier bewerking aan de 

binnenzijde en aanzet “in richting –X”. 



binnenzijde) 





Voorbewerken (kamerfrezen) met gebruikmaking 

van de cyclus met insteken 

Het toegepaste gereedschap kan niet onder een hoek 

van 15° insteken. Daarom wordt het te verspanen 

gedeelte in twee stappen bewerkt. 

1. stap: 


contour) tot “EP” (eindpunt contour) wordt met de 

cyclus “Insteken overlangs uitgebreid” voorbewerkt, 

waarbij rekening wordt gehouden met de overmaten. 

De “starthoek A” wordt, zoals in de tekening 

aangegeven, vooraf ingesteld op 15°. De 

MANUALplus berekent op grond van de 

gereedschapsparameters de maximaal mogelijke 

insteekhoek. Het “restmateriaal” blijft staan en wordt 

bij de 2e stap verspaand. 

De “uitgebreide werkstand” wordt gebruikt om de 

afrondingen in de bodem van de contour te maken. 

Let op de parameters “beginpunt contour X1, Z1” en 

“eindpunt contour X2, Z2”. Deze parameters zijn 

namelijk bepalend voor de verspanings- en 

aanzetrichting: in dit geval de bewerking aan de 

buitenzijde en de aanzet “in richting X”. 



buitenzijde) 







2. stap: 

Het “restmateriaal” (gemarkeerd gedeelte in de 

afbeelding linksboven) wordt met de cyclus “Insteken 

overlangs - uitgebreid” voorbewerkt. Voordat met 

deze stap wordt begonnen, moet het gereedschap 

worden gewisseld. 

De “uitgebreide werkstand” wordt gebruikt om de 

afrondingen in de bodem van de contour te maken. 



verspanings- en aanzetrichting - hier bewerking aan 

buitenzijde en aanzet “in richting –X”. 

De parameter “beginpunt contour Z1” is bij de 

simulatie van de 1e stap bepaald. 



buitenzijde) 





4.5 Steekcycli 

Tot de groep steekcycli behoren 

insteek-, steekdraai-, vrijdraai- en 

afsteekcycli. Eenvoudige contouren 

bewerkt u in de “normale werkstand” 

en ingewikkelde contouren in de 

“uitgebreide werkstand”. Met de ICPsteekcycli 

worden willekeurige, met 

“ICP” beschreven contouren bewerkt 

(zie “ICP-contouren” op bladzijde 242). 

„ Snede-opdeling: de MANUALplus 

berekent een gelijkmatige aanzet, die 


Contourvormen 

Contourelementen bij insteekcycli 


rechthoekig gedeelte verspanen 


afkanting aan het begin van de contour 




afronding in beide hoeken van de bodem van 

de contour 


Afkanting (of afronding) aan het begin van de 

contour 



contour 


Insteken radiaal/axiaal 

Kies “Steekcycli” 

Kies “Insteken radiaal” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Insteken axiaal” (afbeeldingen op volgende 

bladzijde) 

De cyclus maakt het in “Q” vastgelegde aantal insteken. De 

parameters “X/Z X2/Z2” bepalen de eerste insteek (positie, 

insteekdiepte en -breedte). 




8 P steekbreedte: aanzetten



1 berekent de insteekposities en de steekopdeling 

2 zet vanaf het startpunt resp. vanaf de insteek asparallel aan voor 

de volgende insteek 

3 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt X2” resp. “eindpunt 

Z2” 

4 blijft gedurende tijd “E” op deze positie 

5 keert terug en zet opnieuw aan 

6 herhaalt 3...5, totdat de insteek is gemaakt 

7 herhaalt 2...6, totdat alle insteken zijn gemaakt 



Insteken radiaal/axiaal – uitgebreid 




bladzijde) 



parameters “X1/Z1 X2/Z2” bepalen de eerste insteek (positie, 






8 P steekbreedte: aanzetten





„ R: afronding (in beide hoeken van de bodem van de contour) 


„ B2: afkanting/afronding aan het einde van de contour 


1 berekent de insteekposities en de snede-opdeling 



3 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt X2” resp. "eindpunt 

Z2" of naar een optioneel contourelement 

4 blijft gedurende twee omwentelingen op deze positie 

5 keert terug en zet opnieuw aan 





Insteken radiaal/axiaal nabewerken 




bladzijde) 


De cyclus bewerkt het in “Q” vastgelegde aantal insteken na. De 






8 DX, DZ afstand tot de volgende insteek ten opzichte van de 

voorgaande insteek 

8 Q aantal insteekcycli – default: 1 





4.5 Steekcycli



1 berekent de insteekposities 



3 bewerkt de eerste zijkant en de bodem van de contour na tot vlak 

voor het “eindpunt van insteek” 

4 zet asparallel aan voor de tweede zijkant 

5 bewerkt de tweede zijkant en de rest van de bodem na 




Insteken radiaal/axiaal nabewerken – uitgebreid 




bladzijde) 






















3 bewerkt de eerste zijkant (rekening houdend met optionele 

contourelementen) en de bodem van de contour na tot vlak voor 

“eindpunt van insteek” 

4 zet asparallel aan voor de tweede zijkant 

5 bewerkt de tweede zijkant (rekening houdend met optionele 

contourelementen) en de rest van de bodem van de contour na 

6 herhaalt 2...5, totdat alle insteken zijn nabewerkt 



ICP-insteekcycli 


“Insteken radiaal ICP” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Insteken axiaal ICP” (afbeeldingen op volgende 

bladzijde) 

De cyclus maakt het in “Q” vastgelegde aantal insteken met de ICPinsteekcontour. 

De parameters “X, Z” bepalen de positie van de 

eerste insteek 



8 Steekbreedte P: aanzetten



1 berekent de insteekposities en de snede-opdeling 



3 verspaant in overeenstemming met de gedefinieerde contour 

4 keert terug en zet opnieuw aan voor de volgende snede 





ICP-insteken radiaal/axiaal nabewerken 


“Insteken radiaal ICP” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Insteken axiaal ICP” (afbeeldingen op volgende 

bladzijde) 


De cyclus bewerkt het in “Q” vastgelegde aantal insteken met de ICPinsteekcontour 

na. De parameters “X, Z” bepalen de positie van de 

eerste insteek 

Het gereedschap keert aan het einde van de cyclus terug naar het 

startpunt. 





8 DX, DZ afstand tot de volgende insteek ten opzichte van de 

voorgaande insteek 

8 Q aantal insteekcycli – default: 1 





4.5 Steekcycli






3 bewerkt de insteek na 




Steekdraaien 

De steekdraaicycli verspanen door afwisselende insteek- en 

voorbewerkingsbewegingen. Hierdoor vindt de verspaning met zo 

weinig mogelijk vrijzet- en aanzetbewegingen plaats. 

Met onderstaande parameters kunt u de eigenschappen van de 

steekdraaibewerking beïnvloeden: 

„ Insteekaanzet O: aanzet voor de insteekbewegin g 

„ Draaibewerking in één/twee richtingen U: u kunt de draaibewerking 

in één of twee richtingen uitvoeren. Bij radiale steekdraaicycli vindt 

de bewerking in één richting plaats, in de richting van de hoofdspil - 

bij axiale ICP-steekdraaicycli komt de bewerkingsrichting overeen 

met de richting van de contourdefinitie. 

„ Verspringingsbreedte B: vanaf de tweede aanzetbeweging wordt 

bij de overgang van de draai- naar de steekbewerking het te 

verspanen gedeelte gereduceerd met “verspringingsbreedte B”. Bij 

iedere volgende overgang van draai- naar steekbewerking aan deze 

flank vindt aanvullend op de verspringing tot dan toe een reductie 

met “B” plaats. De som van de “verspringing” wordt tot 80% van 

de effectieve snijkantbreedte begrensd (effectieve snijkantbreedte 

= snijkantbreedte 2*snijkantradius). De MANUALplus reduceert 

eventueel de geprogrammeerde verspringingsbreedte. Het 

overblijvende restmateriaal wordt aan het einde van het voorsteken 

met een steekslag verspaand. 

„ Draaidieptecorrectie RB: afhankelijk van het materiaal, de 

aanzetsnelheid, etc. “kantelt” de snijkant bij de draaibewerkin g. 

Deze aanzetfout wordt bij het nabewerken met 

“draaidieptecorrectie RB” gecorrigeerd. De draaidieptecorrectie 

wordt meestal empirisch bepaald. 

Voor de cycli is steekdraaigereedschap vereist. 


4.5 Steekcycli


Steekdraaien radiaal/axiaal 


Kies “Steekdraaien” 

Kies “Steekdraaien radiaal” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Steekdraaien axiaal” (afbeeldingen op volgende 

bladzijde) 

De cyclus verspaant de rechthoek die wordt beschreven door “X, Z” 

en “X2, Z2” (zie ook“Steekdraaien” op bladzijde 143). 





8 O insteekaanzet – default: actieve aanzet 

8 B verspringingsbreedte – default: 0 

8 U draaien in één richting – default: 0 

„ U=0: in twee richtingen 

„ U=1: in één richting (richting: zie helpscherm) 






1 berekent de snede-opdeling 


3 steekt in (steekbewerking) 

4 verspaant haaks op de steekrichting (draaibewerking) 

5 herhaalt 3...4, totdat “eindpunt Z2/X2” is bereikt 



4.5 Steekcycli


Steekdraaien radiaal/axiaal – uitgebreid 





bladzijde) 


De cyclus verspaant het gebied dat wordt beschreven door “X/Z1” en 

“X2, Z2” en houdt daarbij rekening met de overmaten (zie ook 

“Steekdraaien” op bladzijde 143). 




















6 steekt de afkanting/afronding aan het begin/einde van de contour, 

indien ingesteld 



4.5 Steekcycli


Steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken 





bladzijde) 


De cyclus bewerkt het contourgedeelte van “X, Z” tot “X2, Z2” (zie 

ook“Steekdraaien” op bladzijde 143). 



Met de “overmaten onbewerkt werkstuk I, K” definieert u 

het materiaal dat bij de nabewerkingscyclus wordt 

verspaand. Daarom moeten bij het steekdraaien/ 

nabewerken absoluut de overmaten worden opgegeven. 


8 I, K overmaat onbewerkt werkstuk X, Z 






1 zet vanaf “X, Z” aan 

2 bewerkt de eerste zijkant en vervolgens de bodem van de contour 

na tot vlak voor “eindpunt Z2/X2” 

3 beweegt asparallel 

„ radiaal: naar “X/Z2” 

„ axiaal: naar “Z/X2” 

4 bewerkt eerst de tweede zijkant en daarna de rest van de bodem 

na 



4.5 Steekcycli


Steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken – 

uitgebreid 





bladzijde) 



De cyclus bewerkt het contourgedeelte van “X1, Z1” tot “X2, Z2” na 

(zie ook“Steekdraaien” op bladzijde 143). 



















2 bewerkt de eerste zijkant na, rekening houdend met de optionele 

contourelementen, vervolgens de bodem van de contour tot vlak 

voor “eindpunt Z2/X2” 

3 zet asparallel aan voor het nabewerken van de tweede zijkant 

4 bewerkt de tweede zijkant (rekening houdend met optionele 

contourelementen) en daarna de rest van de bodem van de 

contour na 

5 bewerkt de afkanting/afronding aan het begin/einde van de 

contour na, indien ingesteld 


4.5 Steekcycli


ICP-steekdraaien radiaal/axiaal 



“Steekdraaien radiaal ICP” (afbeeldingen rechts) 

Kies “Steekdraaien axiaal ICP” (afbeeldingen op 


De cyclus verspaant en houdt daarbij rekening met de overmaten bij: 

„ dalende contouren: het gedeelte dat wordt beschreven door “X, Z” 

en de ICP-contour 

„ stijgende contouren: het gedeelte dat wordt beschreven door “X1, 

Z1” en de ICP-contour 

Zie ook “Steekdraaien” op bladzijde 143. 



Defineer bij 

„ dalende contouren: alleen het “startpunt X, Z” niet het 

“beginpunt contour X1, Z1” 

„ stijgende contouren: het “startpunt X, Z” en het 

“beginpunt contour X1, Z1” 

8 X1, Z1 Beginpunt onbewerkt werkstuk 



8 B verspringingsbreedte – default: 0 

8 U draaien in één richting – default: 0 

„ U=0: in twee richtingen 

„ U=1: in één richting (richting: zie helpscherm) 












5 herhaalt 3...4, totdat het gedefinieerde gedeelte is verspaand 



4.5 Steekcycli


ICP-steekdraaien radiaal/axiaal nabewerken 



“Steekdraaien radiaal ICP” (afbeeldingen 

rechtsboven en midden) 

Kies “Steekdraaien axiaal ICP” (afbeelding 

rechtsonder) 



beschreven (zie ook “Steekdraaien” op bladzijde 143). Het 

gereedschap keert aan het einde van de cyclus terug naar het 

startpunt. 



8 RB draaidieptecorrectie 

8 I, K overmaat onbewerkt werkstuk X, Z 











1 zet vanaf “X, Z” asparallel aan 

2 bewerkt de eerste zijkant en het contourgedeelte tot vlak voor 

“eindpunt X2/Z2” na 

3 zet asparallel aan voor het nabewerken van de tweede zijkant 

4 bewerkt eerst de tweede zijkant en daarna de rest van de bodem 

na 



4.5 Steekcycli


Draaduitloop vorm H 


Kies “Draaduitloop H” 

De contourvorm wordt bepaald door het geheel van parameters. Als u 

“draaduitloopradius R” niet opgeeft, wordt de afkanting tot de positie 

“hoekpunt contour Z1” uitgevoerd (gereedschapsradius = 

draaduitloopradius). 

Als u “insteekhoek W” niet opgeeft, wordt deze aan de hand van 

“draaduitlooplengte K” en “draaduitloopradius R” berekend. Het 

eindpunt van de draaduitloop valt dan samen met het “hoekpunt van 

de contour”. 

Het eindpunt van de draaduitloop wordt volgens “draaduitloop vorm 

H” aan de hand van de insteekhoek bepaald. 




8 K draaduitlooplengte 

8 R draaduitloopradius – default: geen cirkelvormig element 

8 W insteekhoek– default: W wordt berekent 





1 zet vanaf “X, Z” aan tot de veiligheidsafstand 

2 maakt de draaduitloop overeenkomstig de cyclusparameters 

3 keert diagonaal terug naar het startpunt 


Draaduitloop vorm K 


Kies “Draaduitloop vorm K” 

De gemaakte contourvorm wordt bepaald door het toegepaste 

gereedschap, omdat alleen een lineaire snede onder een hoek van 45° 

wordt uitgevoerd. 




8 I draaduitloopdiepte 





1 gaat met ijlgang onder een hoek van 45° naar “veiligheidsafstand” 

voor “hoekpunt contour X1, Z1” 

2 steekt met “draaduitloopdiepte I” in 

3 trekt het gereedschap op dezelfde wijze terug naar “startpunt X, 

Z” 


4.5 Steekcycli


Draaduitloop vorm U 


Kies “Draaduitloop vorm U” 

De cyclus maakt de draaduitloop “vorm U” en bewerkt eventueel het 

aangrenzende eindvlak na. De bewerking wordt in verschillende 

sneden uitgevoerd, als de draaduitloopbreedte groter is dan de 

steekbreedte van het gereedschap. Als de snijkantbreedte van het 

gereedschap niet is ingesteld, wordt “K” als snijkantbreedte 

genomen. Als alternatief wordt een afkanting/afronding gemaakt. 




8 X2 eindpunt eindvlak 

8 I draaduitloopdiameter 

8 K draaduitloopbreedte 

8 B afkanting/afronding 

„ B>0: afrondingsradius 

„ B

Afsteken 


Kies “Afsteken” 

De cyclus steekt het te draaien deel af. Er wordt eventueel een 

afkanting of afronding aan de buitendiameter gemaakt. 




8 XE binnendiameter (pijp) 

8 I diameter aanzetreductie 

8 B afkanting/afronding 


„ B


Voorbeelden van steekcycli 

Insteek buiten 

De bewerking wordt uitgevoerd met “Insteken radiaal 

- uitgebreid”, waarbij rekening wordt gehouden met 

de overmaten (zie afbeelding rechtsboven). Bij de 

volgende stap wordt dit contourgedeelte met 

“Insteken radiaal nabewerken - uitgebreid” 

nabewerkt (zie afbeelding rechtsonder). 

In de “uitgebreide werkstand” worden de 

afrondingen in de bodem van de contour en de 

afkantingen aan het begin en einde van de contour 

gemaakt. 





buitenzijde en de aanzet “in richting –Z”. 



buitenzijde) 


„ K = 4 - snijkantbreedte (4 mm) 


Insteek binnen 

De bewerking wordt uitgevoerd met “Insteken radiaal 

- uitgebreid”, waarbij rekening wordt gehouden met 

de overmaten (zie afbeelding rechtsboven). Bij de 

volgende stap wordt dit contourgedeelte met 

“Insteken radiaal nabewerken - uitgebreid” 

nabewerkt (zie afbeelding rechtsonder). 

Omdat “steekbreedte P” niet wordt ingevoerd, steekt 

de MANUALplus met 80% van de steekbreedte van 

het gereedschap. 

In de “uitgebreide werkstand” worden de afkantingen 

aan het begin/einde van de contour gemaakt. 





buitenzijde en de aanzet “in richting –Z”. 



binnenzijde) 


„ K = 2 - snijkantbreedte (2 mm) 


4.5 Steekcycli

4.6 Schroef- en draaduitloopcycli 

4.6 Schroef- en 

draaduitloopcycli 

Schroefdraad- en draaduitloopcycli 

maken enkel- en meervoudige conische 

en langsschroefdraad en draaduitlopen. 

Met handbediening kunt u: 

„ de "laatste snede" herhalen, om 

onnauwkeurigheden van het 

gereedschap te corrigeren. 

„ met “draad nasnijden”beschadigde 

schroefdraad repareren. 

„ Schroefdraad wordt met een constant 

toerental gemaakt. 

„ “Cyclusstop” werkt aan het einde van 

een draadsnijgang 

„ Aanzet- en spil-override zijn niet actief 

tijdens de uitvoering van de cyclus 

Schroefdraadpositie 

De MANUALplus bepaalt de schroefdraadrichting op 

basis van de parameters “startpositie Z” 

(handbediening “actuele gereedschapspositie”) en 

“eindpunt Z2”. Met de softkey kunt u invoeren of er 

buiten- of binnendraad moet worden gesneden. 

Draaduitlooppositie 

De MANUALplus bepaalt de draaduitlooppositie aan 

de hand van de parameters “startpunt X, Z” 

(handbediening: “actuele gereedschapspositie”) en 

“startpunt cilinder X1 /eindpunt eindvlak Z2” . 

De draaduitloop kan alleen in een haakse, 

asparallelle contourhoek op de langsas 


Schroef- en draaduitloopcycli Symbool 

Schroefcyclus 

enkel- of meervoudige langsdraad 

Conische draad 

enkel- of meervoudige conische draad 

API-draad 

enkel- of meervoudige API-draad (API: American 

Petroleum Institute) 

Draaduitloop DIN 76 

draaduitloop en draadaansnijding 

Draaduitloop DIN 509 E 

draaduitloop en cilinderaansnijding 

Draaduitloop DIN 509 F 

draaduitloop en cilinderaansnijding 


Aanzethoek (flankhoek) 

Bij sommige schroefdraadcycli kan de instelhoek worden opgegeven. 

In de afbeeldingen rechts wordt de werkwijze bij een instelhoek van - 

30° (afbeelding rechtsboven) resp. bij een instelhoek van 0° 

(afbeelding rechtsmidden) verklaard. 

Schroefdraaddiepte, snede-opdeling 

De schroefdraaddiepte wordt bij alle schroefdraadcycli 

geprogrammeerd. De MANUALplus reduceert de snijdiepte bij iedere 

snede (afbeelding midden rechts). 

Handwiel-override bij schroefdraadcycli 

Vanaf softwareversie 526 488-09 kunt u de actuele draadsnijgang door 

handwiel-override in X en Z beïnvloeden en zo het maken van 

schroefdraad optimaliseren. U kunt de handwiel-override met een 

schakelaar op het machinebedieningspaneel inschakelen. 

Voor de handwiel-override gelden de volgende beperkingen: 

„ X-richting (schroefdraaddiepte): Afhankelijk van de actuele 

snijdiepte, waarbij het starten eindpunt van de schroefdraad in X 

niet wordt overschreden. 

„ Z-richting: Maximaal 1 schroefdraadgang, waarbij het starten 

eindpunt van de schroefdraad in Z niet wordt overschreden. 

Schroefdraadaanloop/-uitloop 

De slede heeft voor de eigenlijke schroefdraad een bepaalde aanloop 

nodig om tot de geprogrammeerde aanzetsnelheid te kunnen 

versnellen en een uitloop aan het einde van de schroefdraad om de 

slede af te remmen. 

Berekening van de aanlooplengte: 

BA > 0,75 * (F*S)² / a + 0,15 

Berekening van de uitlooplengte: 

BA > 0,75 * (F*S)² / e + 0,15 

BA: minimale aanlooplengte 

BE: minimale uitlooplengte 

F: Spoed in mm/omw. 

S: Toerental in omwentelingen/seconde 

a: versnelling in mm/s² (zie “Configuratieparameters” op 

bladzijde 435 – 1105 “Versnelling regelbegin”) 

e: versnelling in mm/s² (zie “Configuratieparameters” op 

bladzijde 435 – 1105 “Versnelling regelbegin”) 

Een te korte schroefdraadaanloop of -uitloop kan ten koste van de 

kwaliteit gaan. De MANUALplus geeft in dit geval een waarschuwing. 


4.6 Schroef- en draaduitloopcycli


Laatste snede 

Na het uitvoeren van de cyclus biedt de MANUALplus de functie 

Laatste snede aan. Met behulp van deze functie kunt u de meest 

recente draadsnijgang herhalen met een bijgewerkte 

gereedschapscorrectie. 

Verloop van de functie “Laatste snede”: 

Uitgangssituatie: de schroefdraadcyclus is uitgevoerd: de 

schroefdraaddiepte komt niet overeen met de instellingen. 

8 Gereedschapscorrectie uitvoeren 

8 Laatste snede kiezen 

8 Cyclusstart activeren 

8 Schroefdraad controleren 

De gereedschapscorrectie en de “laatste snede” kunnen 

net zo vaak worden herhaald totdat de schroefdraad 

correct is. 


Schroefdraadcyclus (overlangs) 

Kies “Draadsnijden” 

Kies “Schroefdraadcyclus” 

Softkey binnendraad 

Aan: Binnendraad 

Uit: Buitendraad 

De cyclus snijdt een enkelvoudige buiten- of binnenschroefdraad met 

een flankhoek van 30°. De aanzet vindt alleen in “X-richting” plaats. 


8 X, Z startpunt schroefdraad 

8 Z2 eindpunt schroefdraad 

8 F1 spoed (= aanzet) 

8 U schroefdraaddiepte 

„ geen invoer: wordt berekend 

Buitendraad: U=0.6134*F1 

Binnendraad: U=–0.5413*F1 

8 I 1. Snijdiepte 

„ I


Schroefdraadcyclus (overlangs) – uitgebreid 







De cyclus maakt enkel- of meervoudige buiten- of binnendraad. De 

schroefdraad begint bij “startpunt X” en eindigt bij “eindpunt Z2” 

(zonder aan- en uitloop). 


8 X, Z startpunt Schroefdraad (zonder aanloop) 

8 Z2 eindpunt schroefdraad (zonder uitloop) 







„ I0: vergroot de spoed per omwenteling met E 

„ E



2 begint bij “Z” voor de eerste schroefdraadgang 


4 keert asparallel terug en zet opnieuw aan voor de volgende 

schroefdraadgang 

5 herhaalt 3...4 voor alle schroefdraadgangen 

6 zet voor de volgende snijgang aan en houdt daarbij rekening met 

de gereduceerde snijdiepte en “aanzethoek A” 

7 herhaalt 3...6, totdat het "aantal gangen D" en “diepte U” zijn 

bereikt 






Kies “Conische draad” 




De cyclus maakt enkel- of meervoudige conische buiten- of 

binnendraad. 



8 X1, Z1 startpunt Schroefdraad (zonder aanloop) 

8 X2 eindpunt schroefdraad (zonder uitloop) 

8 F1spoed (= Aanzet) 






„ I0: vergroot de spoed per omwenteling met E 

„ E

Parametercombinaties voor kegelhoek: 

„ X1/Z1, X2/Z2 

„ X1/Z1, Z2, W 

„ Z1, X2/Z2, W 



2 gaat naar “startpunt X1, Z1” 








bereikt 




API-draad 


Kies “API-draad” 




De cyclus maakt enkel- of meervoudige API-buiten- of binnendraad. 

De draaddiepte wordt bij de uitloop van de schroefdraad minder. 



8 X1, Z1 startpunt Schroefdraad (zonder aanloop) 

8 X2, Z2 eindpunt schroefdraad (zonder uitloop) 






8 I 1e snijdiepte 

„ I



2 gaat naar “startpunt schroefdraad X1, Z1” 

3 beweegt met aanzetsnelheid naar “eindpunt Z2”, rekening 

houdend met “uitloophoek WE” 







bereikt 




Schroefdraad nasnijden (overlangs) 



Nasnijden inschakelen 




De cyclus snijdt een enkelvoudige schroefdraad na. Omdat het 

werkstuk al is afgespannen, moet de MANUALplus de exacte positie 

van de schroefdraad bepalen. Hiertoe plaatst u de punt van het 

draadsnijgereedschap midden in een schroefdraadgang en neemt u 

deze posities over in de parameters “C” en “ZC”(Softkey Overname 

positie). De cyclus berekent op basis van deze waarden de spilhoek 

bij “startpunt Z”. 



8 C gemeten hoek 

8 ZC gemeten positie 

8 F1 spoed (= Aanzet) 






„ I


1 Plaats het draadsnijgereedschap midden in een schroefdraadgang 

2 Gereedschapspositie “ZC” en spilhoek “C” met Overname 

positie overnemen 

3 Het gereedschap handmatig uit de schroefdraadgang halen 

4 Positioneer het gereedschap op “startpunt X, Z” 

5 Start de cyclus met “Invoer gereed” en vervolgens “Cyclusstart” 




Schroefdraad nasnijden uitgebreid (overlangs) 








De cyclus snijdt enkel- of meervoudige buiten- of binnendraad na. 

Omdat het werkstuk al is afgespannen, moet de MANUALplus de 

exacte positie van de schroefdraad bepalen. Hiertoe plaatst u de punt 

van het draadsnijgereedschap midden in een schroefdraadgang en 

neemt u deze posities over in de parameters “C” en “ZC” (Softkey 

Overname positie). De cyclus berekent op basis van deze waarden 

de spilhoek bij “startpunt Z”. 


8 Z2 eindpunt schroefdraad (zonder uitloop) 









„ I






4 Positioneer het gereedschap op “startpunt X, Z” 





Conische draad nasnijden 


Kies “Conische draad” 





De cyclus snijdt een enkel- of meervoudige conische buiten- of 

binnendraad na. Omdat het werkstuk al is afgespannen, moet de 

MANUALplus de exacte positie van de schroefdraad bepalen. Hiertoe 

plaatst u de punt van het draadsnijgereedschap midden in een 

schroefdraadgang en neemt u deze posities over in de parameters 

“C” en “ZC” (Softkey Overname positie). De cyclus berekent op 

basis van deze waarden de spilhoek bij “startpunt Z”. 


8 X1, Z1 startpunt schroefdraad (zonder aanloop) 










„ I






4 Gereedschap voor het werkstuk positioneren 





API-schroefdraad nasnijden 


Kies “API-draad” 





De cyclus snijdt een enkel- of meervoudige API-buiten- of binnendraad 

na. Omdat het werkstuk al is afgespannen, moet de MANUALplus de 

exacte positie van de schroefdraad bepalen. Hiertoe plaatst u de punt 

van het draadsnijgereedschap midden in een schroefdraadgang en 

neemt u deze posities over in de parameters “C” en “ZC” (Softkey 

Overname positie). De cyclus berekent op basis van deze waarden 

de spilhoek bij “startpunt Z”. 


8 X1, Z1 startpunt schroefdraad (zonder aanloop) 










„ I






4 Gereedschap voor het werkstuk positioneren 







Kies “Draaduitloop DIN 76” 



cyclus staan (zie afbeeldingen rechts) 

Aan: Het gereedschap keert terug naar het startpunt 


De cyclus maakt de draaduitloop DIN76, een draadaansnijding, de 

voorafgaande cilinder en het aansluitende eindvlak. De 

draadaansnijding wordt uitgevoerd als u “B” of “RB” opgeeft. 



8 X1, Z1 startpunt cilinder 

8 X2, Z2 eindpunt eindvlak 

8 FP spoed – default: standaardtabel 

8 E gereduceerde aanzet voor het insteken en voor de 

draadaansnijding - default: F aanzet 




8 I draaduitloopdiameter – default: standaardtabel 

8 K draaduitlooplengte – default: standaardtabel 

8 W draaduitloophoek– default: standaardtabel 

8 R draaduitloopradius (aan beide zijden van de draaduitloop) - 

default: standaardtabel 

8 P draaduitloopovermaat 

„ P>0: onderverdeling in voor- en nadraaien – “P” is langsovermaat; 

overmaat in dwarsrichting bedraagt altijd 0,1 mm 

„ geen invoer: Bewerking in één snede 

8 B cilinderaansnijlengte – default: geen draadaansnijding 

8 WB aansnijhoek – default: 45 ° 

8 RB aansnijradius – default: geen aansnijradius 


De door u opgegeven parameters worden onvoorwaardelijk 

aangehouden, zelfs als in de standaardtabel andere waarden zijn 

vermeld De MANUALplus bepaalt de niet door u ingevoerde 

draaduitloopparameters aan de hand van de standaardtabel (zie“DIN 

76 – draaduitloopparameters” op bladzijde 529“): 

„ “Spoed FP” aan de hand van de diameter “X1” 

„ Parameters I, K, W en R aan de hand van “FP” 



„ naar positie “startpunt X1”, of 

„ voor de draadaansnijding 

2 maakt de draadaansnijding, indien ingesteld 

3 bewerkt de cilinder na tot het begin van de draaduitloop 

4 bewerkt de draaduitloop voor, indien ingesteld 

5 maakt de draaduitloop 

6 bewerkt na tot “eindpunt X2” 

7 

„ “zonder terugloop”: gereedschap blijft op “eindpunt X2” staan 

„ “Met terugloop”: keert diagonaal terug naar het startpunt 






Kies “Draaduitloop DIN 509 E” 






De cyclus maakt de draaduitloop DIN 509 vorm E, een 

cilinderaansnijding, de voorafgaande cilinder en het aansluitende 

eindvlak. Voor het cilindergedeelte kunt u een 

"nabewerkingsovermaat" definiëren. De cilinderaansnijding wordt 

uitgevoerd als u “B” of “RB” opgeeft. 






draadaansnijding - default: F aanzet 




8 I draaduitloopdiepte – default: standaardtabel 


8 W draaduitloophoek – default: standaardtabel 





8 RB aansnijradius– default: geen aansnijradius 

8 U nabewerkingsovermaat voor het cilindergedeelte – default: 0 



vermeld Als u “I, K, W en R” niet opgeeft, worden deze waarden 

bepaald aan de hand van de cilinderdiameter die in de standaardtabel 

is vermeld (zie“DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters” op 





„ naar positie “startpunt cilinder X1”, of 





5 bewerkt na tot “eindpunt eindvlak X2” 

6 


„ “Met terugloop”: keert diagonaal terug naar het startpunt 






Kies “Draaduitloop DIN 509 F” 






De cyclus maakt de draaduitloop DIN 509 vorm F, een 

cilinderaansnijding, de voorafgaande cilinder en het aansluitende 

eindvlak. Voor het cilindergedeelte kunt u een 

"nabewerkingsovermaat" definiëren. De cilinderaansnijding wordt 

uitgevoerd als u “B” of “RB” opgeeft. 






draadaansnijding - default: Aanzet F 




8 I draaduitloopdiepte – default: standaardtabel 





8 P vlakdiepte – default: standaardtabel 

8 A vlakhoek – default: standaardtabel 



8 RB aansnijradius – default: geen aansnijradius 

8 U nabewerkingsovermaat – default: 0 




vermeld Als u “I, K, W, R, P en A” niet opgeeft, worden deze waarden 

bepaald aan de hand van de cilinderdiameter die in de standaardtabel 

is vermeld (zie“DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters” op 




„ naar positie “startpunt cilinder X1”, of 





5 bewerkt na tot “eindpunt eindvlak X2” 

6 


„ “Met terugloop”: keert diagonaal terug naar het startpunt. 




Voorbeelden: Schroef- en draaduitloopcycli 

Buitendraad en draaduitloop 

De bewerking wordt in twee stappen uitgevoerd. Met 

“draaduitloop DIN 76” worden de draaduitloop en 

draadaansnijding gemaakt. Daarna wordt de 

schroefdraad met de “schroefdraadcyclus” gemaakt. 

1. Stap 

Programmering van de draaduitloop- en 

draadaansnijdingsparameters in twee invoervensters 

(afbeeldingen rechts). 



buitenzijde) 





2. Stap 

De “schroefdraadcyclus (overlangs) – uitgebreid” 

snijdt de schroefdraad. Met de cyclusparameters 

worden de draaddiepte en snede-opdeling (zie 

afbeelding rechtsboven) vastgelegd. 


„ Draadsnijgereedschap (voor bewerking aan de 

buitenzijde) 





Buitendraad en draaduitloop 

De bewerking wordt in twee stappen uitgevoerd. Met 

“draaduitloop DIN 76” worden de draaduitloop en 

draadaansnijding gemaakt. Daarna wordt de 

schroefdraad met de “schroefdraadcyclus” gemaakt. 

1. Stap 

Programmering van de draaduitloop- en 

draadaansnijdingsparameters in twee invoervensters 

(afbeelding rechtsonder en rechtsboven op de 

volgende bladzijde). 

De MANUALplus bepaalt de draaduitloopparameters 

aan de hand van de standaardtabel. 

Bij de draadaansnijding wordt alleen de 

afkantingsbreedte vooraf ingesteld. De hoek van 45° 

is de defaultwaarde voor “aansnijhoek WB”. 



binnenzijde) 





2. Stap 

“schroefdraadcyclus (overlangs)” snijdt de 

schroefdraad. De spoed wordt vooraf ingesteld, de 

MANUALplus bepaalt de overige waarden aan de 

hand van de standaardtabel (afbeelding rechts). 

Let op de stand van de softkey binnendraad. 


„ Draadsnijgereedschap (voor bewerking aan de 

binnenzijde) 




4.7 Boorcycli 

4.7 Boorcycli 

Met de boorcycli maakt u axiale en 

radiale boringen. 

Bewerking van patronen: zie “Boor- en 

freespatroon” op bladzijde 227. 

Bij aangedreven gereedschap mag u de 

“constante snijsnelheid” alleen 

programmeren, als uw machine is 

voorzien van een gestuurde spil. 

Boorcycli Symbool 

axiale/radiale boorcyclus 

voor afzonderlijke boringen en patronen 

axiale/radiale diepboorcyclus 


axiale/radiale draadtapcyclus 


Draadfrezen 

freest schroefdraad in een bestaande boring 


Boren axiaal/radiaal 

Kies “Boren” 

Kies “Boren axiaal” 

Kies “Boren radiaal” 

Met deze cyclus wordt een gat in het eindvlak/mantelvlak geboord. 


8 X Z startpunt 

8 C spilhoek (C-aspositie) – default: actuele spilhoek 

8 E stilstandtijd voor het vrijsnijden aan het einde van de boring – 

default: 0 

8 AB aan- en doorboorlengte – default: 0 

8 V aan- en doorboorvarianten – default: 0 

„ 0: zonder aanzetreductie 

„ 1: doorboorreductie 

„ 2: aanboorreductie 

„ 3: aan- en doorboorreductie 

8 D terugloop – default: 0 

„ 0: ijlgang 

„ 1: Aanzet 




Boren axiaal 

8 Z1 startpunt boring – default: boring vanaf “Z” 

8 Z2 eindpunt boring 

Boren radiaal 

8 X1 startpunt boring – default: boring vanaf “X” 

8 X2 eindpunt boring 


4.7 Boorcycli

4.7 Boorcycli 

„ Als “AB” en “V” zijn geprogrammeerd, vindt er een 

aanzetreductie met 50% voor het aan- of doorboren 

plaats. 

„ Aan de hand van de gereedschapsparameter 

"aangedreven gereedschap" bepaalt de MANUALplus of 

het geprogrammeerde toerental en de aanzet op de 

hoofdspil of op het aangedreven gereedschap van 

toepassing zijn. 


1 positioneert op “spilhoek C” (handbediening: bewerking vanaf de 

actuele spilhoek) 

2 indien ingesteld: beweegt in ijlgang naar 

„ “Z1” (axiaal) 

„ “X1” (radiaal) 

3 boort met gereduceerde aanzet aan, indien ingesteld 

4 afhankelijk van “V”: 

„ boort met de geprogrammeerde aanzet tot 

"eindpunt Z2" (axiaal) 

"eindpunt X2 (radiaal) 

„ blijft gedurende tijd “E” op het eindpunt van de boring, indien 

gedefinieerd 

of 

„ boort met de geprogrammeerde aanzet tot positie 

„Z2 – AB“ (axiaal) 

„X2 – AB“ (radiaal) 

„ boort met de gereduceerde aanzet tot 



5 loopt terug, wanneer X1/Z1 is geprogrammeerd, naar 

„ "startpunt boring Z1" (axiaal) 

„ "startpunt boring X1" (radiaal) 

of wanneer X1/Z1 niet is geprogrammeerd, naar 

„ “startpunt Z” (axiaal) 

„ “startpunt X” (radiaal) 


Diepboren axiaal/radiaal 


Kies “Diepboren axiaal” 

Kies “Diepboren radiaal” 

Deze cyclus maakt – in meerdere stappen – een boring in het eindvlak/ 

mantelvlak. De boor wordt na iedere stap teruggetrokken en na een 

stilstandtijd weer op veiligheidsafstand gezet. U definieert de eerste 

boorstap met “1e boordiepte P”. Bij elke volgende boorstap wordt de 

diepte met “boordieptereductiewaarde IB” verminderd, waarbij de 

waarde niet onder de “minimale boordiepte JB” komt. 




8 P 1e boordiepte – default: boren zonder onderbreking 

8 IB boordieptereductiewaarde – default: 0 

8 JB minimale boordiepte – default: 1/10 van P 

8 B teruglooplengte – default: terugloop naar “beginpunt boring” 




8 E stilstandtijd voor het vrijsnijden aan het einde van de boring – 

default: 0 

8 AB aan- en doorboorlengte – default: 0 

8 V aan- en doorboorvarianten – default: 0 





8 D terugtrekken Terugtreksnelheid en verplaatsing binnen de boring 

- default: 0 


„ 1: Aanzet 

Boren axiaal 




4.7 Boorcycli

4.7 Boorcycli 

Boren radiaal 



„ Als "AB" en "V" zijn geprogrammeerd, vindt een 

aanzetreductie met 50% voor het aan- of doorboren 

plaats. 

„ Aan de hand van de gereedschapsparameter 











3 eerste boorstap (boordiepte: P) - boort met gereduceerde aanzet 

aan, indien ingestel d 

4 loopt met “B” of tot “beginpunt boring” terug en wordt op 

veiligheidsafstand in de boring gepositioneerd 

5 volgende boorstap (boordiepte: “laatste diepte - IB” of JB ) 


7 laatste boorstap - afhankelijk van “V”: 

„ boort met de geprogrammeerde aanzet tot 



„ blijft gedurende tijd “E” op het eindpunt van de boring indien 

gedefinieerd 

of 

„ boort met de geprogrammeerde aanzet tot positie 

„Z2 – AB“ (axiaal) 

„X2 – AB“ (radiaal) 

„ boort met de gereduceerde aanzet tot 



8 loopt terug, wanneer X1/Z1 is geprogrammeerd, naar 







Schroefdraad tappen axiaal/radiaal 


Kies “Draadtappen axiaal” 

Kies “Draadtappen radiaal” 

Met deze cyclus wordt schroefdraad in het eindvlak/mantelvlak 

gesneden. 

Betekenis van “uittreklengte L”: gebruik deze parameter bij 

spantangen met lengtecompensatie. De cyclus berekent op basis van 

de draaddiepte, de geprogrammeerde spoed en de “uittreklengte” 

een nieuwe nominale spoed. De nominale spoed is iets kleiner dan de 

spoed van de draadtap. Bij het snijden van de schroefdraad wordt de 

draadtap over een lengte gelijk aan de “uittreklengte” uit de 

klauwplaat getrokken. Deze methode resulteert in een langere 

standtijd voor het tappen van schroefdraad. 




8 F1 spoed (= aanzet) – default: aanzet uit de 

gereedschapsbeschrijving 

8 B aanlooplengte (default: 2 * spoed F1) om het geprogrammeerde 

toerental en de aanzet te realiseren 

8 SR teruglooptoerental (default: hetzelfde toerental als bij 

draadtappen) om de draadtap snel terug te trekken 

8 L uittreklengte (default: 0) bij toepassing van spantangen met 

lengtecompensatie 



Boren axiaal 



Boren radiaal 




4.7 Boorcycli

4.7 Boorcycli 

Aan de hand van de gereedschapsparameter 











3 snijdt de schroefdraad tot 

„ “eindpunt Z2” (axiaal) 

„ “eindpunt X2” (radiaal) 

4 loopt met het toerental “SR” terug, als X1/Z1 is geprogrammeerd, 

naar 







Schroefdraad frezen axiaal 


Kies “Draadfrezen axiaal” 

De cyclus freest schroefdraad in een bestaande boring. 




8 Z1 startpunt schroefdraad – default: startpunt Z 


8 I draaddiameter 

8 R ingaande radius – default: (I – freesdiameter)/2 

8 F1 spoed 

8 J draadrichting – default: 0 

„ J=0: rechts 

„ J=1: links 

Gebruik het schroefdraadgereedschap voor deze cyclus. 


Let op de diameter van de boring en de freesdiameter, 

wanneer u de “ingaande radius R” programmeert. 

8 H looprichting van de frees – default: 0 

„ H=0: tegenlopend 

„ H=1: meelopend 

8 SR teruglooptoerental om de draadtap snel terug te trekken – 

default: hetzelfde toerental als bij draadtappen 


8 S toerental/snijsnelheid voor het aangedreven gereedschap 


4.7 Boorcycli

4.7 Boorcycli 




2 positioneert het gereedschap op “freesbodem Z2” in de boring 

3 nadert met “ingaande boog R” 

4 freest de schroefdraad met een rotatie van 360° en zet daarbij met 

“spoed F1” aan 

5 haalt het gereedschap uit het materiaal en trekt terug naar 

“startpunt” 


Voorbeelden: boorcycli 

centrisch boren en draadtappen 

De bewerking wordt in twee stappen uitgevoerd. 

“Boren axiaal” voert de boring uit, “Draadtappen 

axiaal” snijdt de schroefdraad. 

De boor wordt op veiligheidsafstand voor het 

werkstuk gepositioneerd (“startpunt X, Z”). Daarom 

wordt het “beginpunt boring Z1” niet 

geprogrammeerd. Ten behoeve van het aanboren 

wordt in de parameters “AB” en “V” een 

aanzetreductie geprogrammeerd (afbeelding 

rechtsboven). 

De spoed is niet geprogrammeerd. De MANUALplus 

werkt met de spoed van het gereedschap. Met het 

“teruglooptoerental SR” kan het gereedschap snel 

worden teruggetrokken (afbeelding rechtsonder). 

Gereedschapsgegevens (boor) 


„ I = 8,2 - boordiameter 

„ B = 118 - boorpunthoek 

„ H = 0 - het gereedschap wordt niet aangedreven 

Gereedschapsgegevens (draadtap) 


„ I = 10 - draaddiameter M10 

„ F = 1,5 - spoed 

„ H = 0 - het gereedschap wordt niet aangedreven 


4.7 Boorcycli

4.7 Boorcycli 

Diepboren 

Het werkstuk wordt met “diepboorcyclus axiaal” uit 

het midden doorboord. Voorwaarden voor deze 

bewerking zijn een positioneerbare spil en 

aangedreven gereedschap. 

“1e boordiepte P” en “boordieptereductiewaarde IB” 

definiëren de afzonderlijke boorstappen en de 

“minimale boordiepte JB“ begrenst de reductie. 

Omdat “teruglooplengte B” niet is gespecificeerd, 

wordt de boor naar het startpunt teruggetrokken, blijft 

daar even en wordt op veiligheidsafstand voor de 

volgende boorstap aangezet. 

In dit voorbeeld is er sprake van een doorgaande 

boring. Daarom wordt “eindpunt boring Z2” zo 

gepositioneerd, dat de boor het materiaal helemaal 

doorboort. 

Met “AB” en “V” wordt een aanzetreductie voor het 

aan- en doorboren ingesteld. 



„ I = 12 - boordiameter 


„ H = 1 - het gereedschap wordt aangedreven 


4.8 Freescycli 

Freescycli voor axiale/radiale sleuven, 

contouren, kamers, vlakken en veelvlak. 

Bewerking van patronen: zie “Boor- en 

freespatroon” op bladzijde 227. 

In de werkstand "Teach-in" of in het cyclusprogramma 

zijn in de cycli het in-/uitschakelen van de C-as en de 

spilpositionering opgenomen. 

In de werkstand “Handbediening” schakelt u met 

“ijlgangpositionering” de C-as in en positioneert u de 

spilvóór de eigenlijke freescyclus. De freescycli 

schakelen de C-as uit. 

Bij aangedreven gereedschap mag u de 

“constante snijsnelheid” alleen 

programmeren, als uw machine is 

voorzien van een gestuurde spil. 

Freescycli Symbool 


C-as inschakelen, gereedschap en spil 

positioneren 

Sleuf axiaal/radiaal 

freest een enkele sleuf of sleufpatroon 

Figuur axiaal/radiaal 

freest een enkele figuur 

Contour axiaal/radiaal ICP 

freest een enkele ICP-contour of 

contourpatroon 

Kopfrezen 

freest vlakken of een veelvlak 

Spiraalgroef frezen radiaal 

freest een spiraalgroef 


4.8 Freescycli



Kies “Frezen” 


De cyclus schakelt de C-as in, positioneert de spil (C-as) en het 

gereedschap. 


„ “Positioneren in ijlgang” is alleen in de werkstand 

“Handbediening” noodzakelijk. 

„ Bij een volgende handmatige freescyclus wordt de C-as 

weer uitgeschakeld. 

8 X2, Z2 eindpunt 

8 C2 eindhoek (C-aspositie) – default: actuele spilhoek 


1 schakelt de C-as in 

2 positioneert met ijlgang naar “eindhoek C2” 

3 positioneert het gereedschap met ijlgang naar “X2, Z2” 


Sleuf axiaal 


Kies “Sleuf axiaal” 

Met deze cyclus wordt een sleuf in het eindvlak gemaakt. De 

sleufbreedte komt overeen met de freesdiameter. 




8 C1 hoek eindpunt sleuf – default: spilhoek C 

8 X1 hoek eindpunt sleuf in X (diametermaat) 

8 Z1 – default: startpunt Z 

8 Z2 bodem van de sleuf 

8 L sleuflengte 

8 A hoek t.o.v. X-as – default: 0 

8 P aanzetdiepte – default: totale aanzetdiepte 

8 FZ aanzet voor diepteverplaatsing – default: actieve aanzet 




Parametercombinaties voor positie van de sleuf: zie helpscherm 


1 schakelt de C-as in en positioneert met ijlgang naar “spilhoek C” 

(alleen in werkstand “Teach-in”) 


3 nadert tot veiligheidsafstand 

4 zet aan met aanzet “FZ” 

5 freest tot “eindpunt sleuf” 


7 freest tot “beginpunt sleuf” 

8 herhaalt 4..7, totdat de freesdiepte is bereikt 

9 positioneert naar “beginpunt Z” en schakelt de C-as uit 


4.8 Freescycli


Figuur axiaal 


Kies “Figuur axiaal” 

Afhankelijk van de parameters freest de cyclus een van de volgende 

contouren of wordt er een kamer op het eindvlak voorbewerkt/ 

nabewerkt: 

„ Rechthoek (Q=4, LB) 

„ Vierkant (Q=4, L=B) 

„ Cirkel (Q=0, RE>0, L en B: geen invoer) 

„ Driehoek of veelhoek (Q=3 of Q>4, L>0) 

Informatie over parameters/functies: 

„ contouren of kamers frezen: wordt gedefinieerd met "U" 

„ Freesrichting: wordt beïnvloed door “H” en de rotatierichting van 

de frees “Looprichting van de frees bij contouren kamerfrezen” op 


„ Freesradiuscompensatie: wordt uitgevoerd (behalve bij het 

contourfrezen met J=0). 

„ Benaderen en vrijzetten: Het loodlijnpunt van de 

gereedschapspositie op het eerste contourelement is de 

benaderings- en vrijzetpositie. Als er geen loodlijn kan worden 

uitgezet, is het startpunt van het eerste element (bij rechthoeken 

het langste element) de benaderings- en vrijzetpositie. Met 

“ingaande radius R” kan worden bepaald of er direct of via een 

cirkelboog wordt benaderd. 

„ Contourfrezen: met “J” wordt vastgelegd of de frees op de 

contour (middelpunt van de frees op de contour) of op de binnen-/ 

buitenzijde van de contour moet werken. 

„ Kamerfrezen – voorbewerken (O=0): met “contourfrezen J” legt 

u vast of de kamer van binnen naar buiten, of omgekeerd, wordt 

gefreesd. 

„ Kamerfrezen – nabewerken (O=1): Eerst wordt de rand en dan de 

bodem van de kamer gefreesd. Met “J” legt u vast of de bodem van 

de kamer van binnen naar buiten, of omgekeerd, wordt nabewerkt. 


Cyclusparameters (eerste invoervenster) 



8 C1 hoek middelpunt figuur – default: spilhoek C 

8 X1 diameter middelpunt figuur 

8 Z1 – default: startpunt Z 


8 L lengte rechthoek 

„ Rechthoek: rechthoeklengte 

„ Vierkant, veelhoek: kantlengte 

„ Cirkel: geen invoer 

8 B breedte van rechthoek 

„ Rechthoek: breedte van rechthoek 

„ Vierkant: L=B 

„ Veelhoek, cirkel: geen invoer 

8 RE afrondingsradius – default: 0 

„ Rechthoek, vierkant, veelhoek: afrondingsradius 

„ Cirkel: cirkelradius 


„ Rechthoek, vierkant, veelhoek: positie van de figuur 


8 Q aantal zijden – default: 0 

„ Q=0: Cirkel 

„ Q=4: rechthoek, vierkant 

„ Q=3: driehoek 

„ Q>4: veelhoek 





4.8 Freescycli


Cyclusparameters (tweede invoervenster) 


8 U overlappingsfactor 

„ Geen invoer: contourfrezen 

„ U>0: kamerfrezen – (minimale) overlapping van de freesbanen = 

U*freesdiameter 

8 I overmaat parallel aan contour 

8 K overmaat in aanzetrichting 


8 E gereduceerde aanzet voor ronde elementen – default: actieve 

aanzet 




8 J contourfrezen (default: 0) afhankelijk van “U” geldt: 

„ kamerfrezen en J=0: op de contour 

„ kamerfrezen en J=1: binnen 

„ kamerfrezen en J=2: buiten 

„ contourfrezen en J=0: van binnen naar buiten 

„ contourfrezen en J=1: van buiten naar binnen 

8 O voorbewerken/nabewerken: freesverloop (alleen bij kamerfrezen) – 

default: 0 

„ O=0: voorbewerken 

„ O=1: nabewerken 

8 R ingaande radius: radius ingaande/uitgaande boog – 

default: 0 

„ R=0: contourelement wordt direct benaderd; aanzet naar 

startpunt boven het freesvlak – daarna verticale 

diepteverplaatsing 

„ R>0: frees maakt ingaande/uitgaande boog die tangentieel op het 

contourelement aansluit 

„ R


1 schakelt de C-as in en positioneert in ijlgang naar “spilhoek C” 


2 berekent de snede-opdeling (freesvlakaanzetten, freesdiepteaanzetten) 

Contourfrezen: 

3 nadert afhankelijk van “R” en zet aan voor het eerste freesvlak 

4 freest een vlak 

5 zet aan voor het volgende freesvlak 


7 positioneert naar “startpunt Z” en schakelt de C-as uit 

Kamerfrezen – voorbewerken: 

3 nadert op veiligheidsafstand en zet aan voor het eerste freesvlak 

4 bewerkt een freesvlak – afhankelijk van “J” van binnen naar buiten 

resp. van buiten naar binnen 




Kamerfrezen – nabewerken: 


4 bewerkt de rand van de kamer na – vlak voor vlak 

5 bewerkt afhankelijk van “J” de kamerbodem na van binnen naar 

buiten resp. van buiten naar binnen 

6 werkt de kamer af met geprogrammeerde aanzet 



4.8 Freescycli


ICP-contour axiaal 


Kies “Contour axiaal ICP” 

Afhankelijk van de parameters freest de cyclus een contour of wordt 

er een kamer op het eindvlak voorbewerkt/nabewerkt. 


„ Contouren of kamers frezen: wordt gedefinieerd met "U" 






„ Benaderen en vrijzetten: bij gesloten contouren is het loodlijnpunt 

van de gereedschapspositie naar het eerste contourelement de 









„ Kamerfrezen – voorbewerken (O=0): Met “contourfrezen J” legt 


gefreesd. 









8 Z1 bovenkant frees – default: startpunt Z 

8 Z2 bodem van de frees 



„ Geen invoer: contourfrezen: 












aanzet 











default: 0 




default: 0 






„ R













3 nadert op veiligheidsafstand en zet aan t voor het eerste freesvlak 














Kopfrezen 


Kies “Kopfrezen” 

Afhankelijk van de parameters freest de cyclus op het eindvlak: 

„ één of twee vlakken (Q=1 of Q=2, B>0) 




„ Cirkel (Q=0, RE>0, L en B: geen invoer 


4.8 Freescycli






8 X1 diameter middelpunt figuur 

8 Z1 bovenkant frees – default: startpunt Z 

8 X2 begrenzingsdiameter 


8 L kantlengte 




8 B sleutelwijdte: 

„ bij Q=1, Q=2: Resterende dikte (materiaal dat achterblijft.) 


„ vierkant, veelhoek (Q>=4): sleutelwijdte (alleen bij een even 

aantal vlakken gebruiken; als alternatief voor “L” programmeren) 



„ Veelhoek (Q>2): afrondingsradius 

„ Cirkel (Q=0): cirkelradius 


„ Veelhoek (Q>2): positie van de figuur 



„ Q=0: cirkel 

„ Q=1: één vlak 

„ Q=2: twee 180° versprongen vlakken 











„ Geen invoer: contourfrezen: 







aanzet 




8 J Freesrichting: bij vlakken of een veelvlak (met “RE = 0”) wordt 

met “J” vastgelegd of er in één of twee richtingen wordt 

voorbewerkt 

„ J=0: in één richting 

„ J=1: in twee richtingen 


default: 0 




4.8 Freescycli






3 nadert op veiligheidsafstand en verplaatst voor het eerste 

freesvlak 

voorbewerken 

4 bewerkt een freesvlak, rekening houdend met “J”, in één of twee 

richtingen 




Nabewerken: 

4 bewerkt de rand van het eiland na – vlak voor vlak 

5 bewerkt de bodem van buiten naar binnen na 



Sleuf radiaal 


Kies “Sleuf radiaal” 

Met deze cyclus wordt een sleuf in het eindvlak gemaakt. De 

sleufbreedte komt overeen met de freesdiameter. 




8 C1 hoek eindpunt sleuf – default: spilhoek C 

8 X1 bovenkant frees (diametermaat) – default: startpunt X 

8 Z1 eindpunt sleuf 

8 X2 bodem van de frees 

8 L sleuflengte 

8 A hoek ten opzichte van de Z-as – default: 0 






Parametercombinaties voor positie van de sleuf: zie helpscherm 




2 beweegt in ijlgang naar “beginpunt sleuf X, Z”, indien ingesteld 


4 freest met geprogrammeerde aanzet naar “eindpunt sleuf” 

5 loopt terug naar “beginpunt X” 


4.8 Freescycli


Figuur radiaal 


Kies “Figuur radiaal” 

Afhankelijk van de parameters freest de cyclus een van de volgende 

contouren of wordt er een kamer op het mantelvlak voorbewerkt/ 

nabewerkt: 



„ Cirkel (Q=0, RE>0, L en B: geen invoer 



„ contouren of kamers frezen: wordt gedefinieerd met "U" 






„ Benaderen en vrijzetten: Het loodlijnpunt van de 

gereedschapspositie op het eerste contourelement is de 











gefreesd. 









8 X1 bovenkant frees – default: Startpunt X 

8 Z1 middelpunt figuur 


8 L lengte rechthoek 




8 B breedte van rechthoek 


„ Vierkant: L=B 

„ Veelhoek, cirkel: geen invoer 


„ Rechthoek, vierkant, veelhoek: afrondingsradius 

„ Cirkel: cirkelradius 

8 A hoek ten opzichte van de Z-as – default: 0 

„ Rechthoek, vierkant, veelhoek: positie van de figuur 



„ Q=0: Cirkel 








4.8 Freescycli








8 I overmaat in aanzetrichting 

8 K overmaat parallel aan contour 



aanzet 











default: 0 




default: 0 






„ R






3 nadert afhankelijk van “ingaande radius R” en zet aan voor het 

eerste freesvlak 













3 nadert afhankelijk van “ingaande radius R” en zet aan voor het 

eerste freesvlak 







4.8 Freescycli


ICP-contour radiaal 


Kies “Contour radiaal ICP” 

Afhankelijk van de parameters freest de cyclus een contour of wordt 

er een kamer op het mantelvlak voorbewerkt/nabewerkt. 


„ Contouren of kamers frezen: wordt gedefinieerd met "U" 






„ Benaderen en vrijzetten: bij gesloten contouren is het loodlijnpunt 












gefreesd. 








8 X1 bovenkant frees – default: startpunt X 







8 I overmaat in aanzetrichting 

8 K overmaat parallel aan contour 








aanzet 











default: 0 




default: 0 






„ R





























Kies “Spiraalgroef frezen radiaal” 

De cyclus freest een spiraalgroef vanaf “Z1” tot “Z2”. Met “starthoek 

C1” wordt de startpositie van de sleuf vastgelegd. De sleufbreedte 

komt overeen met de freesdiameter. 




8 C1 starthoek 

8 X1 draaddiameter 

8 Z1 startpunt schroefdraad 

8 F1 spoed 

„ F1 positief: rechtse draad 

„ F1 negatief: linkse draa d 


8 P aanlooplengte: flank aan het begin van de sleuf 

8 K uitlooplengte: flank aan het einde van de sleuf 


8 I maximale aanzet: de aanzetbewegingen worden volgens de 

volgende formule gereduceerd – tot op >= 0,5 mm. Daarna vindt 

iedere aanzet met 0,5 mm plaats. 

„ Aanzet 1: „I“ 

„ Aanzet n: I * (1 – (n–1) * E) 

8 E snijdieptereductie 







2 berekent de actuele aanzet 

3 positioneert voor de freesgang 

4 freest met de geprogrammeerde aanzet naar “eindpunt Z2”, 

rekening houdend met de flanken aan het begin en einde van de 

sleuf 

5 keert asparallel terug en positioneert voor de volgende freesgang 

6 herhaalt 4..5, totdat de sleufdiepte is bereikt 


4.8 Freescycli


Looprichting van de frees bij contouren 

kamerfrezen 

Looprichting van de frees bij het frezen van contouren 

Cyclustype 

Looprichting van de 

frees 

Rotatierichting van 

gereedschap 

binnen (J=1) tegenlopend (H=0) Mx03 rechts 

binnen tegenlopend (H=0) Mx04 links 

binnen meelopend (H=1) Mx03 links 

binnen meelopend (H=1) Mx04 rechts 

buiten (J=2) tegenlopend (H=0) Mx03 rechts 

buiten tegenlopend (H=0) Mx04 links 

buiten meelopend (H=1) Mx03 links 

buiten meelopend (H=1) Mx04 rechts 

rechts (J=3) tegenlopend (H=0) Mx03 rechts 

links (J=3) tegenlopend (H=0) Mx04 links 

FRC Uitvoering 


Looprichting van de frees bij het frezen van contouren 

Cyclustype 


frees 

Rotatierichting van 

gereedschap 

links (J=3) meelopend (H=1) Mx03 links 

rechts (J=3) meelopend (H=1) Mx04 rechts 

Looprichting van de frees bij het frezen van kamers 

Bewerking 


frees 

Bewerkingsrichting 

voorbewerken tegenlopend (H=0) van binnen naar buiten (J=0) Mx03 

nabewerken tegenlopend (H=0) — Mx03 


nabewerken tegenlopend (H=0) — Mx04 

voorbewerken meelopend (H=0) van binnen naar buiten (J=1) Mx03 



nabewerken meelopend (H=1) — Mx03 


nabewerken meelopend (H=1) — Mx04 


voorbewerken tegenlopend (H=1) van buiten naar binnen (J=1) Mx04 

FRC Uitvoering 

Rotatierichting 

van gereedschap 

Uitvoering 


4.8 Freescycli


Voorbeelden: freescycli 

Frezen op het eindvlak 

In dit voorbeeld wordt een kamer gefreest. De 

complete bewerking van het eindvlak, inclusief de 

contourdefinitie, wordt in het freesvoorbeeld onder 

“9.8 ICP-voorbeeld frezen” getoond. 

De bewerking vindt plaats met de cyclus “ICP-figuur 

axiaal”. Bij de contourdefinitie wordt eerst de 

basiscontour gemaakt – daarna worden de 

afrondingen overlappend aangebracht. 

Gereedschapsgegevens (frees) 


„ I = 8 – freesdiameter 

„ K = 4 – aantal tanden 

„ TF = 0,025 – aanzet per tand 


4.9 Boor- en freespatroon 

Informatie over het werken met boor- en freespatronen: 

„ Boorpatronen: de MANUALplus genereert de functies M12, M13 

(blokrem vastzetten/vrijzetten) onder de volgende condities: het 

boor-/draadtapgereedschap moet "aangedreven" (parameter "ger. 

aangedreven H") en de "rotatierichting MD" vastgelegd zijn . 

„ ICP-freescontouren: Wanneer het startpunt van de contour buiten 

het coördinaten-nulpunt ligt, wordt de afstand tussen het startpunt 

van de contour en het coördinaten-nulpunt bij de patroonpositie 

opgeteld (zie “ICP-voorbeeld “Frezen”” op bladzijde 511). 


4.9 Boor- en freespatroon


Boren/frezen patroon lineair axiaal 

Lineair boorpatroon axiaal 


Kies “Boren axiaal” (afbeelding rechtsboven) 

Kies “Diepboren axiaal” (afbeelding midden rechts) 

Kies “Draadtappen axiaal” (afbeelding rechtsonder) 

Patroon lineair inschakelen 

Lineair freespatroon axiaal 


Kies “Sleuf axiaal” (afbeelding bovenaan op volgende 

bladzijde) 

Kies “Contour axiaal ICP” (afbeelding midden op 



“Patroon lineair” wordt ingeschakeld om boor-/freespatronen 

gelijkmatig verdeeld op een lijn op het eindvlak te maken. 





8 X1, C1 startpunt patroon: positie, starthoek (poolcoördinaten) 

8 XK, YK startpunt patroon: (cartesische coördinaten) 

8 I, J eindpunt patroon (cartesische coördinaten) 

8 Ii, Ji (incrementele) patroonafstand 

8 Q aantal boringen/sleuven – default: 1 




Bovendien worden de parameters voor de boring/freesbewerking 

opgevraagd 

Gebruik de volgende parametercombinaties voor: 

„ startpunt patroon: 

„ X1, C1 of 

„ XK, YK 

„ Patroonposities: 

„ Ii, Ji en Q 

„ I, J en Q 


1 positioneren (afhankelijk van de machineconfiguratie): 

„ zonder C-as: positioneert op “spilhoek C” 

„ met C-as: schakelt de C-as in en positioneert met ijlgang naar 

“spilhoek C” 

„ Handbedrijf: bewerking vanaf de actuele spilhoek 

2 berekent de patroonposities 

3 positioneert naar “beginpunt patroon” 

4 voert de boor-/freesbewerking uit 

5 positioneert voor de volgende bewerking 

6 herhaalt 4...5, totdat alle bewerkingen zijn uitgevoerd 

7 keert naar “startpunt X, Z” terug 




Boren/frezen patroon rond axiaal 

Rond boorpatroon axiaal 


Rond freespatroon axiaal 

Kies “Boren axiaal” (afbeelding rechtsboven) 

Kies “Diepboren axiaal” (afbeelding midden rechts) 

Kies “Draadtappen axiaal” (afbeelding rechtsonder) 

Patroon rond inschakelen 


Kies “Sleuf axiaal” (afbeelding bovenaan op volgende 

bladzijde) 

Kies “Contour axiaal ICP” (afbeelding midden op 



“Patroon rond” wordt bij boor- of freescycli ingeschakeld om boor-/ 

freespatronen gelijkmatig verdeeld op een cirkel of cirkelboog op het 

eindvlak te maken. 





8 XM, CM middelpunt patroon: positie, hoek (poolcoördinaten) 

8 XK, YK middelpunt patroon (cartesische coördinaten) 

8 K/KD patroondiameter – default: "startpunt X" geldt als 

patroondiameter 

8 A hoek 1e boring/1e sleuf – default: 0° 

8 Wi hoekincrement (patroonafstand) – default: boringen/ 

freesbewerkingen worden gelijkmatig over een cirkel verdeeld 





Bovendien worden de parameters voor het maken van de boring/ 

freesbewerking opgevraagd. 




„ met C-as: schakelt de C-as in en positioneert in ijlgang naar 








7 keert naar “startpunt X, Z” terug 




Boren/frezen patroon lineair radiaal 

Lineair boorpatroon radiaal 


Kies “Boren radiaal” (afbeelding rechtsboven) 

Kies “Diepboren radiaal” (afbeelding midden rechts) 

Kies “Draadtappen radiaal” (afbeelding rechtsonder) 


Lineair freespatroon radiaal 


Kies “Sleuf radiaal” (afbeelding bovenaan op 


Kies “Contour radiaal ICP” (afbeelding midden op 



“Patroon lineair” wordt bij boor- of freescycli ingeschakeld om boor-/ 

freespatronen gelijkmatig verdeeld op een lijn op het mantelvlak te 

maken. 





8 Z1 startpunt patroon: Positie 1e boring/sleuf (poolcoördinaten) 

8 C1 hoek 1e boring/sleuf: starthoek (poolcoördinaten) 

8 ZE eindpunt patroon – default: Z1 

8 Wi hoekincrement patroonafstand – default: boringen/ 

freesbewerkingen worden gelijkmatig over de omtrek verdeeld 





De patroonposities worden vastgelegd met “ZE - Wi” of “Wi - Q”. 

Bovendien worden de parameters voor de boring/freesbewerking 

opgevraagd 
















Boren/frezen patroon rond radiaal 

Rond boorpatroon radiaal 


Kies “Boren radiaal” (afbeelding rechtsboven) 

Kies “Diepboren radiaal” (afbeelding midden rechts) 

Kies “Draadtappen radiaal” (afbeelding rechtsonder) 


Rond freespatroon radiaal 


Kies “Sleuf radiaal” (afbeelding bovenaan op 


Kies “Contour radiaal ICP” (afbeelding midden op 



“Patroon rond” wordt bij boor- of freescycli ingeschakeld om boor-/ 

freespatronen gelijkmatig verdeeld op een cirkel of cirkelboog op het 

mantelvlak te maken. 





8 ZM, CM middelpunt patroon: positie, hoek (poolcoördinaten) 

8 K/KD patroondiameter – default: "startpunt X" geldt als 

patroondiameter 

8 A hoek 1e boring/1e sleuf – default: 0° 

8 Wi hoekincrement (patroonafstand) – default: boringen/ 

freesbewerkingen worden gelijkmatig over een cirkel verdeeld 





Bovendien worden de parameters voor het maken van de boring/ 

freesbewerking opgevraagd (zie cyclusbeschrijving). 
















Voorbeelden van bewerking van patronen 

Lineair boorpatroon op eindvlak 

Op het eindvlak wordt met de “boorcyclus axiaal” een 

lineair boorpatroon gemaakt. Voorwaarden voor deze 



De coördinaten van zowel de eerste als de laatste 

boring en het aantal boringen worden aangegeven 

(afbeelding rechtsboven). Bij de boring wordt alleen 

de diepte opgegeven (zie afbeelding rechtsonder). 



„ I = 5 - boordiameter 




Rond boorpatroon op het eindvlak 

Op het eindvlak wordt met de “boorcyclus axiaal” een 

rond boorpatroon gemaakt. Voorwaarden voor deze 



Het “middelpunt patroon” wordt in cartesiaanse 

coördinaten opgegeven (afbeelding rechtsboven). 

In dit voorbeeld is er sprake van een doorgaande 

boring. Daarom wordt “eindpunt boring Z2” zo 

gepositioneerd, dat de boor het materiaal helemaal 

doorboort. Met parameters “AB” en “V” wordt een 

aanzetreductie voor het aan- en doorboren ingesteld 




„ I = 10 – boordiameter 






Lineair boorpatroon op het mantelvlak 

Op het mantelvlak wordt met de “boorcyclus axiaal” 

een lineair boorpatroon gemaakt. Voorwaarden voor 

deze bewerking zijn een positioneerbare spil en 


Het boorpatroon wordt met de coördinaten van de 

eerste boring, het aantal boringen en de afstand 

tussen de boringen vastgelegd (zie afbeelding 

rechtsboven). Bij de boring wordt alleen de diepte 

opgegeven (zie afbeelding rechtsonder). 



„ I = 8 – boordiameter 




4.10 DIN-cycli 

Kies "DIN-cyclus 

Met deze functie wordt een DIN-cyclus (DIN-macro) gekozen en in 

een cyclusprogramma opgenomen. 

Wanneer de DIN-macro wordt gestart, gelden de in de DIN-cyclus 

geprogrammeerde machinegegevens (bij handbediening de op dat 

moment geldende machinegegevens). U kunt “T, S, F” echter altijd in 

de DIN-macro wijzigen. 



„ Cyclusprogrammering: bij DIN-macro’s wordt de 

nulpuntverschuiving aan het cycluseinde gereset. 

Gebruik daarom geen DIN-macro's met 

nulpuntverschuivingen voor de cyclusprogrammering. 

„ In de DIN-cyclus wordt geen startpunt ingesteld. Let 

erop dat het gereedschap zich diagonaal van de actuele 

positie naar de eerste geprogrammeerde positie van de 

DIN-macro beweegt. 

8 N DIN-macronummer 





4.10 DIN-cycli

ICP-programmering 

5

5.1 ICP-contouren 

5.1 ICP-contouren 

Met behulp van Interactieve Contour-Programmering 

(ICP) kunnen werkstukcontouren voor ICP-cycli met 

grafische ondersteuning worden gedefinieerd. (ICP is 

de afkorting voor de Engelse term "Interactive 

Contour Programming".) 

De contour wordt zowel met lineaire en cirkelvormige 

contourelementen als met vormelementen (bijv. 

afkantingen, afrondingen en draaduitlopen) 

gedefinieerd. 

Bij draaigereedschappen die voor de 

bewerking van ICP-contouren worden 

gebruikt, moet de instel- en 

gereedschapspunthoek worden 

vastgelegd. 

Geometrische berekeningen 

De MANUALplus berekent ontbrekende coördinaten, 

snijpunten, middelpunten, etc., voor zover dit 

rekenkundig mogelijk is. 

Wanneer er diverse oplossingen mogelijk zijn, kunt u 

de mathematisch uitvoerbare varianten bekijken en de 

door u gewenste oplossing selecteren. 

Elk onvolledig berekend contourelement wordt 

met een symbooltje onder het grafisch venster 

aangegeven. Contourelementen die niet volledig zijn 

gedefinieerd, maar wel kunnen worden getekend, 

worden weergegeven. 

Vormelementen 

U kunt op iedere contourhoek afkantingen en 

afrondingen invoegen. Draaduitlopen (DIN 76, 

DIN 509 E, DIN 509 F) kunnen op asparallelle, haakse 

contourhoeken worden gemaakt. 

Voor het invoeren van vormelementen heeft u de 

volgende alternatieven: 

„ U voert achtereenvolgens alle contourelementen in, 

inclusief vormelementen. 

„ U voert eerst de “ruwe contour” zonder 

vormelementen in. Vervolgens brengt u de 

vormelementen "overlappend" aan (zie ook “ICPprogrammering 

van wijzigingen” op bladzijde 254). 

Speciale aanzet 

Wanneer u een speciale aanzet aan 

contourelementen toekent, wordt deze bij het 

nabewerken van het element uitgevoerd. 

242 5 ICP-programmering

5.2 ICP-contouren bewerken 

In de ICP-contour zijn de afzonderlijke 

contourelementen gedefinieerd. Iedere ICP-contour 

heeft niet alleen een uniek nummer, maar ook een 

korte omschrijving. Een ICP-contour wordt in een ICPcyclus 

opgenomen. 

U maakt een ICP-contour door de afzonderlijke 

contourelementen achtereenvolgens in te voeren. 

Het startpunt wordt bij de beschrijving van het eerste 

element vastgelegd. Het eindpunt wordt door het 

eindpunt van het laatste contourelement bepaald. 

Bestaande contouren kunnen worden aangevuld of 

gewijzigd. 

Ingevoerde contourelementen en deelcontouren 

worden direct weergegeven. U kunt deze weergave 

met behulp van de loep- en verplaatsingsfuncties naar 

keuze aanpassen. 

In “Selectie ICP-contouren” kiest u ICP-contouren of 

voert u een ICP-contournummer in (invoerveld “ICPcontour”). 

Met “Enter” of met “pijl omhoog/omlaag” 

kunt u omschakelen tussen de lijst met ICP-contouren 

en het invoerveld “ICP-contour”. 

U kunt verschillende ICP-contouren na elkaar maken 

of bewerken. Nadat u de ICP-editor heeft verlaten, 

wordt het laatst bewerkte “ICP-contournummer” in 

de cyclus overgenomen. 

U kunt ICP-contouren kopiëren of wissen (zie 

“Programmabeheer” op bladzijde 75). 

Oproepen van de ICP-editor 

ICP-Edit kiezen 

„ nieuw ICP-contournummer invoeren of 

„ bestaand ICP-contournummer kiezen 

De ICP-editor 

Selecteren kiezen 

„ is gereed voor invoer van een nieuwe contour, of 

„ toont de bestaande contour en stelt deze 

beschikbaar voor bewerking. 


5.2 ICP-contouren bewerken


ICP-contour maken of uitbreiden 

Nadat u het contourelement heeft gekozen, voert u de bekende 

parameters in. De MANUALplus berekent niet-gedefinieerde 

parameters op basis van de gegevens van aangrenzende 

contourelementen. U kunt de contourelementen meestal beschrijven 

zoals ze in de productietekening zijn gedimensioneerd. 

Met de desbetreffende softkey kunt u tussen “lijnen 

cirkelboogmenu” omschakelen. Vormelementen (afkantingen, 

afrondingen, draaduitlopen) worden met de desbetreffende 

menutoets gekozen. 

ICP-contour maken 

Elementtype kiezen: 

Element toevoegen kiezen 

„ Lijnrichting (menu “Lijninvoer”) 

„ Rotatierichting en het type dimensionering bij cirkelbogen (menu 

“Booginvoer”) 

„ Type vormelement 

Parameters invoeren 

Een ICP-contour kan worden uitgebreid door meer contourelementen 

in te voeren die aan de bestaande contour worden “gehangen”. Een 

nieuw ingevoerd contourelement wordt met het “laatste 

contourelement” verbonden. Het laatste contourelement wordt 

gekenmerkt door een vierkantje aan het einde van de contour, 

wanneer de ICP-contour wordt weergegeven maar niet wordt 

bewerkt. 

Absolute of incrementele dimensionering 

De stand van de softkey Increment is bepalend voor het type 

dimensionering. Incrementele parameters krijgen de toevoeging “i” 

(Xi, Zi, etc.) 

Softkey’s 

Oproep cirkelboogmenu 

Oproep lijnmenu 


Overgangen bij contourelementen 

Er is sprake van een “tangentiële” overgang als er op het raakpunt van 

de contourelementen geen knik- of hoekpunt ontstaat. Bij moeilijke 

geometrische contouren wordt gebruikgemaakt van tangentiële 

overgangen, om de dimensionering tot een minimum te beperken en 

mathematische tegenstrijdigheden uit te sluiten. 

Voor de berekening van onvolledig berekende contourelementen 

moet de MANUALplus weten, welk type overgang tussen de 

contourelementen is gebruikt. 

De overgang naar het volgende contourelement wordt met een 

softkey vastgelegd. 

“Vergeten” tangentiële overgangen leiden vaak tot 

foutmeldingen bij het vastleggen van ICP-contouren. 

Softkey's voor tangentiële overgang 

tangentiële overgang 

van lineair naar cirkelvormig element 

tangentiële overgang 

van cirkelvormig naar cirkelvormig of 

lineair element (zie symbool voor 

rotatierichting) 




Contourweergave 

Na de invoer van een contourelement controleert de 

MANUALplus of er sprake is van een “volledig 

berekend” of een “onvolledig berekend” element. 

Een “volledig berekend” element is eenduidig en 

volledig bepaald – het wordt onmiddellijk getekend. 

“Onvolledig berekend” contourelement: 

„ is niet volledig bepaald 

„ onder het grafisch venster wordt een symbool 

aangegeven waaruit het type element en de 

lijnrichting resp. de rotatierichting blijken 

„ onvolledig berekend lineair element: wordt 

weergegeven als startpunt en richting bekend zijn 

„ onvolledig berekend cirkelvormig element: wordt 

als volledige cirkel weergegeven wanneer 

middelpunt en radius bekend zijn (afbeelding 

rechtsboven). 

De MANUALplus tekent een onvolledig berekend 

contourelement zodra het kan worden berekend. Het 

symbool wordt dan gewist (afbeelding rechtsonder). 

Een fout contourelement wordt, indien mogelijk, 

getoond. Er volgt bovendien een foutmelding. 

Kleuren in de contourweergave 

Volledig berekende en onvolledig berekende 

contourelementen, geselecteerde contourelementen, 

geselecteerde contourhoeken en restcontouren 

worden in verschillende kleuren weergegeven. (De 

selectie van contourelementen/contourhoeken en 

restcontouren is van belang voor het wijzigen van ICPcontouren).` 

Kleuren: 

„ geel: voor volledig berekende elementen 

„ grijs: voor onvolledig berekende of foute elementen 

die kunnen worden getoond 

„ rood: gekozen oplossing, gekozen element of 

gekozen hoek 

„ blauw: restcontour 


ICP-contourweergave wijzigen 

De MANUALplus kiest het weergavebereik zodanig, 

dat alle ingevoerde contourelementen worden 

weergegeven. 

Met “PgDn/PgUp” vergroot/verkleint u de weergave 

en met de “cursor-toetsen” verplaatst u het detail van 

de afbeelding. U kunt over deze functies beschikken 

wanneer de contour wordt weergegeven, maar niet 

wordt bewerkt. 

Wanneer het gewenste detail vooraf nauwkeurig 

ingesteld en vervolgens weergegeven moet worden, 

dan gaat dit als volgt: 

“Loep” oproepen en instellen 

Loep kiezen – er verschijnt een “rode 

rechthoek” waarmee het gewenste 

detail kan worden gekozen 

“rode rechthoek” 

– verschuiven: Cursortoetsen 

– vergroten: "PgUp" 

– verkleinen: "PgDn" 

Ingestelde “rode rechthoek” wordt 

als afbeelding weergegeven 

Door verkleinen van de contour 

wordt een groter gebied getoond 

(voorbeeld: onderdelen van het 

werkstuk worden niet in het grafisch 

venster weergegeven) 

Alle tot nu toe gedefinieerde 

contourelementen worden met 

maximale grootte weergegeven 

Terug naar de laatste loepinstelling 




Selectie oplossing 

Wanneer er bij de berekening van onvolledig 

berekende contourelementen verschillende 

oplossingen zijn, kunt u met Oplossing terug / 

Oplossing verder bekijken welke oplossingen 

mathematisch uitvoerbaar zijn en met Overname 

oplossing de juiste oplossing kiezen (afbeeldingen 

rechts). 

Indien er bij het verlaten van de werkstand 

Wijzigen onvolledig berekende 

contourelementen aanwezig zijn, vraagt 

de MANUALplus of deze elementen 

moeten worden afgekeurd. 

Laatste contourelement wijzigen 

Wanneer u laatste wijzigen kiest, worden de 

gegevens van het laatst ingevoerde contourelement 

beschikbaar gesteld voor wijziging. 

Bij de correctie van een lineair of cirkelvormig element 

wordt de wijziging, afhankelijk van de situatie, direct 

overgenomen, of wordt de gecorrigeerde contour ter 

controle weergegeven. De gewijzigde 

contourelementen worden met een kleur 

geaccentueerd. Als er verschillende oplossingen 

mogelijk zijn, kunt u met Oplossing terug / 

Oplossing verder alle mathematisch uitvoerbare 

oplossingen bekijken. 

De wijziging is pas effectief, nadat Overname 

oplossing is gekozen. Met Terug wordt de wijziging 

niet overgenomen , de “oude” beschrijving blijft 

gelden. 

Met deze functie kunt u niet het contourelementtype 

(lineair of cirkelvormig element), de richting van een 

lineair element en de rotatierichting van een 

cirkelvormig element wijzigen. Als dit noodzakelijk is, 

moet u het laatste contourelement wissen en een 

nieuw contourelement toevoegen. 

Laatste contourelement wissen 

Als u laatste wissen kiest, worden de gegevens van 

het laatst ingevoerde contourelement gewist. U kunt 

deze functie meermaals toepassen, als u meerdere 

contourelementen wilt wissen. 


Contourrichting 

De verspaningsrichting wordt op basis van de contourrichting bepaald. 

Als de contour in “–Z-richting” is beschreven, wordt een cyclus 

overlangs toegepast (afbeelding rechtsboven). Als de contour in “–Xrichting” 

is beschreven, wordt een cyclus overdwars toegepast 

(afbeelding midden rechts). 

„ ICP-verspanen overlangs/overdwars (voorbewerken) 

De MANUALplus verspaant het materiaal in contourrichting. 

„ ICP-afwerken overlangs/overdwars 

De MANUALplus werkt af in contourrichting. 

Een ICP-contour die is gedefinieerd voor een 

voorbewerking met ICP-verspanen overlangs, kan niet 

worden toegepast voor een bewerking met ICPverspanen 

overdwars. U kunt de contourrichting 

omdraaien met de softkey Contour omdraaien. 



5.3 DXF-contouren importeren 


Basisprincipes 

Contouren die in het DXF-formaat zijn opgeslagen, kunnen in de ICPeditor 

worden geïmporteerd. 

DXF-contouren beschrijven aaneengesloten contouren voor ICP-cycli 

(afspaan-, steek- of freescycli). 

Bij aaneengesloten contouren voor afspaan- of steekcycli dient de 

DXF-laag slechts één contour te bevatten. Bij contouren voor 

freescycli kunnen verschillende DXF-contouren aanwezig zijn en 

worden geïmporteerd. 

DXF-Import is beschikbaar vanaf softwareversie 507 807-11 resp. 

526 488-03. 

Vereisten die worden gesteld aan de DXF-contour resp. het DXFbestand 

: 

„ alleen tweedimensionale elementen 

„ de contour moet zich op een aparte laag bevinden (zonder 

maatlijnen, zonder omloopkanten etc.) 

„ Contouren voor afspan- of steekcycli dienen, afhankelijk van de 

constructie van de draaibank, “voor of achter de hartlijn” te liggen. 

„ geen volledige cirkels, geen splines, geen DXF-blokken (macro's), 

etc. 

„ de geïmporteerde contouren mogen uit maximaal 4000 elementen 

(lijnen, cirkelbogen) bestaan. Daarnaast zijn maximaal 10 000 

polylijnpunten mogelijk 

Contourverwerking tijdens het importeren van DXF-bestanden 

Tijdens het importeren wordt het DXF-formaat van de contour 

geconverteerd naar het ICP-formaat. Aangezien het DXF-formaat 

fundamenteel verschilt van het ICP-formaat, wordt de 

contourweergave als volgt gewijzigd: 

„ eventuele openingen tussen contourelementen worden gesloten 

„ polylijnen worden naar lineaire elementen geconverteerd 

Daarnaast worden de volgende kenmerken, die voor een ICP-contour 

zijn vereist, vastgelegd: 

„ het startpunt van de contour 

„ de rotatierichting van de contour 

Verloop van de DXF-import: 

8 Selectie van het DXF-bestand 

8 Selectie van de laag, die uitsluitend de contour(en) bevat 

8 De contour(en) importeren 


DXF-import 

De DXF-import wordt in de ICP-editor aangeboden op 

het moment dat de contour wordt ingevoerd. 

DXF-import 

ICP Edit kiezen 


DXF Import kiezen 

Bestand met DXF-contour(en) selecteren. 

Met Volgende contour of Vorige 

contour de DXF-laag selecteren. 

Contour overnemen kiezen – de 

ICP-editor leest de geselecteerde 

DXF-contour in en converteert deze 

naar het ICP-formaat 

Contourelementen die al zijn ingevoerd of 

ingelezen, worden overschreven zodra u 

op de softkey Contour overnemen drukt. 


5.3 DXF-contouren importeren


Configuratie van de DXF-import 

Nadat u een bestand met DXF-contouren hebt geselecteerd, kunt u de 

parameters om de DXF-import te configureren, wijzigen. 

DXF-parameters wijzigen 

DXF-parameters kiezen – MANUALplus opent de 

dialoogbox “DXF-parameters” 

DXF-parameters invoeren (zie het volgende voor uitleg) 

Opslaan kiezen – MANUALplus neemt de 

parameters over 

DXF-parameters op standaardwaarden 

Dialoogbox DXF-parameters opvragen 

Terugzetten kiezen – MANUALplus voert de 

standaardparameters in 

Opslaan kiezen – MANUALplus neemt de 

parameters over 


Betekenis van de DXF-parameters: 

„ Maximale opening: In de DXF-tekening kunnen kleine openingen 

tussen de contourelementen aanwezig zijn. In deze parameter geeft 

u aan hoe groot de afstand tussen twee contourelementen mag zijn. 

„ Als de maximale opening niet wordt overschreden, wordt het 

volgende element als onderdeel van de “werkelijke” contour 

beschouwd. 

„ Als de maximale opening wordt overschreden, geldt dat het 

volgende element een element van de “nieuwe” contour is. 

„ Startpunt: De DXF-import analyseert de contour en bepaalt het 

startpunt. De betekenis van mogelijke instellingen is als volgt: 

„ rechts, links, boven, onder: Het startpunt wordt op het 

contourpunt geplaatst dat het verste naar rechts (resp. links, ..) 

ligt. Als meer contourpunten aan deze voorwaarde voldoen, wordt 

automatisch een van deze punten geselecteerd. 

„ maximale afstand: De DXF-import plaatst het startpunt op een 

van de contourpunten die het verst van elkaar zijn verwijderd. 

Welk van deze punten als startpunt wordt vastgelegd, wordt 

automatisch berekend en kan niet worden beïnvloedt. 

„ gemarkeerd punt: Als een van de contourpunten in de DXFtekening 

met een volledige cirkel is gemarkeerd, wordt dit punt 

als startpunt vastgelegd. Het middelpunt van de volledige cirkel 

moet op het contourpunt liggen. 

„ Rotatierichting: Geef aan of de contour linksom of rechtsom 

gericht moet zijn. 


5.3 DXF-contouren importeren

5.4 ICP-programmering van wijzigingen 

5.4 ICP-programmering van 

wijzigingen 

Bij bestaande contouren kunt u: 

„ contourelementen wijzigen 

„ contourelementen wissen 

„ de contour uitbreiden (elementen toevoegen) 

„ contourgedeeltes wijzigen 

„ vormelementen overlappend aanbrengen (contour verfijnen) 

Contourelement wijzigen 

Contourelement wijzigen 

Wijzigingen aanbrengen 

Element wijzigen kiezen – een contourelement 

wordt (in kleur) als “geselecteerd” aangegeven. 

Het te wijzigen contourelement kiezen 

Contourelement beschikbaar stellen voor wijziging 

Wijzigingen overnemen 

De contour of de oplossingsmogelijkheden worden ter controle 

weergegeven. Bij vormelementen en onvolledig berekende 

elementen worden wijzigingen direct overgenomen. 

Gewenste oplossing overnemen 


Onvolledig berekend contourelement wijzigen 

Als er “onvolledig berekende” contourelementen zijn, kunnen de 

“volledig berekende” elementen niet worden gewijzigd. Bij het laatste 

contourelement vóór het onvolledig berekende contourgedeelte kan 

echter wel de “tangentiële overgang” worden gemaakt of gewist. 

Als het te wijzigen element onvolledig is berekend, wordt 

het bijbehorende symbool als “geselecteerd” 

aangegeven. 

Het elementtype en de rotatierichting van een cirkelboog 

kunt u niet wijzigen. Als u het elementtype of de 

rotatierichting wilt wijzigen, moet het contourelement 

worden gewist en vervolgens worden toegevoegd. 


5.4 ICP-programmering van wijzigingen


Contour verschuiven 

Als de contour niet op de gewenste positie ligt, kan 

deze worden verschoven. Selecteer hiervoor een 

geschikt contourelement (referentie-element). Bij het 

verschuiven geeft u vervolgens de nieuwe positie van 

het startpunt van het referentie-element op. Bij het 

afsluiten van de functie, wordt de gehele contour 

verschoven. 

Contour verschuiven 

Element wijzigen kiezen – een 

contourelement wordt (in kleur) als 

“geselecteerd” aangegeven. 

het referentie-element selecteren 

Contour verschuiven kiezen 

Nieuw “startpunt” van het referentie-element 

invoeren. 

Nieuw “startpunt” (= nieuwe positie) 

overnemen – MANUALplus geeft de 

“verschoven contour” weer. 

Contour op de nieuwe positie 

overnemen 


Contourelement toevoegen 

Contourelement toevoegen 


U kunt nog meer contourelementen aan de bestaande contour 

“hangen”. 

Contourelement wissen 

Contourelement wissen 

Element wissen kiezen – een contourelement wordt 

(in kleur) als “geselecteerd” aangegeven. 

Het te wissen contourelement kiezen 

Het contourelement wissen 

U kunt meerdere contourelementen na elkaar wissen. 

Als het te wissen element onvolledig is berekend, wordt 

het bijbehorende symbool als “geselecteerd” 

aangegeven. 




Contour “splitsen” 

Wanneer een contourelement met “voorafgaande en 

volgende elementen” wordt gewist, wordt de contour 

in een “basiscontour” en een “restcontour” 

opgesplitst (afbeelding rechtsboven). 

De restcontour kan niet worden bewerkt – U kunt 

echter wel de basiscontour wijzigen en met de 

restcontour “verbinden”. U voegt daarbij meestal 

nieuwe contourelementen in. Als dit mogelijk is, mag 

het “laatste contourelement” ook met de 

“restcontour” worden verbonden. 

De MANUALplus ondersteunt deze werkwijze door 

overname van de begincoördinaten van de 

restcontour. Kies hiervoor X, Z instellen (afbeelding 

rechts). 


Vormelementen overlappend aanbrengen 

Bij het overlappend aanbrengen van vormelementen 

kiest u de hoek en voegt u het vormelement in. 

Vormelementen overlappend aanbrengen 

Vormelement kiezen 

Vormelementen overlappend 

aanbrengen kiezen 

Hoek kiezen 

vormelement definiëren 

Overlappen bij “onvolledig berekende” 

contourgedeeltes 

U kunt vormelementen elkaar laten overlappen als er 

nog onvolledig berekende contourelementen zijn. 

Verlaat de invoermodus (softkey terug) en kies 

Vormelementen overlappend aanbrengen. 



5.5 ICP-contourelementen te draaien contour 

5.5 ICP-contourelementen te 

draaien contour 

Lijninvoer te draaien contour 

Kies de richting van het contourelement aan de hand van het 

menusymbool en dimensioneer het element. 

Bij horizontale en verticale lineaire elementen hoeven geen X- of Zcoördinaten 

te worden ingevoerd. De MANUALplus blokkeert het 

invoerveld wanneer er geen onvolledig berekende elementen zijn. 

Verticale/horizontale lijnen 

Kies de richting van de lijn 

U dimensioneert de lijn en legt de overgang naar het volgende 

contourelement vast. 

Parameters verticale lijn 

8 XS, ZS startpunt in X/Z (= eindpunt van laatste element) 

8 X eindpunt in X 

8 Xi eindpunt in X (incrementeel): afstand startpunt - eindpunt 

8 L Lijnlengte 

8 F Speciale aanzet 

Parameters horizontale lijn 


8 Z eindpunt in Z 

8 Zi eindpunt in Z (incrementeel): afstand startpunt - eindpunt 

8 L Lijnlengte 

8 F Speciale aanzet 


Lijn met hoek 


U dimensioneert de lijn absoluut of polair en legt de overgang naar het 

volgende contourelement vast. De hoekrichting ziet u in het 

helpscherm. 

Parameters 


8 X, Z eindpunt in X/Z 

8 Xi, Zi eindpunt in X/Z (incrementeel): afstand startpunt - eindpunt 

8 L lijnlengte 

8 A hoek ten opzichte van de Z-as 

8 F speciale aanzet 


5.5 ICP-contourelementen te draaien contour


Booginvoer te draaien contour 

Rotatierichting en het type dimensionering kiezen 

Cirkelboog met middelpunt en radius 

Cirkelboog met radius 

Cirkelboog met middelpunt 

U dimensioneert de cirkelboog en legt de overgang naar het volgende 


Parameters (bij “cirkelboog met radius” wordt het middelpunt en bij 

“cirkelboog met middelpunt” wordt de radius niet opgevraagd) 


8 X, Z eindpunt in X/Z: Eindpunt van de cirkelboog 

8 Xi, Zi eindpunt in X/Z (incrementeel): afstand startpunt - eindpunt 

8 I, K middelpunt in X/Z: Middelpunt van de cirkelboog 

8 Ii, Ki middelpunt in X/Z (incrementeel): Afstand startpunt - 

middelpunt 

8 R radius 



Invoer van vormelementen 

Afkanting/afronding 

Afkantingen/afrondingen worden op contourhoeken 

gedefinieerd. Een “contourhoek” is het snijpunt van 

het ingaande en uitgaande contourelement. De 

afkanting/afronding kan pas worden berekend als het 

uitgaande contourelement bekend is. Bij de invoer van 

de afkantings- en afrondingsparameters worden de 

coördinaten van het hoekpunt in “startpunt XS, ZS” 

aangegeven. 

Wanneer een ICP-contour met een afkanting/ 

afronding begint, ontbreekt het “ingaande 

contourelement”. U bepaalt dan met “elementpositie 

J” de juiste positie van de afkanting/afronding. De 

MANUAL PLUS zet een afkanting/afronding aan het 

begin van de contour om in een lineair of cirkelvormig 

element. 

Draaduitloop 

Het vormelement “draaduitloop” bestaat uit een 

horizontaal element, de eigenlijke draaduitloop en een 

verticaal element. De draaduitloop kan met het 

horizontale of verticale element beginnen. 

Wanneer de draaduitloophoek nog niet bekend is, 

geeft de parameter “elementpositie J” aan of de 

draaduitloop met het horizontale of het verticale 

element begint (afbeelding rechtsboven). 

Voorbeeld: buitenafkanting aan begin van 

contour 

Bij “Elementpositie J=1” is het denkbeeldige 

ingaande referentie-element een verticaal element in 

+X-richting (afbeelding rechtsonder). 




Afkanting/afronding te draaien contour 

Afkanting 

Vormelementen of afkanting / afronding kiezen 

Afkanting kiezen 

Afronding kiezen 

Het hoekpunt is al ingesteld met “startpunt”. U geeft de 

“afkantingsbreedte B” resp. de “afrondingsradius B” in. 

Parameters 

8 B afkantingsbreedte – of 

8 B afrondingsradius 

8 J elementpositie: “denkbeeldig ingaand referentie-element” 

„ J=1: verticaal element in +X-richting 

„ J=–1: verticaal element in –X-richting 

„ J=2: horizontaal element in +Z-richting 

„ J=–2: horizontaal element in –Z-richting 



Draaduitlopen te draaien contour 


Vormelementen kiezen 

Draaduitloop DIN 76 kiezen 

Bij de draaduitloop DIN 76 is de diameter van het horizontale element 

de schroefdraaddiameter (bij binnendraad: kerndiameter) . 

Parameters 

8 XS, ZS startpunt in X/Z: beginpunt van de draaduitloop 

8 X, Z eindpunt in X/Z: eindpunt van de draaduitloop 

8 FP spoed – default: standaardtabel 




8 R draaduitloopradius – default: standaardtabel 

8 J elementpositie – default: 1 

„ J=1: draaduitloop begint met horizontaal element en eindigt met 

verticaal element 

„ J=–1: draaduitloop begint met verticaal element en eindigt met 

horizontaal element 


De MANUALplus bepaalt de niet door u ingevoerde parameters aan de 

hand van de standaardtabel (zie “DIN 76 – draaduitloopparameters” 

op bladzijde 529): 

„ de “spoed FP” aan de hand van de diameter (“startpunt XS”). 

„ de parameters I, K, W en R aan de hand van “spoed FP”. 

„ Bij binnendraad moet de “spoed FP” vooraf worden 

ingesteld, omdat de diameter van het horizontale 

element niet de schroefdraaddiameter is. Als de 

MANUALplus gebruikt wordt voor het bepalen van de 

spoed, moet er rekening worden gehouden met geringe 

afwijkingen. 

„ “Elementpositie J” kan bij overlapping niet worden 

ingevoerd en bij ICP-programmering van wijzigingen niet 

worden gewijzigd. (De contourhoek is reeds eenduidig 

bepaald.) 






Draaduitloop DIN 509 E kiezen 


hand van de diameter uit de standaardtabel (zie “DIN 509 E, DIN 509 

F – draaduitloopparameters” op bladzijde 531). 

Parameters 







8 U nabewerkingsovermaat – default: geen nabewerkingsovermaat 







“Elementpositie J” kan bij overlapping niet worden 



bepaald.) 




Draaduitloop DIN 509 F kiezen 


hand van de diameter uit de standaardtabel (zie “DIN 509 E, DIN 509 

F – draaduitloopparameters” op bladzijde 531). 

Parameters 







8 P vlakdiepte – default: standaardtabel 

8 A vlakhoek – default: standaardtabel 

8 U nabewerkingsovermaat – default: geen nabewerkingsovermaat 







“Elementpositie J” kan bij overlapping niet worden 



bepaald.) 



5.6 ICP-contourelementen eindvlakken 

5.6 ICP-contourelementen 

eindvlakken 

Contourelementen van het eind- en het mantelvlak worden 

cartesiaans of polair gedimensioneerd. Bepalend is de stand van de 

softkey Polair. De MANUALplus maakt met behulp van verschillende 

adresletters onderscheid tussen cartesiaanse en poolcoördinaten. 

„ Poolcoördinaten: 

„ XD, X: diameter 

„ CS, C: hoek t.o.v. positieve XK-as 

„ Wanneer u met Contourlijst “Selectie ICP-contouren” 

oproept, toont de MANUALplus – afhankelijk van de 

cyclus – alleen ICP-contouren voor het eind- of 

mantelvlak. 


Lijninvoer eindvlak 





Parameters 

8 XS, YS startpunt (cartesiaanse coördinaten) 

8 XD, CS startpunt (poolcoördinaten) 

8 XK, YK eindpunt (cartesiaanse coördinaten) 

8 X, C eindpunt (poolcoördinaten) 



Lijn met hoek 




Parameters 



8 XK, YK eindpunt in cartesiaanse coördinaten 


8 A hoek t.o.v. de XK-as – voor hoekrichting zie helpscherm 




5.6 ICP-contourelementen eindvlakken

5.6 ICP-contourelementen eindvlakken 

Booginvoer eindvlak 

Cirkelboog invoeren 










8 XK, YK eindpunt (cartesiaanse coördinaten) 


8 I, J middelpunt (cartesiaanse coördinaten) 

8 XM, CM middelpunt (poolcoördinaten) 

8 R radius 



Afkanting/afronding eindvlak 

Afkanting/afronding invoeren 

Afkanting / afronding kiezen 





Parameters 





5.6 ICP-contourelementen eindvlakken

5.7 ICP-contourelementen mantelvlak 

5.7 ICP-contourelementen 

mantelvlak 

Als alternatief voor de hoekmaat kunt u de baanmaat gebruiken. De 

stand van de softkey Polair is bepalend voor het type dimensionering. 

De MANUALplus maakt met behulp van verschillende adresletters 

onderscheid tussen hoeken baanmaten. 

„ Wanneer u met de softkey Contourlijst “Selectie ICPcontouren” 

oproept, toont de MANUALplus – 

afhankelijk van de cyclus – alleen ICP-contouren voor het 

eind- of mantelvlak. 

„ Bij mantelvlakcontouren wordt bij het eerste element de 

"uitslagdiameter XS" vastgelegd. Deze diameter geldt 

bij alle volgende contourelementen als referentie voor 

de baanmaat. 


Lijninvoer mantelvlak 





Parameters 

8 ZS, YS startpunt (YS als baanmaat – referentie: diameter XS) 

8 CS startpunt als hoekmaat 

8 XS uitslagdiameter 

8 Z eindpunt 

8 CY eindpunt als baanmaat (referentie: diameter XS ) 

8 C eindpunt als hoekmaat 



Lijn met hoek 




Parameters 

8 ZS, YS startpunt (YS als baanmaat – referentie: diameter XS ) 



8 Z eindpunt 



8 A hoek t.o.v. de Z-as – voor hoekrichting zie helpscherm 




5.7 ICP-contourelementen mantelvlak

5.7 ICP-contourelementen mantelvlak 

Booginvoer mantelvlak 

Cirkelboog invoeren 








8 ZS, YS startpunt (YS als baanmaat – referentie: diameter XS ) 



8 Z eindpunt 



8 K, CJ middelpunt (CJ als baanmaat – referentie: diameter XS ) 

8 CM middelpunt als hoekmaat 

8 R radius 



Afkanting/afronding mantelvlak 

Afkanting/afronding invoeren 

Afkanting / afronding kiezen 





Parameters 





5.7 ICP-contourelementen mantelvlak

DIN-programmering 

6 


6.1 DIN-programmering 


De structuur van programma’s en regels is gebaseerd 

op de DIN-norm 66025 (derhalve “DINprogrammering”). 

De MANUALplus ondersteunt DINprogramma's 

en DIN-macro's. 

DIN-programma’s zijn zelfstandige NCprogramma's. 

Dit betekent dat ze alle verplaatsingsen 

schakelcommando's bevatten die nodig zijn om 

het werkstuk te maken. 

DIN-macro’s worden in cyclusprogramma's 

geïntegreerd. Ze zijn “niet zelfstandig”, maar 

vervullen een deelfunctie in een cyclusprogramma. 

Het hangt echter van uw eigen taakstelling af, hoe u 

DIN-macro's toepast. Ook bij DIN-macro's kunt u 

gebruik maken van alle commando's. Verderop in dit 

hoofdstuk wordt gesproken over “DIN-programma's” 

of “NC-programma's”. Er wordt geen verdere 

onderverdeling gemaakt tussen programma's of 

macro's. 

DIN-programma’s en DIN-macro’s testen 

DIN-programma's en DIN-macro's kunnen met de 

grafische simulatie worden getest. Bij DIN-macro's is 

dit als onderdeel van de cyclusprogrammering 

mogelijk. Bij DIN-programma's wordt omgeschakeld 

naar de “programma-uitvoering” en wordt de 

simulatie opgeroepen. 

Helpschermen 

De functie en parameters van 

verplaatsingscommando's en cycli worden in 

helpschermen verklaard. Deze tonen meestal een 

bewerking aan de buitenzijde. Met de “ringtoets” 

kunt u omschakelen naar het helpscherm voor 

bewerking aan de binnenzijde. 

8 Met de “ringtoets” kunt u 

omschakelen tussen helpschermen 

voor bewerking aan de buiten- en 

binnenzijde. 

Informatie over afbeeldingen in helpschermen: 

„ Stippellijn:ijlgangbaan 

„ Ononderbroken lijn: aanzetbaan 

„ Maatlijn met maatpijl aan één zijde: 

“gerichte maat” – het voorteken bepaalt de richting 

„ Maatlijn met maatpijl aan beide zijden: 

“absolute maat” – het voorteken heeft geen 

betekenis. 

278 6 DIN-programmering

Structuur van programma’s en regels 

Programma-opbouw 

„ Het programmanummer, beginnend met “%”, bestaat uit maximaal 

8 cijfers en heeft de extensie “nc” voor hoofdprogramma's en 

“ncs” voor subprogramma's . 

„ Programma-aanduiding (commentaar in de tweede 

programmaregel) 

„ NC- of commentaarregels 

„ Het begrip “EINDE” bij hoofdprogramma's en “RETURN” bij 

macro's en subprogramma's 

De eerste en laatste regel van het NC-programma kunnen niet 

bewerkt worden. De “programma-aanduiding” kan wel worden 

bewerkt, maar niet worden gewist. 

De programma-aanduiding wordt in de “programmalijst” aangegeven 

en kan bij “programmakeuze” worden gewijzigd. 

NC-regels beginnen met een “N” die wordt gevolgd door een 

regelnummer (maximaal 4 cijfers). De regelnummers hebben geen 

invloed op de programma-uitvoering. Ze dienen uitsluitend als 

regelaanduiding. 

Een NC-regel bevat NC-commando’s. Dit zijn verplaatsings-, schakelof 

besturingscommando's. Verplaatsings- en schakelcommando's 

beginnen met een letter, gevolgd door een cijfercombinatie (G1, G2, 

G81, M3, M30,...) en de parameters. Organisatiecommando's bestaan 

uit “sleutelwoorden” (WHILE, RETURN, ..), of uit een lettercijfercombinatie. 

De parameters beginnen met adresletters (X100, Z– 

2, etc.). 

In een NC-regel kunnen meerdere NC-commando's worden 

geprogrammeerd wanneer niet dezelfde adresletters worden gebruikt 

en deze geen “tegenstrijdige” functie hebben. 

Voorbeelden 

toegestane combinatie: 

N10 G1 X100 Z2 M8 

niet-toegestane combinatie: 

N10 G1 X100 Z2 G2 X100 Z2 R30 – meermaals dezelfde adresletters 

of 

N10 M3 M4 – tegenstrijdige functionaliteit 

NC-regels die uitsluitend variabelenberekeningen bevatten, zijn 

toegestaan. 

Commentaar staat tussen "[...]". Commentaar staat aan het einde van 

een NC-regel of alleen in een NC-regel. Een NC-regel die uitsluitend 

commentaar bevat, heeft geen regelnummer. 

Voorbeeld: Structuur van programma’s en regels 

%12345678.nc 

[Voorbeeld – Example] 

N1 G21 X80 Z110 B10 J1 

N2 G1 Z-15 B-1 

N3 G1 X102 B2 

N4 G1 Z-22 

N5 G1 X90 Zi-12 B1 

N6 G1 Zi-6 

N7 G1 X100 A80 B-1 

N8 G1 Z-47 

N9 G1 X110 

N10 G80 

N11 G14 Q0 

N12 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N13 G0 X0 Z2 

N.. . . . 

EINDE 


6.1 DIN-programmering


Overzicht DIN-commando’s 

„ Verplaatsingscommando's 

om de slede lineair of in een cirkel te verplaatsen 

„ Cycli 

voor verspanen, steken, nabewerken, bewerken van schroefdraad 

en boren 

„ Schakelcommando's 

voor machine-onderdelen 

„ Nulpuntverschuivingen 

voor aanpassing van het maatsysteem 

„ Commando's voor organisatie van programma's 

programmasprongen, programmaherhalingen en subprogramma’s 

„ Commentaar 

ter verklaring van het programma 

„ Variabelenfuncties 

Er worden geen vaste adresparameters maar variabelen toegepast. 

Deze worden vóór de uitvoering van het programma ingevoerd of 

berekend. 

„ Rekenkundige bewerkingen 

worden toegepast bij de berekening van adresparameters of 

variabelen 

„ Vereenvoudigde programmering 

Indien dit rekenkundig uitvoerbaar is, berekent de MANUALplus 

waarden (coördinaten) die niet in de tekening zijn vermeld 

„ Operator-communicatie 

via invoer van variabelenwaarden en uitvoer van tekst en variabelen 

Met NC-commando's (G-functies, M-functies, etc.) kunt u slechts een 

gedeelte van deze functies gebruiken. Van andere functies (bijv. 

“vereenvoudigde programmering”, “variabelenfuncties” of 

“rekenkundige bewerkingen”) kunt u gebruikmaken bij het 

programmeren van variabelen, de vereenvoudigde geometrie, etc. U 

geeft geen vaste waarde, maar u voert voor deze adresparameter een 

variabele, een rekenformule of een “?” in. 


6.2 DIN-programma’s bewerken 

DIN-programma laden 

DIN-editor oproepen 

Programmalijst oproepen 

DIN-programma’s instellen 

DIN-macro’s instellen 

DIN-programma/DIN-macro kiezen of een nieuw programmanummer 

definiëren 

Regelfuncties 

DIN-programma/DIN-macro oproepen 

Met de cursor- en Page-toetsen kunt u in het DIN-programma naar de 

positie gaan waar u wilt invoegen, wissen of wijzigen. U kunt de cursor 

alleen aan het begin van een regel, een NC-woord of een parameter 

plaatsen. 

U kiest de gewenste functie met een functie- of menutoets. De 

MANUALplus vraagt u vervolgens nadere parameters in te voeren. In 

geval van cycli en verplaatsingscommando's (G-functies) worden de 

functie en parameters in helpschermen verklaard. 

Plaats de cursor aan het begin van de regel, om regelfuncties te 

kiezen. 

Softkey’s voor regelfuncties 

Onder de cursor wordt een nieuwe 

NC-regel met het “volgende” 

regelnummer ingevoegd. 

Het menu “Selecteren van functies” 

wordt aangeboden, om verdere NCcommando's 

toe te voegen. 

De regel waarop de cursor staat, 

wordt gewist. 

Het nummer van de regel waarop de 

cursor staat, kan worden gewijzigd. 


6.2 DIN-programma’s bewerken


Regelnummer wijzigen 

Cursor op de NC-regel plaatsen 

nieuw regelnummer invoeren 

Opnieuw nummeren 

Regelnummer wijzigen kiezen 

nieuw regelnummer overnemen 

Cursor op een willekeurige NC-regel zetten 

Regelnummer wijzigen kiezen 

Opnieuw nummeren kiezen 

Stapgrootte van de regelnummers vastleggen 

Weer Opnieuw nummeren kiezen 

De vastgelegde stapgrootte geldt ook voor de 

automatische regelnummering. 


Woordfuncties 

De functies (Woord wissen, Woord wijzigen, etc.) hebben betrekking 

op het “woord” waarop de cursor staat. Wat u wist of wijzigt, is 

afhankelijk van de betekenis van het “woord”. Voorbeelden: 

„ de cursor staat op een G-functie 

„ Woord wijzigen: wijzigt eerst deze functie en daarna de 

bijbehorende parameters 

„ Woord wissen: wist deze functie en de bijbehorende parameters 

„ de cursor staat op de adresletter van een parameter 

„ Woord wijzigen: alle parameters van deze functie kunnen 

worden gewijzigd. 

„ Woord wissen: uitsluitend deze parameter wordt gewist 

NC-commando's kunnen uitsluitend in “een groep” worden gewijzigd. 

U kunt bijvoorbeeld het nummer van de G-functie veranderen, maar 

niet een G-functie in een M-functie wijzigen. De editor wist de 

parameters die bij een dergelijke wijziging niet meer nodig zijn. 

Adresparameters 

U voert de adresparameters als volgt in: 

„ absolute maat: heeft betrekking op het werkstuknulpunt 

„ Incrementele maat: heeft betrekking op de voorgaande coördinaat 

„ Variabele: de waarde van de variabele of de uitkomst van de 

rekenformule komt overeen met de waarde van de adresparameter. 

„ Vereenvoudigde geometrieprogrammering: voor zover dit 

rekenkundig uitvoerbaar is, wordt deze coördinaat berekend. 

Welke invoer bij een bepaalde adresparameter wordt ondersteund, is 

afhankelijk van de betekenis van deze parameter. De MANUALplus 

blokkeert de functies die niet zijn toegestaan. 

De invoervelden zijn standaard ingesteld voor “absolute maten”. 

Wanneer u Increment kiest, kunnen “incrementele maten” worden 

ingevoerd.. De adresletter krijgt het attribuut “i” (bijv. “Zi”) . Het 

attribuut wordt in het DIN-programma overgenomen. De instelling 

absoluut of incrementeel geldt voor een invoerveld. 

De invoer van variabelen kunt u oproepen met de softkey Variable op 

(zie “Variabele als adresparameter” op bladzijde 404. 

Met de softkey ? informeert u de MANUALplus dat deze coördinaat 

moet worden berekend. Het ? wordt in het DIN-programma 

overgenomen. 

Softkey’s voor woordfuncties 

Het NC-commando of de parameter 

(woord) waarop de cursor staat, wordt 

gewist 

Het NC-commando of de parameter 

(woord) waarop de cursor staat, kan 


Het menu “Selecteren van functies” 

wordt aangeboden, om verdere NCcommando's 

toe te voegen. 




Commentaren 

Wanneer u commentaar aan een “lege regel” toevoegt, wordt het 

regelnummer gewist en alleen het commentaar in deze regel 

opgeslagen. (Een “lege regel” bestaat uitsluitend uit het 

regelnummer.) Als er al NC-commando's in de NC-regel staan, wordt 

het commentaar aan het einde van de regel toegevoegd. 

Om commentaar te wijzigen, plaatst u de cursor aan het begin van het 

commentaar en kiest u woord wijzigen. Dan verschijnt het 

“alfanumerieke toetsenbord”, waarbij het huidige commentaar 

zichtbaar wordt gemaakt. U kunt de tekst wijzigen, uitbreiden, etc. 

Om commentaar te wissen, plaatst u de cursor aan het begin van het 

commentaar en kiest u regel wissen, resp. woord wissen. Het 

commentaar wordt dan verwijderd. 


Blokfuncties 

U kunt verschillende opeenvolgende NC-regels (een 

blok) markeren en deze vervolgens knippen, kopiëren 

of wissen. Bij knippen of kopiëren wordt het blok 

overgenomen in het interne buffergeheugen. U kunt 

het blok ergens anders in het programma invoegen of 

een ander DIN-programma oproepen en dan daarin 

het blok invoegen. De inhoud van het buffergeheugen 

blijft zo lang bestaan, tot het geheugen wordt 

overschreven of de MANUALplus wordt 

uitgeschakeld. 

Blok kopiëren, blok elders opslaan 

Cursor op het begin van het blok plaatsen 

Blokfuncties oproepen 

Blokbegin markeren 

Cursor op het einde van het blok plaatsen 

Blokeinde markeren 

Blok kopiëren en in het 

buffergeheugen overnemen 

Blok in het buffergeheugen 

overnemen en wissen 

(Indien noodzakelijk) nieuw DIN-programma laden 

Cursor op de invoegpositie plaatsen 

Blok uit het buffergeheugen 

overnemen (de NC-regels worden 

onder de cursor ingevoegd) 




Menustructuur 

Kies een functiegroep met de desbetreffende 

menutoets. 

„ G- en M-functies: vervolgens worden het 

functienummer en afhankelijk van de functie 

verdere parameters ingevoerd 

„ Commentaar, subprogramma en S, F, T: vervolgens 

worden de benodigde parameters ingevoerd 

„ Variabelenfuncties: de MANUALplus schakelt voor 

verdere gegevensinvoer om naar volgende menu’s 

DIN-functiegroepen Menutoets 

G-functie 

Verplaatsingscommando’s, cycli, andere G-functies 

M-functie 

Schakelfuncties voor machine-onderdelen en 

programmabesturingsfuncties (zie “M-functies” op 

bladzijde 409) 

Machinegegevens 

Invoer van F, S, T (zie “T, S, F instellen” op 

bladzijde 393) 

Commentaar 

Invoer van commentaar (zie “DIN-programma's 

bewerken” op bladzijde 281) 

Programmavariabelen Functies 

Hiermee wordt omgeschakeld naar het “menu 

programmavariabelen” (zie“Programmering van 

variabelen” op bladzijde 397) 

Machinevariabelen Functies 

Hiermee wordt omgeschakeld naar het “menu 

machinevariabelen” (bedoeld voor speciale 

gevallen; heeft geen betekenis voor de DINprogrammeur) 

Subprogramma-oproep 

Programmering van een subprogramma-oproep (zie 

“Subprogramma's” op bladzijde 407) 


G-functie programmeren 

G-functie “direct” programmeren 

G-nummer invoeren 

Parameter-invoer 

“G-functie” kiezen 

G-functie oproepen 

G-functies overnemen 

Als het nummer van de G-functie niet bekend is, kunt 

u deze uit de G-functielijst kiezen. 

G-functie kiezen 

G-functie kiezen 

Parameter-invoer 

“G-functie” kiezen 

Lijst van G-functies oproepen 

G-functie overnemen 

G-functies oproepen 

G-functies overnemen 



6.3 Beschrijving van onbewerkt werkstuk 

6.3 Beschrijving van onbewerkt 

werkstuk 

Klauwplaat cilinder/pijp G20 

G20 beschrijft het onbewerkte werkstuk en de spantoestand. Deze 

informatie wordt bij de simulatie verwerkt. 

Parameters 

8 X diameter 

8 Z lengte (inclusief dwarsovermaat en spanbereik) 

8 K rechterzijde (dwarsovermaat) 

8 I binnendiameter bij type onbewerkt werkstuk “pijp” 

8 B spanbereik 

8 J spanmethode 




Voorbeeld: G20 

%20.nc 

[G20] 

N1 G20 X80 Z100 K2 B10 J1 

N2 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N3 G0 X0 Z2 

N.. . . . 

EINDE 


Contour onbewerkt werkstuk G21 

G21 beschrijft de spantoestand. De beschrijving van het onbewerkte 

werkstuk volgt onmiddellijk op G21 met G1-, G2-, G3-, G12- en G13commando’s. 

De beschrijving van het onbewerkte werkstuk wordt 

afgesloten met G80. Deze informatie wordt bij de simulatie verwerkt. 

Parameters 

8 X diameter 

8 Z lengte 

8 B spanbereik 

8 J spanmethode 





%21.nc 

[G21] 

N1 G21 X80 Z110 B10 J1 

N2 G1 Z-15 B-1 

N3 G1 X102 B2 

N4 G1 Z-22 

N5 G1 X90 Zi-12 B1 

N6 G1 Zi-6 

N7 G1 X100 A80 B-1 

N8 G1 Z-47 

N9 G1 X110 

N10 G80 

N11 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N12 G0 X0 Z2 

N.. . . . 

EINDE 


6.3 Beschrijving van onbewerkt werkstuk

6.4 Gereedschapsverplaatsingen zonder bewerking 

6.4 Gereedschapsverplaatsingen 

zonder bewerking 

IJlgang G0 

Geometriefunctie: met G0 wordt het beginpunt van een 

contourbeschrijving vastgelegd. 

Bewerkingsfunctie: het gereedschap verplaatst zich in ijlgang via de 

kortste weg naar “eindpunt X, Z”. IJlgangbewegingen kunnen worden 

uitgevoerd als de spil stilstaat. 

Parameters 

8 X eindpunt (diametermaat) 

8 Z eindpunt 

Voorbeeld: G0 

%0.nc 

[G0] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G819 P5 I1 K0.3 

N4 G0 X80 Z2 

N5 G1 Z-15 B-1 

N6 G1 X102 B2 

N7 G1 Z-22 

N8 G1 X90 Zi-12 B1 

N9 G1 Zi-6 

N10 G1 X100 A80 B-1 

N11 G1 Z-47 

N12 G1 X120 

N13 G80 

EINDE 


Gereedschapswisselpositie G14 

De slede verplaatst zich in ijlgang naar de gereedschapswisselpositie. 

De coördinaten van de wisselpositie legt u in de instelwerkstand vast. 

(zie “Gereedschapswisselpositie instellen” op bladzijde 52). 

Parameters 

8 Q Volgorde (default: 0): bepaalt het verloop van de verplaatsingen 

„ Q=0: diagonale verplaatsing 

„ Q=1: eerst in X-, dan in Z-richting 

„ Q=2: eerst in Z-, dan in X-richting 

„ Q=3: alleen in X-richting, Z blijft onveranderd 

„ Q=4: alleen in Z-richting, X blijft onveranderd 

Een G14 wordt in de elementaire functies “ijlgang in 

machinecoördinaten G701” omgezet. Bij G701 is het 

“eindpunt X, Z” gerelateerd aan het machinenulpunt. Het 

referentiepunt voor de slede geldt als sledereferentiepunt. 


%14.nc 

[G14] 

N1 G14 Q0 

N2 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N3 G0 X0 Z2 

N.. . . . 

EINDE 


6.4 Gereedschapsverplaatsingen zonder bewerking

6.5 Enkelvoudige lineaire verplaatsingen en cirkelbogen 

6.5 Enkelvoudige lineaire 

verplaatsingen en cirkelbogen 

Lineaire verplaatsing G1 

Geometriefunctie: met G1 wordt een baan in een 


Bewerkingsfunctie: het gereedschap verplaatst zich lineair met 

aanzetsnelheid naar het “eindpunt X, Z”. 

Parameters 


8 Z eindpunt 

8 A hoek – hoekrichting: zie helpscherm 

8 B afkanting/afronding: aan het einde van de lineaire baan kan een 

afkanting/afronding of een “tangentiële” overgang naar het 

volgende contourelement worden vastgelegd. 

„ Geen invoer: tangentiële overgang 

„ B=0: niet-tangentiële overgang 


„ B

Cirkelboog G2, G3 – incrementele 

middelpuntmaat 

Geometriefunctie: met G2/G3 wordt een cirkelboog in een 


Bewerkingsfunctie: het gereedschap verplaatst zich in een cirkel met 

aanzetsnelheid naar het “eindpunt”. 

De rotatierichting ziet u in het helpscherm. 


6.5 Enkelvoudige lineaire verplaatsingen en cirkelbogen


Parameters G2, G3 


8 Z eindpunt 

8 R radius 

8 I middelpunt incrementeel – (afstand tussen startpunt en 

middelpunt; diametermaat) 

8 K middelpunt incrementeel – (afstand tussen startpunt en 

middelpunt) 

8 Q snijpunt (default: Q=0): legt het eindpunt vast als er twee 

oplossingen mogelijk zijn (zie helpscherm) 

8 B afkanting/afronding: aan het einde van de cirkelboog kan een 






„ B

Cirkelboog G12, G13 – absolute middelpuntmaat 

Geometriefunctie: met G12/G13 wordt een cirkelboog in een 


Bewerkingsfunctie: het gereedschap verplaatst zich in een cirkel met 




6.5 Enkelvoudige lineaire verplaatsingen en cirkelbogen




8 Z eindpunt 

8 R radius 

8 I middelpunt absoluut – (diametermaat) 

8 K middelpunt absoluut 

8 Q snijpunt (default: Q=0): legt het eindpunt vast als er twee 

oplossingen mogelijk zijn (zie helpscherm) 

8 B afkanting/afronding: aan het einde van de cirkelboog kan een 






„ B

6.6 Aanzet, toerental 

Toerentalbegrenzing G26/G126 

G26: Toerentalbegrenzing hoofdspil 

G126: toerentalbegrenzing spil 1 (aangedreven gereedschap) 

De toerentalbegrenzing blijft actief totdat ze door een nieuwe G26/ 

G126 wordt vervangen. 

Parameters 

8 S toerental: maximumtoerental 

„ De toerentalbegrenzing blijft gelden, zelfs wanneer het 

DIN-programma wordt beëindigd en u “Programmauitvoering” 

verlaat. U kunt in het “S, F, T menu” of via 

parameters een nieuwe toerentalbegrenzing instellen. 

„ Als het bij G26/G126 geprogrammeerde toerental hoger 

is dan het toerental dat in machineparameter 

“Algemene parameters spil absoluut max. toerental” is 

ingesteld, geldt de begrenzing van de parameter. 

Intermitterende aanzet G64 

Met G64 wordt de geprogrammeerde aanzet kort onderbroken. Deze 

functie wordt toegepast om te garanderen dat het spaanbreken 

ononderbroken plaatsvindt. 

G64 zonder parameters schakelt de intermitterende aanzet weer uit. 

Parameters 

8 E pauzeduur: bereik: 0,01s < E < 999s 

8 F aanzettijd: De snelheid van de slede wordt opgevoerd tot de 

geprogrammeerde aanzet. Aan het einde van deze periode wordt de 

snelheid tot “aanzet nul” teruggebracht. 

bereik: 0,01s < E < 999s 

Voorbeeld: G26, G126 

%26.nc 

[G26, G126] 

N1 G14 Q0 

N1 G26 S2000 

N2 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N3 G0 X0 Z2 

N4 . . . 

EINDE 


%64.nc 

[G64] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G64 E0.1 F1 

N3 G0 X0 Z2 

N4 G42 

N5 G1 Z0 

N6 G1 X20 B-0.5 

N7 G1 Z-12 

N8 G1 Z-24 A20 

N9 G1 X48 B6 

N10 G1 Z-52 B8 

N11 G1 X80 B4 E0.08 

N12 G1 Z-60 

N13 G1 X82 G40 

N14 G64 

EINDE 


6.6 Aanzet, toerental

6.6 Aanzet, toerental 

Aanzet per tand G193 

Met G193 wordt de aanzet afhankelijk van het aantal tanden van de 

frees vastgelegd. 

Parameters 

8 F aanzet per tand in mm/tand of inch/tand 

Aanzet constant G94 (aanzet per minuut) 

Met G94 wordt de aanzet onafhankelijk van de aandrijving vastgelegd. 

Parameters 

8 F aanzet per minuut in mm/min resp. inch/min 

Aanzet per omwenteling G95/G195 

Met G95/G195 wordt de aanzet afhankelijk van de aandrijving 

vastgelegd. 

Parameters 

De actuele waarde toont de aanzet in mm/omw. 

G95: referentie – toerental van de hoofdspil. 

G195: referentie – toerental van spil 1 (aangedreven 

gereedschap). 

8 F aanzet per omwenteling in mm/omwenteling resp. inch/ 

omwenteling 


%193.nc 

[G193] 

N1 M5 

N2 T71 G197 S1010 G193 F0.08 M104 

N3 M14 

N4 G152 C30 

N5 G110 C0 

N6 G0 X122 Z-50 

N7 G744 X122 Z-50 ZE-50 C0 Wi90 Q4 

N8 G792 K30 A0 X100 J11 P5 F0.15 

N9 M15 

EINDE 


%94.nc 

298 6 DIN-programmering 

[G94] 

N1 G14 Q0 

N2 T3 G94 F2000 G97 S1000 M3 

N3 G0 X100 Z2 

N4 G1 Z-50 

N5 . . . 

EINDE 


%95.nc 

[G95, G195] 

N1 G14 Q0 

N2 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N3 G0 X0 Z2 

N5 G1 Z0 

N6 G1 X20 B-0.5 

N7 . . . 

EINDE

Constante snijsnelheid G96 / G196 

G96/G196 definieert een constante snijsnelheid. 

G96: het spiltoerental van de hoofdspil is afhankelijk van de Xpositie 

van de gereedschapspunt. 

G196: het spiltoerental is afhankelijk van de diameter van het 

gereedschap. 

Parameters 

8 S snijsnelheid in m/min resp. ft/min 

Toerental G97/G197 

G97/G197 definieert een constant toerental. 

G97: voor de hoofdspil 

G197: voor spil 1 (aangedreven gereedschap) 

Parameters 

8 S toerental in omwentelingen per minuut 


%96.nc 

[G96, G196] 

N1 T3 G195 F0.25 G196 S200 M3 

N2 G0 X0 Z2 

N3 G42 

N4 G1 Z0 

N5 G1 X20 B-0.5 

N6 G1 Z-12 

N7 G1 Z-24 A20 

N8 G1 X48 B6 

N9 G1 Z-52 B8 

N10 G1 X80 B4 E0.08 

N11 G1 Z-60 

N12 G1 X82 G40 

EINDE 


%97.nc 

[G97, G197] 

N1 G14 Q0 

N2 T3 G95 F0.25 G97 S1000 M3 

N3 G0 X0 Z2 

N5 G1 Z0 

N6 G1 X20 B-0.5 

N7 . . . 

EINDE 


6.6 Aanzet, toerental

6.7 Snijkant- en freesradiuscompensatie 

6.7 Snijkant- en 

freesradiuscompensatie 


Snijkantradiuscompensatie (SRC) 

Zonder SRC is de theoretische gereedschapspunt het referentiepunt 

voor de verplaatsingen. Dit leidt bij niet-asparallelle verplaatsingen tot 

onnauwkeurigheden. Met SRC worden geprogrammeerde 

verplaatsingen gecorrigeerd (zie “Snijkantradiuscompensatie (SRC)” 


Bij “Q=0” reduceert SRC de aanzet bij cirkelbogen (G2, G3, G12, G13) 

en afrondingen, indien de “verschoven radius < oorspronkelijke 

radius”. Bij een afronding als overgang naar het volgende 

contourelement wordt de “speciale aanzet” gecorrigeerd. 

Gereduceerde aanzet = aanzet * (verschoven radius / oorspronkelijke 

radius) 

Freesradiuscompensatie (FRC) 

Zonder FRC is het middelpunt van de frees het referentiepunt bij 

verplaatsingen. Met FRC voert de MANUALplus de 

geprogrammeerde verplaatsingen gerelateerd aan de buitendiameter 

uit (zie“Freesradiuscompensatie (FRC)” op bladzijde 29). 

Contourgerelateerde steek-, verspanings- en freescycli bevatten 

SRC/FRC-oproepen. Daarom moet de SRC/FRC uitgeschakeld zijn, als 

u deze cycli oproept. – Indien van deze regel wordt afgeweken, wordt 

u hierop attent gemaakt. 

„ Indien "gereedschapsradius > contourradius", kunnen bij 

de SRC/FRC lussen ontstaan. Advies: maak gebruik van 

de nabewerkingscyclus G89 of de freescycli G793/ 

G794. 

„ FRC niet selecteren bij de aanzet naar het 

bewerkingsvlak selecteren. 

„ Let bij het oproepen van subprogramma's op het 

volgende: schakel SRC/FRC 

„ uit in het subprogramma waarin deze functie is 

ingeschakeld. 

„ uit in het hoofdprogramma, wanneer deze functie 

daarin is ingeschakeld. 


Basis-werkwijze van de SRC/FRC 

N.. . . . 

N.. G0 X10 Z10 

N.. G41 G0 Z20 [verplaatsing: van X10/Z10 naar X10+SRC/ 

X20+SRC] 

N.. G1 X20 [de verplaatsing is met SRC “verschoven”] 

N.. G40 G0 X30 Z30 [verplaatsing: van X20+SRC/Z20+SRC 

naar X30/X30] 

N.. . . . 

G40: SRC, FRC uitschakelen 

„ de SRC/FRC is tot en met de regel vóór G40 actief 

„ In de regel met G40 of in de regel na G40 is een lineaire verplaatsing 

toegestaan (G14 is niet toegestaan) 

G41/G42: SRC, FRC inschakelen 

„ In de regel met G41/G42 of na de regel met G41/G42 moet een 

lineaire verplaatsing (G0/G1) worden geprogrammeerd 

„ vanaf de volgende verplaatsing wordt rekening gehouden met SRC/ 

FRC 

G41: bewerking aan binnenzijde (bij verplaatsingsrichting –Z) – 

correctie van de snijkant-/freesradius in verplaatsingsrichting links van 

de contour 

G42: bewerking aan buitenzijde (bij verplaatsingsrichting –Z) – 

correctie van de snijkant-/freesradius in verplaatsingsrichting rechts 

van de contour 

Parameters 

8 Q vlak(default: 0) 

„ Q=0: SRC op te draaien vlak (XZ-vlak) 

„ Q=1: FRC op eindvlak (XC-vlak) 

„ Q=2: FRC op mantelvlak (ZC-vlak) 

8 H uitvoer (default: 0) 

„ H=0: opeenvolgende gedeeltes die elkaar snijden, worden niet 

bewerkt 

„ H=1: de complete contour wordt bewerkt – ook wanneer 

gedeeltes elkaar snijden 

8 O aanzetreductie uit (default: 0) 

„ O=0: aanzetreductie actief 

„ O=1: geen aanzetreductie 

Voorbeeld: G40, G41, G42 

%40.nc 

[G40, G41, G42] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X0 Z2 

N3 G42 

N4 G1 Z0 

N5 G1 X20 B-0.5 

N6 G1 Z-12 

N7 G1 Z-24 A20 

N8 G1 X48 B6 

N9 G1 Z-52 B8 

N10 G1 X80 B4 E0.08 

N11 G1 Z-60 

N12 G1 X82 G40 

EINDE 


6.7 Snijkant- en freesradiuscompensatie

6.8 correcties 


(Veranderen van) snijkantcorrectie G148 

De MANUALplus beschikt over 3 slijtagecorrectiewaarden voor 

steekgereedschap (DX, DZ, DS). Met “O” bepaalt u met welke 

slijtagecorrecties rekening wordt gehouden. 

Bij de programmastart en na een T-commando zijn DX, DZ actief (G148 

O0). De met G148 gekozen correctiewaarden gelden tot het volgende 

T-commando of tot het einde van het programma. 

De toekenning van de correctiewaarden DX, DZ en DS aan de 

snijkantzijden van het steekgereedschap legt u vast in 

“gereedschapsoriëntatie” (zie “Steek- en steekdraaigereedschap” op 


Parameters 

8 O selectie (default: 0) 

„ O=0: DX, DZ actief – DS inactief 

„ O=1: DS, DZ actief – DX inactief 

„ O=2: DX, DS actief – DZ inactief 

De steekcycli G861..G868 houden automatisch rekening 

met de “juiste” slijtagecorrectie. 


%148.nc 

[G148] 

N1 T31 G95 F0.25 G96 S160 M3 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G0 Z-29.8 

N4 G1 X50.4 

N5 G0 X62 

N6 G150 

N7 G1 Z-20.2 

N8 G1 X50.4 

N9 G0 X62 

N10 G151 [Groefsteken nabewerken] 

N11 G148 O0 

N12 G0 X62 Z-30 

N13 G1 X50 

N14 G0 X62 

N15 G150 

N16 G148 O2 

N17 G1 Z-20 

N18 G1 X50 

N19 G0 X62 

EINDE 


Additieve correctie G149 

De MANUALplus beheert 16 gereedschapsonafhankelijke 

correctiewaarden met de aanduiding D901..D916. Deze 

correctiewaarden gelden naast de actieve slijtagecorrecties van het 

gereedschap. 

Additieve correcties gelden vanaf de regel waarin G149 is 

geprogrammeerd en blijven actief tot 

„ de volgende “G149 D900” 

„ de volgende gereedschapswissel 

„ het programma-einde. 

Parameters 

8 D additieve correctie (default: D900): 

„ D900: schakelt de additieve correctie uit 

„ D901..D916: activeert de additieve correctie 


%149.nc 

[G149] 

N1 T3 G96 S200 G95 F0.4 M4 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G89 

N4 G42 

N5 G0 X27 Z0 

N6 G1 X30 Z-1.5 

N7 G1 Z-25 

N8 G149 D901 

N9 G1 X40 B-1 

N10 G1 Z-50 

N11 G149 D902 

N12 G1 X50 B-1 

N13 G1 Z-75 

N14 G149 D900 

N15 G1 X60 B-1 

N16 G1 Z-80 

N17 G1 X62 

N18 G80 

EINDE 


6.8 correcties


Compensatie rechter gereedschapspunt G150 

Compensatie linker gereedschapspunt G151 

Bij steekgereedschap legt u met “Gereedschapsoriëntatie” de rechter 

of linker snijkantzijde als gereedschapsreferentiepunt vast (zie “Steek- 

en steekdraaigereedschap” op bladzijde 421). Met G150/G151 wordt 

het referentiepunt omgeschakeld. 

G150: referentiepunt rechter gereedschapspunt 

G151: referentiepunt linker gereedschapspunt. 

G150/G151 geldt vanaf de regel waarin het wordt geprogrammeerd en 

blijft actief tot 

„ de volgende gereedschapswissel 

„ het programma-einde. 


%148.nc 

[G148] 

N1 T31 G95 F0.25 G96 S160 M3 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G0 Z-29.8 

N4 G1 X50.4 

N5 G0 X62 

N6 G150 

N7 G1 Z-20.2 

N8 G1 X50.4 

N9 G0 X62 

N10 G151 [Groefsteken nabewerken] 

N11 G148 O0 

N12 G0 X62 Z-30 

N13 G1 X50 

N14 G0 X62 

N15 G150 

N16 G148 O2 

N17 G1 Z-20 

N18 G1 X50 

N19 G0 X62 

EINDE 


6.9 Nulpuntverschuivingen 

Nulpuntverschuiving G51 

Met G51 wordt het werkstuknulpunt met “Z” (of “X”) verschoven. De 

verschuiving geldt ten opzichte van het werkstuknulpunt dat tijdens 

instelbedrijf is vastgelegd.(zie “Werkstuknulpunt definiëren” op 


Het referentiepunt blijft het werkstuknulpunt dat tijdens instelbedrijf is 

vastgelegd, ook als u G51 meermaals programmeert. 

Een met G51 ingesteld werkstuknulpunt geldt tot het programmaeinde 

of totdat het door andere nulpuntverschuivingen wordt 

opgeheven. 

Parameters 

8 X verschuiving (diametermaat) 

8 Z verschuiving 







%51.nc 

[G51] 

N1 T30 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X62 Z-15 

N3 G862 Q0 

N4 G0 X60 Z-19.2327 

N5 G3 X58.5176 Z-20.1986 R1 I-1 K0 

N6 G1 X48 Z-21.6077 B1 

N7 G1 Z-28.3923 B1 

N8 G1 X58.5176 Z-29.8014 

N9 G3 X60 Z-30.7673 R1 I-0.2588 K-0.9659 

N10 G80 

N11 G51 Z-28 

N12 G0 X62 Z-15 

N13 G862 Q0 

N14 G0 X60 Z-19.2327 

N.. . . . 

N.. G80 

N.. G51 Z-56 

N.. . . . 

EINDE 


6.9 Nulpuntverschuivingen

6.9 Nulpuntverschuivingen 

Nulpuntverschuiving additief G56 

Met G56 wordt het werkstuknulpunt met “Z” (of “X”) verschoven. De 

verschuiving geldt ten opzichte van het actueel geldende 

werkstuknulpunt. 

Als u G56 meermaals programmeert, wordt de verschuiving altijd bij 

het op dat moment geldende werkstuknulpunt opgeteld. 

Parameters 

8 X verschuiving (diametermaat) 

8 Z verschuiving 

Met G51 of G59 worden additieve nulpuntverschuivingen 

opgeheven. 







%56.nc 

[G56] 

N1 T30 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X62 Z-15 

N3 G862 Q0 

N4 G0 X60 Z-19.2327 

N5 G3 X58.5176 Z-20.1986 R1 I-1 K0 

N6 G1 X48 Z-21.6077 B1 

N7 G1 Z-28.3923 B1 

N8 G1 X58.5176 Z-29.8014 

N9 G3 X60 Z-30.7673 R1 I-0.2588 K-0.9659 

N10 G80 

N11 G56 Z-28 

N12 G0 X62 Z-15 

N13 G862 Q0 

N14 G0 X60 Z-19.2327 

N.. . . . 

N.. G80 

N.. G56 Z-28 

N.. . . . 

EINDE 


Nulpuntverschuiving absoluut G59 

Met G59 wordt het werkstuknulpunt op de positie “X, Z” ingesteld. 

Het nieuwe werkstuknulpunt geldt tot het programma-einde. 

Parameters 

8 X nulpuntverschuiving (diametermaat) 

8 Z nulpuntverschuiving 

Met G59 worden de tot op dit moment geldende 

nulpuntverschuivingen (door G51, G56 of G59) 

opgeheven. 







%59.nc 

[G59] 

N1 G59 Z256 

N2 G14 Q0 

N3 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N4 G0 X62 Z2 

N5 . . . 

EINDE 


6.9 Nulpuntverschuivingen

6.10 Overmaten 

6.10 Overmaten 

Overmaat asparallel G57 

Met G57 worden verschillende overmaten in X en Z vastgelegd. G57 

wordt voor de steek- of verspaningscyclus geprogrammeerd. 

Parameters 

8 X overmaat X (diametermaat) 

8 Z overmaat Z 

Bij de volgende cycli wordt rekening gehouden met de overmaten: 

„ Verspaningscycli: G81, G817, G818, G819, G82, G827, G828, G829, 

G83 

„ Steekcycli G86x 

„ Steekdraaicycli: G81x, G82x 

Bij de cycli G81, G82 en G83 worden de overmaten niet gewist nadat 

de cyclus is uitgevoerd. 

Als de overmaten met G57 en in de cyclus zijn 

geprogrammeerd, gelden de volgende overmaten in de 

cyclus. 


%57.nc 

[G57] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G57 X0.2 Z0.5 

N4 G819 P5 

N5 G0 X80 Z2 

N6 G1 Z-15 B-1 

N7 G1 X102 B2 

N8 G1 Z-22 

N9 G1 X90 Zi-12 B1 

N10 G1 Zi-6 

N11 G1 X100 A80 B-1 

N12 G1 Z-47 

N13 G1 X120 

N14 G80 

EINDE 


Overmaat parallel (equidistant) aan contour G58 

Met G58 wordt een overmaat parallel aan de contour ingesteld. G58 

wordt voor de steek- of verspaningscyclus geprogrammeerd. 

Parameter 

8 P overmaat 

Bij cyclus G89 is een negatieve overmaat toegestaan. 

Bij de volgende cycli wordt rekening gehouden met de overmaten: 

„ Verspaningscycli: G817, G818, G819, G827, G828, G829, G83 

„ Steekcycli: G86x 

„ Steekdraaicycli: G81x, G82x 

Bij cyclus G83 worden de overmaten niet gewist nadat de cyclus is 

uitgevoerd. 

Als de overmaat met G58 en in de cyclus is 

geprogrammeerd, geldt de cyclusovermaat. 


%58.nc 

[G58] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G58 P2 

N4 G819 P5 

N5 G0 X80 Z2 

N6 G1 Z-15 B-1 

N7 G1 X102 B2 

N8 G1 Z-22 

N9 G1 X90 Zi-12 B1 

N10 G1 Zi-6 

N11 G1 X100 A80 B-1 

N12 G1 Z-47 

N13 G1 X120 

N14 G80 

EINDE 


6.10 Overmaten

6.11 Contourgerelateerde draaicycli 


Contourbeschrijving 

Bij de contourgerelateerde cycli (draai-, steek en steekdraaicycli) volgt 

de onderstaande contourbeschrijving nadat de cyclus is opgeroepen: 

„ met een G0-commando wordt het beginpunt van het 

contourgedeelte vastgelegd 

„ het contourgedeelte wordt met G1-, G2-, G3-, G12- en G13commando’s 

beschreven 

„ De beschrijving van de contour wordt afgesloten met G80. 

Cycluseinde G80 

M et G80 wordt de contourbeschrijving na afspaan-, steek- en 

draaduitloopcycli beëindigd. Behalve G80 mag er geen andere functie 

in deze regel staan. 


Vlakcyclus langs G817/G818 

Met deze cycli wordt het contourgedeelte dat wordt beschreven met 

de gereedschapspositie en de contourbeschrijving in de volgende 

regels overlangszonder insteken verspaand (zie 

“Contourbeschrijving” op bladzijde 310). 


8 X snedebegrenzing (diametermaat): er wordt tot de 

“snedebegrenzing” verspaand. 

8 P maximale aanzet: de snede-opdeling wordt zodanig berekend dat 

een “nadraaisnede” overbodig is en de aanzet


Instructies voor de uitvoering van de cyclus: 

„ De MANUALplus bepaalt de verspanings- en aanzetrichting aan de 

hand van de actuele gereedschapspositie ten opzichte van het 

beginpunt/eindpunt van het contourgedeelte. 

„ Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: 

„ G817: Cyclusstartpunt Z; laatste vrijzetdiameter X 

„ G818: startpunt van de cyclus 

„ Neergaande contourelementen worden niet bewerkt. 

„ Het gereedschap moet buiten het ingestelde 

contourgedeelte staan. 

„ Snijkantradiuscorrectie: wordt uitgevoerd. 

„ Er wordt rekening gehouden met G57/G58-overmaten, 

als “I, K” niet geprogrammeerd worden. Nadat de 

cyclus is uitgevoerd, worden de overmaten gewist. 

„ Veiligheidsafstand na een snede: Parameters 

“Actuele parameters – Bewerking – 

Veiligheidsafstanden” 


%817.nc 

[G817, G818] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G818 P5 H2 I1 K0.3 

N4 G0 X60 Z2 

N5 G1 Z-15 

N6 G1 X82 B2 

N7 G1 X90 Zi-15 

N8 G80 

N9 G0 X120 Z-28 

N10 G817 X90 P4 H0 I1 K0.3 

N11 G0 X90 Z-28 

N12 G1 Z-45 B-3 

N13 G1 X102 B2 

N14 G1 X120 A30 

N15 G80 

EINDE 


Vlakcyclus langs met insteken G819 

Met deze cyclus wordt het contourgedeelte dat wordt beschreven 

met de gereedschapspositie en de contourbeschrijving in de volgende 

regels overlangs met insteken verspaand (zie “Contourbeschrijving” 


Parameters 

8 X snedebegrenzing (diametermaat): er wordt tot de 

“snedebegrenzing” verspaand. 




Vlakcyclus dwars G827/G828 



regels overdwars zonder insteken verspaand (zie 

“Contourbeschrijving” op bladzijde 310). 

Parameters 

8 Z snedebegrenzing: er wordt tot de “snedebegrenzing” verspaand. 







Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: 

„ G827: cyclusstartpunt X; laatste vrijzetcoördinaat in Z 

„ G828: startpunt van de cyclus 

„ Neergaande contourelementen worden niet bewerkt. 

„ Het gereedschap moet buiten het ingestelde 

contourgedeelte staan. 








Voorbeeld: G827, 828 

%827.nc 

[G827, G828] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G827 Z-15 P5 H0 I1 K0.3 

N4 G0 X120 Z-15 

N5 G1 X62 B3 

N6 G1 Z-8 B2 

N7 G1 X40 B-2 

N8 G1 Z0 B-2 

N9 G1 X30 

N10 G80 

N11 G0 X120 Z-15 

N12 G828 Z-38 P4 H1 I1 K0.3 

N13 G0 X120 Z-38 

N14 G1 X103 B-3 

N15 G1 Z-25 

N16 G1 Z-15 A195 B2 

N17 G1 X80 

N18 G80 

EINDE 


6.11 Contourgerelateerde draaicycli


Vlakcyclus dwars met insteken G829 



regels overdwars met insteken verspaand (zie “Contourbeschrijving” 


Parameters 

8 Z snedebegrenzing: er wordt tot de “snedebegrenzing” verspaand. 



Voorbewerken parallel aan contour G836 

Met G836 worden werkstukgedeeltes parallel aan de contour 

verspaand. Het contourstartpunt wordt ofwel in de cyclus met „X, Z“ 

ofwel in regel G0 na de cyclusoproep gedefinieerd. In de volgende 

regels van G836 wordt het contourgedeelte beschreven. Met G80 

wordt de contourbeschrijving beëindigd. 

Parameters 

8 X startpunt (diametermaat) 

8 Z startpunt 

8 P maximale aanzet: De aanzetdiepte wordt afhankelijk van "J" 

verwerkt. De snede-opdeling wordt zodanig berekend dat een 

“nadraaisnede” overbodig is 

„ J=0: P is de maximale aanzet. De cyclus reduceert de 

aanzetdiepte, als de geprogrammeerde aanzetdiepte op grond 

van de snijkantgeometrie in dwars- of langsrichting niet mogelijk 

is . 

„ J>0: P is de aanzetdiepte. Deze aanzet wordt in langsen 

dwarsrichting toegepast. 

8 I overmaat X (diametermaat) – (default: 0) 

8 K overmaat Z (default: 0) 

8 J Overmaat van onbewerkt werkstuk – de cyclus verspaant 

„ J=0: vanaf gereedschapspositie 

„ J>0: het door de overmaat van het onbewerkte werkstuk 

beschreven gedeelte 

8 Q Voorbewerken overdwars (default: 0): langs- of dwarsbewerking 

„ Q=0: langsbewerking 

„ Q=1: dwarsbewerking 


%836.nc 

[G836] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G836 P4 I1 K0.3 

N4 G0 X80 Z0 

N5 G1 Z-15 B-1 

N6 G1 X102 B2 

N7 G1 Z-22 

N8 G1 X90 Zi-12 B1 

N9 G1 Zi-6 

N10 G1 X100 A80 B-1 

N11 G1 Z-47 

N12 G1 X110 

N13 G0 Z2 

N14 G80 

EINDE 








„ Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: startpunt van de 

cyclus 

„ Het gereedschap moet aan het begin van de cyclus 

buiten het ingestelde contourgedeelte staan. 








„ Bij overmaat van onbewerkt werkstuk J>0: Gebruik 

als “aanzetdiepte P” de kleinere aanzet, als op grond 

van de snijkantgeometrie de maximale aanzet in langsen 

dwarsrichting verschillend zijn. 

„ De cyclusparameter overmaat van onbewerkt werkstuk 

J is vanaf NC-softwareversies 507 807-16 resp. 

526 488-08 beschikbaar. Bij de voorgaande 

softwareversies verspaant de cyclus vanaf de 

gereedschapspositie. 


Nabewerken contour G89 

Met G89 wordt het in de volgende regels beschreven contourgedeelte 

nabewerkt (zie “Contourbeschrijving” op bladzijde 310). 

In de NC-regel na G89 wordt met een G41-/G42-commando (zonder 

parameters) de SRC geactiveerd en de positie van het gereedschap 

vastgelegd (referentie: richting van de contour): 

„ G41: gereedschap rechts van de contour 

„ G42: gereedschap links van de contour 

De MANUALplus schakelt de SRC aan het cycluseinde uit. Als u geen 

G41/G42 programmeert, wordt de SRC niet geactiveerd. 

Parameters 

8 B afkanting/afronding aan het begin van het contourgedeelte 

„ B>0: Afrondingsradius 

„ B0: gereedschap komt met K vrij 

8 J elementpositie: als het contourgedeelte met een afkanting/ 

afronding begint, definieert J de positie van het “denkbeeldige 

referentie-element“ (default: 1) 

referentie-element: 

„ J=1: verticaal element in +X-richting 

„ J=–1: verticaal element in –X-richting 

„ J=2: horizontaal element in +Z-richting 

„ J=–2: horizontaal element in –Z-richting 

Overmaten: Met overmaat G58 wordt rekening 

gehouden als I niet in de cyclus is aangegeven. Nadat de 

cyclus is uitgevoerd, wordt de overmaat gewist 


%89.nc 

[G89] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X70 Z2 

N3 G89 B-2 I2 K1 J1 

N4 G42 

N5 G0 X40 Z0 

N6 G1 Z-20 B3 

N7 G1 X60 B-2 

N8 G1 Z-32 

N9 G25 H5 W30 

N10 G1 X70 

N11 G80 

EINDE 



6.12 Eenvoudige draaicycli 


Voorbewerken overlangs G81 

Met G81 wordt het contourgedeelte in langsrichting verspaand dat 

wordt beschreven met de actuele gereedschapspositie en “X, Z”. 

Parameters 

8 X beginpunt van het contourgedeelte (diametermaat) 

8 Z eindpunt van het contourgedeelte 

8 I maximale aanzet in X: de snede-opdeling wordt zodanig berekend 

dat een “nadraaisnede” overbodig is en de berekende aanzet 0: met afdraaien van de contour 

„ I

Voorbewerken overdwars G82 

Met G82 wordt het contourgedeelte in dwarsrichting verspaand dat 

wordt beschreven met de actuele gereedschapspositie en “X, Z”. 

Parameters 

8 X eindpunt van het contourgedeelte (diametermaat) 

8 Z beginpunt van het contourgedeelte 

8 I verspringing: aanzet in Z (default: 0) 

8 K maximale aanzet in X: de snede-opdeling wordt zodanig berekend 

dat een “nadraaisnede” overbodig is en de berekende aanzet 0: met afdraaien van de contour 

„ K


Enkelvoudige contourherhalingscyclus G83 

Met G83 wordt meermaals de in de volgende regels 

geprogrammeerde “bewerkingscyclus” uitgevoerd. In de 

bewerkingscyclus zijn enkelvoudige verplaatsingen of cycli (zonder 

contourbeschrijving) toegestaan. De bewerkingscyclus wordt 

afgesloten met G80. 

“X, Z” definieert het startpunt van de contour. G83 begint met de 

cyclusbewerking vanaf de gereedschapspositie. Voorafgaand aan elke 

snede zet de cyclus aan met de in “I, K” ingestelde waarde. Daarna 

voert de cyclus de bewerking uit die in de volgende regels is 

vastgelegd. De afstand tussen gereedschapspositie en startpunt van 

de contour geldt als “overmaat”. G83 herhaalt dit, totdat het 

“startpunt” is bereikt. 

G83 wordt gebruikt: 

„ voor verspaning van werkstukgedeeltes parallel aan de contour 

(voorbewerken van voorgevormde onbewerkte werkstukken). 

„ voor herhaling van bewerkingen (bijv. spiebaansteken). 

Parameters 

8 X startpunt (diametermaat) 

8 Z startpunt 

8 I maximale aanzet in X-richting (I zonder voorteken invoeren) 

8 K maximale aanzet in Z-richting (K zonder voorteken invoeren) 


„ Als het aantal benodigde aanzetten in X- en Z-richting verschillend is, 

wordt eerst in beide richtingen met de geprogrammeerde waarden 

gewerkt. Wanneer de eindwaarde in een van deze richtingen is 

bereikt, vindt er in deze richting geen aanzet meer plaats. 



beginpunt van het contourgedeelte. 

„ Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: Contourstartpunt 

„ G83 mag niet worden genest, zelfs niet via het 

oproepen van subprogramma's. 

„ Het gereedschap moet aan het begin van de cyclus 

buiten het ingestelde contourgedeelte staan. 

„ Snijkantradiuscorrectie: wordt niet uitgevoerd. U kunt 

de SRC afzonderlijk programmeren. 

„ Overmaten: met overmaten G57 wordt rekening 

gehouden. Met een overmaat G58 wordt rekening 

gehouden, wanneer SRC actief is. De overmaten blijven 

actief nadat de cyclus is uitgevoerd. 


Na een snede keert het gereedschap diagonaal terug, om 

voor de volgende snede aan te zetten. Als er 

botsingsgevaar bestaat, moet u een extra ijlgangbaan 

programmeren om botsing te voorkomen. 


%83.nc 

[G83] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G83 X80 Z0 I4 K0.3 

N4 G0 X80 Z0 

N5 G1 Z-15 B-1 

N6 G1 X102 B2 

N7 G1 Z-22 

N8 G1 X90 Zi-12 B1 

N9 G1 Zi-6 

N10 G1 X100 A80 B-1 

N11 G1 Z-47 

N12 G1 X110 

N13 G0 Z2 

N14 G80 

EINDE 


Baan met radius G87 

Met G87 worden overgangsradiussen voor haakse, asparallelle 

binnen- en buitenhoeken gemaakt. Het voorgaande verticale of 

horizontale element wordt bewerkt, wanneer het gereedschap voor 

de uitvoering van de cyclus op de X- of Z-coördinaat van het hoekpunt 

staat. De radiussen worden in één snede bewerkt. 

De MANUALplus bepaalt de richting van de afronding op basis van de 

“gereedschapsoriëntatie” (zie “Draaigereedschap” op bladzijde 419). 

Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: eindpunt van de 

afronding 

Parameters 

8 X hoekpunt (diametermaat) 

8 Z hoekpunt 

8 B Radius 

8 E gereduceerde aanzet: default: actieve aanzet 


„ Overmaten: hiermee wordt geen rekening gehouden. 


%87.nc 

[G87] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X70 Z2 

N3 G1 Z0 

N4 G87 X84 Z0 B2 

N6 . . . 

EINDE 


6.12 Eenvoudige draaicycli


Baan met afkanting G88 

Met G88 worden afkantingen voor haakse, asparallelle buitenhoeken 

gemaakt. Het voorgaande verticale of horizontale element wordt 

bewerkt, wanneer het gereedschap voor de uitvoering van de cyclus 

op de X- of Z-coördinaat van het hoekpunt staat. De afkantingen 

worden in één snede bewerkt. 

De MANUALplus bepaalt de richting van de afkanting op basis van de 

"gereedschapsoriëntatie" (zie “Draaigereedschap” op bladzijde 419). 

Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: eindpunt van de 

afkanting 

Parameters 

8 X hoekpunt (diametermaat) 

8 Z hoekpunt 

8 B afkantingsbreedte 

8 E gereduceerde aanzet: default: actieve aanzet 




%88.nc 

[G88] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X70 Z2 

N3 G1 Z0 

N4 G88 X84 Z0 B2 

N5 . . . 

EINDE 


6.13 Insteekcycli 

Contoursteken axiaal G861/radiaal G862 

Met deze cycli wordt het contourgedeelte dat met de 

gereedschapspositie en de contourbeschrijving in de volgende regels 

wordt beschreven, axiaal/radiaal gestoken (zie “Contourbeschrijving” 


Parameters 

8 P steekbreedte: 

„ P niet opgegeven: aanzetten



„ De MANUALplus bepaalt de verspaningsrichting aan de hand van de 

actuele gereedschapspositie ten opzichte van het beginpunt/ 

eindpunt van het contourgedeelte. 


cyclus 






%861.nc 

[G861] 

N1 T38 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X110 Z2 

N3 G861 I1 K0.2 Q1 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G1 Z-6 B3 

N6 G1 X88 B2 

N7 G1 Z-13 A-20 B2 

N8 G1 X60 B3 

N9 G1 Z0 B-1 

N10 G1 X55 

N11 G80 

EINDE 


%862.nc 

[G862] 

N1 T30 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X87 Z-35 

N3 G862 I0.5 Q1 E0.11 

N4 G0 X85 Z-29.5 

N5 G1 X84 Z-30 

N6 G1 X75 A-75 B2 

N7 G1 Z-42 B-1 

N8 G1 X70 

N9 G1 Z-58.5 B3 

N10 G1 X85 Z-63 B-2 

N11 G1 Z-66 

N12 G80 

EINDE 


Contoursteken/nabewerken axiaal G863/radiaal 

G864 

Deze cycli bewerken het in de volgende regels beschreven 

contourgedeelte axiaal/radiaal na (zie “Contourbeschrijving” op 


Parameters 

8 E nabewerkingsaanzet 


6.13 Insteekcycli




cyclus 

Snijkantradiuscorrectie: wordt uitgevoerd. 


%863.nc 

[G863] 

N1 T38 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X110 Z2 

N3 G863 E0.08 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G1 Z-6 B3 

N6 G1 X88 B2 

N7 G1 Z-13 A-20 B2 

N8 G1 X60 B3 

N9 G1 Z0 B-1 

N10 G1 X55 

N11 G80 

EINDE 


%864.nc 

[G864] 

N1 T30 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X87 Z-35 

N3 G864 E0.11 

N4 G0 X85 Z-29.5 

N5 G1 X84 Z-30 

N6 G1 X75 A-75 B2 

N7 G1 Z-42 B-1 

N8 G1 X70 

N9 G1 Z-58.5 B3 

N10 G1 X85 Z-63 B-2 

N11 G1 Z-66 

N12 G80 

EINDE 


Enkelvoudige steekcyclus axiaal G865/radiaal 

G866 

Met deze cycli wordt de rechthoek die wordt beschreven met de 

gereedschapspositie “X, Z”, axiaal/radiaal gestoken. 

Parameters 

8 X bodemhoekpunt X (diametermaat) 

8 Z bodemhoekpunt Z 

8 P steekbreedte: 

„ P niet opgegeven: aanzetten


Steken/nabewerken axiaal G867/radiaal G868 


de gereedschapspositie “X, Z”, axiaal/radiaal nabewerkt. 

Gereedschapspositie na uitvoeren van de cyclus: startpunt van de 

cyclus 

Parameters 



8 E nabewerkingsaanzet (default: actieve aanzet) 



cyclus 

Snijkantradiuscorrectie: wordt uitgevoerd. 


%867.nc 

[G867] 

N1 T38 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z1 

N3 G867 X102 Z-4 E0.11 

EINDE 


%868.nc 

[G868] 

N1 T30 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X62 Z-18 

N3 G868 X54 Z-30 E0.12 

EINDE 


Enkelvoudige insteekcyclus G86 

Met G86 vinden enkelvoudige radiale en axiale binnen- en 

buiteninsteken met afkantingen plaats. Het type insteek (radiaal/axiaal; 

binnen/buiten) wordt op basis van de “gereedschapsoriëntatie” 

bepaald (zie “Draaigereedschap” op bladzijde 419). 

Parameters 



8 I overmaat: 

„ radiale insteek: overmaat bij het voorsteken 

„ axiale insteek: insteekbreedte – geen invoer: er vindt een 

steekslag (insteekbreedte = gereedschapsbreedte) plaats 

8 K breedte 

„ radiale insteek: insteekbreedte – geen invoer: er vindt een 

steekslag (insteekbreedte = gereedschapsbreedte) plaats 

„ axiale insteek: overmaat bij het voorsteken 

8 E stilstandtijd bij het afsteken (default: duur van een 

omwenteling) 


„ Wanneer er een overmaat is geprogrammeerd, wordt er eerst 

voorgestoken en vervolgens afgestoken (nabewerkt). 

„ Als u geen afkantingen wenst, moet u het gereedschap op 

voldoende afstand voor de insteek positioneren. Berekening bij 

radiale insteek: 

XS = XK + 2 * (1,3 – b) 

XS: Startpositie (diametermaat) 

XK: contourdiameter 

b: afkantingsbreedte 

De berekening bij axiale insteek geschiedt analoog. 

„ Na de cyclusuitvoering staat het gereedschapop de: 

„ bij radiale insteek 

„ X: startpositie 

„ Z: laatste steekpositie 

„ bij axiale insteek 

„ X: laatste steekpositie 

„ Z: startpositie 

„ Snijkantradiuscorrectie: wordt niet uitgevoerd. 



%86.nc 

[G86] 

N1 T30 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G86 X54 Z-30 I0.2 K7 E2 [radiaal] 

N4 G14 Q0 

N5 T38 G95 F0.15 G96 S200 M3 

N6 G0 X120 Z1 

N7 G86 X102 Z-4 I7 K0.2 E1 [axiaal] 

EINDE 


6.13 Insteekcycli

6.14 Steekdraaicycli 


Werking van de steekdraaicycli 

Steekdraaicycli verspanen het gedefinieerde contourgedeelte door 

afwisselende insteek- en voorbewerkingsbewegingen. Hierdoor vindt 

de verspaning met zo weinig mogelijk vrijzet- en aanzetbewegingen 

plaats. 

De te bewerken contour mag meerdere terugvallende gedeeltes 

bevatten. Het verspaningsvlak wordt eventueel in meerdere zones 

onderverdeeld 

Met onderstaande parameters kunt u de eigenschappen van de 

steekdraaibewerking beïnvloeden: 

„ insteekaanzet O: aanzet voor de insteekbeweging – als “O” niet 

wordt ingesteld, geldt de “actieve aanzet” voor de draaien 

steekbewerking 

„ Draaibewerking in één/twee richtingen U: u kunt de 

draaibewerking in één of twee richtingen uitvoeren. Bij radiale 

steekdraaicycli vindt de bewerking in één richting plaats, in de 

richting van de hoofdspil - bij axiale steekdraaicycli in de richting van 

de contourdefinitie. 

„ Verspringingsbreedte B: Vanaf de tweede aanzet wordt bij de 

overgang van de draai- naar de steekbewerking het te verspanen 

gedeelte gereduceerd met “B”. Bij iedere volgende overgang aan 

deze flank vindt aanvullend op de verspringing tot dan toe een 

reductie met “B” plaats. De som van de “verspringing” wordt tot 

80% van de effectieve snijkantbreedte begrensd (effectieve 

snijkantbreedte = snijkantbreedte 2*snijkantradius). De 

MANUALplus reduceert eventueel de geprogrammeerde 

verspringingsbreedte. Het overblijvende restmateriaal wordt aan 

het einde van het voorsteken met een steekslag verspaand. 

„ Draaidieptecorrectie R (alleen bij G815/G825): afhankelijk van het 

materiaal, de aanzetsnelheid, etc. “kantelt” de snijkant bij de 

draaibewerking. De aanzetfout die daardoor ontstaat, kan bij de 

nabewerking met “R” worden gecorrigeerd. De 

draaidieptecorrectie wordt meestal empirisch bepaald. 

„ Voorbewerken/nabewerken Q: u bepaalt of het contourgedeelte 

moet worden voorbewerkt en/of nabewerkt. Door “Q” te 

programmeren, kunt u de voorbewerking in de eerste cyclus 

uitvoeren, een ander gereedschap inspannen en in een andere 

cyclus het contourgedeelte nabewerken. 

Voor de cycli is steekdraaigereedschap vereist. 


Enkelvoudige steekdraaicyclus overlangs G811/ 

overdwars G821 

Met deze cycli wordt de rechthoek die wordt beschreven met de 

gereedschapspositie “X, Z” verspaand. 

Parameters 






Steekdraaicyclus overlangs G815/overdwars 

G825 


de gereedschapspositie en de contourbeschrijving in de volgende 

regels verspaand (zie “Contourbeschrijving” op bladzijde 310). 

Parameters 

8 X snedebegrenzing (diametermaat) 

8 Z snedebegrenzing 





cyclus 

„ De overmaten I, K moeten bij het steekdraaien/ 

nabewerken (Q=2) absoluut worden opgegeven, omdat 

zij het materiaal vastleggen dat bij de 

nabewerkingscyclus wordt verspaand. 


„ Er wordt rekening gehouden met G57/G58overmaten, 

als “I, K” niet geprogrammeerd worden. 

Nadat de cyclus is uitgevoerd, worden de overmaten 

gewist. 


%815.nc 

[G815] 

N1 T38 G95 F0.4 G96 S140 M3 

N2 G0 X62 Z-5 

N3 G815 P3 I2 K1 B0.1 O0.32 E0.28 

N4 G0 X60 Z-5 

N5 G3 X54.2229 Z-9.5323 R5 I-5 K0 B1.5 

N6 G1 X49.5 Z-32 B1.5 

N7 G1 X35 Z-34 B1.5 

N8 G1 Z-45 B1.5 

N9 G1 X60 Z-49 B1.5 

N10 G1 Z-51 

N11 G80 

EINDE 


%825.nc 

[G825] 

N1 T30 G95 F0.4 G96 S140 M3 

N2 G0 X82 Z2 

N3 G825 P3 I2 K1 Q1 B0.1 O0.3 

N4 G0 X81 Z0 

N5 G1 X79.9477 Z-0.4993 

N6 G1 X79.8355 Z-1.5698 

N7 G1 X70 Z-2 

N8 G1 X60 Z-7 B1 

N9 G1 X46.2248 B1 

N10 G1 X45 Z0 B-1 

N11 G1 X42 

N12 G80 

EINDE 


6.14 Steekdraaicycli

6.15 Schroefdraadcycli 


Universele schroefdraadcyclus G31 

Met G31 wordt schroefdraad in een willekeurige richting en op een 

willekeurige plaats gesneden (langs-, conisch of dwarsdraad; binnenof 

buitendraad). Er kunnen verschillende schroefdraadtypen worden 

gecombineerd. 

Parameters 

8 X eindpunt schroefdraad:(diametermaat) 

8 Z eindpunt schroefdraad 

8 F spoed 


„ U>0: binnendraad 

„ U

„ G31 zonder contourbeschrijving: “X, Z” wordt geprogrammeerd 

– de schroefdraad begint bij de actuele gereedschapspositie en 

eindigt bij “eindpunt X, Z”. 

„ G31 met contourbeschrijving: „X, Z“ wordt niet 

geprogrammeerd. In de op G31 volgende NC-regels worden 

maximaal 6 contourelementen vastgelegd, waarin de schroefdraad 

moet worden gemaakt. De contourbeschrijving wordt afgesloten 

met G80. 

Dwarsdraad of aaneengesloten schroefdraad wordt “met 

contourbeschrijving” gedefinieerd. 

Binnen- of buitendraad: zie voorteken van “U” 

De berekening van de aanzetten is afhankelijk van "V": 

„ V=0: alle aanzetten geven dezelfde spaandoorsnede. “I” definieert 

de eerste (maximale) aanzet. De overige aanzetten worden zodanig 

uitgevoerd, dat dezelfde spaandoorsnede als bij de eerste snede 

wordt bereikt. 

„ V=1: de schroefdraad wordt met constante aanzetten


Enkelvoudige schroefdraadcyclus G32 

Met G32 wordt een enkelvoudige schroefdraad in een willekeurige 

richting en op een willekeurige plaats gesneden (langs-, conische of 

dwarsdraad; binnenof buitendraad). De schroefdraad begint bij de 

actuele gereedschapspositie en eindigt bij “eindpunt X, Z”. 

Parameters 

8 X eindpunt schroefdraad (diametermaat) 


8 F spoed 



„ U

Draad enkelvoudige verplaatsing G33 

Met G33 wordt schroefdraad in een willekeurige richting en positie 

met variabele spoed gesneden (langs-, conisch of dwarsdraad; binnenof 

buitendraad). De schroefdraad begint bij de actuele 

gereedschapspositie en eindigt bij “eindpunt X, Z”. 

Parameters 



8 F spoed 

8 B aanlooplengte (default: 0): afstand om tot de geprogrammeerde 

aanzetsnelheid te versnellen 

8 P overlooplengte (default: 0): afstand om de slede af te remmen 

8 C starthoek: positie van de hoofdspil bij het begin van de 

schroefdraad (default : 0°) 

8 Q nummer van de spil (default: 0=hoofdspil) 

8 H referentierichting voor de spoed 

(default: 3) 

„ H=0: aanzet op Z-as (voor langsen conische draad tot maximaal 

+45°/–45° t.o.v. de Z-as 

„ H=1: aanzet op X-as (voor dwars- en conische draad tot maximaal 

+45°/-45° t.o.v. de X-as 

„ H=3: baanaanzet 

8 E variabele spoed (default: 0) 

„ E > 0: vergroot de spoed per omwenteling met E 

„ E < 0: verkleint de spoed per omwenteling met E 

„ “Cyclusstop” werkt aan het einde van een 

draadsnijgang. 

„ De aanzet-override is niet actief tijdens de uitvoering 

van de cyclus. 

„ De voorsturing is ingeschakeld 


%33.nc 

[G33] 

N1 T45 G97 S1100 G95 F0.5 M3 

N2 G0 X101.84 Z5 

N3 G83 X100 Z5 I0.15 

N4 G33 X120 Z-80 F1.5 

N5 G33 X140 Z-122.5 F1.5 

N6 G0 X150 Z5 

N7 G80 

EINDE 


6.15 Schroefdraadcycli


Metrische ISO-draad G35 

Met G35 wordt langsdraad (binnenof buitendraad) gemaakt. De 

schroefdraad begint bij de actuele gereedschapspositie en eindigt bij 

“eindpunt X, Z”. 

De MANUALplus bepaalt op basis van de gereedschapspositie ten 

opzichte van het eindpunt van de schroefdraad of er buiten- of 

binnendraad wordt gesneden. 

Parameters 



8 F spoed – default: wordt aan de hand van de diameter uit de tabel 

bepaald (zie “Spoed” op bladzijde 528) 

8 I maximale aanzet – geen invoer: I wordt aan de hand van spoed en 

draaddiepte berekend 

8 Q aantal vrijloopbewegingen (default: 0): dat na de laatste snede 

wordt uitgevoerd 

8 B restsneden (default: 0) 

„ B=0: opdeling van de “laatste snede” in 1/2-, 1/4-, 1/8-, 1/8-snede. 

„ B=1: zonder restsnede-opdeling 

Aanzetten: Als U/I een rest oplevert, geldt deze "rest" voor de eerste 

aanzet. De "laatste snede" wordt in 1/2-, 1/4-, 1/8- en 1/8-snede 

opgedeeld. 



„ Aanzet- en spil-override zijn niet actief tijdens de 

uitvoering van de cyclus 

„ Bij binnendraad moet de “spoed F” vooraf worden 




spoed, moet rekening worden gehouden met geringe 

afwijkingen. 

„ De voorsturing is ingeschakeld 


%35.nc 

[G35] 

N1 T45 G97 S1500 M3 

N2 G0 X16 Z4 

N3 G35 X16 Z-29 F1.5 

EINDE 


Enkelvoudige langsdraad (eenvoudig) G350 

Met G350 wordt langsdraad (binnenof buitendraad) gemaakt. De 

schroefdraad begint bij de actuele gereedschapspositie en eindigt bij 

“eindpunt X, Z”. 

Parameters 


8 F spoed 



„ U


Uitgebreide, meervoudige langsdraad G351 

Met G351 wordt enkel- of meervoudige langsdraad (binnenof 

buitendraad) met variabele spoed gemaakt. De schroefdraad begint bij 

de actuele gereedschapspositie en eindigt bij “eindpunt X, Z”. 

Parameters 


8 F spoed 



„ U0: aanzet vanaf de rechter flank 

„ A 0: vergroot de spoed per omwenteling met E 



Snede-opdeling: de eerste snijgang wordt met “I” uitgevoerd en bij 

elke volgende snijgang wordt de snijdiepte minder, totdat “J” is 

bereikt. 

Handwiel-override (als uw machine hiervoor is uitgerust): De 

overrides zijn begrensd: 

„ X-richting: afhankelijk van actuele snijdiepte – starten eindpunt 

van het draadsnijden worden niet overschreden 

„ Z-richting: maximaal 1 schroefdraadgang – starten eindpunt van 

het draadsnijden worden niet overschreden 





„ U kunt de handwiel-override met een schakelaar op het 

machinebedieningspaneel inschakelen. 

„ De voorsturing is uitgeschakeld 


%351.nc 

[G351] 

N1 T45 G97 S1500 M3 

N2 G0 X16 Z4 

N3 G351 Z-29 F1.5 U-0.9 I0.2 

EINDE 


Conische API-draad G352 

Met G352 wordt enkel- of meervoudige API-draad gemaakt. De 

draaddiepte wordt bij de uitloop van de schroefdraad minder. 

Parameters 



8 XS beginpunt schroefdraad (diametermaat) 

8 ZS beginpunt schroefdraad 

8 F spoed 




„ A


Conische draad G353 

Met G353 wordt enkel- of meervoudige conische draad met variabele 

spoed gemaakt. 

Parameters 



8 XS beginpunt schroefdraad (diametermaat) 

8 ZS beginpunt schroefdraad 

8 F spoed 




„ A 0: vergroot de spoed per omwenteling met E 



Snede-opdeling: de eerste snijgang wordt met “I” uitgevoerd en bij 

elke volgende snijgang wordt de snijdiepte minder, totdat “J” is 

bereikt. 

Handwiel-override (als uw machine hiervoor is uitgerust): De 

overrides zijn begrensd: 

„ X-richting: afhankelijk van actuele snijdiepte – starten eindpunt 

van het draadsnijden worden niet overschreden 

„ Z-richting: maximaal 1 schroefdraadgang – starten eindpunt van 

het draadsnijden worden niet overschreden 

Definitie van de kegelhoek: XS/ZS, X/Z of XS/ZS, Z, W of 

ZS, X/Z, W 





„ U kunt de handwiel-override met een schakelaar op het 

machinebedieningspaneel inschakelen. 

„ De voorsturing is uitgeschakeld 


%353.nc 

[G353] 

N1 T45 G97 S1500 M3 

N2 G0 X13 Z4 

N3 G353 X16 Z-28 XS13 ZS0 F1.5 U-999 

EINDE 


6.16 Draaduitloopcycli 

Draaduitloopcontour G25 

Met G25 wordt een vormelement draaduitloop (DIN 509 E, DIN 509 F, 

DIN 76) gegenereerd dat in de contourbeschrijving van 

voorbewerkings- of nabewerkingscycli wordt opgenomen In de tabel 

in het helpscherm wordt de parametrisering van de draaduitlopen 

verklaard. 

Parameters 

8 H draaduitlooptype (default: 0) 

„ H=0, 5: DIN 509 E 

„ H=6: DIN 509 F 

„ H=7: DIN 76 

8 I draaduitloopdiepte (default: standaardtabel) 

8 K draaduitloopbreedte (default: standaardtabel) 

8 R draaduitloopradius (default: standaardtabel) 

8 P vlakdiepte (default: standaardtabel) 

8 W draaduitloophoek (default: standaardtabel) 

8 A vlakhoek (default: standaardtabel) 

8 FP spoed – geen invoer: wordt aan de hand van de 

schroefdraaddiameter bepaald 

8 U nabewerkingsovermaat (default: 0) 

8 E gereduceerde aanzet om de draaduitloop te maken (default: 

actieve aanzet) 

Aanwijzing: 

Als de parameters niet worden opgegeven, bepaalt de MANUALplus 

de volgende waarden aan de hand van de diameter of de spoed 

(draaduitloop DIN 76) uit de standaardtabel (zie “Spoed” op 

bladzijde 528): 

„ DIN 509 E: I, K, W, R 

„ DIN 509 F: I, K, W, R, P, A 

„ DIN 76: I, K, W, R en FP (aan de hand van de diameter) 

„ De door u opgegeven parameters worden 

onvoorwaardelijk aangehouden, zelfs als in de 

standaardtabel andere waarden zijn vermeld 

„ Bij binnendraad moet de “spoed FP” vooraf worden 




spoed, moet er rekening worden gehouden met geringe 

afwijkingen. 


%25.nc 

[G25] 

N1 T1 G95 F0.4 G96 S150 M3 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G819 P4 H0 I0.3 K0.1 

N4 G0 X13 Z0 

N5 G1 X16 Z-1.5 

N6 G1 Z-30 

N7 G25 H7 I1.15 K5.2 R0.8 W30 FP1.5 

N8 G1 X20 

N9 G1 X40 Z-35 

N10 G1 Z-55 B4 

N11 G1 X55 B-2 

N12 G1 Z-70 

N13 G1 X60 

N14 G80 

EINDE 


6.16 Draaduitloopcycli


Draaduitloopcyclus G85 

Met G85 worden draaduitlopen volgens DIN 509 E, DIN 509 F en DIN 

76 gemaakt. De voorafgaande cilinder wordt bewerkt, wanneer het 

gereedschap op de cilinderdiameter “vóór” de cilinder wordt 

gepositioneerd. Als het gereedschap niet op de cilinderdiameter staat, 

nadert het diagonaal, om de draaduitloop te maken. 

Parameters 


8 Z eindpunt 

8 I nabewerkingsovermaat/diepte 

„ DIN 509 E, F: nabewerkingsovermaat (default: 0) 

„ DIN 76: draaduitloopdiepte 

8 K draaduitlooplengte (en type draaduitloop) 

„ Geen invoer: draaduitloop DIN 509 E 

„ K=0: draaduitloop DIN 509 F 

„ K>0: draaduitlooplengte bij DIN 76 

8 E gereduceerde aanzet: om de draaduitloop te maken (default: 

actieve aanzet) 

De draaduitloopparameters worden aan de hand van de 

cilinderdiameter bepaald (zie tabellen). 

„ De draaduitloop wordt alleen in haakse, asparallelle 

contourhoeken op de langsas uitgevoerd. 

„ Snijkantradiuscorrectie: wordt niet uitgevoerd - U kunt 

de SRC met G41/G42 programmeren en met G40 weer 

uitschakelen. 



%85.nc 

[G85] 

N1 T21 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X62 Z2 

N3 G85 X60 Z-30 I0.3 

N4 G1 X80 

N5 G85 X80 Z-40 K0 

N6 G1 X100 

N7 G85 X100 Z-60 I1.2 K6 E0.11 

N8 G1 X110 

EINDE 


Draaduitloopparameters DIN 509 E (maten in mm) 

Diameter 

Draaduitloopdiepte 

I 

Draaduitloophoek (bij DIN 509 E en F): 15° 

Dwarshoek (bij DIN 509 F): 8° 

Draaduitlooplengte 

K 

< 18 0,25 2 0,6 

> 18 - 80 0,35 2,5 0,6 

> 80 0,45 4 1 

Draaduitloopparameters DIN 509 F (maten in mm) 

Diameter 

Draaduitloopdiepte 

I 

Draaduitlooplengte 

K 

Draaduitloopradius 

R 

< 18 0,25 2 0,6 0,1 

> 18 - 80 0,35 2,5 0,6 0,2 

> 80 0,45 4 1 0,3 

Draaduitloopradius 

R 

vlakdiepte 

P 




Draaduitloop DIN 509 E met cilinderbewerking 

G851 

De cyclus maakt de voorafgaande cilinder, de draaduitloop, het 

aansluitende eindvlak en de cilinderaansnijding, als u een van de 

parameters “B” of “RB” opgeeft. 

Parameters 


8 K draaduitlooplengte (default: standaardtabel) 


8 B aansnijdingslengte – geen invoer: er wordt geen 

cilinderaansnijding germaakt 

8 RB aansnijradius – geen invoer: er wordt geen aansnijradius 

gemaakt 

8 WB aansnijhoek (default: 45 °) 

8 E gereduceerde aanzet (default: actieve aanzet): voor het insteken 

en voor de cilinderaansnijding 

8 H vrijzetmethode (default: 0): 

„ H=0: gereedschap keert terug naar startpositie 

„ H=1: gereedschap staat aan einde van eindvlak 

8 U nabewerkingsovermaat voor het cilindergedeelte (default: 0) 

Aanwijzing: 

De MANUALplus bepaalt de niet door u geprogrammeerde 

parameters aan de hand van de cilinderdiameter uit de standaardtabel 

(zie “DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters” op 


Volgende regels van de cyclusoproep 

N.. G851 I.. K.. W.. /cyclusoproep 

N.. G0 X.. Z.. /hoekpunt cilinderaansnijding 

N.. G1 Z.. /draaduitloophoek 

N.. G1 X.. /eindpunt eindvlak 

N.. G80 /einde van de contourbeschrijving 






%851.nc 

[G851] 

N1 T21 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X60 Z2 

N3 G851 I3 K15 W30 R2 B5 RB2 WB30 E0.2 H1 

N4 G0 X50 Z0 

N5 G1 Z-30 

N6 G1 X60 

N7 G80 

EINDE 


Draaduitloop DIN 509 F met cilinderbewerking 

G852 




Parameters 





8 P vlakdiepte (default: standaardtabel) 

8 A vlakhoek (default: standaardtabel) 


cilinderaansnijding germaakt 


gemaakt 



en voor de draadaansnijding 




8 U nabewerkingsovermaat voor het cilindergedeelte (default: 0) 

Aanwijzing: 


parameters aan de hand van de diameter uit de standaardtabel (zie 

“DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters” op bladzijde 531). 


N.. G852 I.. K.. W.. /cyclusoproep 










%852.nc 

[G852] 

N1 T21 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X60 Z2 

N3 G852 I3 K15 W30 R2 P0.2 A8 B5 RB2 WB30 

E0.2 H1 

N4 G0 X50 Z0 

N5 G1 Z-30 

N6 G1 X60 

N7 G80 

EINDE 




Draaduitloop DIN 76 met cilinderbewerking 

G853 




Parameters 

8 FP spoed 

8 I draaduitloopdiameter (diametermaat) (default: standaardtabel) 




8 P overmaat 

„ P niet opgegeven: de draaduitloop wordt in één snede gemaakt 

„ P opgegeven: onderverdeling in voor- en nadraaien 

– P = langsovermaat 

– overmaat in dwarsrichting bedraagt altijd 0,1 mm. 


cilinderaansnijding gemaakt 


gemaakt 



en voor de draadaansnijding 




Aanwijzing: 


parameters aan de hand van de standaardtabel (zie “DIN 76 – 

draaduitloopparameters” op bladzijde 529). 

„ FP aan de hand van de diameter 

„ I, K, W, en R aan de hand van FP (spoed) 


N.. G853 FP.. I.. K.. W.. /cyclusoproep 










%853.nc 

[G853] 

N1 T21 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X60 Z2 

N3 G853 FP1.5 I47 K15 W30 R2 P1 B5 RB2 

WB30 E0.2 H1 

N4 G0 X50 Z0 

N5 G1 Z-30 

N6 G1 X60 

N7 G80 

EINDE 


Draaduitloop vorm U G856 

Met G856 wordt de draaduitloop gemaakt en wordt het aangrenzende 

eindvlak nabewerkt. Als alternatief kan een afkanting/afronding 

worden gemaakt. 

Parameters 

8 I draaduitloopdiameter (diametermaat) 


8 B afkanting/afronding: 

„ B>0: Afrondingsradius 

„ B


Draaduitloop vorm H G857 

G857 maakt de draaduitloop. Het eindpunt wordt volgens 

“draaduitloop vorm H” aan de hand van de insteekhoek bepaald. 

Nadat de cyclus is uitgevoerd, keert het gereedschap naar het 

startpunt terug. 

Parameters 

8 X hoekpunt contour (diametermaat) 

8 Z hoekpunt contour 


8 R radius – geen invoer: geen cirkelvormig element 

(gereedschapsradius = draaduitloopradius) 

8 W insteekhoek – geen invoer: wordt aan de hand van “K” en “R” 

berekend 






%857.nc 

[G857] 

N1 T21 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X60 Z2 

N3 G857 X50 Z-30 K7 R2 W30 

EINDE 


Draaduitloop vorm K G858 

G858 maakt de draaduitloop. De gemaakte contourvorm wordt 

bepaald door het toegepaste gereedschap, omdat alleen een lineaire 

snede onder een hoek van 45° wordt uitgevoerd. Nadat de cyclus is 

uitgevoerd, keert het gereedschap naar het startpunt terug. 

Parameters 

8 X hoekpunt contour (diametermaat) 

8 Z hoekpunt contour 

8 I draaduitloopdiepte 






%858.nc 

[G858] 

N1 T9 G95 F0.23 G96 S248 M3 

N2 G0 X60 Z2 

N3 G858 X50 Z-30 I0.5 

EINDE 



6.17 Afsteekcyclus 

6.17 Afsteekcyclus 

Afsteekcyclus G859 

G859 steekt het te draaien deel af. Er wordt eventueel een afkanting 

of afronding aan de buitendiameter gemaakt. Nadat de cyclus is 

uitgevoerd, keert het gereedschap langs het eindvlak omhoog en naar 

het startpunt terug. 

Vanaf positie “I” kan een aanzetreductie worden gedefinieerd. 

Parameters 

8 X afsteekdiameter 

8 Z afsteekpositie 

8 I diameter aanzetreductie 

„ I opgegeven: vanaf deze positie wordt overgeschakeld op aanzet 

“E” 

„ I niet opgegeven: geen aanzetreductie 

8 XE binnendiameter (pijp) 

8 E gereduceerde aanzet – default: actieve aanzet 

8 B afkanting/afronding: 


„ B

6.18 Boorcycli 

Boorcyclus G71 

G71 maakt axiale boringen in het midden met vast gereedschap en 

axiale en radiale boringen met aangedreven gereedschap. 

Parameters 

8 X eindpunt axiale boring (diametermaat) 

8 Z eindpunt radiale boring 

8 A aan-/doorboorlengte (default: 0) 

8 E stilstandtijd voor het vrijmaken aan het einde van de boring 

(default: 0) 

8 V doorboorvarianten – aanzetreductie met 50% bij aan- resp. 

doorboren 





8 K boordiepte (radiale boring: radiusmaat) 

„ K opgegeven: “startpunt boring” wordt berekend op basis van 

“eindpunt boring” en “K” 

„ K niet opgegeven: “K” wordt berekend op basis van “eindpunt 

boring” en actuele gereedschapspositie 

8 D terugloop – default: 0 


„ 1: aanzet 

Instructies: 

„ De cyclus wordt vanaf de actuele gereedschaps- en spilpositie 

uitgevoerd. Het startpunt wordt in ijlgang genaderd. 

„ Axiale boring: 

„ “X” niet programmeren 

„ “Z” programmeren 

„ radiale boring: 

„ “X” programmeren 

„ “Z” niet programmeren 

„ X en Z geprogrammeerd: de “gereedschapsoriëntatie” is bepalend 

voor een radiale/axiale boring (zie “Boren” op bladzijde 423). 


%71.nc 

[G71] 

N1 T50 G97 S1000 G95 F0.2 M3 

N2 G0 X0 Z5 

N3 G71 Z-25 A5 V2 

EINDE 


6.18 Boorcycli


Diepboorcyclus G74 

G74 maakt axiale boringen in het midden met vast gereedschap en 

axiale en radiale boringen met aangedreven gereedschap. 

De boring wordt in verschillende stappen uitgevoerd. De boor wordt 

na iedere stap teruggetrokken en weer op “veiligheidsafstand” gezet. 

Bij elke boorstap wordt de boordiepte gereduceerd. 

Parameters 

8 X eindpunt axiale boring (diametermaat) 

8 Z eindpunt radiale boring 

8 R veiligheidsafstand – geen invoer: waarde uit “Actuele 

parameters – Bewerking – Veiligheidsafstanden” 

8 P 1e boordiepte – geen invoer: wordt ononderbroken geboord. 

8 I reductiewaarde (default: 0): vanaf de tweede boorstap wordt de 

boordiepte met “I” gereduceerd, waarbij de waarde niet onder “J” 

komt 

8 B terugloopafstand (default: terugloop naar “beginpunt boring”) 

8 J minimale boordiepte (default: 1/10 van “P”) 

8 A aan-/doorboorlengte (default: 0) 

8 E stilstandtijd voor het vrijmaken aan het einde van de boring 

(default: 0) 

8 V doorboorvarianten – aanzetreductie met 50% bij aan- resp. 

doorboren 










8 D terugtrekken Terugtreksnelheid en aanzet binnen de boring - 

default: 0 


„ 1: aanzet 


%74.nc 

[G74] 

N1 M5 

N2 T49 G197 S1000 G195 F0.2 M103 

N3 M14 

N4 G110 C0 

N5 G0 X80 Z2 

N6 G745 XK0 YK0 Z2 K80 Wi90 Q4 V2 

N7 G74 Z-40 R2 P12 I2 B0 J8 

N8 M15 

EINDE 


Instructies: 


uitgevoerd. Het startpunt wordt in ijlgang genaderd. 








voor een radiale/axiale boring (zie “Boren” op bladzijde 423). 


6.18 Boorcycli


Schroefdraad tappen G36 

Met G36 wordt axiale schroefdraad in het midden met vast 

gereedschap en axiale en radiale schroefdraad met aangedreven 

gereedschap gesneden. 

Betekenis van “uittreklengte J”: Gebruik deze parameter bij 

spantangen met lengtecompensatie. De cyclus berekent op basis van 

de draaddiepte, de geprogrammeerde spoed en de “uittreklengte” 

een nieuwe nominale spoed. De nominale spoed is iets kleiner dan de 

spoed van de draadtap. Bij het snijden van de schroefdraad wordt de 

draadtap over een lengte gelijk aan de “uittreklengte” uit de 

klauwplaat getrokken. Deze methode resulteert in een langere 

standtijd voor het tappen van schroefdraad. 

Parameters 

8 X eindpunt schroefdraad tappen axiale boring (diametermaat) 

8 Z eindpunt schroefdraad tappen radiale boring 

8 F aanzet per omwenteling spoed 

8 B aanlooplengte (default: 2 * spoed F1): afstand om het 

geprogrammeerde toerental en de aanzet te realiseren 

8 Q nummer van de spil 

„ Q=0: hoofdspil (vast gereedschap) 

„ Q=1: aangedreven gereedschap 

8 H referentierichting voor de spoed (default: 0) 

„ H=0: aanzet op Z-as 

„ H=1: aanzet op X-as 

8 S teruglooptoerental (default: toerental hetzelfde als bij 

draadtappen) 






8 J uittreklengte (default: 0) bij toepassing van spantangen met 

lengtecompensatie 

Instructies: 


uitgevoerd. Het startpunt wordt met ijlgang genaderd. 








voor een radiale/axiale boring (zie “Draadtappen” op bladzijde 424). 


%36.nc 

[G36] 

N1 T50 G97 S1000 G95 F0.2 M3 

N2 G0 X0 Z5 

N3 G71 Z-30 

N4 G14 Q0 

N5 T51 G97 S600 M3 

N6 G0 X0 Z8 

N7 G36 Z-25 F1.5 B3 Q0 

EINDE 


Draadfrezen axiaal G799 

G799 freest schroefdraad in een bestaande boring. 

Positioneer het gereedschap in het midden van de boring voordat 

G799 wordt opgeroepen. De cyclus positioneert het gereedschap in 

de boring op “eindpunt draad”. Vervolgens nadert het gereedschap 

met “ingaande radius R”, freest de schroefdraad met een rotatie van 

360° en zet daarbij met “F” aan. Daarna haalt de cyclus het 

gereedschap uit het materiaal en trekt het terug naar het startpunt. 

Parameters 

8 I draadbinnendiameter 

8 Z startpunt schroefdraad 

8 K schroefdraaddiepte 

8 R ingaande radius – default: 

R = (I – freesdiameter) / 2 

8 F spoed 

8 J links, rechts (default: 0): draadrichting 

„ J=0: rechts 

„ J=1: links 

8 H looprichting van de frees (default: 0) 



Gebruik het schroefdraadgereedschap voor deze cyclus. 


Let op de diameter van de boring en de freesdiameter, 

wanneer u de “ingaande radius R” programmeert. 


%799.nc 

[G799] 

N1 T70 G195 F0.2 G197 S800 

N2 G0 X100 Z2 

N3 M14 

N4 G110 Z2 C45 X100 

N5 G799 I12 Z0 K-20 F2 J0 H0 

N6 M15 

EINDE 


6.18 Boorcycli

6.19 C-as-commando’s 

6.19 C-as-commando’s 

Nulpuntverschuiving C-as G152 

Met G152 wordt het nulpunt van de C-as absoluut (referentie: 

machineparameter 1005 "referentiepunt C-as"). Het nulpunt geldt tot 

het programma-einde. 

Parameters 

8 C hoek: spilpositie van het “nieuwe” C-as-nulpunt 

C-as standaardiseren G153 

Met G153 wordt een verplaatsingshoek >360° of

6.20 Bewerking van het eindvlak 

Startpunt contour/ijlgang G100 

Geometriefunctie: Met G100 wordt het startpunt van een contour op 

het eindvlak vastgelegd. 

Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich met ijlgang via 

de kortst mogelijke weg naar het “eindpunt”. 

Parameters 


8 C eindhoek – hoekrichting: zie helpscherm 

8 XK eindpunt (cartesiaans) 

8 YK eindpunt (cartesiaans) 

8 Z eindpunt 


Bij G100 voert het gereedschap een rechtlijnige beweging 

uit – ook wanneer u alleen "C" programmeert. Voor het 

positioneren van het werkstuk op een bepaalde hoek 

moet gebruik worden gemaakt van G110. 

„ Leg het “beginpunt contour” of het eindpunt vast met 

poolcoördinaten of cartesiaanse coördinaten . 

„ Alleen bij G100 als bewerkingsfunctie toegestaan: 

parameter Z 


%100.nc 

[G100, G101, G102, G103] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G793 Z2 ZE-5 P2 U0.5 R0 I0.5 F0.15 H0 Q0 

N6 G100 XK20 YK5 

N7 G101 XK50 B5 

N8 G103 XK5 YK50 R50 Q1 B5 

N9 G101 XK5 YK20 B5 

N10 G102 XK20 YK5 R20 B5 

N11 G80 

N12 M15 

EINDE 


6.20 Bewerking van het eindvlak


Lineair, eindvlak G101 

Geometriefunctie: Met G101 wordt een baan in een contour op het 

eindvlak vastgelegd. 

Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich lineair met 


Parameters 





8 Z eindpunt 

8 A hoek t.o.v. positieve XK-as 

8 Q snijpunt(default: Q=0): Als er bij de berekening van het eindpunt 

twee oplossingen blijken te zijn, wordt met “Q” het eindpunt 

bedoeld. 

8 B afkanting/afronding: overgang naar het volgende 

contourelement. Programmeer het theoretische eindpunt van het 

contourelement, wanneer u een afkanting/afronding heeft 

aangegeven. 

„ B geen invoer: Tangentiële overgang 



„ B

Cirkelboog eindvlak G102/G103 

Geometriefunctie: Met G102/G103 wordt een cirkelboog in een 

contour op het eindvlak vastgelegd. 

Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich in een cirkel 

met aanzetsnelheid naar het “eindpunt”. 


Parameters 





8 R Radius 

8 I middelpunt (cartesiaans) 

8 K middelpunt (cartesiaans) 


twee oplossingen blijken te zijn, dan wordt met “Q” het eindpunt 

bedoeld. 



contourelement, wanneer u een afkanting/afronding aangeeft. 

„ B geen invoer: tangentiële overgang 



„ B


Lineaire sleuf eindvlak G791 

Met G791 wordt een sleuf van de actuele gereedschapspositie tot het 

eindpunt gefreesd. De sleufbreedte komt overeen met de 

freesdiameter. Met overmaten wordt geen rekening gehouden. 

Parameters 

8 X diameter eindpunt van de sleuf 

8 C eindhoek – eindpunt van de sleuf – hoekrichting: zie helpscherm 

8 XK eindpunt van de sleuf (cartesiaans) 

8 YK eindpunt van de sleuf (cartesiaans) 

8 K lengte van de sleuf – gerelateerd aan middelpunt frees 

8 A hoek van de sleuf – referentie: zie helpscherm 

8 Z freesbodem 

8 J freesdiepte 

„ J opgegeven: de cyclus zet aan tot de veiligheidsafstand en freest 

vervolgens de sleuf 

„ J niet opgegeven: de cyclus freest vanaf de gereedschapspositie 

8 P maximale aanzet (default: totale aanzetdiepte) 

8 F aanzet voor diepteverplaatsing (default: actieve aanzet) 

Mogelijke parametercombinaties bij definitie van het eindpunt: 

„ diameter X, eindhoek C 

„ eindpunt XK, YK 

„ sleuflengte K, hoek A 

Instructies: 

„ Zwenk de spil vóór het oproepen van G791 in de gewenste 

hoekpositie. 

„ Wanneer u van een spilpositioneringsinrichting (geen C-as) 

gebruikmaakt, wordt er een axiale sleuf centrisch ten opzichte van 

de rotatieas gemaakt. 


%791.nc 

[G791] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G100 XK20 YK5 

N6 G791 XK30 YK5 Z-5 J5 P2 

N7 M15 

EINDE 


Contour- en figuurfreescyclus eindvlak G793 

Met G793 worden figuren of “vrije contouren” (open of gesloten) op 

het eindvlak gefreesd. Na G793 volgt: 

„ de te frezen figuur met: 

„ cirkel (G304), rechthoek (G305) of veelhoek (G307) 

„ beëindiging van de te frezen contour (G80) 

„ de vrije contour met: 

„ beginpunt van de te frezen contour (G100) 

„ te frezen contour (G101, G102, G103) 

„ beëindiging van de te frezen contour (G80) 

Parameters 

8 Z bovenkant frees 

8 ZE freesbodem 


8 U overlappingsfactor: contour- of kamerfrezen (default: 0) 

„ U=0: contourfrezen: 

„ U>0: kamerfrezen – minimale overlapping van de freesbanen = 


8 R ingaande radius (radius ingaande/uitgaande boog) – (default: 0) 






„ R


8 Q cyclustype (default: 0): de betekenis is afhankelijk van “U” 

„ Contourfrezen (U=0): 

– Q=0: middelpunt van de frees op de contour 

– Q=1 – gesloten contour: inwendig frezen 

– Q=1 – open contour: links in bewerkingsrichting 

– Q=2 – gesloten contour: uitwendig frezen 

– Q=2 – open contour: rechts in bewerkingsrichting 

– Q=3 – open contour: freespositie is afhankelijk van “H” en de 

rotatierichting van de frees – zie helpscherm 

„ Kamerfrezen (U>0): 

– Q=0: van binnen naar buiten 

– Q=1: van buiten naar binnen 

8 O voorbewerken/nabewerken – default: 0 


„ O=1: nabewerken – Eerst wordt de rand, dan de bodem van de 

kamer nabewerkt 

Instructies: 

Freesdiepte: de cyclus berekent de diepte op basis van “Z” en “ZE” 

– daarbij wordt rekening gehouden met de overmaten. 

Freesradiuscompensatie: wordt uitgevoerd (behalve bij het 

contourfrezen met Q=0). 

Benaderen en vrijmaken: Bij gesloten contouren is het loodlijnpunt 


benaderings- en vrijzetpositie. Kan er geen loodlijn worden uitgezet, 

dan is het startpunt van het eerste element de benaderings- en 

vrijzetpositie. Met “R” kan worden bepaald of er bij het contourfrezen 

en nabewerken (kamerfrezen) direct of via een cirkelboog wordt 

benaderd. 

Met overmaten wordt rekening gehouden als I, K niet 

geprogrammeerd zijn: 

„ G57: overmaat in X-, Z-richting 

„ G58: de overmaat “verschuift” de te frezen contour bij 

„ inwendig frezen en gesloten contour: naar binnen 

„ uitwendig frezen en gesloten contour: naar buiten 

„ open contour en Q=1: in bewerkingsrichting links 

„ open contour en Q=2: in bewerkingsrichting rechts 


Vlakfrezen eindvlak G797 

Met G797 worden afhankelijk van “Q” vlakken, een veelhoek of de in 

de functie na G797 vastgelegde figuur gefreesd. 

Parameters 

8 X begrenzingsdiameter 

8 Z bovenkant frees 

8 ZE freesbodem 

8 B sleutelwijdte (vervalt bij Q=0): definieert het materiaal dat 

achterblijft. Bij een even aantal vlakken kan “B” als alternatief voor 

“V” worden geprogrammeerd. 

„ Q=1: restdikte 

„ Q>=2: sleutelwijdte 

8 V lengte zijde – vervalt bij Q=0 

8 R afkanting/afronding – vervalt bij Q=0 

„ R0: afrondingsradius 

8 A hellingshoek (Referentie: zie helpscherm) – vervalt bij Q=0 

8 Q Aantal vlakken (default:0): 

bereik: 0


8 J freesrichting: hiermee legt u bij veelvlakken zonder afkanting/ 

afronding vast of er in één of twee richtingen wordt gefreesd – zie 

afbeelding 

„ J=0: in één richting 

„ J=1: in twee richtingen 

Instructies: 

„ Bij “Q=0” wordt in de onderstaande functie een van de 

onderstaande figuren en vervolgens een G80-functie 

geprogrammeerd: 

„ G304 – cirkel 

„ G305 – rechthoek 

„ G307 – veelhoek 

„ Een veelhoek die met G797 (Q>0) wordt vastgelegd, ligt in het 

midden. Een in de onderstaande functie vastgelegde figuur kan 

buiten het midden liggen. 

„ de cyclus berekent de freesdiepte op basis van “Z” en “ZE” – 

daarbij wordt rekening gehouden met de overmaten. 


Figuurdefinitie volledige cirkel eindvlak G304 

Met G304 wordt een volledige cirkel op het eindvlak vastgelegd. Deze 

figuur programmeert u in combinatie met G793 of G797. 

Parameters 

8 XK middelpunt 

8 YK middelpunt 

8 R radius van de cirkel 


%304.nc 

[G304] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G793 Z2 ZE-5 P2 U0.5 R0 I0.5 F0.15 H0 Q0 

N6 G304 XK20 YK5 R20 

N7 G80 

N8 M15 

EINDE 


6.20 Bewerking van het eindvlak


Figuurdefinitie rechthoek eindvlak G305 

Met G305 wordt een rechthoek op het eindvlak vastgelegd. Deze 

figuur programmeert u in combinatie met G793 of G797. 

Parameters 



8 A hoek – referentie: zie helpscherm 

8 K lengte van de rechthoek 

8 B hoogte van de rechthoek 

8 R afkanting/afronding 

„ R0: afrondingsradius 


%305.nc 

[G305] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G793 Z2 ZE-5 P2 U0.5 R0 I0.5 F0.15 H0 Q0 

N6 G305 XK20 YK5 A0 K15 B10 R2 

N7 G80 

N8 M15 

EINDE 


Figuurdefinitie veelhoek eindvlak G307 

Met G307 wordt een veelhoek op het eindvlak vastgelegd. Deze figuur 

programmeert u in combinatie met G793 of G797. 

Parameters 



8 Q aantal zijden: bereik: 3

6.21 Bewerking van mantelvlak 


Referentiediameter G120 

Met G120 wordt de referentiediameter van het “uitgeslagen 

mantelvlak” vastgelegd. Programmeer G120, wanneer u bij G110... 

G113 gebruikmaakt van “CY”. G120 blijft ingeschakeld, tot deze 

functie wordt uitgeschakeld. 

Parameters 

8 X diameter 


%111.nc 

[G111, G120] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G120 X100 

N4 G110 C0 

N5 G0 X110 Z5 

N6 G41 Q2 H0 

N7 G110 Z-20 CY0 

N8 G111 Z-40 

N9 G113 CY39.2699 K-40 J19.635 

N10 G111 Z-20 

N11 G113 CY0 K-20 J19.635 

N12 G40 

N13 G110 X105 

N14 M15 

EINDE 


Startpunt contour/ijlgang G110 

Geometriefunctie: Met G110 wordt het beginpunt van een 

mantelvlakcontour vastgelegd. 

Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich met ijlgang via 

de kortst mogelijke weg naar het “eindpunt”. 

Parameters 

8 Z eindpunt 

8 C eindhoek 

8 CY eindpunt als baanmaat (referentie: referentiediameter G120) 

8 X eindpunt (diametermaat) – (default: actuele X-positie) 

„ Leg het “beginpunt contour” of het eindpunt vast met 

“C” of “CY” . 

„ Wij adviseren u gebruik te maken van G110 voor het 

positioneren van de C-as op een bepaalde hoek 

(programmering: N.. G110 C...). 

„ Alleen bij G110 als bewerkingsfunctie toegestaan: 

parameter X 


%110.nc 

[G110, G111, G113, G794] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G120 X100 

N4 G110 C0 

N5 G0 X110 Z5 

N6 G794 X100 XE97 P2 U0.5 R0 K0.5 F0.15 H0 

Q0 

N7 G110 Z-20 CY0 

N8 G111 Z-40 

N9 G113 CY39.2699 K-40 J19.635 

N10 G111 Z-20 

N11 G113 CY0 K-20 J19.635 B0 

N12 G80 

N13 M15 

EINDE 


6.21 Bewerking van mantelvlak


Lineair mantelvlak G111 

Geometriefunctie: Met G111 wordt een baan in een 


Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich lineair met 


Parameters 

8 Z eindpunt – default: actuele Z-positie 






bedoeld. 







„ B

Rond mantelvlak G112 / G113 

Geometriefunctie: Met G112/G113 wordt een cirkelboog in een 


Bewerkingsfunctie: Het gereedschap verplaatst zich in een cirkel 

met aanzetsnelheid naar het “eindpunt”. 


Parameters 

8 Z eindpunt (default: actuele Z-positie) 



8 R radius 

8 K middelpunt 

8 J middelpunt als baanmaat (referentie: uitgeslagen mantelvlak bij 

referentiediameter G120) 

8 W middelpunt: hoek middelpunt – hoekrichting: zie helpscherm 



bedoeld. 







„ B


„ Leg het eindpunt/middelpunt vast met “C/W”of “CY/J”. 

„ “Middelpunt” of “radius” programmeren 

„ Als het cirkelmiddelpunt niet is geprogrammeerd, wordt 

het middelpunt berekend dat tot de kortste cirkelboog 

leidt. 

„ Alleen bij G112/G113 als geometriefunctie toegestaan: 

parameters Q, B 

„ Alleen bij G112/G113 als bewerkingsfunctie 

toegestaan: parameter X 


%110.nc 

[G110, G111, G113, G794] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G120 X100 

N4 G110 C0 

N5 G0 X110 Z5 

N6 G794 X100 XE97 P2 U0.5 R0 K0.5 F0.15 H0 

Q0 

N7 G110 Z-20 CY0 

N8 G111 Z-40 

N9 G113 CY39.2699 K-40 J19.635 

N10 G111 Z-20 

N11 G113 CY0 K-20 J19.635 B0 

N12 G80 

N13 M15 

EINDE 


Lineaire sleuf mantelvlak G792 

Met G792 wordt een sleuf van de actuele gereedschapspositie tot het 

eindpunt gefreesd. De sleufbreedte komt overeen met de 

freesdiameter. Er wordt geen rekening gehouden met overmaten. 

Parameters 

8 Z eindpunt 

8 C eindhoek 

8 K lengte van de sleuf – gerelateerd aan middelpunt frees 

8 A hoek van de sleuf – referentie: zie helpscherm 

8 X freesbodem (diametermaat) 

8 J freesdiepte 

„ J opgegeven: de cyclus zet aan tot veiligheidsafstand en freest 

vervolgens de sleuf 

„ J niet opgegeven: de cyclus freest vanaf de gereedschapspositie 


8 F aanzet voor diepteverplaatsing (default: actieve aanzet) 

Mogelijke parametercombinaties bij definitie van het eindpunt: 

„ eindpunt Z, eindhoek C 

„ sleuflengte K, hoek A 

Instructies: 

„ Zwenk de spil vóór het oproepen van G792 in de gewenste 

hoekpositie. 

„ Wanneer u van een spilpositioneringsinrichting (geen C-as) 

gebruikmaakt, wordt er een radiale sleuf parallel aan de Z-as 

gemaakt. 


%792.nc 

[G792] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X110 Z5 

N5 G0 X102 Z-30 

N6 G792 K25 A45 X97 J3 P2 F0.15 

N7 M15 

EINDE 




Contour- en figuurfreescyclus mantelvlak G794 

Met G794 worden figuren of “vrije contouren” (open of gesloten) op 

het mantelvlak gefreesd. Na G794 volgt: 

„ de te frezen figuur met: 

„ cirkel (G314), rechthoek (G315) of veelhoek (G317) 

„ Beëindiging van de contourbeschrijving (G80) 

„ de vrije contour met: 

„ startpunt (G110) 

„ contourbeschrijving (G111, G112, G113) 

„ Beëindiging van de contourbeschrijving (G80) 

Parameters 

8 X bovenkant frees 

8 XE freesbodem 


8 U overlappingsfactor: contour- of kamerfrezen (default: 0) 

„ U=0: contourfrezen: 

„ U>0: kamerfrezen – minimale overlapping van de freesbanen = 


8 R ingaande radius (radius ingaande/uitgaande boog) – (default: 0) 






„ R

8 Q cyclustype (default: 0): de betekenis is afhankelijk van “U” 

„ Contourfrezen (U=0): 

– Q=0: middelpunt van de frees op de contour 

– Q=1 – gesloten contour: inwendig frezen 

– Q=1 – open contour: links in bewerkingsrichting 

– Q=2 – gesloten contour: uitwendig frezen 

– Q=2 – open contour: rechts in bewerkingsrichting 

– Q=3 – open contour: freespositie is afhankelijk van “H” en de 

rotatierichting van de frees – zie helpscherm 

„ Kamerfrezen (U>0): 

– Q=0: van binnen naar buiten 

– Q=1: van buiten naar binnen 

8 O voorbewerken/nabewerken – default: 0 


„ O=1: nabewerken – Eerst wordt de rand, dan de bodem van de 

kamer nabewerkt 

Instructies: 

Freesdiepte: de cyclus berekent de diepte op basis van “Z” en “ZE” 

– daarbij wordt rekening gehouden met de overmaten. 

Freesradiuscompensatie: wordt uitgevoerd (behalve bij het 

contourfrezen met Q=0). 

Benaderen en vrijzetten: Bij gesloten contouren is het loodlijnpunt 


benaderings- en vrijzetpositie. Kan er geen loodlijn worden uitgezet, 

dan is het startpunt van het eerste element de benaderings- en 

vrijzetpositie. Met “R” kan worden bepaald of er bij het contourfrezen 

en nabewerken (kamerfrezen) direct of via een cirkelboog wordt 

benaderd. 

Met overmaten wordt rekening gehouden als I, K niet 

geprogrammeerd zijn: 

„ G57: overmaat in X-, Z-richting 

„ G58: de overmaat “verschuift” de te frezen contour in de richting 

die met “cyclustype” is vastgelegd. Het Cyclustype – “uitwendig 

frezen” naar buiten. Bij open contouren wordt, afhankelijk van het 

cyclustype, de contour naar links of naar rechts verschoven. 

„ inwendig frezen en gesloten contour: naar binnen 

„ uitwendig frezen en gesloten contour: naar buiten 

„ open contour en Q=1: in bewerkingsrichting links 

„ open contour en Q=2: in bewerkingsrichting rechts 




Spiraalgroef frezen G798 

Met G798 wordt een spiraalgroef vanaf de actuele 

gereedschapspositie tot “eindpunt X, Z” gefreesd. De sleufbreedte 

komt overeen met de freesdiameter. 

De eerste aanzet wordt met “I” uitgevoerd – de MANUALplus 

berekent de overige aanzetten als volgt: 

actuele aanzet = I * (1 – (n–1) * E) 

n: n-te aanzet 

De aanzet wordt gereduceerd tot >= 0,5 mm. Daarna wordt iedere 

aanzet met 0,5 mm uitgevoerd. 

Parameters 

8 X eindpunt (diametermaat) (default: actuele X-positie) 

8 Z eindpunt van de sleuf 

8 C starthoek: positie van het begin van de sleuf (default: 0) 

8 F spoed 

„ F positief: rechtse draad 

„ F negatief: linkse draad 

8 F spoed 

8 P aanlooplengte: flank aan het begin van de sleuf (default: 0) 

8 K uitlooplengte: flank aan het einde van de sleuf(default: 0) 


8 I maximale aanzet (default: totale aanzetdiepte) 

8 E reductiewaarde voor aanzetreductie (default: 1) 

Een spiraalgroef kan uitsluitend uitwendig worden 

gefreesd. 


%798.nc 

[G798] 

N1 T71 G197 S800 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X80 Z15 

N5 G798 X80 Z-120 C0 F20 K20 U5 I1 

N6 M15 

EINDE 


Figuurdefinitie volledige cirkel mantelvlak G314 

Met G314 wordt een volledige cirkel op het mantelvlak vastgelegd. 

Deze figuur programmeert u in combinatie met G794. 

Parameters 

8 Z middelpunt 

8 CY middelpunt als baanmaat (referentie: referentiediameter G120) 

8 C middelpunt hoek van het middelpunt – hoekrichting: zie 

helpscherm 

8 R radius van de cirkel 


%314.nc 

[G314] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X110 Z5 

N5 G794 X100 XE97 P2 U0.5 R0 K0.5 F0.15 H0 

Q0 

N6 G314 Z-35 C0 R20 

N7 G80 

N8 M15 

EINDE 




Figuurdefinitie rechthoek mantelvlak G315 

Met G315 wordt een rechthoek op het mantelvlak vastgelegd. Deze 

figuur programmeert u in combinatie met G794. 

Parameters 




helpscherm 


8 K lengte van de rechthoek 

8 B hoogte (breedte) van de rechthoek 

8 R afkanting/afronding 

„ R0: afrondingsradius Voorbeeld: G315 

%315.nc 

[G315] 

N1 T71 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X110 Z5 

N5 G794 X100 XE97 P2 U0.5 R0 K0.5 F0.15 H0 

Q0 

N6 G315 Z-35 C0 A5 K30 B15 R3 

N7 G80 

N8 M15 

EINDE 


Figuurdefinitie veelhoek mantelvlak G317 

Met G317 wordt een veelhoek op het mantelvlak vastgelegd. Deze 

figuur programmeert u in combinatie met G794. 

Parameters 




helpscherm 

8 Q aantal zijden: bereik: 3

6.22 Bewerking van patronen 


Patroon lineair, eindvlak G743 

Met G743 wordt een lineair boor- of freespatroon gelijkmatig verdeeld 

op het eindvlak gemaakt. 

Als “ZE” niet is opgegeven, wordt gebruikgemaakt van de boor-/ 

freescyclus van de volgende NC-regel. Op basis van dit principe 

combineert u de patroonbeschrijving met 

„ boorcycli (G71, G74, G36) 

„ de freescyclus lineaire sleuf (G791) 

„ de contourfreescyclus met “vrije contour” (G793) 

Parameters 

8 XK beginpunt patroon (cartesiaans) 

8 YK beginpunt patroon (cartesiaans) 

8 Z beginpunt boor-/freesbewerking 

8 ZE eindpunt boor-/freesbewerking 

8 X diameter (poolcoördinaten) 

8 C starthoek (poolcoördinaten) 

8 A patroonhoek 

8 I eindpunt patroon (cartesiaans) 

8 J eindpunt patroon (cartesiaans) 

8 Ii eindpunt: patroonafstand (cartesiaans) 

8 Ji eindpunt: patroonafstand (cartesiaans) 

8 R lengte: afstand eerste – laatste positie 

8 Ri lengte: afstand tot de volgende positie 

8 Q aantal boringen/figuren (default: 1) 

Parametercombinaties voor de definitie van het beginpunt resp. de 

patroonposities: 

„ beginpunt patroon: 

„ XK, YK 

„ X, C 


„ I, J en Q 

„ Ii, Ji en Q 

„ R, A en Q 

„ Ri, Ai en Q 


%743.nc 

[G743] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G743 XK20 YK5 A45 Ri30 Q2 

N6 G791 X50 C0 Z-5 P2 F0.15 

N7 M15 

EINDE 


Voorbeelden van commandoreeksen: 

[ eenvoudig boorpatroon ] 

N.. G743 XK.. YK.. Z.. ZE.. I.. J.. Q.. 

. . . 

[ boorpatroon met diepboren ] 

N.. G743 XK.. YK.. Z.. I.. J.. Q.. 

N.. G74 Z.. P.. I.. 

. . . 

[ freespatroon met lineaire sleuf ] 

N.. G743 XK.. YK.. Z.. I.. J.. Q.. 

N.. G791 K.. A.. Z.. 

. . . 

[ freespatroon met “vrije contour” ] 

N.. G743 XK.. YK.. Z.. I.. J.. Q.. 

N.. G793 ZE.. U.. Q.. 

N.. G100 XK.. YK.. 

N.. . . . 

N.. G80 

. . . 


6.22 Bewerking van patronen


Patroon rond, eindvlak G745 

Met G745 worden boor- of freespatronen gelijkmatig verdeeld op een 

cirkel of cirkelboog op het eindvlak gemaakt. 


freescyclus van de volgende NC-regel. Op basis van dit principe 

combineert u de patroonbeschrijving met 

„ boorcycli (G71, G74, G36) 

„ de freescyclus lineare sleuf (G791) 

„ de contourfreescyclus met “vrije contour” (G793) 

Parameters 

8 XK middelpunt patroon (cartesiaans) 

8 YK middelpunt patroon (cartesiaans) 

8 Z beginpunt boor-/freesbewerking 

8 ZE eindpunt boor-/freesbewerking 

8 X diameter (poolcoördinaten) 

8 C hoek (poolcoördinaten) 

8 K diameter: patroondiameter – default: de actuele X-positie wordt 

als patroondiameter genomen 

8 A starthoek– positie van de eerste boring/figuur 

8 W eindhoek – positie van de laatste boring/figuur 

8 Wi eindhoek – afstand tot de volgende positie 


8 V omlooprichting (default: 0): plaatsing van de boringen/figuren 

(noodzakelijk indien W is ingesteld): 

„ V=0: op de langste cirkelboog 

„ V=1: vanaf A rechtsom 

„ V=2: vanaf A linksom 

Parametercombinaties voor de definitie van het middelpunt van de 

patroon resp. de patroonposities: 

„ Middelpunt patroon: 

„ X, C 

„ XK, YK 


„ A, W en Q 

„ A, Wi en Q 


%745.nc 

[G745] 

N1 T70 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X100 Z2 

N5 G745 XK0 YK0 K50 A0 Q3 

N6 G791 K30 A0 Z-5 P2 F0.15 

N7 M15 

EINDE 




N.. G745 XK.. YK.. Z.. ZE.. A.. W.. Q.. 

. . . 


N.. G745 XK.. YK.. Z.. ZE.. A.. W.. Q.. 

N.. G74 Z.. P.. I.. 

. . . 


N.. G745 XK.. YK.. Z.. ZE.. A.. W.. Q.. 

N.. G791 K.. A.. Z.. 

. . . 


N.. G745 XK.. YK.. Z.. ZE.. A.. W.. Q. 

N.. G793 ZE.. U.. Q.. 

N.. G100 XK.. YK.. 

N.. . . . 

N.. G80 

. . . 




Patroon lineair, mantelvlak G744 

Met G744 wordt een lineair boor- of figuurpatroon gelijkmatig verdeeld 

op het mantelvlak gemaakt. 

Parametercombinaties voor de definitie van het beginpunt resp. de 

patroonposities: 

„ beginpunt patroon: Z en C 


„ W en Q 

„ Wi en Q 

Als “ZE” niet is opgegeven, wordt gebruik gemaakt van de boor-/ 

freescyclus of de figuurbeschrijving van de volgende NC-regel. Op 

basis van dit principe combineert u de patroonbeschrijving met 

boorcycli (G71, G74, G36) of freesbewerkingen (figuurdefinities G314, 

G315, G317). 

Parameters 

8 Z beginpunt (poolcoördinaten) 

8 C starthoek (poolcoördinaten) 

8 X beginpunt boor-/freesbewerking (diametermaat) 

8 XE eindpunt boor-/freesbewerking (diametermaat) 

8 ZE eindpunt patroon (default: Z) 

8 W eindpunt patroon – geen invoer: boringen/figuren worden 

gelijkmatig over de omtrek aangebracht 

8 Wi eindhoek: hoekincrement – afstand tot de volgende positie 



%744.nc 

[G744] 

N1 T60 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X110 Z2 

N5 G744 X102 Z-10 ZE-35 C0 W270 Q5 

N6 G71 X102 K7 

N7 M15 

EINDE 




N.. G744 Z.. C.. X.. XE.. ZE.. W.. Q.. 

. . . 


N.. G744 Z.. C.. X.. XE.. ZE.. W.. Q.. 

N.. G74 Z.. P.. I.. 

. . . 


N.. G744 Z.. C.. X.. XE.. ZE.. W.. Q.. 

N.. G792 K.. A.. X.. 

. . . 


N.. G744 Z.. C.. X.. XE.. ZE.. W.. Q.. 

N.. G794 XE.. U.. Q.. 

N.. G110 Z.. C.. 

N.. . . . 

N.. G80 

. . . 




Patroon rond, mantelvlak G746 

Met G746 worden boor- of figuurpatronen gelijkmatig verdeeld op een 

cirkel of cirkelboog op het mantelvlak gemaakt. 

Parametercombinaties voor de definitie van het middelpunt van de 

patroon resp. de patroonposities: 

„ Middelpunt patroon: Z en C 


„ W en Q 

„ Wi en Q 


freescyclus of de figuurbeschrijving van de volgende NC-regel. Op 

basis van dit principe combineert u de patroonbeschrijving met 

boorcycli (G71, G74, G36) of freesbewerkingen (figuurdefinities G314, 

G315, G317). 

Parameters 

8 Z middelpunt patroon (polair) 

8 C hoek: middelpunt patroon (polair) 

8 X beginpunt boor-/freesbewerking (diametermaat) 

8 XE eindpunt boor-/freesbewerking (diametermaat) 

8 K diameter: patroondiameter 

8 A starthoek– positie van de eerste boring/figuur 

8 K diameter: patroondiameter (default: actuele X-positie) 

8 W eindhoek – positie van de laatste boring/figuur 

8 Wi eindhoek – afstand tot de volgende positie 


8 V omlooprichting (default: 0): plaatsing van de boringen/figuren 

(noodzakelijk indien W is ingesteld): 

„ V=0: op de langste cirkelboog 

„ V=1: vanaf A rechtsom 

„ V=2: vanaf A linksom 


%746.nc 

[G746] 

N1 T60 G197 S1200 G195 F0.2 M104 

N2 M14 

N3 G110 C0 

N4 G0 X110 Z2 

N5 G746 Z-40 C0 K40 Q8 

N6 G71 X102 K7 

N7 M15 

EINDE 




N.. G746 Z.. C.. X.. XE.. K.. A.. W.. Q.. 

. . . 


N.. G746 Z.. C.. X.. XE.. K.. A.. W.. Q.. 

N.. G74 Z.. P.. I.. 

. . . 


N.. G746 Z.. C.. X.. XE.. K.. A.. W.. Q.. 

N.. G792 K.. A.. X.. 

. . . 


N.. G746 Z.. C.. X.. XE.. K.. A.. W.. Q.. 

N.. G794 XE.. U.. Q.. 

N.. G110 Z.. C.. 

N.. . . . 

N.. G80 

. . . 



6.23 Overige G-functies 

6.23 Overige G-functies 

Stilstandtijd G4 

Het systeem wacht gedurende de geprogrammeerde tijd en voert dan 

het volgende commando uit. 

Als G4 samen met een verplaatsing in een regel wordt 

geprogrammeerd, geldt de stilstandtijd na afloop van de verplaatsing. 

Parameters 

8 F stilstandtijd: bereik: 0 sec. < F < 999 sec. 

Nauwkeurige stop G9 

Als u G9 samen met een verplaatsingscommando (G1, G2, G3, G12 of 

G13) in een regel programmeert, wordt de aanzet aan het einde van 

de verplaatsing tot nul teruggebracht. De gereedschapspunt stopt 

precies op de geprogrammeerde positie, voordat de volgende 

beweging wordt uitgevoerd. U krijgt dan een scherpe hoek. 

Veiligheidszone uitschakelen G60 

Met G60 wordt de bewaking van de veiligheidszone opgeheven. G60 

wordt vóór het te bewaken resp. niet te bewaken 

verplaatsingscommando geprogrammeerd. G60 blijft ingeschakeld tot 

het moment van uitschakeling. 

Toepassingsvoorbeeld: 

Met G60 heft u de veiligheidszonebewaking tijdelijk op, om een 

centrische doorboring te maken. 

Parameters 

8 Q in-/uitschakelen 

„ Q=0: veiligheidszonebewaking opnieuw inschakelen 

„ Q=1: veiligheidszonebewaking uitschakelen 

Wachten op tijdstip G204 

De bewerking van het DIN-programma wordt tot het ingestelde 

tijdstip onderbroken. (U kunt deze functie bijvoorbeeld voor een 

warmdraaiprogramma gebruiken.) 

De invoer “Dag D” heeft betrekking op de eerstvolgende mogelijke 

datum. Als D niet is ingevoerd, heeft “uur H, minuut Q” betrekking op 

het eerstvolgende mogelijke tijdstip. 

Parameters 

8 D dag [1-31] 

8 H uur [0-23] 

8 Q minuut [0-59] 


%60.nc 

[G60] 

N1 T49 G97 S1000 G95 F0.3 M3 

N2 G0 X0 Z5 

N3 G60 Q1 

N4 G71 Z-60 K65 

N5 G60 Q0 

EINDE 


6.24 T, S, F instellen 

Gereedschapsnummer, toerental/ 

snijsnelheid en aanzet 

Aanzet en toerental die met “T, S, F instellen” worden 

geprogrammeerd, hebben betrekking op de hoofdspil. 

De parameters worden met de desbetreffende 

codeletter resp. de G-functie in het DIN-programma 

overgenomen: 

„ T: “T..” 

„ S: G96/G97 S.. 

„ F: G94/G95 F.. 

T, S, F invoeren 

„S, F, T instellen“ kiezen 

Softkey's instellen, parameters invoeren 

„ T gereedschapsnummer 

„ S snijsnelheid of toerental (instelling met de 

softkey) 

„ F aanzet per omwenteling of aanzet (instelling 

met de softkey) 

met Opslaan de gegevensinvoer 

beëindigen 

Voorbeeld: T, S, F 

%819.nc 

[G819] 

N1 T3 G95 F0.25 G96 S200 M3 

N2 G0 X120 Z2 

N3 G819 P5 I1 K0.3 

N4 G0 X80 Z2 

N5 . . . 

EINDE 


6.24 T, S, F instellen

6.25 Gegevensinvoer, gegevensuitvoer 

6.25 Gegevensinvoer, 

gegevensuitvoer 

INPUT 

INPUT (variabelenwaarde invoeren) 

“Functie programmavariabelen” 

kiezen 

“Functie invoer” kiezen (afbeelding 

rechtsboven op volgende pagina) 

„ “Invoertekst” definiëren 

„ Nummer van de “op te vragen variabele” 

invoeren (afbeelding rechtsboven) 

Bij de programmering van het “INPUT-commando” 

legt u de “Invoertekst” en het nummer van de “op te 

vragen variabele” vast. De invoer wordt in de 

“invoertekst” verklaard. 

Bij de interpretatie van dit commando wordt de 

“invoertekst” getoond en voor de invoer van de 

variabelen opgevraagd (afbeelding rechtsonder). De 

interpretatie van het programma wordt na de 

gegevensinvoer voortgezet. 

De ingevoerde waarde wordt toegekend aan de “op 

te vragen variabele”. 


WINDOW 

WINDOW (uitvoervenster definiëren) 


kiezen 

“WINDOW” kiezen (afbeelding 

rechtsboven) 

„ Met “Regels voor uitvoer” de grootte van het 

uitvoervenster kiezen 

„ Met “Regels voor uitvoer = 0” het uitvoervenster 

sluiten 

Met het commando “WINDOW” wordt de grootte 

van het “uitvoervenster” ter informatie van de 

machine-operator vastgelegd. Als u geen 

gebruikmaakt van “WINDOW”, wordt voor de uitvoer 

van informatie een uitvoervenster met 3 regels 

aangemaakt. 

Het uitvoervenster wordt onder aan het “lijsten 

programmavenster” aangemaakt. Het venster 

verschijnt bij de eerste informatie-uitvoer en blijft op 

het beeldscherm staan, totdat u het sluit of de 

“interpretatie” van het DIN-programma is beëindigd. 

U sluit het uitvoervenster met een “WINDOWoproep” 

en de parameterinvoer “Regels voor uitvoer 

= 0”. 


6.25 Gegevensinvoer, gegevensuitvoer

6.25 Gegevensinvoer, gegevensuitvoer 

PRINT 

PRINT (informatie uitvoeren) 


kiezen 

“PRINT” kiezen (afbeelding 

rechtsboven) 

„ “Uitvoerteksten” en 

„ “variabelennummers” vastleggen (afbeelding 

rechts) 

Wanneer dit commando wordt uitgevoerd, worden de 

gedefinieerde “uitvoertekst” en de waarde (inhoud) 

van de opgegeven “programmavariabele voor 

uitvoer” in het “uitvoervenster” vermeld. 

Het PRINT-commando is bedoeld voor de definitie van 

meerdere teksten en variabelen. 

„ Het “uitvoervenster” wordt na de 

vertaling (interpretatie) – maar vóór de 

uitvoering van het DIN-programma 

gewist. 

„ Het “uitvoervenster” blijft bij de 

simulatie behouden. Het wordt pas 

gewist als de simulatie opnieuw wordt 

opgestart. 


6.26 Programmering van variabelen 


De MANUALplus vertaalt de NC-programma’s voordat deze worden 

uitgevoerd. Er wordt daarom onderscheid gemaakt tussen twee typen 

variabelen: 

„ #-variabele – verwerking tijdens de NC-programmavertaling 

„ V-variabele (of resultaten) – verwerking tijdens deuitvoering van 

het NC-programma 

De volgende regels gelden: 

„ “vermenigvuldiging voor deling” 

„ max. 6 niveaus van haakjes 

„ integer-variabele (alleen bij V-variabelen): integere waarden van – 

32767 .. +32768 

„ real-variabele (bij #- en V-variabele): drijvende-kommagetallen met 

max. 10 posities vóór en 7 posities na de komma 

„ de variabelen blijven “gehandhaafd”, ook wanneer de besturing 

tussentijds wordt uitgeschakeld 

Syntax Rekenkundige functies 

+ Optellen 

– Aftrekken 

* Vermenigvuldigen 

/ Delen 

SQRT(...) vierkantswortel 

ABS(...) absolute waarde 

TAN(...) tangens (in graden) 

ATAN(...) arc tangens (in graden) 

SIN(...) sinus (in graden) 

ASIN(...) arc sinus (in graden) 

COS(...) cosinus (in graden) 

ACOS(...) arc cosinus (in graden) 

ROUND(...) afronden 

LOGN(...) natuurlijke logaritme 

EXP(...) exponentiële functie ex 

INT(...) decimalen afbreken 

alleen bij #-variabelen: 

SQRTA(.., ..) vierkantswortel uit (a 2 +b 2 ) 

SQRTS(.., ..) vierkantswortel uit (a 2 –b 2 ) 


6.26 Programmering van variabelen


#-variabelen 

De MANUALplus onderscheidt de volgende toepassingsgebieden 

op basis van de nummergroepen: 

„ #0 .. #45: globale variabelen 

Globale variabelen blijven na het programma-einde bestaan en 

kunnen door het volgende NC-programma worden verwerkt. 

„ #46 .. #50 gereserveerde variabelen voor expertprogramma’s 

mogen niet in uw NC-programma worden gebruikt. 

„ #256 .. #285 lokale variabelen 

gelden binnen een subprogramma. 

Parameterwaarden lezen 

Syntaxis#1 = PARA(x,y,z) 

x = parametergroep 

„ 1: machineparameters 

„ 2: besturingsparameters 

„ 3: instelparameters 

„ 4: bewerkingsparameters 

„ 5: PLC-parameters 

y = parameternummer 

z = subparameternummer 

Informatie in variabelen 

U kunt de volgende gereedschaps- en NC-informatie uit variabelen 

uitlezen (zie tabellen rechts en op de volgende pagina). 

Positie- en meetgegevens zijn altijd metrisch – ook 

wanneer een NC-programma “in inch” wordt uitgevoerd. 

Voorbeeld: “#-variabele” 

. . . 

N.. #1=PARA(1,7,2) [leest “machinemaat 1 Z” 

in variabele #1 ] 

N.. . . . 

N.. #1=#1+1 

N.. G1 X#1 

N.. G1 X(SQRT(3*(SIN(30))) 

N.. #1=(ABS(#2+0.5)) 

. . . 

#-variabele NC-informatie 

#768, #770 laatst geprogrammeerde positie X 

(radiusmaat), Z 

#771 laatst geprogrammeerde positie C [°] 

#774 Status SRK/FRK 

40: G40 actief; 41: G41 actief; 42: G42 

actief 

#776 actieve slijtagecorrecties (G148) 

0: DX, DZ; 1: DS, DZ; 2: DX, DS 

#778 Maateenheid: 0=metrisch; 1=inch 

#785, #786 afstand gereedschapspunt – 

sledereferentiepunt Z, X 

#787 referentiediameter mantelbewerking 

(G120) 

#791..#792 G57-overmaten X, Z 

#793 G58-overmaat P 

#794..#795 snijkantbreedte in X, Z waarmee het 

gereedschapsreferentiepunt bij G150/ 

G151 wordt verschoven 

#796 spilnummer waarvoor als laatste de 

aanzet is geprogrammeerd 

#797 spilnummer waarvoor als laatste het 

toerental is geprogrammeerd 


Voorwaarde bij gereedschapsinformatie: de variabelen moeten 

door middel van een gereedschapsoproep in het NC-Programma zijn 

“vastgelegd”. 

De bezetting van de variabelen #519..#521 is van het 

gereedschapstype afhankelijk. 

#-variabele Gereedschapsinformatie 

#514 Gereedschapstype: 

„ 1: draaigereedschap 

„ 2: steekgereedschap 

„ 3: draadsnijgereedschap 

„ 4: boren 

„ 5: draadtappen 

„ 6: freesgereedschap 

#515 Gereedschapsoriëntatie: 

#519 bij gereedschapstype 6: aantal tanden 

(K) 

#520 bij gereedschapstype: 

„ 1, 2: Snijkantradius (R) 

„ 6: freesdiameter (I) 

#521 bij gereedschapstype 2: 

snijkantbreedte (K) 

#522 Gereedschapspositie (referentie: 

bewerkingsrichting van het 

gereedschap) : 

„ 0: op de contour 

„ 1: rechts van de contour 

„ – 1: links van de contour 

#523..#524 Instelmaten (Z, X) 

#526..#527 positie van het snijkantmiddelpunt I, K 

(zie afbeelding onder) 




V-variabelen 

De MANUALplus maakt op basis van de nummergroepen onderscheid 

tussen de volgende waarde- en toepassingsgebieden: 

„ Real: V1 .. V199 .. 

„ Integer: V200 .. V299 

„ gereserveerd: V300 .. V900 

Vragen en toewijzingen: 

„ Machinematen lezen/schrijven (machineparameter 7) 

Syntaxis: V{Mx[y]} 

x = maat 1..9 

y = coördinaat: X, Y, Z, U, V, W, A, B of C 

„ externe wisselcodes opvragen 

Er wordt naar een bit van de wisselcode op 0 of 1 gevraagd. De 

machinefabrikant legt de betekenis van de wisselcode vast. 

Syntaxis: V{Ex[y]} 

x = slede 1 

y = bit: 1..16 

„ Wisselcodes opvragen 

Met de “bewaking van de gereedschapsstandtijd” en het “zoeken 

van de startregel” worden wisselcodes gegenereerd. 

Syntaxis:V{Ex[1]} 

x = wisselcode: 20, 90 

„ 20: standtijd van een gereedschap is verstreken (globale 

informatie) 

„ 90: zoeken van startregel (0=niet actief; 1=actief) 

„ Gereedschapscorrecties lezen/schrijven 

Syntaxis V{Dx[y]} 

x = T-nummer 

y = lengtecorrectie: X, Y, of Z 

Voorbeeld: “V-variabele” 

. . . 

N.. V{M1[Z]=300} [ zet “machinemaat 1 Z” op 

“300” ] 

. . . 

N.. G0 Z{M1[Z]} [ verplaatst naar 

“machinemaat 1 Z” ] 

. . . 

N.. IF{E1[1]==0} [ vraagt “Externe 

wisselcode 1 – bit 1” op ] 

. . . 

N.. V{D5[X]=1.3} [ stelt “Correctie X bij 

gereedschap 5” in ] 

. . . 

N.. V{V12=17.4} 

N.. V{V12=V12+1} 

N.. G1 X{V12} 

. . . 


Informatie in variabelen 

„ V901, V902 en V919 worden bij de G-functies G901, G902 en G903 

gebruikt (zie tabel). 

„ X-waarden worden als radiuswaarden opgeslagen. 

„ Let op: de functies G901, G902 en G903 overschrijven 

de variabelen – ook wanneer ze nog niet zijn verwerkt! 

Informatie over interpreterstop (G909) 

De MANUALplus bewerkt ca. 15 tot 20 NC-regels “vooraf”. Wanneer 

variabelen kort voor de verwerking worden toegewezen, zouden 

“oude waarden” worden verwerkt. Een interpreterstop zorgt ervoor 

dat de variabele de “nieuwe” waarde omvat. 

Met G909 wordt de “interpretatie vooraf” gestopt. De NC-regels t/m 

G909 worden uitgevoerd – pas daarna worden de volgende NC-regels 

uitgevoerd. 

„ Programmeer een interpreterstop, wanneer variabelen 

of externe wisselcodes “kort voordat” de regel wordt 

uitgevoerd, veranderen. 

„ Door elke interpreterstop wordt de uitvoeringstijd van 

het NC-programma verlengd. 

„ Enkele G-functies bevatten de interpreterstop. 

Betekenis van variabelen 

Slede 1 (X, Z) V901 V902 

C-as V919 



6.27 Programmasprong, programmaherhaling 

6.27 Programmasprong, 

programmaherhaling 

IF (...) (voorwaardelijke programmasprong) 


kiezen 

“Voorwaardelijke 

programmasprong” kiezen 

“Voorwaarde variabelen” invoeren (afbeelding 

rechtsboven) 

U kunt “rekenkundige functies” en “rekenkundige 

bewerkingen” samen in een rekenformule 

toepassen. De rekenkundige functies zijn over twee 

menuvelden verdeeld. Met “>>” kunt u van menu 

verwisselen. 

Bij de “voorwaarde” staan links en rechts van de 

“vergelijkingsoperator” variabelen of rekenformules 


De “voorwaardelijke sprong” omvat de volgende 

elementen: 

„ “IF” (als) – gevolgd door een voorwaarde 

(vergelijking) 

„ “THEN” (dan) – als aan de voorwaarde is voldaan, 

wordt de “THEN-sprong” uitgevoerd 

„ “ELSE” (anders) – indien niet aan de voorwaarde is 

voldaan, wordt de “ELSE-sprong” uitgevoerd 

„ “ENDIF” – hiermee wordt de “voorwaardelijke 

programmasprong” afgesloten 

Voeg na invoer van de “voorwaardelijke 

programmasprong” de NC-regels in die moeten 


De “ELSE-sprong” kan achterwege blijven. 

Verhoudingsoperatoren 

< kleiner dan 

groter dan 

>= groter dan of gelijk aan 

== gelijk aan 

AND logische verbinding EN 

OR logische verbinding OF 


WHILE (programmaherhaling) 


kiezen 

“Programmaherhaling” kiezen 

“Voorwaarde variabelen” invoeren (afbeelding 

rechtsboven) 

De “programmaherhaling” omvat de volgende 

elementen: 

„ „WHILE“ – gevolgd door een voorwaarde 

(vergelijking) 

„ “ENDWHILE” – hiermee wordt de 

“voorwaardelijke programmasprong” afgesloten 

De NC-regels die tussen WHILE en ENDWHILE staan, 

worden uitgevoerd zolang aan de “voorwaarde” 

wordt voldaan. Als niet aan de voorwaarde wordt 

voldaan, gaat de MANUALplus verder met de regel na 

“ENDWHILE”. 

Bij de “voorwaarde” staan links en rechts van de 

“vergelijkingsoperator” variabelen of rekenformules 


Voeg na invoer van de “programmaherhaling” de NCregels 

in die moeten worden uitgevoerd. 

Wanneer altijd aan de “voorwaarde” in 

het WHILE-commando wordt voldaan, 

leidt dit tot een “gesloten 

programmalus”. Dit is een veel 

voorkomende storingsoorzaak, wanneer 

met programmaherhalingen wordt 

gewerkt. 

Verhoudingsoperatoren 

< kleiner dan 

groter dan 

>= groter dan of gelijk aan 

== gelijk aan 

AND logische verbinding EN 

OR logische verbinding OF 


6.27 Programmasprong, programmaherhaling

6.28 Variabele als adresparameter 


Variabele als adresparameter 

Kies invoerparameters (afbeelding rechtsboven) 

Variabele kiezen 

“Variabelennummer” invoeren 

>#-programmavariabele kiezen 

“Programmavariabele” kiezen 

Variabelennummer overnemen 

indien gewenst: rekenformule invoeren 

Rekenkundige functie 

of 

rekenkundige bewerking kiezen 

(afbeelding rechtsonder) 

Variabele/variabelenberekening als 

adresparameter overnemen 

„ In het invoerveld verschijnt een “V”. In 

het DIN-programma wordt echter de 

volledige aanduiding van de variabele 

resp. de rekenformule overgenomen 

(afbeeldingen rechts). 

„ Een rekenformule moet tussen haakjes 

staan 

(Voorbeeld: G1 X(3*SIN(#30)) Z#31). 


Overzicht van rekenkundige functies 

SIN sinus (graden) 

COS cosinus (graden) 

TAN tangens (graden) 

ATAN arcustangens (graden) 

ABS som 

ROUND afronden 

INT afbreken 

SQRT vierkantswortel 

SQRTA vierkantswortel uit (a 2 + b 2 ) 

SQRTS vierkantswortel uit (a 2 – b 2 ) 

LOGN natuurlijke logaritme 

EXP exponentiële functie 

+ Optellen 

– Aftrekken 

* Vermenigvuldigen 

/ Delen 

= toewijzing 

( haakje openen 

) haakje sluiten 


6.28 Variabele als adresparameter


U kunt NC-regels aanmaken waarin uitsluitend 

variabelenberekeningen worden geprogrammeerd (afbeelding rechts). 

Variabele berekenen 

“Functie programmavariabelen” kiezen 

“Toewijzing (#)” kiezen 

“Variabelennummer” invoeren 

rekenformule invoeren 

Variabelennummer overnemen 

Rekenkundige functie 

of 

rekenkundige bewerking kiezen (afbeelding 

rechtsonder) 

Variabele/variabelenberekening als adresparameter 

overnemen 

De rekenformule wordt tijdens de programma-interpretatie berekend. 

De uitkomst wordt aan de variabele toegekend. 

U kunt “rekenkundige functies” en “rekenkundige bewerkingen” 

samen in een rekenformule toepassen. De rekenkundige functies zijn 

over twee menuvelden verdeeld. Met “>>” kunt u van menu 

verwisselen. 

Hierbij geldt: 

„ vermenigvuldigen en delen gaan voor optellen en aftrekken. 

„ bij haakjes zijn maximaal 6 niveaus mogelijk 


6.29 Subprogramma’s 

Subprogramma kiezen 

Subprogramma kiezen 

“Subprogramma oproepen” kiezen 

DIN-macrolijst kiezen 

Overdrachtparameters invoeren 

DIN-macro overnemen kiezen 

Naam van subprogramma direct invoeren 

“Subprogramma oproepen” kiezen 

“Programmanaam” invoeren (afbeelding 

rechtsboven) 

Overdrachtparameters invoeren 

Algemene informatie over subprogramma’s: 

„ Subprogramma’s staan in een apart bestand. Ze 

worden door willekeurige hoofdprogramma’s en 

andere subprogramma's opgeroepen. (DIN-macro’s 

zijn subprogramma’s.) 

„ Subprogramma’s kunnen maximaal 6 keer worden 

“genest”. Met “nesten” wordt bedoeld, dat in een 

subprogramma een ander subprogramma wordt 

opgeroepen. 

„ Recursies moeten worden vermeden. 


6.29 Subprogramma’s

6.29 Subprogramma’s 

„ U kunt in een subprogramma maximaal 20 “overdrachtswaarden” 

opnemen. De aanduidingen zijn: 

LA t/m LF, LH, I, J, K, O, P, R, S, U, W, X, Y, Z. 

In het subprogramma zijn de overdrachtswaarden als variabelen 

beschikbaar. De code is: „#__..“ gevolgd door de 

parameteraanduiding in kleine letters (bijvoorbeeld: #__la). 

U kunt deze overdrachtswaarden bij de programmering van 

variabelen in het subprogramma gebruiken (afbeelding 

rechtsonder). 

In de overdrachtparameter LN worden integere waarden van 0 t/m 

9999 doorgegeven. 

„ Over de variabelen #256 – #285 kunt u in elk subprogramma voor 

interne berekeningen beschikken (lokale variabelen) 

„ Als een subprogramma meermaals moet worden uitgevoerd, kunt u 

het “aantal herhalingen Q” opgeven. 

Dialoogteksten 

U kunt parameterbeschrijvingen die voor of na de invoervelden staan, 

in het externe subprogramma definiëren. 

De MANUALplus stelt de maateenheden van de parameters 

automatisch in op “metrisch” of “inch”. 

Er zijn maximaal 19 beschrijvingen mogelijk. De positie van de 

parameterbeschrijving in het subprogramma is willekeurig. 

Parameterbeschrijvingen: 

[//] – begin 

[pn=n; s=parametertekst (maximaal 16 tekens) ] 

[//] – einde 

pn: parameter-identifier (la, lb, ...) 

n: conversiecijfer voor maateenheden 

„ 0: dimensieloos 

„ 1: “mm” of “inch” 

„ 2: “mm/omw.” of “inch/omw.” 

„ 3: “mm/min.” of “inch/min.” 

„ 4: “m/min.” of “feet/min.” 

„ 5: “omw./min.” 

„ 6: graden (°) 

„ 7: “µm” of “µinch” 

Voorbeeld: 

. . . 

[//] 

[la=1; s=stafdiameter.] 

[lb=1; s=startpunt in Z] 

[lc=1; s=afkanting/afronding (-/+)] 

. . . 

[//] 

. . . 


6.30 M-functies 

M-functies worden toegepast voor de programmabesturing en als 

machinefuncties. 

M-functie invoeren 


Nummer van de M-functie en indien noodzakelijk parameters invoeren 

M-functies voor programmabesturing 

„ M00 Programmastop: stopt de uitvoering van het DIN-programma 

en zet deze voort wanneer “Cyclusstart” wordt gekozen. 

„ M01 Optionele stop: Met “Programma-uitvoering” stelt u met 

Automatische programma-uitvoering > in of een cyclusof DINprogramma 

bij M01 moet stoppen. Als deze schakelaar is 

uitgeschakeld, stopt de MANUALplus bij M01 en wordt de 

uitvoering van het programma voortgezet wanneer “Cyclusstart” 

wordt gekozen. 

„ M30 programma-einde: betekent “programma- of subprogrammaeinde”. 

(M30 hoeft niet te worden geprogrammeerd.) Als u na M30 

“Cyclusstart” kiest, wordt het programma vanaf het begin opnieuw 

uitgevoerd. 

„ M99 Programma-einde en herstart: Programma-einde met 

terugsprong naar programmabegin, of aangegeven regelnummer en 

herstart. De MANUALplus begint opnieuw met de uitvoering van 

het programma vanaf: 

„ het programmabegin, als er geen “volgende regel NS” is 

ingevoerd 

„ het regelnummer NS, als er geen “volgende regel NS” is 

ingevoerd 

„ M417: schakelt de veiligheidszonebewaking uit 

„ M418: schakelt de veiligheidszonebewaking in 

Let bij gebruik van M99 op het volgende: Alle functies 

die blijven ingeschakeld tot het moment van uitschakeling 

(aanzet, toerental, gereedschapsnummer, etc.) en die aan 

het programma-einde geldig zijn, gelden ook als het 

programma opnieuw wordt opgestart. U moet deze 

functies daarom aan het programmabegin of vanaf de 

startregel opnieuw programmeren. 

M-functies voor programmabesturing 

M00 Programmastop 

M01 Optionele stop 

M30 Programma-einde 

M99 NS.. Programma-einde met terugsprong 

naar programmabegin, of regelnummer 

“NS..” en herstart. 

M417 Veiligheidszonebewaking uitschakelen 

M418 Veiligheidszonebewaking inschakelen 


6.30 M-functies

6.30 M-functies 

Machinecommando’s 

De werking van de machinefuncties is afhankelijk van de uitvoering 

van uw draaibank. In de tabel staan de M-functies die “meestal” 

worden gebruikt. 

Raadpleeg het machinehandboek om vast te stellen welke M-functies 

op uw machine van toepassing zijn. 

M-functies als machinefuncties 

M03 Hoofdspil aan (rechtsom) 

M04 Hoofdspil aan (linksom) 

M05 Hoofdspilstop 

M12 Rem hoofdspil aanhalen 

M13 Rem hoofdspil afzetten 

M14 C-as aan 

M15 C-as uit 

M19 C.. Spilstop op positie “C” 

M40 Spiloverbrenging op 0 instellen 

(neutraalstand) 





M103 Spil 1 (aangedreven gereedschap) aan 

(rechtsom) 

M104 Spil 1 (aangedreven gereedschap) aan 

(linksom) 

M105 Spil 1 (aangedreven gereedschap) stop 


Werkstand 

Gereedschapsbeheer 

7 

411 7 Werkstand Gereedschapsbeheer

7.1 De werkstand Gereedschapsbeheer 

7.1 De werkstand 

Gereedschapsbeheer 

De contourcoördinaten programmeert u meestal 

volgens de dimensionering van het werkstuk op de 

tekening. U moet de lengtematen, snijkantradius, 

instelhoek en andere gereedschapsmaten invoeren, 

zodat de MANUALplus de sledebaan kan berekenen, 

de snijkantradiuscompensatie kan uitvoeren en de 

snede-opdelingen kan bepalen. 

De MANUALplus slaat max. 99 gereedschapsrecords 

op, waarbij elke gereedschapsrecord met een 

nummer (1...99) wordt aangeduid. Met behulp van 

een aanvullende gereedschapsbeschrijving kunt u de 

gereedschapsgegevens gemakkelijker terugvinden. 

In de werkstand Machine heeft u de beschikking over 

functies om de gereedschapslengtematen te bepalen 

(zie “Gereedschapsmaten bepalen” op bladzijde 54). 

De slijtagecorrecties worden apart bijgehouden. 

Hierdoor kunt u op elk gewenst moment, zelfs tijdens 

de uitvoering van het programma, correctiewaarden 

invoeren. 

U kunt aan de gereedschappen snijgegevens 

(spiltoerental, aanzet) toekennen, die dan met een druk 

op de knop als cyclusparameters resp. 

machinegegevens worden overgenomen. Het werk 

wordt hierdoor vergemakkelijkt, omdat u de snijwaarden 

slechts één keer hoeft te bepalen en in te voeren. 

Gereedschapstypes 

Nadraaibeitels, boren, steekbeitels, etc. zijn zeer 

verschillend van vorm. Daarom zijn de 

referentiepunten waarmee de lengtematen worden 

vastgesteld en de overige gereedschapsgegevens 

ook verschillend. 

De MANUALplus onderscheidt: 

„ Draaigereedschap – de groep omvat de volgende 

gereedschappen: 

„ Voorbewerkingsgereedschap 

„ Nabewerkingsgereedschap 

„ Fijn nabewerkingsgereedschap 

„ Kopieergereedschap 

„ Halfronde snijbeitels 

„ Steekbeitels – de groep omvat de volgende 


„ Insteekbeitels 

„ Draaduitloopgereedschap 

„ Afsteekbeitels 

„ Draai-/steekbeitels 


„ Draadsnijgereedschap: alle types draadsnijgereedschap met 

uitzondering van draadtappen 

„ Boren – de groep omvat de volgende gereedschappen: 

„ Centreergereedschap 

„ Aanboorbeitels 

„ Spiraalboren 

„ Snijplaatboren 

„ Verzinkboren 

„ Ruimers 

„ Draadtappen: alle types draadtappen 

„ Freesgereedschap – de groep omvat de volgende 


„ Sleuffrezen 

„ Stiftfrezen 

„ Draadfrezen 

U zult ongetwijfeld meer “gereedschapstypes” op uw draaibank 

gebruiken. Het aantal types is bij de MANUALplus bewust 

overzichtelijk gehouden. 

Gereedschapsstandtijdbewaking 

Bij Gereedschapsstandtijdbewaking voert u vooraf de standtijd van de 

snijplaten resp. het aantal werkstukken in dat met een snijplaat kan 

worden geproduceerd. Het systeem controleert de inzet van het 

gereedschap en meldt wanneer de standtijd is verstreken resp. het 

aantal stuks is bereikt (zie “Bewaking van gereedschapsstandtijd” op 

bladzijde 59 en “Gereedschapsgegevens –extra parameters” op 



7.1 De werkstand Gereedschapsbeheer

7.2 Organisatie van gereedschap 

7.2 Organisatie van gereedschap 

De items in de gereedschapstabel zijn met T1...T99 

aangeduid. De geschetste gereedschapspunt toont 

het gereedschapstype en de gereedschapsoriëntatie. 

De MANUALplus vermeldt in de gereedschapstabel 

belangrijke parameters en de gereedschapsbeschrijvingen. 

In het invoervenster ziet u de overige 

gegevens van het item waarop de cursor staat. 

Met de cursortoetsen en met “PgUp/PgDn” kunt u in 

de gereedschapstabel “navigeren”, om de items te 

bekijken. U kunt ook de items van een 

gereedschapstype “zoeken” om de gegevens te 

bekijken. 

Voer de gereedschapsgegevens opnieuw in 

8 Positioneer de cursor op een vrije positie 

8 Kies Toevoegen 

8 Gereedschapstype kiezen – de MANUALplus opent 

het invoervenster en verklaart de parameters in het 

helpscherm. 

Item wijzigen 

8 Plaats de cursor op het gewenste item 

8 Kies Wijzigen 

8 De gereedschapsparameters worden beschikbaar 

gesteld voor bewerking (het gereedschapstype kan 

niet worden gewijzigd) 

Item kopiëren 


8 Kies Kopiëren 


8 Roep met Invoegen de gekopieerde 

gereedschapsgegevens op 

Item verplaatsen 


8 Klik op de knop Knippen (de 

gereedschapsgegevens worden gewist) 


8 Roep met Invoegen de gereedschapsgegevens op 

Item wissen 

8 Plaats de cursor op het te wissen item 

8 Kies Wissen 


Items zoeken 

8 Kies Zoeken 

8 Kies het gereedschapstype met de desbetreffende menutoets 

8 De MANUALplus plaatst de cursor op het volgende item van dit 

gereedschapstype. 

8 Bedien de menutoets van het betreffende gereedschapstype 

opnieuw: de MANUALplus plaatst de cursor op het volgende item 

van dit gereedschapstype. Als er geen verder item is, wordt 

opnieuw het eerste tabel-item van dit type getoond. 

8 Bedieningsmogelijkheden: 

– Wijzigen: de MANUALplus stelt de parameters beschikbaar voor 

bewerking. 

– Terug: terug naar de gereedschapstabel 

In het interne buffergeheugen kan slechts één item 

worden opgenomen! Wanneer u meerdere items na 

elkaar met Knippen of Kopiëren opneemt, zonder dat u 

ze met Invoegen verplaatst, gaan de vorige items 

verloren. 


7.2 Organisatie van gereedschap

7.3 Gereedschapsteksten 

7.3 Gereedschapsteksten 

Een beschrijving of aanduiding van het 

gereedschapsitem vereenvoudigt het terugvinden. U 

kunt zelf bepalen of u elk afzonderlijk gereedschap 

van een identificatienummer voorziet of een 

algemene beschrijving hanteert. 

De samenhang: 

„ De beschrijvingen worden ondergebracht in de lijst 

Gereedschapsteksten. Elk item wordt 

voorafgegaan door een “Q-nummer”. 

„ De parameter “gereedschapstekst Q” bevat het 

referentienummer van de lijst 

“Gereedschapsteksten”. In de gereedschapstabel 

wordt de tekst waarnaar “Q” wijst, gepresenteerd. 

Met de cursortoetsen en met “PgUp/PgDn” kunt u in 

de lijst “Gereedschapsteksten” navigeren om de 

items te bekijken. 

Item aanmaken 


8 Kies Tekst wijzigen 

8 Het alfanumerieke toetsenbord voor tekstinvoer 

verschijnt 

Item wijzigen 

8 Cursor op de desbetreffende ingevoerde tekst 

plaatsen 

8 Kies Tekst wijzigen 

8 Het alfanumerieke toetsenbord voor tekstcorrectie 

verschijnt 

Item kopiëren 


plaatsen 

8 Kies Kopiëren 


8 Roep met Invoegen de gekopieerde tekst op 

Item verplaatsen 


plaatsen 

8 Kies Knippen 


8 Roep met Invoegen de gekopieerde tekst op 

Item wissen 

8 Plaats de cursor op de te wissen ingevoerde tekst 

8 Kies Wissen 


Tekstnummer overnemen 

8 Cursor op de desbetreffende ingevoerde tekst plaatsen 

8 Kies Overname tekstnr. 

8 De MANUALplus neemt het “Q-nummer” van de tekstinvoer als 

“gereedschapstekst Q” over en schakelt terug naar de invoer van 

de gereedschapsgegevens. 

„ Als u met Terug terugschakelt naar bewerking van 

gereedschapsgegevens, wordt “gereedschapstekst Q” 

niet gewijzigd. 

„ In het interne buffergeheugen kan slechts één item 

worden opgenomen! Wanneer u meerdere items na 

elkaar met Knippen of Kopiëren opneemt, zonder dat u 

ze met Invoegen verplaatst, gaat het vorige item 

verloren. 


7.3 Gereedschapsteksten

7.4 Gereedschapsgegevens 


Gereedschapsoriëntatie 

De MANUALplus leidt uit de gereedschapsoriëntatie de positie van de 

snijkant af en, afhankelijk van het gereedschapstype, andere 

informatie (bijv. richting van de instelhoek, ligging van het 

referentiepunt, etc.). Deze gegevens zijn noodzakelijk voor de 

berekening van de snijkanten freesradiuscompensatie, de 

insteekhoek, etc. 

Referentiepunt 

De “instelmaten X, Z” zijn gerelateerd aan het referentiepunt van het 

gereedschap. De positie van het referentiepunt is afhankelijk van het 

gereedschapstype (zie helpschermen). 

Gereedschapsgegevens bewerken 

Wanneer u een menutoets heeft bediend, opent de MANUALplus het 

invoervenster voor parameterinvoer en het helpscherm met een 

verklaring van de parameters. 

Gereedschapsgegevens worden in twee invoervensters bewerkt. In 

het eerste invoervenster staan de specifieke parameters van dit 

gereedschapstype, in het tweede invoervenster de snijgegevens, 

gegevens voor spilrotatierichting en standtijdbewaking. Als u geen 

gebruik maakt van deze gegevens, hoeft u dit tweede invoervenster 

niet op te roepen. 

„ Gereedschapsparameters waarvan de codeletters grijs 

worden weergegeven, kunnen eventueel worden 

ingevoerd. Deze parameters worden gehanteerd als 

bepaalde cyclusparameters niet worden ingevoerd, als 

er insteekhoeken moeten worden berekend of 

aanzetten moeten worden bepaald, etc. 

„ Instructies voor het gebruik van deze parameters vindt u 

bij de beschrijving van de gereedschapsgegevens of de 

cyclusbeschrijving. 


Draaigereedschap 

Kies “Draaigereedschap” 

In het helpscherm wordt de dimensionering verklaard van gebogen 

voor- of nabewerkingsgereedschap voor bewerkingen in 

lengterichting (WO 1, 3, 5 en 7). Op de volgende pagina vindt u 

instructies voor de dimensionering van vlakgereedschap, neutraal 

gereedschap en halfronde snijbeitels. 

Gereedschapsparameters 

8 X Instelmaat in X 

8 Z Instelmaat in Z 

8 R Snijkantradius 

8 WO Gereedschapsoriëntatie: codecijfer: zie helpscherm 

8 A Instelhoek: bereik: 0°


Neutraal gereedschap 

De gereedschapsoriëntaties WO=2, 4, 6, 8 gelden voor “neutraal” 

gereedschap. Met neutraal wordt bedoeld dat de snijkant haaks op de 

X- of Z-as staat (afbeelding rechts). 

Halfronde snijbeitels 

Bij de dimensionering van halfronde snijbeitels moet met de volgende 

punten rekening worden gehouden: 

„ Gereedschapspunthoek B=0: is het criterium voor een halfronde 

snijbeitel 

„ Instelhoek: deze wordt bij cycli met insteken beoordeeld, om de 

insteekhoek te controleren of te bepalen. Bij simulatie wordt de 

positie van de snijkant op basis van de hoek berekend. 

„ Referentiepunt: dit is afhankelijk van de gereedschapsoriëntatie – 

zie voorbeelden van WO=1 en WO=2 (neutrale halfronde 

snijbeitels) in de afbeelding rechts 


Steek- en steekdraaigereedschap 

Kies “Steekbeitels” 




8 R Snijkantradius 


8 K Snijkantbreedte 

8 DX Slijtagecorrectie in X: bereik: –100 mm < DX < 100 mm 

8 DZ Slijtagecorrectie in Z: bereik: –100 mm < DZ < 100 mm 

8 DS Speciale correctie: bereik: –100 mm < DS < 100 mm 

8 Q Gereedschapstekst: verwijzing naar gereedschapstekst 

8 MD Rotatierichting – default: niet ingesteld 

„ 3: M3 

„ 4: M4 

8 TS Snijsnelheid/toerental: default: niet opgegeven 

8 TF Aanzet – default: niet opgegeven 

8 PT Standtijd – default: niet opgegeven 

8 RT: Weergaveveld Reststandtijd 

8 PZ Aantal stuks – default: niet opgegeven 

8 RZ: Weergaveveld Resterend aantal stuks 

„ De ligging van het referentiepunt legt u bij steekbeitels 

met “gereedschapsoriëntatie WO” vast. 

„ Met “DX, DZ” wordt de slijtage van de aan het 

referentiepunt grenzende snijkanten gecompenseerd. 

“DS” compenseert de slijtage van de derde 

snijkantzijde (zie afbeelding rechts). 

„ De “snijkantbreedte K” wordt beoordeeld, als de 

betreffende parameter niet in de steekcyclus is 

opgegeven. 


7.4 Gereedschapsgegevens


Draadsnijgereedschap 




Kies “Draadsnijgereedschap” 






„ 3: M3 

„ 4: M4 








Boren 





8 I Boordiameter 


8 B Gereedschapspunthoek – bereik: 0° 

Kies “Draadtappen” 




8 I Draaddiameter 


8 F Spoed 




8 H Ger. aangedreven – default: 0 

„ 0: niet aangedreven 

„ 1: aangedreven 


„ 3: M3 

„ 4: M4 







„ “Spoed F” wordt beoordeeld, als de betreffende 

parameter niet in de draadtapcyclus is opgegeven. 

„ Met behulp van “Ger. aangedreven H” bepaalt de 

MANUALplus of er een aangedreven gereedschap 

wordt gebruikt. 


Freesgereedschap 




8 I Freesdiameter 

Kies “Freesgereedschap” 


8 K Aantal tanden 





„ 3: M3 

„ 4: M4 







„ Bij het frezen met “constante snijsnelheid” wordt het 

spiltoerental berekend aan de hand van “freesdiameter 

I”. 

„ Het “aantal tanden K” wordt bij “G913 Aanzet per tand” 

verwerkt (zie “Aanzet, toerental” op bladzijde 297). 

„ Parameter I wordt gebruikt om de frees tijdens simulatie 

weer te geven. 


De rotatierichting van de frees moet absoluut worden 

opgegeven. 


7.4 Gereedschapsgegevens

7.5 Gereedschapsgegevens –extra parameters 

7.5 Gereedschapsgegevens – 

extra parameters 

In het tweede invoervenster worden gegevens voor 

de rotatierichting, de snijgegevens, de gegevens voor 

de bewaking van de gereedschapsstandtijd, etc. 

beheerd. 

Met de toets “PgUp/PgDn” gaat u naar de 

verschillende invoervensters. 

Aangedreven gereedschap 

Bij “Ger. aangedreven” legt u bij boren en 

draadtappen vast of schakelcommando’s voor de 

hoofdspil of het aangedreven gereedschap worden 

gegenereerd. Voor freesgereedschap geldt altijd 

“aangedreven gereedschap”. 

Rotatierichting 

Als een rotatierichting is ingesteld, wordt bij de cycli 

waarbij dit gereedschap wordt toegepast, een 

schakelcommando (M3 of M4) voor de hoofdspil resp. 

bij aangedreven gereedschap voor de extra spil 

gegenereerd. 

Snijgegevens 

Het is afhankelijk van de PLC-software 

van uw machine of de gegenereerde 

schakelcommando’s worden beoordeeld. 

Als de PLC de schakelcommando’s niet 

uitvoert, moet u deze parameter niet 

invoeren. Raadpleeg de 

machinedocumentatie. 

Snijgegevens 

De parameters “snijsnelheid TS” en “aanzet TF” 

worden altijd als cyclusparameter of machinegegeven 

overgenomen, als u S, F van gereedschap kiest. 

Bij het spiltoerental kunt u kiezen uit “constant 

toerental” en “constante snijsnelheid”. De waarden 

die u bij de gereedschapsparameters invoert, wordt 

later bij S, F van gereedschap overgenomen. 

Bij aangedreven gereedschap gelden de snijgegevens 

voor de extra spil. 


Gereedschapsstandtijdbewaking 

De Manual Plus “onthoudt” de gebruiksduur van gereedschap (tijd 

gedurende welke het gereedschap met aanzet wordt verplaatst) of telt 

het aantal met het gereedschap geproduceerde delen. Dit vormt de 

basis voor de standtijdbewaking. 

Als de standtijd is afgelopen, of het betreffende aantal stuks is bereikt, 

stopt het systeem met de bewerking en wordt u gevraagd het 

gereedschap of de snijplaat te wisselen. Het werkstuk dat in 

bewerking is, wordt echter eerst afgemaakt. 

Afhankelijk van de positie van de softkey Standtijd geeft de 

MANUALplus het invoerveld Standtijd of Aantal stuks vrij. In de 

velden “Reststandtijd RT/Resterend aantal stuks RZ” staat de 

resterende standtijd resp. het resterend aantal stuks. 

Wanneer er een nieuwe snijkant wordt toegepast, kan de parameter 

standtijd/aantal stuks met RT + RZ reset worden gereset. De 

geprogrammeerde standtijd of het geprogrammeerde aantal stuks 

wordt hierbij als “basiswaarde” overgenomen. 

„ Standtijdbewaking wordt bij “Actuele parameters – ger.bewaking” 

in-/uitgeschakeld. 

„ Het aantal stuks wordt teruggeteld wanneer het 

programma-einde is bereikt. 

„ De bewaking standtijd/aantal stuks wordt ook 

voortgezet nadat een ander programma is gekozen. 


7.5 Gereedschapsgegevens –extra parameters

Werkstand Besturen 

8

8.1 Werkstand Besturen 

8.1 Werkstand Besturen 

In deze werkstand zijn de functies voor communicatie met andere 

systemen, beveiliging van gegevens, instelling van parameters en 

diagnose ondergebracht. 

U heeft de volgende functies tot uw beschikking: 

„ Parameterinstellingen 

Met behulp van parameters kunt u de MANUALplus op uw 

specifieke situatie afstemmen. In het bedieningselement 

“Parameters” kunt u de parameters bekijken/wijzigen. 

„ Transfer 

In- en uitvoer van programma’s, parameters en 

gereedschapsgegevens. De transfer (overdracht) wordt voor de 

uitwisseling van gegevens met andere systemen of voor de 

gegevensbeveiliging toegepast. 

„ Systeemservice 

Bepaalde parameterinstellingen en functies mogen uitsluitend door 

daartoe gekwalificeerd personeel worden uitgevoerd. In dit 

bedieningselement vinden het aanmelden van gebruikers en het 

gebruikersbeheer plaats. 

Bovendien wordt bij “Systeemservice” de tijd/datum ingesteld en 

de beeldschermtaal gekozen. 

„ Diagnose 

Bij “Diagnose” heeft u de beschikking over diagnosefuncties voor 

controle van het systeem en als hulpmiddel bij het opsporen van 

storingen. 

Gebruik van menu’s 

Voor elk menu-item in de werkstand Besturen staat een cijfer. Bij de 

keuze van deze numerieke toets wordt de functie geactiveerd. Er 

wordt een uitlees-/invoervenster geopend of de volgende menustap 

wordt opgeroepen. 

Diverse service- en diagnosefuncties mogen uitsluitend 

worden uitgevoerd door het inbedrijfstellings- en 

servicepersoneel. 

Bedieningsinstructies 

De gegevensinvoer vindt plaats op de voor de MANUALplus 

gebruikelijke wijze (zie “Gegevensinvoer” op bladzijde 34). De 

gegevens worden overgenomen wanneer u OK kiest of de cursor op 

het "OK-veld" plaatst en op “Enter” drukt. Als u het invoervenster met 

Annuleren verlaat, worden eventueel ingevoerde of gewijzigde 

gegevens niet overgenomen. 

Wisselen van functie 

Met de “menutoets” gaat u terug naar het hoofdscherm en kunt u een 

andere functie van de werkstand Besturen oproepen. 

430 8 Werkstand Besturen

8.2 Parameters 

Parameters die voor de “dagelijkse bedrijfsvoering” 

van belang zijn, zijn samengevat in het menu-item 

Act(uele) para(meters) [1]. 

Na de keuze van dit menu-item verschijnen de 

volgende menu-items: 

„ Instellen (menu) [1] 

„ Machineparameters [2] 

„ NC-schakelaars [3] 

„ PLC-parameters [4] 

„ Grafische parameters [5] 

„ Bewerking [6] 

Een pijltje rechts in de menuregel geeft aan dat er nog 

een submenu volgt (afbeelding rechtsboven). 

Wanneer een parameter is geselecteerd, wordt het 

invoervenster geopend. 

Verschillende parameters kunnen ook via functies in 

de werkstand Machine worden ingesteld. 

Menu-item Config(uratieparameters) [2] kan alleen 

worden gekozen met de autorisatie van 

“systeembeheerder” (zie “Bedieningsautorisatie” op 


Uitlezing en bewerking van parameters 

Een parameter bestaat uit een aantal 

parameterwaarden. De parameterwaarden worden in 

een of meer invoervensters weergegeven en 

bewerkt. 

In de kopregel van het invoervenster staan de 

benaming van de parameter en het aantal vensters. 

Iedere parameterwaarde wordt in de tekst vóór het 

invoerveld verklaard. 

Bij “actuele parameters” die aan sledes of spillen 

gerelateerd zijn, wordt linksonder het slede- of 

spilnummer getoond. Bij “configuratieparameters” 

wordt linksonder het parameternummer getoond. 

De parameter-editor houdt automatisch rekening met 

de instellingen “metrisch” of “inch”. 

Verschillende parameters zijn 

gereserveerd voor service- en 

inbedrijfstellingspersoneel. 


8.2 Parameters


Actuele parameters 


Menu-item “Instellen (menu) [1]” 

Werkstuknulpunt [1] – hoofdspil [1] Afstand “machinenulpunt – werkstuknulpunt” (wordt meestal 

bepaald met “Aswaarden instellen”). 

„ Positie nulpunt X [mm] 

„ Positie nulpunt Z [mm] 

Gereedschapswisselpositie [2] Afstand “machinenulpunt – gereedschapswisselpositie” (wordt 

meestal bepaald met “Ger.-wisselpositie instellen”). 

„ Gereedschapswisselpositie X [mm] 

„ Gereedschapswisselpositie Z [mm] 

NP-verschuiving C-as [3] „ Nulpuntverschuiving C-as [°] 

Ger.-bewaking [4] Bewaking van gereedschapsstandtijd in-/uitschakelen 

„ Standtijdschakelaar 

„ 0: Uit 

„ 1: Aan 

Additieve correcties [5] 16 paar correctiewaarden – u kunt deze parameters ook instellen 

met “Additieve correcties invoeren”. 

„ Correctie 901 in X 

„ Correctie 901 in Z 

„ Correctie 902 in X 

„ Correctie 902 in Z 

„ . . . 

Menu-item “Machineparameters [2]” 

Aanzetten [1] – Handbediening [1] „ IJlgang baansnelheid handbediening 

„ Aanzet baansnelheid handbediening (wordt meestal vastgelegd 

met “S, F, T instellen”) 

„ Aanzet per omwenteling handbediening 

Aanzetten [1] – automatisch bedrijf [2] „ IJlgangsnelheid X 

„ IJlgangsnelheid Z 



Toerentallen [2] Voor spil 1 (hoofdspil) en spil 2 (aangedreven gereedschap): 

„ Nulpuntverschuiving (M19) [°] 

Bepaalt de verspringing tussen het referentiepunt van de spil en 

het referentiepunt van het hoekmeetsysteem (impulsgever). Na 

de nulimpuls van de impulsgever wordt de actuele positie 

overschreven door de parameterwaarde. 

„ Aantal omwentelingen vrijmaken 

Aantal extra spilomwentelingen om het gereedschap bij spilstop 

te ontlasten. 

„ M5/M19 hoek (wordt meestal vastgelegd met “S, F, T instellen”) 

„ Toerentalwaarde Vconstant (G96) (wordt meestal vastgelegd 


„ Toerentalwaarde Nconstant (G97) (wordt meestal vastgelegd 


„ Toerentalbegrenzing (G26) (wordt meestal vastgelegd met “S, F, 

T instellen”) 

Menu-item “NC-schakelaar [3]” 

Uitlezingsmethode [1] Uitlezing vindt plaats in de velden “Uitlezing actuele waarden” 

(machinevenster). 

„ Uitlezing actuele waarden – codecijfers van de 

uitlezingsmethodes: 

„ 0: Actuele waarde 

„ 1: Volgfout 

„ 2: Restweg 

„ 3: Gereedschapspunt – het machinenulpunt is het 

referentiepunt 

„ 4: Sledepositie 

„ 5: Afstand referentienok/nulimpuls 

„ 6: Ingestelde positiewaarde 

„ 7: Verschil gereedschapspunt/sledepositie 

„ 8: Ingestelde IPO-positie 

GER-meetprocedure [2] Met de parameter wordt vastgelegd hoe de 

gereedschapsinstelmaten tijdens instelbedrijf worden bepaald. 

„ Soort (gereedschapsmeting): 

„ 0: Aanraken 

„ 1: Meettasters 

„ 2: Optische meetapparatuur 

„ Aanzet meten: Aanzetsnelheid voor het benaderen van de 

meettaster 

„ Meetweg: 

„ Meetweg: Het gereedschap wordt gestopt, wanneer de 

meetweg is afgelegd zonder de meettaster te bereiken. 


8.2 Parameters



Instellingen [3] Stel “metrisch bedrijf” of “inch-bedrijf” en de wijze voor het 

zoeken naar de startregel in. 

De wijzigingen zijn pas na het opnieuw opstarten van kracht. 

„ Uitdraai – niet van belang 

„ Metrisch/ inch 

„ 0: metrisch 

„ 1: inch 

„ Zoeken naar startregel 

„ 0: uit 

„ 1: aan (aanwijzing: het systeem moet voor het zoeken naar de 

startregel voorbereid zijn) 

Menu-item “PLC-parameters [4]” PLC-parameters: zie machinehandboek 

Menu-item “Grafische parameters [5]” 

Standaard-venstergrootte [1] De parameters bepalen het weergavebereik bij het begin van de 

simulatie van DIN-programma’s. De MANUALplus houdt rekening 

met de verhouding tussen hoogte en breedte van het beeldscherm 

– eventueel wordt het weergavebereik in verticale/horizontale 

richting vergroot. 

„ minimale X-coördinaat – kleinst weergegeven X-coördinaat 

„ minimale Z-coördinaat – kleinst weergegeven Z-coördinaat 

„ Delta X – verticale vergroting 

„ Delta Z – horizontale vergroting 

Standaard onbewerkt werkstuk [2] De parameters bepalen het “standaard-onbewerkt werkstuk” en 

worden gebruikt voor de berekening van het “uitgeslagen 

mantelvlak”. 

„ Buitendiameter: basis voor de berekening van het “uitgeslagen 


„ Lengte onbewerkt werkstuk: horizontale vergroting van het 

“uitgeslagen mantelvlak”. 

„ Rechterzijde onbewerkt werkstuk: positie van het “uitgeslagen 

mantelvlak” ten opzichte van de oorsprong van de coördinaat. In 

geval van een positieve waarde ligt de “rechterzijde onbewerkt 

werkstuk” rechts van de oorsprong van de coördinaat. 

„ Binnendiameter – niet van belang 

Menu-item “Bewerking [6]” 

Veiligheidsafstanden [1] Bij enkele cycli/DIN-verspaningscycli worden de volgende 

veiligheidsafstanden aangehouden (zie cyclusbeschrijvingen): 

„ Veiligheidsafstand buiten [SAR] 

„ Veiligheidsafstand binnen [SIR] 

„ Aan buitenkant van bewerkt deel [SAT] 

„ Aan binnenkant van bewerkt deel [SIT] 


Configuratieparameters 

Menu-item Config(uratieparameters) [2] kan alleen 

worden gekozen met de autorisatie van 

“systeembeheerder” (zie “Bedieningsautorisatie” op 


De configuratieparameters zijn in onderstaande 

groepen onderverdeeld: 

„ Machineparameters 

„ Regelparameters 

„ PLC-parameters (zie machinehandboek). 

De parameters zijn met nummers aangeduid. U kunt 

een parameter direct oproepen (als u het nummer 

kent) of via de parameterlijst. In de parameterlijst 

plaatst u de cursor op de gewenste parameter en 

drukt u op “Enter”. 

Sommige configuratieparameters zijn ook 

onder “Actuele parameters” vermeld. 

Machineparameters (MP) 

Gereedschap meten [MP 6] Met de parameter wordt vastgelegd, hoe de 

gereedschapsinstelmaten tijdens instelbedrijf worden bepaald. 

„ Soort (gereedschapsmeting): 

„ 0: Aanraken 

„ 1: Meettasters 

„ 2: Optische meetapparatuur 

„ Aanzet meten: Aanzetsnelheid voor het benaderen van de 

meettaster 

„ Meetweg: 

„ Meetweg: Het gereedschap wordt gestopt, wanneer de 

meetweg is afgelegd zonder de meettaster te bereiken. 

Machinematen [MP 7] DIN-programma’s kunnen als onderdeel van de 

variabelenprogrammering gebruikmaken van machinematen. 

„ Maat 1 X [mm] 

„ Maat 1 Z [mm] 

„ . . . 


8.2 Parameters



Uitlezing instelling [MP 17] Uitlezing vindt plaats in de velden “Uitlezing actuele waarden” 

(machinevenster). 

„ Uitlezing actuele waarden – codecijfers van de 

uitlezingsmethodes: 

„ 0: Actuele waarde 

„ 1: Volgfout 

„ 2: Restweg 

„ 3: Gereedschapspunt – het machinenulpunt is het 

referentiepunt 

„ 4: Sledepositie 

„ 5: Afstand referentienok/nulimpuls 

„ 6: Ingestelde positiewaarde 

„ 7: Verschil gereedschapspunt/sledepositie 

„ 8: Ingestelde IPO-positie 

Besturingsconfiguratie [MP 18] „ PLC voert werkstuktelling uit 

0 = uitgeschakeld 

1 = ingeschakeld 

„ M0/M1 voor alle NC-kanalen – configuratieparameters 

„ Interpreterstop bij gereedschapswissel 

0 = uitgeschakeld 

1 = ingeschakeld – de vooruitziende regelinterpretatie wordt 

gestopt en pas weer geactiveerd, nadat de functie G14 is 

afgewerkt 

„ Uitbreidingscode 1 – Configuratieparameters 

Aanzetten [MP 204] „ IJlgang baansnelheid handbediening 

„ Aanzet baansnelheid handbediening (wordt meestal vastgelegd 


„ Aanzet per omwenteling handbediening 

Draadsnijden [MP 208] De in- of uitschakelbaan wordt toegepast wanneer de bijbehorende 

parameters niet in het DIN-programma zijn geprogrammeerd. 

„ Inschakelbaan [mm] 

Versnellingsbaan aan het begin van de draadsnijgang voor 

synchronisatie van de aanzetas en rotatieas. 

„ Uitschakelbaan [mm] 

Vertragingsbaan aan het einde van de draadsnijgang. 

Positie van de meettaster of optische 

meetapparatuur [MP 211] 

Bij de positie van de meettaster worden de uitwendige 

coördinaten van de taster aangegeven. Bij de optische 

meetapparatuur wordt de positie van het dradenkruis 

aangegeven. 

Referentiepunt: machinenulpunt 

„ Positie meettaster/optische meetapparatuur +X 

„ Positie meettaster –X 

„ Positie meettaster/optische meetapparatuur +Z 

„ Positie meettaster –Z 



Gereedschapsopname n [MP 601, ..] Bij gereedschapsopnames in verschillende kwadranten wordt de 

“extra opname” als “Type gespiegeld” gedefinieerd (zie 

“Gereedschappen in verschillende kwadranten” op bladzijde 48). 

Meestal wordt de afstand “extra opname – 

hoofdgereedschapshouder” in “Correctie X, Z” gedefinieerd. 

„ Correctie X [mm] 

„ Correctie Z [mm] 

„ Type gereedschapsopname 

„ 0: standaard 

„ 1: gespiegeld 

Algemene parameters hoofdspil [MP 805]/ 

aangedreven gereedschap [MP 855] 

Tolerantiewaarden hoofdspil [MP 806]/ 

aangedreven gereedschap [MP 856] 

Omkeerfoutcompensatie lineaire as (X) [MP 

1107]/ lineaire as (Z) [MP 1157] 

Eindschakelaar, veiligheidszone, aanzetten 

lineaire as (X) [MP 1116]/ lineaire as (Z) [MP 

1166] 

Instelcompensatie lineaire as (X) [MP 1120]/ 

lineaire as (Z) [MP 1170] 

„ Nulpuntverschuiving (M19) [°] 

Bepaalt de verspringing tussen het referentiepunt van de spil en 

het referentiepunt van het hoekmeetsysteem (impulsgever). Na 

de nulimpuls van de impulsgever wordt de actuele positie 

overschreven door de parameterwaarde. 

„ Aantal omwentelingen vrijmaken 

Aantal extra spilomwentelingen om het gereedschap bij spilstop 

te ontlasten. 

„ M5/M19 hoek (wordt meestal vastgelegd met “S, F, T instellen”) 

„ Toerentalwaarde Vconstant (G96) (wordt meestal vastgelegd 


„ Toerentalwaarde Nconstant (G97) (wordt meestal vastgelegd 


„ Toerentalbegrenzing (G26) (wordt meestal vastgelegd met “S, F, 

T instellen”) 


De omkeerfoutcompensatie houdt bij elke verandering van richting 

rekening met de “waarde van de omkeerfoutcompensatie”. 

Hiermee compenseert u de omkeerfouten tussen toerenteller en 

tafel wanneer aandrijving en meetsysteem direct met elkaar zijn 

verbonden. 

„ Type omkeerfoutcompensatie 

„ 0: geen compensatie 

„ 1: waarde van de omkeerfoutcompensatie wordt opgeteld 

„ Waarde van de omkeerfoutcompensatie 

Bij de lineaire as Z (parameter 1166) wordt de waarde van 

“Veiligheidszone instellen” overgenomen. 

„ Maat veiligheidszone negatief [mm] 

„ Maat veiligheidszone positief [mm] 

„ IJlgangsnelheid [mm/min] 

„ Referentiemaat [mm] 



8.2 Parameters


Regelparameters (SP) 

Instellingen [SP 1] Stel “metrisch bedrijf” of “inch-bedrijf” en de wijze voor het 

zoeken naar de startregel in. 

„ Uitdraai – niet van belang 

„ Metrisch/ inch 

„ 0: metrisch 

„ 1: inch 

„ Zoeken naar startregel 

„ 0: uit 

„ 1: aan (let op: het systeem moet voor het zoeken naar de 

startregel voorbereid zijn) 

Tijdbepaling voor simulatie algemeen [SP 20] De hier aangegeven tijden worden bij de berekening van de 

neventijden aangehouden. 

„ Gereedschapswisseltijd [sec] 

„ Schakeltijd tandwielkast [sec] 

„ Tijdtoeslag M-functies [sec] 

Tijdbepaling voor simulatie: M-functie [SP 21] Bij M-functies wordt de in parameter 20 ingestelde “Tijdtoeslag Mfuncties” 

berekend. In parameter 21 kunt u maximaal 10 Mfuncties 

benoemen waarvoor een extra tijdtoeslag wordt berekend. 

„ 1. M-Functie 

„ Tijdtoeslag [sec] 

„ 2. M-Functie 

„ Tijdtoeslag [sec] 

„ . . . 

Standaard-venstergrootte [SP 22] De parameters bepalen het weergavebereik bij het begin van de 

simulatie van DIN-programma’s. De MANUALplus houdt rekening 

met de verhouding tussen hoogte en breedte van het beeldscherm 

– eventueel wordt het weergavebereik in verticale/horizontale 

richting vergroot. 

„ minimale X-coördinaat – kleinste weergegeven X-coördinaat 

„ minimale Z-coördinaat – kleinste weergegeven Z-coördinaat 

„ Delta X – verticale vergroting 

„ Delta Z – horizontale vergroting 


Regelparameters (SP) 

Standaard onbewerkt werkstuk [SP 23] De parameters bepalen het “standaard-onbewerkt werkstuk” en 

worden gebruikt voor de berekening van het “uitgeslagen 


„ Buitendiameter: basis voor de berekening van het “uitgeslagen 


„ Lengte onbewerkt werkstuk: horizontale vergroting van het 

“uitgeslagen mantelvlak”. 

„ Rechterzijde onbewerkt werkstuk: positie van het “uitgeslagen 

mantelvlak” ten opzichte van de oorsprong van de coördinaat. In 

geval van een positieve waarde ligt de “rechterzijde onbewerkt 

werkstuk” rechts van de oorsprong van de coördinaat. 

„ Binnendiameter – niet van belang 

Simulatie: Instellingen [SP 27] De bewerkingssimulatie wacht nadat de weg is weergegeven, 

gedurende de “Baan-vertraging” tijd. Hiermee wordt de 

simulatiesnelheid beïnvloed. 

„ Baan-vertraging 

Toewijzing aan de interfaces [SP 40] 

Interface 1 [SP 41] 

Interface 2 [SP 42] 

De MANUALplus slaat in deze parameters de “Instellingen” van de 

seriële interface op. De parameterdefinitie vindt meestal plaats in 

“Transfer – instellingen” (zie “Instellingen in de modus “Serieel” 

en “Printer” op bladzijde 445). 

Transfer-directory [SP 48] De parameterdefinitie vindt meestal plaats in “Transfer – 

instellingen” (zie “Instellingen in de modus “Netwerk”” op 


„ PCDIRECT-directory: pad van de directory die tijdens de 

communicatie met PCDIRECT beschikbaar wordt gesteld en 

getoond. 

„ NETWERK-directory: pad van de directory die tijdens de 

communicatie met NETWERK beschikbaar wordt gesteld en 

getoond. 

Uitlezing type 1 Handbediening [SP 301] In deze parameter wordt de machine-uitlezing geconfigureerd. 

(Verdeling van de velden van de machine-uitlezing en codecijfers 

van de “afbeeldingen: zie volgende tabellen) 

„ Afbeelding veld 1: voer het codecijfer van de “afbeelding” in 

„ Slede/ spil: voer “0” in 

„ Apparaatgroep: voer “0” in 

„ Afbeelding veld 2 

„ . . . 

Verdeling van de velden van de machine-uitlezing 

Veld 1 Veld 4 Veld 7 




8.2 Parameters


Codecijfers van de “Afbeeldingen machine-uitlezing” Codecijfers van de “Afbeeldingen machine-uitlezing” 

0 Speciale code geen uitlezing 60 Actuele waarde/ 

instelwaarde spil 

1 Uitlezing actuele 

X-waarde 


Z-waarde 


C-waarde 

5 Weergave 

restweg X 

61 Spil- en toerentalinformatie 

69 Slede- en 

aanzetinformatie 

70 Actuele waarde/ 

instelwaarde slede 

81 Vrijgave-overzicht 

6 Weergave restweg Z 82 Aanzet-override en 

toerental-override 

7 Weergave 

restweg C 

9 Weergave restweg Z 

en weergave van de 

veiligheidszonestatus 


waarden X, Z, C 

21 Gereedschapsuitlezing 

met correcties 

(DX, DZ) 

87 Uitlezing spilbelasting 

en uitlezing 

maximumtoerental 

91 Uitlezing 

spilbelasting 

92 Uitlezing belasting 

X-as 

93 Uitlezing belasting 

Z-as 

23 Additieve correcties 99 Leeg veld 


8.3 Transfer 

“Transfer” (overdracht) wordt ten behoeve van de 

gegevensbeveiliging en voor de gegevensuitwisseling met PC’s 

toegepast. Daar waar verderop van “bestanden” wordt gesproken, 

worden programma's, parameters of gereedschapsgegevens 

bedoeld. De volgende bestandstypen worden overgedragen: 

„ Programma’s (cyclusprogramma’s, DIN-programma’s, DIN-macro’s, 

ICP-contourbeschrijvingen) 

„ Parameters 

„ Gereedschapsgegevens 

Gegevensbeveiliging 

HEIDENHAIN adviseert u de op de MANUALplus aangemaakte 

programma's en gereedschapsgegevens regelmatig op een PC op te 

slaan. 

U moet ook de parameters opslaan. Omdat ze niet vaak worden 

gewijzigd, hoeven ze alleen te worden opgeslagen indien dit 

noodzakelijk is. 

Gegevensuitwisseling met DataPilot 4110 

Als aanvulling op de machinebesturing MANUALplus biedt 

HEIDENHAIN het pc-programmapakket DataPilot 4110 aan. De 

DataPilot heeft dezelfde programmeer- en testfuncties als de 

MANUALplus. Dit betekent dat u met de DataPilot-cyclusprogramma's, 

DIN-programma's of ICP-contouren kunt maken, ze 

door simulatie kunt testen en naar de machinebesturing kunt zenden. 

De DataPilot is geschikt voor gegevensbeveiliging. Als alternatief voor 

DataPilot kunt u besturingssysteemfuncties van WINDOWS of in de 

handel verkrijgbare pc-programma's voor gegevensbeveiliging 

gebruiken. 

Printer 

„ Om veiligheidsredenen kan de overdracht van 

parameters alleen plaatsvinden nadat er als 

“systeembeheerder” is ingelogd (zie 

“Bedieningsautorisatie” op bladzijde 453). 

„ Na het inloggen als “systeembeheerder” kunt u 

“diagnosebestanden” overdragen en printen. Het 

aanmaken en analyseren van “diagnosebestanden” is 

bedoeld voor service. 

De MANUALplus ondersteunt de uitvoer van DIN-programma's en 

DIN-macro's naar de printer die op de seriële interface is aangesloten. 

(Cyclusprogramma’s en ICP-contourbeschrijvingen kunnen niet 

worden geprint.) 

De MANUALplus maakt de gegevens geschikt voor een uitdraai in 

formaat DIN A4. 


8.3 Transfer

8.3 Transfer 

Interfaces 

De data-overdracht vindt plaats via de Ethernet- of de seriële 

interface. Wij adviseren overdracht via Ethernet, omdat de snelheid 

en betrouwbaarheid van de transmissie daarbij hoger zijn dan bij de 

overdracht via een seriële interface. 

„ WINDOWS-netwerken (via Ethernet): 

met een WINDOWS-netwerk integreert u uw draaibank in een LANnetwerk. 

De MANUALplus ondersteunt de bij WINDOWS 

gebruikelijke netwerken. Vanaf de MANUALplus kunnen bestanden 

worden verzonden/opgehaald. Andere netwerkgebruikers hebben 

toegang tot “vrijgegeven directory’s” om erin te lezen of te 

schrijven – onafhankelijk van de activiteiten van de MANUALplus. 


Andere netwerkgebruikers kunnen NC-programma's van 

de MANUALplus overschrijven. Zorg er bij de inrichting 

van het netwerk en bij de uitgifte van 

vrijgavewachtwoorden voor, dat alleen geautoriseerde 

personen toegang tot de MANUALplus hebben. 

„ Seriële data-overdracht: 

De interfaceparameters (baudrate, woordlengte, etc.) moeten op 

het externe apparaat worden afgestemd. 

„ Printer: 

De interfaceparameters (baudrate, woordlengte, etc.) moeten op de 

printer worden afgestemd. 

Instructies voor de data-overdracht 

Met de MANUALplus (en DataPilot) worden DIN-programma’s, DINmacro’s, 

cyclusprogramma’s en ICP-contouren in verschillende 

directory’s beheerd. Bij de keuze van de “programmagroep” wordt 

automatisch naar de desbetreffende directory geschakeld. 

Parameters en gereedschapsgegevens worden onder de 

bestandsnaam die bij “Backup-naam” is ingevoerd, in het externe 

apparaat opgeslagen. De “Backup-naam” wordt ter informatie 

aangegeven, hij kan echter alleen door servicepersoneel worden 

gewijzigd. 

Automatisch inloggen 

Wanneer “Auto-login – Ja” wordt ingesteld, zorgt de MANUALplus 

voor het inloggen op het netwerk. De voor het inloggen benodigde 

“gebruikersnaam” en het “wachtwoord” worden in de dialoogbox 

“Instellingen” ingevoerd. Wanneer u niet “automatisch inlogt”, 

moeten de gebruikersnaam en het wachtwoord bij het opstarten van 

het systeem worden ingevoerd. Het nadeel hiervan is dat er iedere 

keer bij het opstarten van het systeem gegevens moeten worden 

ingevoerd – en alleen cijfers kunnen worden gebruikt voor de 

“gebruikersnaam” en het “wachtwoord”. 


Toegangsautorisatie voor netwerken 

De communicatiepartner kan wachtwoorden toekennen voor het 

recht om in directory’s te lezen en te schrijven (WINDOWS: 

“Toegangsautorisatie op vrijgaveniveau”) . Bij toegang tot directory’s 

van de partner verschijnt dan de dialoogbox “Enter Network 

Password”. 

Aan de bestanden van de MANUALplus kent u in de werkstand 

Diagnose wachtwoorden voor de lees- en schrijfautorisatie toe (zie 

“Diagnose” op bladzijde 455). 

Dialoogbox “Enter Network Password”: de dialoogbox wordt door 

het besturingssysteem WINDOWS uitgegeven. Daarom geldt de 

onderstaande (afwijkende) bediening: 

„ Softkey >>: verplaatst de cursor naar het volgende invoerveld resp. 

naar de volgende knop. 

„ Toets “Store”: verandert de invoer in het invoerveld “Save this 

password in your password list” (NL: dit wachtwoord in de lijst met 

wachtwoorden opslaan.) 

„ “Enter”: sluit de dialoogbox (positief) af. 

Let op: er kunnen uitsluitend cijfers als wachtwoord worden 

ingevoerd. 

Als er één wachtwoord wordt gebruikt, kan het worden opgeslagen 

Deze dialoogbox verschijnt dan slechts één keer (resp. bij verandering 

van het wachtwoord). Iedere verdere toegang wordt aan de hand van 

het opgeslagen wachtwoord gecontroleerd. Als er voor de lees- en 

schrijfautorisatie verschillende wachtwoorden gelden, verschijnt de 

dialoogbox “Enter Network Password” telkens bij de eerste toegang 

na het opnieuw opstarten van de MANUALplus. 

HEIDENHAIN adviseert u: 

„ de configuratie van Windows-netwerken te laten 

uitvoeren door geautoriseerd personeel van de 

machinefabrikant. 

„ gebruik te maken van “automatisch inloggen”. 


8.3 Transfer

8.3 Transfer 

Configuratie van de data-overdracht 

Instellingen kiezen 

Netwerk kiezen en de directory van 

het externe apparaat instellen in 

(invoerveld “Naam van apparaat”) – 

afbeelding rechtsboven 

Serieel kiezen en de 

interfaceparameters instellen – 

afbeelding rechtsonder 

Printer kiezen en de 

interfaceparameters instellen – 

afbeelding rechtsonder 

Instelling overnemen 

Terug kiezen 

Voor “instellingen” is de autorisatie van 

“systeembeheerder “ nodig (zie 

“Bedieningsautorisatie” op bladzijde 453). De actieve 

modus wordt rechts boven de softkeybalk 

weergegeven. 

Instellingen in de modus “Netwerk” 

„ Naam van apparaat: Voer de naam en directory 

van de server als volgt in: 

//computernaam/pad 

(het teken “/” komt overeen met het teken “\” op 

de PC; de “computernaam” en “vrijgavenaam” 

worden op de PC van het externe apparaat 

ingesteld) 

„ Auto Login 

„ Ja: er wordt automatisch ingelogd 

„ Nee: er wordt niet automatisch ingelogd 

„ Gebruikersnaam: voor automatisch inloggen 

„ Wachtwoord: voor automatisch inloggen 


Instellingen in de modus “Serieel” en “Printer 

„ Baudrate: in bits per seconde 

„ Woordlengte: 7 of 8 bits per teken 

„ Pariteit: kies even/oneven pariteit of “geen pariteit”. De instelling 

“woordlengte = 8 bits” is voorwaarde voor “even/oneven pariteit”. 

„ Stopbits: 1, 1 1/2 en 2 stopbits 

„ Protocol 

„ Hardware (Hardware-Handshake) De ontvanger laat de zender via 

“RTS/CTS-signalen” weten dat hij tijdelijk geen gegevens kan 

ontvangen. Voorwaarde voor de hardware-handshake is dat de 

RTS/CTS-signalen in de datatransmissiekabel bedraad zijn. 

„ XON/XOFF (Software-Handshake) De ontvanger zendt “XOFF” 

als hij tijdelijk geen gegevens kan ontvangen. Met “XON” geeft 

de ontvanger aan dat hij weer gegevens kan ontvangen. Voor de 

software-handshake zijn geen “RTS/CTS-signalen” in de 

transmissiekabel nodig. 

„ ON/XOFF (Software-Handshake) Bij het begin van de dataoverdracht 

zendt de ontvanger “XON”, om aan te geven dat hij 

kan ontvangen. De ontvanger zendt “XOFF” als hij tijdelijk geen 

gegevens kan ontvangen. Met “XON” geeft de ontvanger aan dat 

hij weer gegevens kan ontvangen. Voor de software-handshake 

zijn geen “RTS/CTS-signalen” in de transmissiekabel nodig. 

„ Naam van apparaat: benaming van de toegepaste interface – 

meestal: “COM2”. 

„ Backup-naam: Parameters en gereedschapsgegevens worden 

onder de bestandsnaam die bij “Backup-naam” is ingevoerd, in het 

externe apparaat opgeslagen. De “Backup-naam” wordt ter 

informatie aangegeven, maar kan alleen door servicepersoneel 



8.3 Transfer

8.3 Transfer 

Programma’s (bestanden) verzenden 

Bij het selecteren van de programma’s plaatst u de 

cursor op het gewenste programma en kiest u 

Markeren, of markeert u alle programma’s met Alles 

Markeren. 

“Gemarkeerde” programma’s worden met een 

“ruitje” aangeduid. U kunt de markeringen wissen 

door opnieuw te markeren. 

U kunt één enkel programma verzenden door de 

cursor op het betreffende programma te plaatsen en 

vervolgens Bestand zenden resp. Bestand 

ontvangen te kiezen. 

Onder het venster geeft de MANUALplus de 

bestandsgrootte aan en de laatste wijzigingsdatum 

van het programma waarop de cursor staat. 

Bij DIN-programma’s/-macro’s kunt u bovendien met 

Programmaweergave het NC-programma 

“bekijken”. 

Parameters en gereedschapsgegevens worden in 

“één blok” verzonden/ontvangen. 

Tijdens de transmissie toont de MANUALplus de 

volgende informatie in een “overdrachtvenster” 

(afbeelding rechtsonder): 

„ de overdrachtstatus in de vorm van een rood 

vierkantje dat zich, wanneer de overdracht actief is, 

tussen de “besturing” en de “PC” verplaatst – als 

de overdracht gestoord is, blijft het vierkantje staan. 

„ Naam van het programma dat op dat moment wordt 

verzonden. 

„ Hoeveel gegevens er zijn verzonden, is te zien bij 

“Voortgang”. 

„ Bij ontvangst van parameters en 

gereedschapsgegevens worden de 

eerdere gegevens overschreven. 

„ Bij het opstarten van “Netwerk” leest 

de MANUALplus de programmanamen 

en programmabeschrijvingen van het 

externe apparaat. Dit kan enkele 

minuten in beslag nemen. De 

voortgang van deze procedure wordt 

boven de softkeybalk weergegeven. 


Keuze van programmagroep 

Programma kiezen 

Programmakeuze kiezen 

DIN-programma’s of 

DIN-macro’s of 

Cyclusprogramma’s of 

ICP-contouren of 

DXF-bestanden kiezen 

Terug kiezen 

Bij het selecteren van de DIN- of cyclusprogramma’s 

en de ICP-contouren wordt uitsluitend de 

bestandsnaam getoond. Intern onderscheidt de 

MANUALplus de programmagroepen aan de hand van 

de extensie (zie tabel rechts). 

Als “systeembeheerder” kunt u bovendien het 

volgende selecteren: 

„ Diagnosebestanden: zijn van belang voor 

ingebruikname en service 

„ Protocolbestanden: opgeslagen fouten-logfile 

(bestandsnaam “error”) en andere bestanden voor 

ingebruikname en service 

Voor DIN-programma’s/-macro’s en ICPcontouren 

voor het draaien of de eindvlak- 

/mantelbewerking kan dezelfde 

programmanaam worden gebruikt. Er 

wordt daarom geadviseerd de 

“programmabeschrijving” als verklaring 

van de programma-inhoud te gebruiken. 

Extensies van de programmagroepen 

NC DIN-programma's 

NCS DIN-subprogramma’s (DIN-macro’s) 

GTZ Cyclusprogramma's 

GTI ICP-contouren 

GTS Contouren eindvlak (ICP) 

GTM Contouren mantelvlak (ICP) 

DXF DXF-contouren 


8.3 Transfer

8.3 Transfer 

Programma-overdracht (modus Netwerk) 

“Netwerk” toont in het linker venster de eigen 

directory en in het rechter venster de directory van het 

externe apparaat (afbeelding rechts). Met “pijl naar 

links/pijl naar rechts” (of met “Enter”) kunt u tussen 

de beide vensters omschakelen. 

Bestand verzenden 


Cursor op het linker venster plaatsen 

Programma met de cursor kiezen, of 

Bestand ontvangen 

Programma's kiezen en Markeren of 

Alles markieren kiezen 

Bestand verzenden kiezen 


Cursor op het rechter venster plaatsen 


Programma's kiezen en Markeren of 


Bestand ontvangen kiezen 

Informatie tijdens de overdracht: zie “Programma’s 

(bestanden) verzenden” op bladzijde 446: 


Programma-overdracht (modus Serieel) 

De MANUALplus geeft de eigen directory aan 

(afbeelding rechts). 

Bestand verzenden 


Bestand ontvangen 

Programma’s kiezen en Markeren of 



Bestand ontvangen kiezen 

Als u op “ontvangen” omschakelt, wacht de 

MANUALplus op data van de seriële interface. U kunt 

aan de aangegeven “voortgang” zien, of er dataoverdracht 

plaatsvindt. Deze toestand kunt u met 

Terug annuleren. 

Bij de ontvangst van programma’s 

accepteert de MANUALplus alle 

programmatypen (DIN-programma's, DINmacro's, 

cyclusprogramma's en ICPcontouren). 




8.3 Transfer

8.3 Transfer 

DIN-programma’s/-macro’s printen 


Programmakeuze kiezen 

DIN-programma’s of 

DIN-macro’s kiezen 

Terug kiezen 


Programma’s kiezen en Markeren of 





Er kunnen uitsluitend DIN-programma’s 

en DIN-macro’s worden geprint. 


Overdracht van parameters 

Parameters kiezen 

Parameters verzenden kiezen 

Parameters ontvangen kiezen 

Parameterbestanden die worden gezonden, krijgen 

de bestandsnaam die bij “Instellingen – Backupnaam” 

is ingevoerd. De MANUALplus plaatst de 

volgende extensie achter de bestandsnaam: 

„ *.BEA (bewerkingsparameters) 

„ *.MAS (machineparameters) 

„ *.PRO (productieparameters) 

„ *.PLC (PLC-parameters) 

„ *.STD (besturingsgegevens) 



„ Ontvangst van parameterbestanden: 

„ Modus “Netwerk”: de bestandsnaam 

wordt gecontroleerd. Deze moet met 

de bestandsnaam onder “Instellingen 

– Backup-naam” overeenstemmen. 

„ Modus “Serieel”: de bestandsnaam 

wordt niet gecontroleerd. 

Let op ! 

Na ontvangst van de parameterbestanden 

moet de MANUALplus opnieuw worden 

gestart. 


8.3 Transfer

8.3 Transfer 


Gereedschap kiezen 

Gereedschap zenden kiezen 

Gereedschap ontvangen kiezen 

Gereedschapsbestanden die worden gezonden, 

krijgen de bestandsnaam die bij “Instellingen – 

Backup-naam” is ingevoerd. De MANUALplus plaatst 

de volgende extensie achter de bestandsnaam: 

„ *.TXT (gereedschapsteksten) 

„ *.WKZ (gereedschapsparameters) 



„ Ontvangst van 

gereedschapsbestanden: 

„ Modus “Netwerk”: de 

bestandsnaam wordt gecontroleerd. 

Deze moet met de bestandsnaam 

onder “Instellingen – Backup-naam” 

overeenstemmen. 

„ Modus “Serieel”: de bestandsnaam 

wordt niet gecontroleerd. 


8.4 Service en Diagnose 

Na de keuze van Service [3] kunt u een van de 

volgende functies of functiegroepen selecteren: 

„ Inloggen [1] 

„ Uitloggen [2] 

„ Geb.Srv. [3] (gebruikersservice) 

„ Sys.Srv. [4] (systeemservice) 

„ Diag(nose) [6]) 

Diverse service- en diagnosefuncties zijn 

voor het service- en 

inbedrijfstellingspersoneel gereserveerd. 

Bedieningsautorisatie 

De functies Inloggen, Uitloggen en Gebruikersservice 

zijn bedoeld voor het beheer van de 

bedieningsautorisatie. 

Bepaalde parameterwijzigingen en bepaalde service/ 

diagnosefuncties mogen uitsluitend door hiertoe 

bevoegd personeel worden uitgevoerd. Autorisatie 

vindt plaats wanneer bij het “inloggen” het juiste 

wachtwoord is ingevoerd. Deze autorisatie wordt bij 

het “uitloggen” weer gewist. Met de functies van 

“Gebruikersservice” worden gebruikers ingevoerd en 

verwijderd en wachtwoorden toegekend of 

verwijderd. 

Het “wachtwoord” bestaat uit 4 cijfers die de 

desbetreffende persoon moet onthouden. Het 

wachtwoord wordt niet zichtbaar ingevoerd. 


8.4 Service en Diagnose


De MANUALplus onderscheidt de volgende gebruikersklassen: 

„ “zonder beveiligingsklasse” 

„ “NC-programmeurs” 

„ “systeembeheerder” 

„ “servicepersoneel” (van de machinefabrikant) 

De MANUALplus wordt afgeleverd met de gebruiker 

“Wachtwoord 1234”. Het wachtwoord is “1234”. Nadat 

u als gebruiker met “wachtwoord 1234” heeft ingelogd, 

kunt u de machine-operators invoeren met de autorisatie 

“systeembeheerder”. Het “wachtwoord 1234” moet 

daarna worden verwijderd. 

Inloggen [1] 

Na de selectie “Inloggen” wordt de operatorlijst getoond. Selecteer 

uw naam, druk op “Enter” en voer vervolgens het wachtwoord in. U 

bent nu als “NC-programmeur of systeembeheerder” ingelogd. 

U blijft ingelogd, totdat u van de functie “Uitloggen” gebruikmaakt, of 

een andere operator met zijn eigen wachtwoord inlogt. 

Uitloggen [2] 

De ingelogde gebruiker wordt uitgelogd en de autorisatie wordt 

teruggezet naar “zonder beveiligingsklasse”. 

Gebruikersservice [3] 

Om gebruik te kunnen maken van de optie “Gebruikersservice”, moet 

er als “systeembeheerder” worden ingelogd. De volgende functies 

worden aangeboden: 

„ Gebruiker invoeren [1] 

U voert de naam van de nieuwe gebruiker in. Activeer hiervoor het 

alfanumerieke toetsenbord met de softkey >>. Vervolgens geeft u 

het wachtwoord in. De gebruiker wordt dan opgenomen in de 

“operatorlijst” die bij het inloggen wordt gebruikt. 

„ Gebruiker verwijderen [2] 

Selecteer de naam die u wilt wissen uit de operator-lijst en klik op 

OK. 

„ Wachtwoord wijzigen [3] 

Iedere operator kan zijn “eigen” wachtwoord veranderen. Om 

misbruik te voorkomen, moet eerst het “oude” wachtwoord 

worden ingevoerd, voordat een nieuw wachtwoord kan worden 

opgeslagen. 


Systeemservice 

Onder “Systeemservice” worden de volgende functies aangeboden: 

„ Datum/ tijd [1] 

Datum en/of tijd instellen. Bij foutmeldingen worden de datum en 

tijd geregistreerd. Zorg daarom voor de juiste instelling. 

„ Omschakelen taal [3] 

Nadat u deze functie heeft gekozen, selecteert u met de softkey >> 

de gewenste taal en drukt u op OK. 

De gekozen taal is actief als u het systeem opnieuw heeft opgestart. 

Diagnose 

Bij “Diagnose” heeft u de beschikking over informatie-, testen 

controlefuncties. 

„ Info [1]: hier vindt u informatie over de softwareversie van uw 

besturing 

„ Logfiles [3] – Fouten-logfile tonen [1]: toont de meest recente 

melding. Met “PgUp/PgDn” kunt u andere opgeslagen fouten 

bekijken. 

„ Logfiles [3] – fouten-logfile opslaan [2]: hiermee wordt een kopie 

van de fouten-logfile gemaakt en wordt het bestand met de 

bestandsnaam “error.log” in de directory “Para_Usr” opgeslagen. 

Als er al een bestand “error.log” in de directory staat, wordt dit 

overschreven. 

Toepassingsvoorbeeld: u slaat de opgetreden foutmeldingen op om 

deze ter beschikking van de servicetechnicus te stellen. 

Onder Inbedrijfstelling en Service heeft u de beschikking over nog 

meer diagnosefuncties. 











Voorbeelden 

9

9.1 Werken met de MANUALplus 


In dit voorbeeld wordt uitgelegd hoe met behulp van de 

cyclusprogrammering de machine wordt ingesteld en een werkstuk 

wordt geproduceerd. De bewerking wordt in de werkstand “Teach-in” 

uitgevoerd. Wanneer de bewerking is afgerond, heeft u het 

cyclusprogramma tot uw beschikking. 

Toegepast gereedschap 

„ Voorbewerkingsgereedschap: 

„ Positie T1 

„ WO = 1 gereedschapsoriëntatie 

„ A = 93° instelhoek 

„ B = 55° gereedschapspunthoek 

„ R = 0,8 gereedschapsradius 

„ Nabewerkingsgereedschap: 






„ Draadsnijgereedschap: 



Werkwijze 

8 Ruwdeel inspannen (diameter 60 mm, lengte 100 mm) 

8 Machine instellen 

– werkstuknulpunt vastleggen 

– gereedschapsmaten bepalen 

8 Omschakelen naar “Teach-in” 

8 Bewerking van werkstuk cyclus na cyclus uitvoeren 

462 9 Voorbeelden

Machine instellen 

Voorwaarde: Het gereedschap T1, T2, en T3 is 

ingevoerd 

Instellen 

Ruwdeel inspannen 

Zet het op te meten gereedschap in 

en voer de machinegegevens in bij 

“S, F, T instellen” 

“Werkstuknulpunt instellen” en “Gereedschap 

meten” voorbereiden (bij “handbediening” met 

handwielen of jog-bedieningselementen): 

„ Eindvlak maken 

„ Diameter voorbereiden 

Werkstuknulpunt instellen 

Kies “Instellen” 

Kies “Aswaarden instellen” 

Eindvlak aanraken en positie als 

werkstuknulpunt overnemen 

Gereedschap opmeten (voor alle gereedschap): 

Zet het gereedschap in en voer het Tnummer 

in bij “S, F, T instellen” 

Druk op Gereedschap opmeten 

Diameter aanraken en diametermaat als 

“meetpuntcoördinaat X” invoeren. 

Eindvlak aanraken en “0” als “meetpuntcoördinaat 

Z” invoeren. (Het eindvlak is als werkstuknulpunt 

ingesteld.) 


9.1 Werken met de MANUALplus


Cyclusprogramma selecteren 

Er wordt een nieuw cyclusprogramma met nummer 

“999” aangemaakt. 

Cyclusprogramma aanmaken 

Omschakelen naar de werkstand 

“Teach-in” 

Druk op Programmalijst 

“999” als programmanummer invoeren 

Programma “999” activeren 

Kies Tekst wijzigen 

Programma-omschrijving invoeren (hier 

“modelwerkstuk”) 

Programma-omschrijving 

overnemen 

Cyclusprogrammering beginnen 

464 9 Voorbeelden

Cyclusprogramma maken 

De verschillende cycli voor de bewerking van het 

werkstuk worden hierna beschreven. De betreffende 

bewerkingsstap wordt op de productietekening 

weergegeven en de cyclus en cyclusparameters in de 

afbeeldingen rechts. De machine-uitlezing heeft 

betrekking op de situatie na de uitvoering van de 

cyclus. 

Verloop van elke cyclus: 

8 Cyclus kiezen 

8 Cyclus programmeren 

8 Cyclus door simulatie testen 

8 Cyclus uitvoeren 

8 Cyclus opslaan 

Eerste voorbewerkingscyclus 

Eerst het voorbewerkingsgereedschap inzetten. 

De cyclus verspaant het in de afbeelding 

weergegeven gedeelte. De uitgebreide werkstand 

wordt gekozen, om vooraf overmaten in te stellen. 

Het “startpunt X, Z” wordt “kort voor” het te 

verspanen gedeelte gepositioneerd. Er wordt met 

ijlgang genaderd. 

Bij voorbewerkingscycli keert het gereedschap na 

beëindiging van de cyclus naar het startpunt terug. 




Tweede voorbewerkingscyclus 

Het “startpunt X, Z” wordt “kort voor” het te 

verspanen gedeelte gepositioneerd. Er wordt met 

ijlgang genaderd. 


weergegeven gedeelte. De uitgebreide mode is 

noodzakelijk vanwege de overmaten, afronding en 

afkanting. 

Derde voorbewerkingscyclus 



noodzakelijk vanwege de overmaten en afkanting. 

466 9 Voorbeelden

Vierde voorbewerkingscyclus 



noodzakelijk vanwege de overmaten. 

Positioneren voor gereedschapswissel 

Er wordt een “veilige positie” ingenomen, om het 

voorbewerkingsgereedschap te verwijderen en het 

nabewerkingsgereedschap aan te brengen. 




Draadaansnijding en draaduitloop maken 

De draadaansnijding/draaduitloop en de 

volgende nabewerkingscycli worden zo 

geprogrammeerd dat het 

contourgedeelte in één snede wordt 

bewerkt. 

Omdat de MANUALplus het “startpunt X, Z” met 

ijlgang nadert, wordt er verder geen positionering 

geprogrammeerd. 

Met “draaduitloop DIN 76” wordt de 

draadaansnijding, de draaduitloop en het 

aangrenzende eindvlak gemaakt. 

“Met terugloop” wordt uitgeschakeld. Op die manier 

kan het contourgedeelte in één bewerking worden 

nabewerkt. 

468 9 Voorbeelden

Eerste nabewerkingscyclus 

Met de drie volgende nabewerkingscycli wordt het in 

de afbeelding weergegeven contourgedeelte 

nabewerkt. 

Bij alle nabewerkingscycli wordt de uitgebreide 

werkstand gebruikt, om contourelementen zoals 

afkantingen, afrondingen, etc. te kunnen bewerken. In 

de uitgebreide werkstand blijft het gereedschap aan 

het einde van de cyclus staan. Dit geldt als 

voorwaarde om het contourgedeelte “in één 

bewerking” na te bewerken. 

Tweede nabewerkingscyclus 




Derde nabewerkingscyclus 

Positioneren voor gereedschapswissel 

Er wordt een “veilige positie” ingenomen, om het 

nabewerkingsgereedschap te verwijderen en het 

draadsnijgereedschap aan te brengen. 

470 9 Voorbeelden

Schroefdraadcyclus 

Met de cyclus wordt enkelvoudige schroefdraad met 

een spoed van 1,5 mm gesneden. De MANUALplus 

berekent de draaddiepte en de snede-opdeling. 

Gereedschapspositionering 

De bewerking van het werkstuk is beëindigd. Om het 

gerede werkstuk te verwijderen, wordt het 

gereedschap naar een “veilige positie” verplaatst. 




Programmalijst 

De afbeelding rechts toont het cyclusprogramma dat 

is gemaakt. 

Simulatie bij “Programma-afloop” 

Het programma wordt in de werkstand “Programmaafloop” 

gesimuleerd. 

Ga met de “menutoets” terug naar het hoofdmenu en 

druk op Programma-afloop. De MANUALplus laadt 

het laatste programma dat u heeft bewerkt. In dit 

geval ons cyclusprogramma “999”. 

In de afbeelding rechts is de complete 

werkstukbewerking in Programma-afloop 

gesimuleerd. Omdat in dit voorbeeld Automatische 

programma-afloop is ingeschakeld, vindt de 

simulatie zonder onderbreking plaats. 

472 9 Voorbeelden

Vervaardigd werkstuk 

In de afbeelding rechts ziet u als resultaat het werkstuk dat is bewerkt. 



9.2 ICP-voorbeeld “Draadtappen” 


In dit voorbeeld wordt uitgelegd hoe met behulp van de ICPprogrammering 

een draadtap wordt gemaakt. De afzonderlijke 

bewerkingsstappen die nodig zijn om een ICP-contour te maken en 

deze in ICP-cycli op te nemen, worden aan de hand van de 

productietekening verklaard. 

De bewerking geschiedt met ICP-cycli overlangs. Wanneer de 

bewerking is afgerond, heeft u de ICP-contourbeschrijving en het 

cyclusprogramma tot uw beschikking. 

















Werkwijze 






8 Positioneercycli voor gereedschapswissel invoeren 

8 ICP-contour maken 

8 ICP-contour in voorbewerkings- en nabewerkingscyclus opnemen 

8 Schroefdraadbewerking uitvoeren 

474 9 Voorbeelden

ICP-verspanen overlangs 

Als voorwaarde geldt dat de machine is ingesteld en 

in de werkstand “Teach-in” staat. 

In de ICP-verspaningscyclus worden de aanzetdiepte 

en de overmaten voor de voorbewerking ingevoerd. In 

dit voorbeeld wordt het nummer (“888”) van de ICPcontour 

ingevoerd voordat de ICP-editor wordt 

opgeroepen (afbeelding rechtsboven). 

De contourelementen worden ingevoerd, nadat naar 

de ICP-editor is omgeschakeld en Element 

toevoegen is gekozen. 

Omdat de MANUALplus de 

verspaningsrichting uit de contourrichting 

afleidt, wordt de ICP-contour “in 

negatieve Z-richting” beschreven. 


9.2 ICP-voorbeeld “Draadtappen”


Contourelement 1 

De contour begint met de draadaansnijding 

(afkanting). 

Bij het vastleggen van het eerste contourelement in 

“XS, ZS” wordt het startpunt van de contour 

aangegeven. Het startpunt is tevens het hoekpunt van 

de afkanting. 

Als het eerste contourelement een afkanting is, wordt 

de positie van de afkanting bepaald aan de hand van 

“Elementpositie J” – hier “J=1” (afbeelding 

rechtsboven). 

Het aansluitende element is nog niet bekend, de 

afkanting geldt als “onvolledig berekend element”. 

De MANUALplus plaatst het desbetreffende symbool 

onder het grafisch venster (afbeelding rechtsonder). 

476 9 Voorbeelden


Het aansluitende contourelement is een draaduitloop. 

Met het vormelement “draaduitloop” worden de 

voorafgaande cilinder, de eigenlijke draaduitloop en 

het aansluitende eindvlak beschreven. 

De tot dusver ingevoerde deelcontour is duidelijk 

vastgelegd. De MANUALplus geeft de 

contourelementen weer en wist het symbool 

“onvolledig berekend element afkanting”. 

Bij het bepalen van de draaduitloop wordt niet alleen 

het “eindpunt” maar ook de spoed ingevoerd. De 

MANUALplus bepaalt de andere 

draaduitloopparameters aan de hand van interne 

tabellen. 





Het aansluitende contourelement is een schuine kant. 

Na invoer van de “eindpunten X, Z” is de lijn duidelijk 


contourelementen weer. 

478 9 Voorbeelden


Het aansluitende contourelement is een horizontale 

lijn. Na invoer van het “eindpunt Z” is de lijn duidelijk 







Het aansluitende contourelement is een afronding. De 

“afrondingsradius B” wordt ingevoerd. 

Bij de invoer van de afronding is het aansluitende 

element nog niet bekend. De afronding en het 

voorafgaande lineaire element gelden als “onvolledig 

berekende elementen”. De MANUALplus plaatst de 

symbolen onder het grafisch venster en geeft de 

voorafgaande horizontale lijn weer in de kleur voor 

onvolledig berekende elementen (grijs). 

480 9 Voorbeelden


Het aansluitende contourelement is een verticale lijn. 

Na invoer van “eindpunt X” zijn de lijn en de 

voorafgaande afronding duidelijk vastgelegd. De 

MANUALplus geeft de contourelementen weer en 

wist de symbolen voor “onvolledig berekende 

elementen”. 





Het aansluitende contourelement is een afkanting. De 

“afkantingsbreedte B” wordt ingevoerd. 

Bij de invoer van de afkanting is het aansluitende 

element nog niet bekend. De afronding en het 

voorafgaande lineaire element gelden als “onvolledig 

berekende elementen”. De MANUALplus plaatst de 

symbolen onder het grafisch venster en geeft de 

voorafgaande horizontale lijn weer in de kleur voor 


482 9 Voorbeelden



lijn. Na invoer van “eindpunt Z” zijn de lijn en de 

voorafgaande afkanting duidelijk vastgelegd. De 

MANUALplus geeft de contourelementen weer en 

wist de symbolen voor “onvolledig berekende 

elementen”. 





Het aansluitende contourelement is een verticale lijn. 

Na invoer van het “eindpunt X” is de lijn duidelijk 



De invoer van de ICP-contour is gereed. Terug sluit de 

ICP-programmering af en Invoer klaar sluit de ICPcyclus 

af. 

484 9 Voorbeelden

ICP-verspanen controleren 

De afloop van het verspaningsproces wordt met de 

“grafische simulatie” gecontroleerd (softkey 

Programmatest). De cyclus wordt vervolgens met 

Opslaan of Overschrijven in het cyclusprogramma 

overgenomen. 

ICP-nabewerken 

De ICP-contour “888” (draadtappen) wordt ook voor 

de nabewerkingscyclus gebruikt. 




ICP-nabewerken controleren 

De afloop van de ICP-nabewerkingscyclus wordt met 

de “grafische simulatie” gecontroleerd (softkey 



overgenomen. 

De MANUALplus bewerkt “in contourrichting” na 


Cyclusprogramma “ICP-modelwerkstuk” 

Het gemaakte cyclusprogramma omvat niet alleen 

ICP-cycli, maar ook positioneercycli voor de 

gereedschapswissel en schroefdraadcyclus 


Functies van de cycli: 

„ N1: verwijderen van het materiaal (voorbewerken) 

„ N2: positioneren voor gereedschapswissel 

„ N3: werkstuk nabewerken 


„ N5: schroefdraad snijden 

„ N6: positioneren voor uitname van gereedschap 

486 9 Voorbeelden

9.3 ICP-voorbeeld “Matrijs” 


een matrijs wordt gemaakt. De afzonderlijke 

bewerkingsstappen die nodig zijn om een ICP-contour te maken en 

deze in ICP-cycli op te nemen, worden aan de hand van de 

productietekening verklaard. 

Wanneer de bewerking is afgerond, heeft u de ICPcontourbeschrijving 

en het cyclusprogramma tot uw beschikking. 

De bewerking geschiedt met ICP-cycli overdwars. 














Werkwijze 








8 ICP-contour in voorbewerkings- en nabewerkingscyclus opnemen 


9.3 ICP-voorbeeld “Matrijs”


ICP-verspanen overdwars 



In de ICP-verspaningscyclus worden de aanzetdiepte 

en de overmaten voor de voorbewerking ingevoerd. 

Het nummer van de ICP-contour wordt ingevoerd 

voordat de ICP-editor wordt opgeroepen (afbeelding 

rechtsboven). 

Met ICP edit gaat u naar de ICP-programmering. In 

het voorbeeld zijn de twee eerste contourelementen 

van “ICP-voorbeeld Matrijs” (contournummer 777) al 

ingevoerd. 

Eerst wordt de “ruwe contour” ingevoerd. Daarna 

worden de afrondingen met “overlapping” ingesteld. 

Met Element toevoegen schakelt u om naar de 

invoermodus van de ICP-editor (afbeelding 

rechtsonder). 

Omdat de MANUALplus de 

verspaningsrichting uit de contourrichting 

afleidt, wordt de ICP-contour “in 

negatieve Z-richting” beschreven. 

488 9 Voorbeelden



Alleen de hoek van het lineaire element is bekend. De 

MANUALplus plaatst het symbool voor “onvolledig 

berekend element” onder het grafisch venster en 

geeft de lijn weer in de kleur voor onvolledig 

berekende elementen (grijs). 





Het aansluitende contourelement is een cirkelboog 

waarvan middelpunt en radius bekend zijn. 

Omdat er twee oplossingen mogelijk zijn, toont de 

MANUALplus “Selectie oplossing” (afbeelding 

rechtsonder en afbeelding rechtsboven op volgende 

pagina). 

490 9 Voorbeelden

Met Overname oplossing wordt de gewenste 

oplossing gekozen. 

De voorafgaande schuine kant is nu duidelijk 

vastgelegd. De cirkelboog ligt nog niet duidelijk vast. 

De MANUALplus plaatst het symbool voor 

“onvolledig berekend element” onder het grafisch 

venster en geeft de lijn weer in de kleur voor 







Na invoer van “eindpunt X, Z” en “hoek A” is de lijn 

duidelijk vastgelegd. 


MANUALplus “Selectie oplossing” (afbeelding 

rechtsonder en afbeelding rechtsboven op volgende 

pagina). 

492 9 Voorbeelden

Met Overname oplossing wordt de gewenste 

oplossing gekozen. 

De voorafgaande cirkelboog en de schuine kant zijn nu 

duidelijk vastgelegd. De MANUALplus geeft de 

contourelementen weer en wist de symbolen voor 

“onvolledig berekende elementen”. 

De invoer van de “ruwe contour” is beëindigd. Met 

Terug verlaat u de invoermodus. 




Hoeken afronden 

Afrondingen worden ingevoerd door middel van 

“overlapping”. Hiervoor wordt eerst de contourhoek 

geselecteerd en vervolgens de afrondingsradius 

ingevoerd. 

U kiest de overlapping met de softkey Overlapping 

(wordt symbolisch weergegeven – zie afbeelding 

rechtsboven). Daarna kiest u de positie van de 

afronding met Hoek verder/hoek terug (afbeelding 

rechtsonder). 

494 9 Voorbeelden

Afronding invoeren 

U legt de afronding vast met `”Afrondingsradius B”. 

De MANUALplus neemt de afronding in de bestaande 

ICP-contour op en tekent de “verfijnde” contour. 

Als er meer hoeken zijn, kunt u de volgende 

contourhoek kiezen (afbeelding rechtsonder). 




De invoer van de ICP-contour is gereed. Terug sluit de 

ICP-programmering af en Invoer klaar sluit de ICPcyclus 

af. 

ICP-verspanen controleren 

De afloop van het verspaningsproces wordt met 

simulatie gecontroleerd. De simulatie wordt 

opgeroepen met de softkey Programmatest. 

De cyclus wordt vervolgens met Opslaan of 

Overschrijven in het cyclusprogramma 

overgenomen. 

496 9 Voorbeelden

ICP-nabewerken 

De ICP-contour “777” (“matrijs”) wordt ook voor 

nabewerking gebruikt. 

ICP-nabewerken controleren 

De afloop van de ICP-nabewerkingscyclus wordt met 

de “grafische simulatie” gecontroleerd (softkey 



overgenomen. 

De MANUALplus bewerkt “in contourrichting” na 





Cyclusprogramma ICP-voorbeeld “Matrijs” 



gereedschapswissel (afbeelding rechts). 


„ N1: verwijderen van het materiaal (voorbewerken) 


„ N3: werkstuk nabewerken 


498 9 Voorbeelden

9.4 ICP-voorbeeld “Steekcyclus” 

In het voorbeeld wordt de toepassing van de ICP-steekcyclus 

verklaard. De afzonderlijke bewerkingsstappen die nodig zijn om een 

ICP-contour te maken en deze in ICP-cycli op te nemen, worden aan 

de hand van de productietekening verklaard. 



De bewerking geschiedt met “ICP-insteken radiaal”. 


„ Steekbeitels:: 




„ K = 5 snijkantbreedte 

Werkwijze 







8 ICP-steekcyclus oproepen 


8 ICP-contour in steek-/nabewerkingscyclus opnemen 


9.4 ICP-voorbeeld “Steekcyclus”


ICP-steken radiaal 



In de ICP-verspaningscyclus worden de overmaten 

voor het voorsteken ingevoerd. De steekbreedte 

wordt niet ingevoerd. De MANUALplus berekent dan 

een snede-opdeling met aanzet < 80% van de 

snijkantbreedte die bij gereedschapsgegevens is 

ingesteld (afbeelding rechtsboven). 

Na opgave van de cyclusparameters gaat u met ICP 

edit naar de ICP-programmering. Met Element 

toevoegen schakelt u om naar de invoermodus. 



500 9 Voorbeelden


De contour begint met een horizontale lijn die 

“tangentiaal” overloopt in de volgende cirkelboog. 


“XS, ZS” wordt het startpunt van de ICP-contour 

aangegeven. 

Na invoer van het “eindpunt Z” is de lijn duidelijk 

vastgelegd. De MANUALplus geeft het 

contourelement weer. 





Het aansluitende contourelement is een cirkelboog 

waarvan alleen de radius bekend is. De cirkelboog ligt 

nog niet duidelijk vast. 

De MANUALplus plaatst het desbetreffende symbool 

onder het grafisch venster en geeft de cirkelboog 

weer in de kleur voor onvolledig berekende 

elementen (grijs). 

502 9 Voorbeelden


Het aansluitende contourelement is een schuine kant 

waarvan eindpunt en hoek bekend zijn. 


MANUALplus “Selectie oplossing”. Met Overname 

oplossing wordt de gewenste oplossing gekozen 


De voorafgaande cirkelboog en de schuine kant zijn nu 

duidelijk vastgelegd. 






waarvan het eindpunt bekend is. 

Na invoer van “eindpunt X, Z” is de schuine kant 



504 9 Voorbeelden



lijn. 









waarvan het eindpunt bekend is. 

Na invoer van “eindpunt X, Z” is de schuine kant 



506 9 Voorbeelden



lijn. 




De invoer van de “ruwe contour” is beëindigd. Met 

Terug verlaat u de invoermodus. 






“overlapping”. Vervolgens kiest u de hoek uit (Hoek 

verder/hoek terug). Vervolgens legt u de 

“afrondingsradius B” vast. De MANUALplus neemt 

de afronding in de bestaande ICP-contour op en 

tekent de “verfijnde” contour. 

De MANUALplus biedt de volgende contourhoek als 

keuze aan. In dit voorbeeld worden alle bestaande 

hoeken afgerond. 

De ICP-contour is volledig ingevoerd (afbeelding 

rechtsonder). Terug sluit de ICP-programmering af en 

Invoer klaar sluit de ICP-cyclus af. 

508 9 Voorbeelden

ICP-insteken controleren 

De afloop van het steken wordt met de “grafische 

simulatie” gecontroleerd (softkey Programmatest). 

Om beter te kunnen controleren, kunt u met 

Programma-afloop regel voor regel elke 

afzonderlijke verplaatsing controleren. In het 

voorbeeld is de steekbewerking nog niet beëindigd 




overgenomen. 

ICP-steken (nabewerken) 

De ingestelde ICP-contour “666” (insteken) wordt 

ook voor nabewerking gebruikt. 




ICP-steken (nabewerken) controleren 

De afloop van de ICP-steek-/nabewerkingscyclus 

wordt met de “grafische simulatie” gecontroleerd 

(softkey Programmatest). In het voorbeeld is de 

nabewerking nog niet beëindigd (afbeelding 

rechtsboven). 



overgenomen. 

Cyclusprogramma ICP-voorbeeld “Insteken” 



gereedschapswissel (afbeelding rechts). 


„ N1: insteken contour 

„ N2: nabewerken contour 

„ N3: positioneren voor uitname van het 

werkstuk 

510 9 Voorbeelden

9.5 ICP-voorbeeld “Frezen” 

In het freesvoorbeeld wordt de toepassing van een ICP-contour bij een 

patroonbewerking verklaard. De afzonderlijke bewerkingsstappen die 

nodig zijn om een ICP-contour te maken en deze in ICP-cycli op te 

nemen, worden aan de hand van de productietekening verklaard. 



De bewerking vindt plaats met “ICP-contour rond patroon, axiaal”. 


„ Freesgereedschap: 



„ I = 8 freesdiameter 

„ K = 4 aantal tanden 

„ TF = 0,025 aanzet per tand 

Werkwijze 

8 Als voorwaarde geldt: 

– de draaibewerking moet zijn afgesloten 

– de gereedschapsmaten moeten zijn bepaald 



8 “Contour ICP axiaal” oproepen 

8 “Rond patroon” inschakelen 


8 ICP-contour in freescyclus voorbewerken opnemen 

8 Freescyclus nabewerken aanmaken 

8 ICP-contour in freescyclus nabewerken opnemen 

ICP-contourdefinitie in patronen 

In dit voorbeeld wordt de eerste te frezen contour geprogrammeerd 

zoals in de productietekening is aangegeven. De 

coördinatenoorsprong geldt daarom als referentiepunt bij de definitie 

van patroonposities. 

Als alternatief kan de eerste te frezen contour “in de 

coördinatenoorsprong” worden gedimensioneerd en de positie van de 

te frezen contouren in de patroonposities worden vastgelegd. 


9.5 ICP-voorbeeld “Frezen”


Freescyclus – voorbewerken 

De voorbewerking vindt plaats met “ICP-contour rond 

patroon, axiaal”. Na opgave van de cyclusparameters 

gaat u met ICP edit naar de ICP-programmering. 

De patroondiameter bedraagt “K=0”, 

omdat de “eerste te frezen contour” in de 

juiste positie wordt gedefinieerd en de 

ICP-contouren symmetrisch om het 

middelpunt van het eindvlak worden 

gepositioneerd. 

512 9 Voorbeelden




De contour begint met een horizontale lijn. 


“XS, YS” wordt het startpunt van de ICP-contour 

aangegeven. 

Met de invoer van “lijnlengte” is het element duidelijk 

vastgelegd. De MANUALplus geeft het 

contourelement weer. 





Het aansluitende contourelement is een cirkelboog. 

Het eindpunt en de radius worden gedefinieerd. 

Omdat er twee oplossingen zijn, vraagt de 

MANUALplus naar de juiste oplossing. 

514 9 Voorbeelden


Er volgt een verticale lijn. Met de invoer van 

“lijnlengte” is het element duidelijk vastgelegd. 





Er volgt een cirkelboog waarvan het eindpunt en de 

radius worden gedefinieerd. De te frezen contour is 

nu gesloten. Dat is de voorwaarde voor het 

kamerfrezen. 

Omdat er twee oplossingen zijn, vraagt de 

MANUALplus naar de juiste oplossing. 

516 9 Voorbeelden



“overlapping”. Kies de hoek uit (Hoek verder/hoek 

terug). Vervolgens legt u de “afrondingsradius B” 

vast. De MANUALplus neemt de afronding in de 

bestaande ICP-contour op en tekent de “verfijnde” 

contour. 

De MANUALplus biedt de volgende contourhoek als 

keuze aan. In dit voorbeeld worden alle bestaande 

hoeken afgerond. 

De ICP-contour is volledig ingevoerd (afbeelding 

rechtsonder). Terug sluit de ICP-programmering af en 

Invoer klaar sluit de ICP-cyclus af. 




Freescyclus – nabewerken 

De bewerking vindt eveneens plaats met “ICPcontour 

rond patroon, axiaal” en de gemaakte ICPcontour. 

“O=1” definieert “Nabewerken” – met “J=0” wordt 

de bodem van de kamer van binnen naar buiten 

nabewerkt. 

De bewerking wordt uitgevoerd met de frees die ook 

voor het voorbewerken is toegepast. 

518 9 Voorbeelden

ICP-frezen (nabewerken) controleren 

De afloop van ICP-frezen (nabewerken) wordt met de 

“grafische simulatie” gecontroleerd (softkey 

Programmatest). 



overgenomen. 

Cyclusprogramma ICP-voorbeeld “Frezen” 



gereedschapswissel (zie afbeelding rechts). 


„ N2: kamerfrezen – voorbewerken 

„ N3: kamerfrezen – nabewerken 




9.6 Voorbeeld DIN-programmering “Draadtappen” 

9.6 Voorbeeld DIN-programmering 

“Draadtappen” 


een draadtap wordt gemaakt. De afzonderlijke 

bewerkingsstappen van het DIN-programma worden aan de hand van 

de productietekening verklaard. 

















Werkwijze 





– gereedschapswisselpositie invoeren 

8 ga naar de DIN-Editor 

8 DIN-programma “Draadtappen” maken 

8 DIN-programma “Draadtappen” door simulatie testen 

520 9 Voorbeelden

DIN-programma “Draadtappen” 

%888.nc Programmanummer van het DIN-programma 

[DIN-voorbeeld “Draadtappen”] Programmabeschrijving 

N1 G14 Q1 Gereedschapswisselpositie naderen, voorbewerkingsgereedschap 

aanbrengen 

N2 G96 S150 G95 F0.4 T1 Voorbewerkingsgereedschap oproepen; toerental, aanzet 

programmeren 

N3 G0 X62 Z2 Werkstuk naderen 

N4 G819 P4 H0 I0.3 K0.1 Cyclus “Contour voorbewerken overlangs met insteken” 

N5 G0 X13 Z0 Startpunt van de contourbeschrijving (voor voorbewerkingscyclus 

G819) 

N6 G1 X16 Z-1.5 Contourbeschrijving 

N7 G1 Z-30 

N8 G25 H7 I1.15 K5.2 R0.8 W30 FP1.5 Draaduitloopcontour (element van de contourbeschrijving) 

N9 G1 X20 

N10 G1 X40 Z-35 

N11 G1 Z-55 B4 

N12 G1 X55 B-2 

N13 G1 Z-70 

N14 G1 X60 

N15 G80 Einde van de contourbeschrijving (voor voorbewerkingscyclus G819) 

N16 G14 Q1 Gereedschapswisselpositie naderen, nabewerkingsgereedschap 

aanbrengen 

N17 G96 S220 G95 F0.2 T2 Nabewerkingsgereedschap oproepen; toerental, aanzet 

programmeren 


N19 G89 Nabewerken contour 

N20 G42 Gereedschap bevindt zich links van de contour 

N21 G0 X13 Z0 Startpunt van de contourbeschrijving (voor nabewerkingscyclus G89) 

N22 G1 X16 Z-1.5 Contourbeschrijving 

N23 G1 Z-30 

N24 G25 H7 I1.15 K5.2 R0.8 W30 FP1.5 Draaduitloopcontour (element van de contourbeschrijving) 

N25 G1 X20 

N26 G1 X40 Z-35 

N27 G1 Z-55 B4 

N28 G1 X55 B-2 

N29 G1 Z-70 

N30 G1 X60 

N31 G80 Einde van de contourbeschrijving (voor nabewerkingscyclus G89) 

N32 G14 Q1 Gereedschapswisselpositie naderen, draadsnijgereedschap 

aanbrengen 


9.6 Voorbeeld DIN-programmering “Draadtappen”

9.6 Voorbeeld DIN-programmering “Draadtappen” 

N33 G97 S800 T3 Draadsnijgereedschap oproepen, (constant) toerental programmeren 

N34 G0 X16 Z2 Startpunt schroefdraad naderen 

N35 G350 Z-29 F1.5 U-999 Cyclus enkelvoudige langsdraad (eenvoudig) 

N36 G14 Q1 Gereedschap uit materiaal halen (gereedschapswisselpositie 

naderen) 

N37 M30 

EINDE 

Programma-einde 

DIN-programma testen 

Nadat u het DIN-programma “Draadtappen” heeft 

gemaakt, gaat u naar “Programma-afloop” om het 

programma te testen (afbeelding rechtsboven). 

De “simulatie” toont de contour van de “draadtap” en 

iedere afzonderlijke gereedschapsbeweging 


522 9 Voorbeelden

9.7 Voorbeeld DIN-programmering 

“Frezen” 

In dit voorbeeld wordt de bewerking van het eindvlak met de DINprogrammering 

verklaard. 


„ Freesgereedschap (voorbewerken en nabewerken): 



„ I = 8 freesdiameter 

„ K = 4 aantal tanden 

„ TF = 0,025 aanzet per tand 

Als voorwaarde geldt: 

„ de draaibewerking moet zijn afgesloten 

„ de gereedschapsmaten moeten zijn bepaald 


9.7 Voorbeeld DIN-programmering “Frezen”

9.7 Voorbeeld DIN-programmering “Frezen” 

DIN-Programma “Eindvlak frezen” 

%2005.nc Programmanummer van het DIN-programma 

[Voorbeeld frezen eindvlak ] Programmabeschrijving 

N1 M5 Spilstop 

N2 G197 S3183 G195 F0.12 M103 Toerental, aanzet programmeren 

N3 T40 Freesgereedschap oproepen 

N4 M14 C-as inschakelen 

N5 G110 C0 C-as positioneren 


N7 G793 Z0 ZE-6 P3 U0.5 I1 K0.15 F0.1 E0.08 Cyclus “Contourfrezen eindvlak” – voorbewerken 

H0 Q0 

N8 G100 XK20 YK5 Startpunt van de contourbeschrijving voor cyclus G793 

N9 G101 XK50 B5 Contourbeschrijving 

N10 G103 XK5 YK50 R50 Q1 B5 

N11 G101 XK5 YK20 B5 

N12 G102 XK20 YK5 R20 B5 

N13 G80 Einde contourbeschrijving 

N14 M15 C-as uitschakelen 

N15 G14 Q0 Gereedschap uit materiaal halen (gereedschapswisselpositie 

naderen) 

N16 M30 Programma-einde 

EINDE 

524 9 Voorbeelden

DIN-programma testen 

Nadat u het DIN-programma “Frezen eindvlak” heeft 

gemaakt, gaat u naar “Programma-afloop” om het 

programma te testen (afbeelding rechtsboven). 

Schakel de simulatie om naar “Eindvlakaanzicht”, om 

de contouren en elke afzonderlijke 

gereedschapsverplaatsing te controleren (afbeelding 

rechtsonder). 


9.7 Voorbeeld DIN-programmering “Frezen”

10 

Tabellen en overzichten 


10.1 Spoed 

10.1 Spoed 

Als de spoed niet wordt aangegeven, wordt deze bepaald op 

basis van de diameter in onderstaande tabel. 

Diameter Spoed Diameter Spoed 

1 0,25 12 1,75 

1,1 0,25 14 2 

1,2 0,25 16 2 

1,4 0,3 18 2,5 

1,6 0,35 20 2,5 

1,8 0,35 22 2,5 

2 0,4 24 3 

2,2 0,45 27 3 

2,5 0,45 30 3,5 

3 0,5 33 3,5 

3,5 0,6 36 4 

4 0,7 39 4 

4,5 0,75 42 4,5 

5 0,8 45 4,5 

6 1 48 5 

7 1 52 5 

8 1,25 56 5,5 

9 1,25 60 5,5 

10 1,5 64 6 

11 1,5 68 6 

528 10 Tabellen en overzichten

10.2 Draaduitloopparameters 

DIN 76 – draaduitloopparameters 

De MANUALplus bepaalt de parameters – afhankelijk van de 

spoed – aan de hand van onderstaande tabel. 

Benamingen: 

„ I = draaduitloopdiameter 

„ K = draaduitlooplengte 

„ R = draaduitloopradius 

„ W = draaduitloophoek 

Draaduitloop DIN 76 – buitendraad Draaduitloop DIN 76 – binnendraad 

Spoed I K R W Spoed I K R W 

0,2 D – 0,3 0,7 0,1 30° 0,2 D + 0,1 1,2 0,1 30° 

0,25 D – 0,4 0,9 0,12 30° 0,25 D + 0,1 1,4 0,12 30° 

0,3 D – 0,5 1,05 0,16 30° 0,3 D + 0,1 1,6 0,16 30° 

0,35 D – 0,6 1,2 0,16 30° 0,35 D + 0,2 1,9 0,16 30° 

0,4 D – 0,7 1,4 0,2 30° 0,4 D + 0,2 2,2 0,2 30° 

0,45 D – 0,7 1,6 0,2 30° 0,45 D + 0,3 2,4 0,2 30° 

0,5 D – 0,8 1,75 0,2 30° 0,5 D + 0,3 2,7 0,2 30° 

0,6 D – 1 2,1 0,4 30° 0,6 D + 0,3 3,3 0,4 30° 

0,7 D – 1,1 2,45 0,4 30° 0,7 D + 0,3 3,8 0,4 30° 

0,75 D – 1,2 2,6 0,4 30° 0,75 D + 0,3 4,0 0,4 30° 

0,8 D – 1,3 2,8 0,4 30° 0,8 D + 0,3 4,2 0,4 30° 

1 D – 1,6 3,5 0,6 30° 1 D + 0,5 5,2 0,6 30° 

1,25 D – 2 4,4 0,6 30° 1,25 D + 0,5 6,7 0,6 30° 

1,5 D – 2,3 5,2 0,8 30° 1,5 D + 0,5 7,8 0,8 30° 

1,75 D – 2,6 6,1 1 30° 1,75 D + 0,5 9,1 1 30° 

2 D – 3 7 1 30° 2 D + 0,5 10,3 1 30° 

2,5 D – 3,6 8,7 1,2 30° 2,5 D + 0,5 13 1,2 30° 


10.2 Draaduitloopparameters

10.2 Draaduitloopparameters 

Draaduitloop DIN 76 – buitendraad Draaduitloop DIN 76 – binnendraad 

Spoed I K R W Spoed I K R W 

3 D – 4,4 10,5 1,6 30° 3 D + 0,5 15,2 1,6 30° 

3,5 D – 5 12 1,6 30° 3,5 D + 0,5 17,7 1,6 30° 

4 D – 5,7 14 2 30° 4 D + 0,5 20 2 30° 

4,5 D – 6,4 16 2 30° 4,5 D + 0,5 23 2 30° 

5 D – 7 17,5 2,5 30° 5 D + 0,5 26 2,5 30° 

5,5 D – 7,7 19 3,2 30° 5,5 D + 0,5 28 3,2 30° 

6 D – 8,3 21 3,2 30° 6 D + 0,5 30 3,2 30° 


DIN 509 E, DIN 509 F – draaduitloopparameters 

De MANUALplus bepaalt de parameters – afhankelijk van de 

diameter – aan de hand van onderstaande tabel. 

Benamingen: 

„ I = draaduitloopdiepte 

„ K = draaduitlooplengte 

„ R = draaduitloopradius 

„ W = draaduitloophoek 

„ Draaduitloopdiepte 

„ A = dwarshoek 

Draaduitloop 509 E Draaduitloop 509 F 

Diameter I K R W Diameter I K R W P A 

1,6 – 3 0,1 1 0,2 15° 0,1 8° 

> 3 – 10 0,2 2 0,2 15° > 3 – 10 0,2 2 0,4 15° 0,1 8° 

> 10 – 18 0,2 2 0,6 15° > 10 – 18 0,2 2 0,6 15° 0,1 8° 

> 18 – 80 0,3 2,5 0,6 15° > 18 – 80 0,3 2,5 0,6 15° 0,2 8° 

> 80 0,4 4 1 15° > 80 0,4 4 1 15° 0,3 8° 


10.2 Draaduitloopparameters

10.3 Technische informatie 


Technische gegevens 

Uitvoering van de besturing „ Baanbesturing met geïntegreerde motorregeling 

„ 2 gestuurde assen (X/Z), geregelde hoofdspil en 1 aangedreven 

gereedschap 

Weergave „ Geïntegreerd plat 10,4” TFT-kleurenbeeldscherm 

„ Oplichtende weergavevelden voor actuele waarde en status 

„ Belastingsweergave voor de spil 

„ Foutinformatie in gewone tekst 

Programmageheugen „ Harde schijf > 4,5 GB 

Invoerfijnheid en afleesstap „ X-as: 0,5 µm, diameter: 1 µm 

„ Z-as: 1 µm 

„ C-as: 0,001° 

Interpolatie „ Rechte in 3 hoofdassen (max. ±10 m) 

„ Cirkel in 2 assen (max. ±100 m) 

Aanzet „ max. 9,999 m/min. of max. 9,999 mm/omw. 

„ Constante snijsnelheid 

„ Draadaanzet tot max. 99,999 m/omw. 

„ Aanzet met spaanbreken 

„ IJlgang tot max. 99,999 m/min. 

Hoofdspil „ 0 tot 9 999 min–1 

Asbesturing „ Geïntegreerde digitale aandrijfregeling voor synchrone en 

asynchrone motoren 

„ Positieregelcyclus: < 3 ms 

„ Toerentalregeling: < 0,6 ms 

„ Stroomregeling: < 0,1 ms 

Toerental „ Toerental: 0...9999 min-1 

Foutcompensatie „ Omkeerfout 

„ Spilspoedfout 

„ Hellingshoek van een scheefstaande as 

„ Temperatuur 

Geïntegreerde PLC „ Programmageheugen van 512 kB 

„ Datageheugen van 124 kB 

Data-interface „ RS 232-C, max. 38,4 kBaud 

„ RS 422-C, max. 38,4 kBaud 

„ Ethernet 10 Mbit 

Werktemperatuur „ 0°C tot 45°C 


Gebruikersfuncties 

Werkstand Handbediening „ Handmatige sledebeweging via kruisschakelaars of met 

elektronische handwielen 

„ Grafisch ondersteunde invoer en uitvoering van cycli in 

combinatie met handbediening van de machine 

„ Draad hersnijden (nabewerking van schroefdraad bij 

uitgespannen en opnieuw ingespannen werkstukken) 

Werkstand Teach-in „ Sequentiële aaneenschakeling van bewerkingscycli 

„ Elke bewerkingscyclus wordt direct na de gegevensinvoer 

grafisch gesimuleerd 

„ Directe uitvoering na elke cyclusinvoer 

„ Opslag van de bewerkingscycli, waarbij automatisch een 

programma wordt gemaakt 

Werkstand Programma-afloop „ Cyclus- of DIN-programma’s regel voor regel / compleet 

programma 

Programmering – Bewerkingscycli „ Cyclusinvoer in gewone tekst met grafische ondersteuning 

„ Lineaire en cirkelvormige bewegingen, afkantingen en 

afrondingen 

„ Verspaningscycli voor langsen kopdraaien voor eenvoudige, 

gecompliceerde en met ICP beschreven contouren 

„ Insteekcycli voor eenvoudige, gecompliceerde en met ICP 

beschreven contouren 

„ Steekdraaien voor eenvoudige, gecompliceerde en met ICP 


„ Draaduitlopen volgens DIN76, DIN509E, DIN509F 

„ Afsteekcyclus 

„ Boor-, diepboor- en draadtapcycli 

„ Lineaire en cirkelvormige gatencirkels op eindvlak en mantelvlak 

„ Cycli voor enkel- en meervoudige, asparallelle en conische 

schroefdraad 

„ Axiale en radiale freescycli voor sleuven, figuren, enkel- en 

meervoudige vlakken en voor gecompliceerde met ICP 


„ Draadfrezen 

„ DIN-macro’s in cyclusprogramma’s gebruiken 

„ Gatenpatroon op eindvlak en mantelvlak 

„ Converteren van cyclusprogramma’s naar DIN-programma’s 

Interactieve contourprogrammering (ICP) „ Rechte in 3 hoofdassen (max. ±10 m) 

„ Cirkel in 2 assen (max. ±100 m) 


10.3 Technische informatie


Gebruikersfuncties 

DIN-programmering „ NC-programmering volgens DIN 66025 

„ Maken van DIN-programma’s of DIN-macro’s 

„ Programmeren met verspanings-, steek-, steekdraai-, boor- en 

freescycli 

„ Vereenvoudigde geometrieprogrammering (berekening van 

ontbrekende gegevens) 

„ Programmering van variabelen 

„ Subprogramma’s 

Digitale uitlezingen „ Nominale posities in cartesiaanse of poolcoördinaten 

„ Absolute of incrementele maatgegevens 

„ Invoer en weergave volgens metrisch of inch-systeem 

„ Restwegweergave 

Gereedschapscorrecties „ Correctie van de gereedschapspuntpositie in het X/Z-vlak 

„ Automatische herkenning van de gereedschapspuntpositie 

„ Precieze gereedschapscorrectie via handwiel met overname van 

de correctiewaarden in de gereedschapstabel 

„ Snijkantradius- en freesradiuscompensatie 

Gereedschapstabel „ Gereedschapstabel voor 99 gereedschappen met 

gereedschapsbeschrijving 

„ Grafische ondersteuning bij gereedschapsinvoer 

„ Gereedschapsbewaking aan de hand van standtijd van snijplaat 

of aantal geproduceerde werkstukken 

Grafische test „ Grafische simulatie van afzonderlijke cycli, het ingeleerde cyclusof 

DIN-programma 

„ Tweedimensionale lijngrafiek 

„ Rotatie- of eindvlakaanzicht of weergave van (uitgeslagen) 

mantelvlak 

„ Detailvergroting of -verkleining (zoom) 

Bewerkingstijdanalyse „ Berekening van hoofd- en neventijden 

„ Rekening houden met de door de CNC geactiveerde 

schakelcommando’s 

„ Weergave van de details per cyclus of per gereedschapswissel 

bij DIN-programma’s 


Toebehoren 

Elektronische handwielen „ Voor verplaatsing van de assen als bij een handbediende 

machine; er kunnen maximaal 2 elektronische handwielen 

worden aangesloten 

„ Bovendien kan het draagbare handwiel HR410 worden 

aangesloten. 

DataPilot De besturingssoftware op de PC voor: 

„ Programmering en programmatest 

„ Programmabeheer 

„ Beheer van bedrijfsmiddelgegevens 

„ Gegevensbeveiliging 

„ Training 


10.3 Technische informatie

10.4 Interface randapparatuur 

10.4 Interface randapparatuur 

Stekkertype: 9-polig, SUB-D-pennen 

Pin Signaal RS232 

1 vrijhouden 

2 RxD Receive Data 

3 TxD Transmit Data 

4 DTR Data Terminal Ready 

5 GND Signal Ground 

6 DSR Data Set Ready 

7 RTS Request to Send 

8 CTS Clear to Send 

9 vrijhouden 

Vanwege de directe galvanische verbinding met de 

externe PC kunnen verschillende referentieniveaus van de 

netvoeding tot storingen in de interface leiden. 

Maatregelen: 

„ Indien mogelijk de servicestekkerdoos op de machine 

voor de PC gebruiken. 

„ De verbinding uitsluitend maken/verbreken wanneer de 

machine en de PC zijn uitgeschakeld. 

„ De kabels mogen niet langer dan 20 m zijn. Gebruik een 

kortere kabellengte in een omgeving met veel storingen 

(EMC). 

„ Advies: gebruik een adapter met galvanische scheiding. 


Overzicht van G-functies 

Beschrijving van ruwdeel Bladzijde 

G20 Standaard-ruwdeel (staf/pijp) 288 

G21 Contour ruwdeel 289 

Gereedschapsverplaatsing zonder bewerking Bladzijde 

G0 Positioneren in ijlgang 290 

G14 Gereedschapswisselpositie benaderen 291 

Enkelvoudige lineaire verplaatsingen en 

cirkelbogen 

Bladzijde 

G1 Rechtlijnige verplaatsing 292 

G2 In cirkel incr. middelpuntmaat 293 

G3 In cirkel incr. middelpuntmaat 293 

G12 In cirkel abs. middelpuntmaat 295 

G13 In cirkel abs. middelpuntmaat 295 

Aanzet, toerental Bladzijde 

G26 Toerentalbegrenzing hoofdspil 297 

G126 Toerentalbegrenzing aangedr. 

gereedschap 

297 

G64 Intermitterende aanzet 297 

G193 Aanzet per tand 298 

G94 Aanzet constant 298 

G95 Aanzet per omwenteling 298 

G195 Aanzet per omwenteling – aangedreven 

gereedschap 

298 

G96 Constante snijsnelheid 299 

G196 Constante snijsnelheid – aangedreven 

gereedschap 

299 

G97 Toerental (in 1/min.) 299 

G197 Toerental (in 1/min.) aangedreven 

gereedschap 

299 

Snijkant-/freesradiuscorrectie (SRC/FRC) Bladzijde 

G40 SRC uitschakelen 301 

G41 SRC inschakelen 301 

G42 SRC inschakelen 301 

Gereedschapscorrectie Bladzijde 

G148 (Veranderen van) snijkantcorrectie 302 

G149 Additieve correctie 303 

G150 Compensatie rechter gereedschapspunt 304 

G151 Compensatie linker gereedschapspunt 304 

Nulpuntverschuivingen Bladzijde 

G51 Nulpuntverschuiving 305 

G56 Nulpuntverschuiving additief 306 

G59 Nulpuntverschuiving absoluut 307 

Overmaten Bladzijde 

G57 Overmaat asparallel 308 

G58 overmaat parallel aan contour 309 

Verspaningscycli Bladzijde 

G80 Cycluseinde 310 

G81 Voorbewerken overlangs 320 

G817 Vlakcyclus langs 311 

G818 Vlakcyclus langs 311 

G819 Vlakcyclus langs met insteken 313 

G82 Voorbewerken overdwars 321 

G827 Vlakcyclus dwars 314 

G828 Vlakcyclus dwars 314 

G829 Vlakcyclus dwars met insteken 316 

G83 Enkelvoudige contourherhalingscyclus 322 

G836 Voorbewerken parallel aan contour 317 

G87 Baan met radius 323 

G88 Baan met afkanting 324 

G89 Nabewerken contour 319 


Overzicht van G-functies

Overzicht van G-functies 

Insteekcycli Bladzijde 

G86 Insteken 331 

G861 Contoursteken axiaal 325 

G862 Contoursteken radiaal 325 

G863 Contoursteken/nabewerken axiaal 327 

G864 Contoursteken/nabewerken radiaal 327 

G865 Enkelvoudige steekcyclus axiaal 329 

G866 Enkelvoudige steekcyclus radiaal 329 

G867 Steken/nabewerken axiaal 330 

G868 Steken/nabewerken radiaal 330 

Steekdraaicycli Bladzijde 

G811 Enkelvoudige steekdraaicyclus radiaal 333 

G815 Steekdraaicyclus radiaal 334 

G821 Enkelvoudige steekdraaicyclus axiaal 333 

G825 Steekdraaicyclus axiaal 334 

Schroefdraadcycli Bladzijde 

G31 Universele schroefdraadcyclus 336 

G32 Enkelvoudige draad 338 

G33 Draad enk. verplaatsing 339 

G35 Isometrische schroefdraad 340 

G350 Enkelvoudige langsdraad (eenvoudig) 341 

G351 Meervoudige langsdraad (uitgebreid) 342 

G352 Conische API-draad 343 

G353 Conische draad 344 

G36 Draadtapcyclus 358 

G799 Draadfrezen 359 

Draaduitloopcycli, afsteekcycli Bladzijde 

G25 Draaduitloopcontour (DIN509 E, 

DIN509 F, DIN76) 

345 

G85 Draaduitloopcyclus (DIN509 E, 

DIN509 F, DIN76) 

G851 Draaduitloop met cilinderbewerking 

DIN 509 E 


DIN 509 F 


DIN 76 

552 Overzicht van G-functies 

346 

348 

349 

350 

G856 Draaduitloop vorm U 351 

G857 Draaduitloop vorm H 352 

G858 Draaduitloop vorm K 353 

G859 Afsteekcyclus 354 

Boorcycli Bladzijde 

G71 Boorcyclus 355 

G74 Diepboorcyclus 356 

G36 Draadtapcyclus 358 

G743 Lineair patroon eindvlak 384 

G744 Lineair patroon mantelvlak 388 

G745 Rond patroon eindvlak 386 

G746 Rond patroon mantelvlak 390 

G799 Draadfrezen 359 

C-as Bladzijde 

G120 Referentiediameter 

mantelvlakbewerking 

372 

G126 Toerentalbegrenzing aangedr. 

gereedschap 

297 

G152 Nulpuntverschuiving C-as 360 

G153 C-as standaardiseren 360 

G193 Aanzet per tand 298 

G195 Aanzet per omwenteling – aangedreven 

gereedschap 

298

C-as Bladzijde 

G196 Constante snijsnelheid – aangedreven 

gereedschap 

299 

G197 Toerental (in 1/min.) aangedreven 

gereedschap 

299 

Bewerking van eindvlak Bladzijde 

G100 IJlgang eindvlak 361 

G101 Rechtlijnige verplaatsing eindvlak 362 

G102 Cirkelboog eindvlak 363 

G103 Cirkelboog eindvlak 363 

G304 Figuurdefinitie volledige cirkel eindvlak 369 

G305 Figuurdefinitie rechthoek eindvlak 370 

G307 Figuurdefinitie veelhoek eindvlak 371 

G743 Lineair patroon eindvlak 384 

G745 Rond patroon eindvlak 386 

G791 Lineaire sleuf eindvlak 364 

G793 Contourfreescyclus eindvlak 365 

G797 Vlakfrezen eindvlak 367 

G799 Draadfrezen axiaal 359 

Bewerking van mantelvlak Bladzijde 

G110 IJlgang mantelvlak 373 

G111 Rechtlijnige verplaatsing mantelvlak 374 

G112 Cirkelboog mantelvlak 375 

G113 Cirkelboog mantelvlak 375 

G120 Referentiediameter 

mantelvlakbewerking 

G314 Figuurdefinitie volledige cirkel 

mantelvlak 

372 

381 

G315 Figuurdefinitie rechthoek mantelvlak 382 

G317 Figuurdefinitie veelhoek mantelvlak 383 

G744 Lineair patroon mantelvlak 388 

G746 Rond patroon mantelvlak 390 

G792 Lineaire sleuf mantelvlak 377 

Bewerking van mantelvlak Bladzijde 

G794 Contourfreescyclus mantelvlak 378 

G798 Spiraalgroef frezen 380 

Overige Bladzijde 

G4 Stilstandstijd 392 

G9 Nauwkeurige stop (regelgewijs) 392 

G60 Veiligheidszone uitschakelen 392 

G204 Wachten op tijdstip 392 


Overzicht van G-functies

Overzicht van de cycli 

Ruwdeelcycli Bladzijde 

Overzicht 85 

Standaard-ruwdeel 86 

ICP-ruwdeel 87 

Enkelvoudige snedecycli Bladzijde 

Overzicht 88 

Positioneren in ijlgang 89 

Gereedschapswisselpositie 

benaderen 


Enkelvoudige langssnede 


Enkelvoudige dwarssnede 

Lineaire bewerking onder een 

hoek 

Enkelvoudige schuine snede 


Enkelvoudige cirkelvormige snede 


Enkelvoudige cirkelvormige snede 

Afkanting 

Afkanting maken 

Afronding 

Afronding maken 

M-functie 

Invoer van een M-functie 

90 

91 

92 

93 

94 

94 

95 

96 

97 

Verspaningscycli Bladzijde 

Overzicht 98 

Verspanen overlangs 

Voorbewerkings- en 

nabewerkingscyclus voor 

eenvoudige contouren 

Verspanen overdwars 




Verspanen met insteken 

overlangs 




Verspanen met insteken 

overdwars 




Parallel aan contour (ICPcontour) 

overlangs 



willekeurige contouren 

Parallel aan contour (ICPcontour) 

overdwars 




ICP-verspanen overlangs 




ICP-verspanen overdwars 




101 

101 

109 

109 

117 

117 

121 

121

Steekcycli Bladzijde 

Overzicht 129 

Insteken radiaal 

Steek- en nabewerkingscycli voor 


Insteken axiaal 



Insteken radiaal ICP 



Insteken axiaal ICP 



131 

131 

139 

139 

Draaduitloop vorm H 156 

Draaduitloop vorm K 157 

Draaduitloop vorm U 158 

Afsteken 

Cyclus voor het afsteken van 

draaiwerk 

159 

Steekdraaicycli Bladzijde 

Overzicht 143 

Steekdraaien radiaal 

Steekdraai- en 

nabewerkingscycli voor 


Steekdraaien axiaal 




ICP-steekdraaien radiaal 




ICP-steekdraaien axiaal 




144 

144 

152 

152 

Schroefdraadcycli Bladzijde 

Overzicht 162 

Schroefdraadcyclus 

Enkel- of meervoudige 

schroefdraad 


Enkel- of meervoudige conische 

draad 

API-draad 

Enkel- of meervoudige API-draad 

(API: American Petroleum 

Institute) 

Schroefdraad nasnijden 

Enkel- of meervoudige 

schroefdraad nasnijden 

Conische draad nasnijden 

Enkel- of meervoudige conische 

draad nasnijden 

API-draad nasnijden 

Enkel- of meervoudige API-draad 

nasnijden 


Draaduitloop en draadaansnijding 


Draaduitloop en cilinderaansnijding 



165 

168 

170 

172 

176 

178 

180 

182 

184

Boorcycli Bladzijde 

Overzicht 190 

Boorcyclus axiaal 

voor afzonderlijke boringen en 

patronen 

Boorcyclus radiaal 


patronen 

Diepboorcyclus axiaal 


patronen 

Diepboorcyclus radiaal 


patronen 

Draadtapcyclus axiaal 


patronen 

Draadtapcyclus radiaal 


patronen 

Draadfrezen 

freest schroefdraad in een 

bestaande boring 





191 

191 

193 

193 

195 

195 

197 

182 

184 

Freescycli Bladzijde 

Overzicht 201 

Positioneren in ijlgang 

C-as inschakelen, gereedschap en 

spil positioneren 

Sleuf axiaal 

freest afzonderlijke sleuf of 

sleufpatroon 

Figuur axiaal 

freest afzonderlijke figuur 

Contour axiaal ICP 

freest afzonderlijke ICP-contour of 


Kopfrezen 

freest vlakken of veelvlakken 

Sleuf radiaal 

freest afzonderlijke sleuf of 

sleufpatroon 

Figuur radiaal 

freest afzonderlijke figuur 

Contour radiaal ICP 

freest afzonderlijke ICP-contour of 



freest een spiraalgroef 

Draadfrezen 

freest schroefdraad in een 

bestaande boring 

202 

203 

204 

208 

211 

215 

216 

220 

223 

197

DR. JOHANNES HEIDENHAIN GmbH 

Dr.-Johannes-Heidenhain-Straße 5 

83301 Traunreut, Germany 

{ +49 (8669) 31-0 

| +49 (8669) 5061 

E-Mail: info@heidenhain.de 

Technical support | +49 (8669) 31-10 00 

E-Mail: service@heidenhain.de 

Measuring systems { +49 (8669) 31-3104 

E-Mail: service.ms-support@heidenhain.de 

TNC support { +49 (8669) 31-3101 

E-Mail: service.nc-support@heidenhain.de 

NC programming { +49 (8669) 31-3103 

E-Mail: service.nc-pgm@heidenhain.de 

PLC programming { +49 (8669) 31-3102 

E-Mail: service.plc@heidenhain.de 

Lathe controls { +49 (711) 952803-0 

E-Mail: service.hsf@heidenhain.de 

www.heidenhain.de 

Ve 00 

354 267-73 · 12/2006 · pdf · Subject to change without notice

MANUALplus 4110 - heidenhain

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?