Download hier het persdossier (23 pagina's) als pdf

Van 12 maart tot 1 september 2013
Tentoonstelling in het Belgisch Stripcentrum
Willy Vandersteen vertelt
Willy Vandersteen, de bedenker van Suske en Wiske en een
hele reeks andere populaire reeksen die hij zelf tekende tot
hij ze toevertrouwde aan zijn Studio, werd op 15 februari
1913 geboren in Antwerpen, in de wijk Seefhoek, een
paradijs voor kunstenaars en verhalenvertellers. Wie had
toen kunnen weten dat deze zoon van een beeldhouwer ooit
even beroemd zou worden als Hendrik Conscience, de
populairste Vlaamse schrijver van zijn tijd? Als kind droomt
hij van Buffalo Bill en Nick Carter, van Jules Verne en diens
eerste boek ‘Vijf weken in een luchtballon’. Later, van De
Rode Ridder tot Robert en Bertrand, dat geïnspireerd was op
een ander lievelingsboek uit zijn jeugd, ontwikkelde Willy
Vandersteen een tekenstijl die veel ruimte liet voor het
verhaal. Zijn verhalen zijn rechtstreeks geïnspireerd op de
volksliteratuur en vervolgverhalen, ze zijn intrigerend en
zitten vol verrassingen, zijn humor is niet vies van enige
onzin en de algemene context van zijn verhalen laat veel plaats voor het sociale aspect. Bij
Willy Vandersteen is het stripverhaal meer dan ooit een literair genre.
Curator: Daniel Couvreur
In samenwerking met Peter Janda en met de familie Vandersteen Standaard Uitgeverij, en
met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Persinfo: Willem De Graeve: willem.degraeve@stripmuseum.be - +32 (0)2 210 04 33
of www.stripmuseum.be/nl/pers, login: comics + paswoord: smurfs

Inleiding van de tentoonstelling
Willy de verteller
Willy Vandersteen wordt geboren in 1913, in
de Seefhoek, een pittoreske Antwerpse wijk
die bekendstaat om haar ‘Seef’, een
goedkoop biertje. De kleine Willy is bij zijn
geboorte zo breekbaar dat hij in een
sigarenkistje past. In het kersenpitschieten is
hij geen held, maar hij blinkt uit in het
krijttekenen en is de beste verteller van de
school van de Broeders Samaritanen. Deze
tafelspringer heeft altijd wel een spannend verhaal over een spookkasteel of een
ridderavontuur achter de hand. De meeste punten behaalt hij voor tekenen en opstellen. En
het blijkt onmogelijk om serieus te blijven als hij in de buurt is.
Op dertienjarige leeftijd gaat Willy avondlessen tekenen volgen aan de Academie voor
Schone Kunsten. Bij de scouts leert hij de natuur te observeren en hij ontdekt er ook, in Le
Boy-Scout belge, de avonturen van Totor die getekend worden door Hergé. Hij tekent voor
zijn plezier het vervolg van het verhaal. Hij begint te werken als houtbewerker maar door de
crisis van de jaren 1920 is hij gedwongen zijn kandidatuur te stellen voor een baan als
etalagist in het Innovation warenhuis. In zijn vrije tijd verslindt hij de belevenissen van Kuifje
en Prins Vaillant. Hij slaagt erin zijn eerste stripverhaal, Kitty Inno, korte komische strips
over een blonde verkoopster, te laten publiceren in het personeelsblad van de Innovation. In
1941 zoekt Wonderland, de jeudgbijlage van de krant De Dag, tekenaars ter vervanging van
de strips Mickey en Krazy Kat, die door de Duitse bezetter verboden waren. Vandersteen
stelt Tor de holbewoner voor, een held uit de prehistorie die al gauw opgevolgd wordt door
Pudifar de kater, een verre neef van Krazy Kat. Niet lang daarna geeft hij zijn baan als
etalagist op en gooit zich helemaal op zijn tekenwerk. In het magazine Bravo kan hij de
belevenissen van Tori, een kleine holbewoner, plaatsen en daarna die van Simbat de
Zeerover, een mollige piraat waarin we al trekken van Lambik herkennen. Dan daagt een
vriend hem uit om een eerste album te tekenen - in zeven dagen en zeven nachten. Met de
hulp van sterke koffie tekent hij Piwo, het houten paard, dat leven wordt ingeblazen dankzij
de magie van de Bonga-indianen. Zijn stijl valt in de smaak bij de Standaard Uitgeverij die bij
hem vier albums van Zoo bestelt. Deze avonturen van een kleine jongen en zijn zusje zijn de
eerste voorlopers van Suske en Wiske…
Ondertussen heeft Vandersteen ook Floche en Flache gelanceerd, twee knotsgekke
verzetsstrijders, in het Franstalige jeugdblad Franc-Jeu. Hij werkt in de belevenissen van Bill
et Sam aux Philippines het thema van de oorlog in de Stille Zuidzee uit en schrijft met
Inspecteur Briket een humoristisch detectiveverhaal. Het eveneens Franstalige, Brusselse
tijdschrift Perce-Neige doet een beroep op hem voor de strips van de trapper Bill Bing of het
geklungel van Peggy, de kleine Schotse terriër. Op 30 maart 1945 komt De Nieuwe
Standaard voor het eerst met Rikki en Wiske. De lezers reageren enthousiast op dit
spionageverhaal in Chocowakije. In de tweede aflevering verdwijnt Rikki van het toneel en
komt er een andere dappere jongen in de plaats: Suske, die Wiske heeft leren kennen in Op
het eiland Amoras, waar de Mageren en de Vetten strijden om de macht. Met Suske en
Wiske stelde Vandersteen het recept voor zijn populaire volkshelden op punt. Hun avonturen

leverden De Standaard 25.000 extra abonnees op en vanaf 1948 deed ook het dagblad
Kuifje op hen een beroep om zijn lezerspubliek uit te breiden.
Dit succes werkte aanstekelijk en zette zelfs de katholieke kerk ertoe aan haar standpunt in
verband met stripverhalen te herzien. De geestelijken hadden de papieren helden er lang
van verdacht de jeugd aan te zetten tot luiheid en domheid. Maar bij Vandersteen
weerspiegelden ze net het tegengestelde: moed en solidariteit. Dit zet Kerkelijk Leven zelfs
aan de Nieuwe avonturen van Lambik te publiceren, waarin Suske en Wiske alles in het werk
stellen om hun vriend opnieuw op het rechte pad te brengen. De auteur laat zien dat het
stripverhaal een echte vorm van literatuur is, zij het getekend: “Ik heb mezelf altijd meer
beschouwd als verteller dan als tekenaar. Ik vertel eerst graag een verhaal, of ik schrijf het
op, voordat ik het ga tekenen.” Na het succes van Suske en Wiske volgen al snel andere
successen zoals De familie Snoek, Bessy, De Rode Ridder en Robert en Bertrand.
Vandersteen stierf op 77-jarige leeftijd. Op dat moment had hij met zijn studio's meer dan
1.800 albums geproduceerd. Als je al die tekeningen achter elkaar zou leggen krijg je bijna
honderd kilometer stripverhaal!
Daniel Couvreur,
Curator van de tentoonstelling
Willy Vandersteen, Suske en Wiske, De Briesende Bruid

1913-2013
Willy Vandersteen vertelt
Een tentoonstelling van het Belgisch Stripcentrum
Curator : Daniel Couvreur
Teksten: Daniel Couvreur
Vertalingen: Bureau Philotrans
Correcties : Tine Anthoni
Beheer originelen : Nathalie Geirnaert en Dimitri Bogaert
Grafische vormgeving: Pierre Saysouk
Drukwerk: Sadocolor
Scenografie: Jean Serneels
Realisatie: Jean Serneels, Stéphane Regnier en de ploeg van het BSC
Communicatie: Willem De Graeve, Valérie Constant
In samenwerking met Peter Janda, de Familie Vandersteen en Standaard Uitgeverij
Met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Het Belgisch Stripcentrum bedankt Edith Andriesse, Fred Butaye , Roger Decadt, Johan De
Smedt, Paul Geerts, Luc Goossens, Karoline Hofmans, Peter Janda, Eefje Marijt, Dirk
Mertens, Ilona Nieboer, Nathalie Siereveld, Helena Vandersteen, Michel Van Beneden,
Nikoline Van der Werf, Ellen Van Schaik, Helene Visser en vele anderen

De teksten van de tentoonstelling
1.Willy Vandersteen aan de hand van zijn verhalen
1941:
- Pudifar. Deze schattige streepjeskat, geïnspireerd op Krazy Kat, slaat voor het eerst haar
klauwen uit in de jeugdbijlage Wonderland van de krant De Dag. Na acht weken verandert
ze van naam en wordt ze Barabitje.
- Tor. De gags zonder woorden van deze karikatuur van Robinson Crusoe verschenen in
dezelfde jeugdbijlage.
1943:
- Piwo. Dit kleine houten paardje is de held van het eerste
album van Willy Vandersteen. Hij tekende het in zeven dagen
en zeven nachten. De bestelling voor dit album had hij
gekregen dankzij Maurice Lambrechts, zijn vriend bij de
scouts, die werkte voor de uitgeverij Ons Volk. Er volgen nog
twee delen: Piwo en de paardendieven en Piwo bij de Zoeloes.
1944:
- Bert de lustige trekker. Deze held verschijnt voor het
eerst in het weekblad De Rakker.
- Peerke Sorgloos. Dit personage is een burgermannetje dat
slachtoffer is van de rantsoenering tijdens de bezetting. Zijn
ongelukkige avonturen maken de lezers van De Illustratie aan
het lachen.
- Lancelot. De avonturen van deze jonge ridder verschijnen
na de Bevrijding in Bravo. De magische belevenissen duren tot in 1946 en een aantal
avonturen van Lancelot zouden opnieuw gebruikt worden in het eerste album van Suske en
Wiske, Het eiland Amoras.
1945:
- Bill en Sam. Deze twee helden voeren oorlog in de Stille Oceaan in Franc Jeu, een
geïllustreerd weekblad voor de jeugd.
- Simbat. Deze zeerover laat het zwaard spreken in het stripmagazine Bravo en is als
personage de voorloper van Lambik.
- Zoo. Vier geïllustreerde jeugdboeken met in de hoofdrollen een jongen en zijn zus, die
getekend zijn als de toekomstige Suske en Wiske.
- Tori. De avonturen van deze holbewoner, die 60.000 jaar vC geboren is, worden
gepubliceerd in Bravo.
- Rikki en Wiske. Willy Vandersteen ontwierp deze personages
voor een serieproject. Hij noemde zijn held Suske maar de
uitgever van De Nieuwe Standaard herdoopte hem Rikki, tegen
het advies van de auteur in. Het eerste verhaal speelt zich af in
Chocowakije, waar Rikki de bokser Bukovin uitdaagt. Rikki en
Wiske weerspiegelen de Vlaamse spot en de Belgische humor. Ze
hebben onmiddellijk veel succes.
- Suske en Wiske. De sterpersonages van Willy Vandersteen
beginnen hun carrière op 19 december 1945, nauwelijks vier
dagen na het einde van het eerste avontuur van Rikki en Wiske. Willy Vandersteen stuurt

Rikki uit om schoenen te gaan kopen; we zien hem niet meer terug en aan de zijde van
Wiske verschijnt Suske, op Het eiland Amoras in De Nieuwe Standaard.
- Ridder Gloriant. Deze koene ridder laat de zwaarden kletteren in Ons Volkske.
- De familie Snoek. In een stijl die dicht aanleunt bij de Amerikaanse cartoons is de familie
Snoek een sociale satire van een Vlaamse burgerfamilie in de jaren 1950. De reeks kent een
enorm succes in De Nieuwe Standaard en er verschenen 23 albums van.
1946:
- Tops. De waakhond
- Poppy et Maggy. Deze verre familie van Suske en Wiske is voor het eerst te zien in het
jeugdmagazine Le Petit Monde. Aan hun carrière komt een einde in januari 1947, na twee
fantastische reizen.
- Le Fantôme du château. In dit verhaal, dat gepubliceerd wordt in Le Petit Monde, komt
een personage voor dat de voorloper is van ’t Prinske in het dagblad Kuifje.
- Wippy. Voorvader van Yakari. Deze kleine indiaan is een van de talrijke sympathieke
creaties van Willy Vandersteen voor Le Petit Monde.
- Het Rode Masker. Met dit verhaal waagt Willy
Vandersteen zich aan het realistische tekenwerk in
Ons Volkske…
- De heldentocht der Bataven. De auteur
illustreert in Ons Volkske de weerstand van het
Bataafse volk tegen de Romeinse legioenen van
Julius Caesar tijdens de Gallische Oorlog.
- De zwarte panter. Het relaas van de aankomst
van de eerste Hollandse kolonisten in Zuid-Afrika in
Ons Volkske.
- Marscommando's op aarde. Willy Vandersteen
geeft voor Ons Volkske toe aan de space-operarage.
- De vrolijke bengels. Deze ploeg kwajongens
geeft het volle pond in twee albums.
1947
- Riri et Miette. Deze twee andere familieleden van Suske en Wiske zouden het slachtoffer
worden van het verdwijnen van het tijdschrift Le Petit Monde, maar het scenario van hun
onderbroken avontuur zal door Willy Vandersteen hergebruikt worden in het Suske en Wiskealbum
De vliegende aap.
- Bert Trekkers. Deze reeks reisgags werd gelanceerd in het tijdschrift van de Vlaamse
Toeristenbond, De Toerist.
- Het veenspook. Een spannend verhaal voor volwassenen in een griezelige sfeer,
gepubliceerd in Ons Volk.
- De blauwe kreeft. Een realistisch verhaal in Ons Volk.

- De eerste maanraket. In deze sciencefictionnovelle die verschenen is in Ons Volk, wordt
de mensheid in gevaar gebracht door een waanzinnige geleerde.
- De staalblauwe Boeddha. Een politieverhaal voor Ons Volk waarvan het esthetische
aspect nauw aanleunt bij Milton Caniff.
- De weerwolf. Interpretatie van de mythe voor Ons
Volk door Vandersteen in Suske en Wiske-stijl
- Het gouden masker. Een schattenjacht in de
Afrikaanse jungle die in Ons Volk verschenen is.
- Tanjar de Viking. Tanjar is eveneens voor het eerst
te zien in Ons Volk en is het eerste ontwerp van
Jerommeke.
- Willem Tell. Het leven van de held van de Zwitserse
onafhankelijkheidsstrijd, verteld in Ons Volk.
- Tijl Uilenspiegel. De legende van Tijl, de Vlaamse
weerstander tegen de Spaanse bezetting van de
Nederlanden onder Karel de Vijfde, een monument in
de Belgische literatuur van de hand van Charles De
Coster, waarvan Willy Vandersteen een grafisch
juweeltje heeft gemaakt in Ons Volk, Kuifje en Tintin.
- Het verzonken rijk. Een realistisch verhaal in Ons
Volk, geïnspireerd op Atlantis.
- Tussen water en vuur. Willy Vandersteen is
geïnteresseerd in de helden van de prehistorie vóór Timour, Tounga en Rahan in Ons Volk,
Ons Volkske en Kuifje.
- De wolvenval. Gags.
1948
- De Jonge Brigand. Dit patriottische verhaal over de Vlaamse helden van 1798 plaatst
God, vrijheid en vaderland tegenover de Franse veroveraar die de kerken sluit.
- Dr Jeckyll en Mr Hyde. Een bewerking van de beroemde novelle van Robert Louis
Stevenson voor Ons Volk.
- De avonturen van Lambik. De sologags van de stille detective van Suske en Wiske
werden voor het eerst gepubliceerd in het parochieblad Kerkelijk Leven, in de maand oktober
en lopen verder in Ons Volk. De Standaard Uitgeverij zou er 7 albums van publiceren.
1949
- De Pantoscaaf. Een avontuur dat geïnspireerd is op de wereld van de scouts voor het
studentenmaandblad De Knape, in een stijl die nauw aansluit bij die van Hergé en waarin
Willy Vandersteen de Pantoscaaf ontwerpt, een toestel dat kan vliegen, onder water kan
varen en onder de grond kan reizen. Hij doet dienst als prototype voor de Terranef van
professor Barabas in De knokkersburcht, de 27e episode van Suske en Wiske.
1952
- Judi. Deze held is geïnspireerd op het Oude Testament en de meest spectaculaire
passages van de Heilige Schrift en wordt bedacht samen met Karel Verschuere. Zijn
religieuze initiatiereis doorheen Mesopotamië zou 5 afleveringen tellen: De zondvloed, Het
wrekende vuur, De onderkoning, De zwervers en Het beloofde land, dat Karel Verschuere
helemaal alleen zou realiseren.

- Bessy. Een eerbetoon aan de beroemde hond Lassie. Bessy
heeft de trekken van de collie van Willy Vandersteen en heeft
dezelfde naam. Met haar meester Andy neemt zij deel aan de
verovering van de Far West. De reeks werd op 24 december
gelanceerd in La Libre Belgique tegen een ritme van twee strips
per dag en ze kende in Duitsland een fenomenaal succes.
Studio Bessy zou 164 albums in het Nederlands publiceren, 151
in het Frans en bijna duizend in het Duits!
1953
- 't Prinske. Deze voorvechter van de Belgische surrealistische humor regeert over het
prinsdom Marmeladië in het weekblad Kuifje, waarin hij de held is van 300 gags.
- Fort Amsterdam. Het imaginaire vervolg op de avonturen van Tijl Uilenspiegel. Deze
tweede episode heeft geen enkel verband met de originele roman van Charles De Coster.
Willy Vandersteen stuurt Tijl op veroveringstocht naar Amerika met de Hollanders, met de
medewerking van zijn eerste assistent, Karel Verschuere, Bob De Moor van de Studio Hergé
en Tibet, die later Chick Bill en Ric Hochet zou creëren.
1958
- Het plezante circus. Met Gus de clown, Dodu de acrobaat, Carlo de goochelaar… Dit
geestige circus is het imaginaire vervolg op De Vrolijke Bengels, waarvan de 188 gags
gepubliceerd worden in Junior en Ons Volkske, waarna ze ook in drie albums verzameld
worden.
- De lustige zwervers. Job en Bob, verdedigers van de onderdrukten, worden getekend
voor Junior en Ons Volkske, en zijn de voorlopers van Robert en Bertrand.
- De gags van Wiske. Belofte, het maandbad van de vrouwelijke afdeling van de
katholieke arbeidersjeugd, maakt van Wiske een soloheldin.
1959
- De Rode Ridder. Johan, verdediger van weduwen en wezen, staat altijd klaar om er
keihard tegenaan te gaan om de wereld te redden. Zijn geestelijke vader is romanschrijver
Leopold Vermeiren. Willy Vandersteen heeft het verhaal bewerkt tot strip en gestoffeerd met
legendes van de Ridders van de Ronde Tafel van Koning Arthur, een van zijn favoriete
boeken. Hij begint zijn carrière als stripheld in Het Nieuwsblad en zou dankzij de Studio's
Vandersteen meer dan tweehonderd avonturen beleven.
1960
- Jerom. Jerom dook voor het eerst op in een verhaal van Suske en Wiske: De dolle
musketiers. In het begin choqueerde hij de lezers met zijn onbehouwen taal en zijn slordige

kleding. Willy Vandersteen kleedde hem echter met zorg opnieuw aan en leerde hem zich
correcter uit te drukken vooraleer hem in deze spin-off te emanciperen. In 1976 trok hij het
nieuwe supermanpakje van De Gouden Stuntman aan en reed rond op een vliegende
motorfiets. Na meer dan 150 avonturen in Duitsland begint hij in 1982 aan een reeks van 13
wonderbare reizen.
1963
- Karl May. De grootste Duitse auteur van avonturen- en westernromans, bedenker van de
helden Old Shatterhand en de Apache Winnetou, wordt door de Studio's Vandersteen
bewerkt in de vorm van stripverhalen: er worden meer dan 85 albums van gepubliceerd.
1965
- Biggles. De piloot-detective van de Engelse romanschrijver Captain W.E. Johns krijgt een
tweede leven in een stripverhaal dat wordt gecreëerd door de Studio's Vandersteen. Er
verschijnen 20 albums in de reeks.
1970
- Safari. De avonturen van Sam Burton, een hommage aan het televisiefeuilleton Daktari,
zijn getekend in een realistische stijl met een weelde aan decors en wilde dieren. De Studio's
Vandersteen zouden er 24 albums van produceren.
1973
- Robert en Bertrand. Willy Vandersteen tekent de avonturen van
deze twee praatgrage, opstandige zwervers in de grafische stijl van
Suske en Wiske. Zij doen hem aan zijn jeugd denken. Hij maakte
kennis met deze twee personages, helden van het melodrama
L’Auberge des Adrets, in het theater en las het feuilleton van hun
avonturen, in een herwerking van de Vlaamse schrijver Ralf Verhulst.
Op twintig jaar tijd verschijnen er 98 zwerversalbums van Robert en
Bertrand. Eén daarvan, De stakingbreker, sleepte in 1977 de Alfred
voor het beste scenario in de wacht op het Internationale
Stripfestival van Angoulême.
1978
- Pats en Tits. Willy Vandersteen vormt de marionet van het Suske en Wiske-theater van
de jaren 1950 om tot een strippersonage voor de Stipkrant. Omwille van een rechtenkwestie
werd ze enkele jaren later herdoopt tot Tits. In totaal zouden er 35 albums van uitgegeven
worden.
1985
- De Geuzen. Het plan voor het Geuzenproject kwam
voor het eerst ter sprake in 1972 en kreeg vaste vorm
in 1985. Het is het artistieke hoogtepunt van de rijke
carrière van Willy Vandersteen. Deze historische satire
is gesitueerd in de XVIe eeuw in de Spaanse
Nederlanden, een tijdperk waarvoor de auteur een
speciale voorliefde had. De gelijkenis met de avonturen
van Tijl Uilenspiegel is overduidelijk. In 1947 voegde
Tijl zich reeds bij het leger van Willem van Oranje om
Vlaanderen van de bezetter te bevrijden. Dertig jaar
later wordt ook Hannes, de held van de Geuzen,

etrokken bij de strijd tegen de Spaanse bezetting van de Nederlanden. Zijn vrijheidsstrijd
leverde stof voor tien albums.
1986
- Schanulleke. In deze spin-off van Suske en Wiske voor de allerkleinsten speelt
Schanulleke, de pop van Wiske, de hoofdrol. Er zijn drie albums van verschenen.
2. Studio Vandersteen
Willy Vandersteen was voortdurend bezig met het bedenken van nieuwe personages. In
1945 belet het groeiende succes van zijn nieuwe helden Suske en Wiske hem niet om
's nachts de gags te tekenen van Bert de lustige trekker of de eenvoudige drukkersgast
Peerke Sorgloos. Hij vertelt realistische verhalen met Ridder Gloriant, de opstand van Het
Roode Masker tegen de Spaanse bezetter, De heldentocht der Bataven tijdens de Gallische
Oorlog… Uit zijn bruisende verbeelding ontspruiten ook nog De Vrolijke Bengels, een hele
bende absurde grappenmakers. De onvermoeibare bedenker produceert ook meer volwassen
verhalen: Marscommando’s op aarde, het spannende verhaal van Het veenspook, Het
verzonken rijk, waarin de heldin trekken heeft van de Amerikaanse actrice Veronica Lake, De
eerste maanraket met zijn waanzinnige geleerde, De staalblauwe boeddha, De weerwolf, de
jacht op Het Gouden Masker in het hartje van de Afrikaanse jungle, Willem Tell of de
voorloper van Jerommeke, Tanjar de Viking…
In 1949 neemt Vandersteen een eerste medewerker in dienst: François Joseph Hermon, die
gelast wordt met de afwerking en het inktwerk van Suske en Wiske. Al gauw komt er ook
een tweede medewerker, Karl Boumans, die verantwoordelijk wordt voor het zetwerk van de
tekstballonnetjes en de decors. Door deze versterking kan hij zelf doorgaan met het
opstarten van nieuwe reeksen zoals de gags van 't Prinske, Het plezante circus of De familie
Spaarpot en de tijd nemen om op zoek te gaan naar inspiratie. Vandersteen vindt die in het
stamcafé van de Antwerpse avant-garde bij Herman Denkens, in het cabaret van het station
van Antwerpen waar het Bal van de Humor werd georganiseerd of in het café van schilder
Vic Van Berckelaar die de geboorte van Jerom heeft meegemaakt. Jerom de superman, op
een bierviltje! Hij is ook onophoudelijk op zoek naar ideeën in romans, fabels, sprookjes...
Bibbergoud borduurt voort op de legende van Buffalo Bill. De dolle musketiers doen dan
weer denken aan de figuren van Alexandre Dumas. Lambiorix knipoogt naar De Gallische
Oorlog. De straatridder is een moderne Don Quichote. De ringelingschat heeft kenmerken
van de Niebelungen…
Vandersteen haalt zijn inspiratie soms ook in de bioscoop. Bessy, uit 1952, is een hommage
aan Lassie, de beroemde Hollywood-hond. Dit verhaal wordt bijzonder enthousiast onthaald
door het Duitse weekblad Felix dat al gauw een verhaal per week bestelde. Dus richt de
auteur naast Studio Vandersteen ook Studio Bessy op om aan de vraag te kunnen voldoen.
Hij stelt rond Karl Verschuere een team van scenaristen en tekenaars samen. Bessy wordt in
Duitsland even populair als Mickey. In totaal zou de reeks bijna duizend episodes tellen. In
1985 herlanceert Vandersteen dit personage met Bessy natuurkommando.
Ondertussen heeft Vandersteen aan zijn brede waaier helden in 1959 De Rode Ridder
toegevoegd, geïnspireerd op de romans van Leopold Vermeiren en goed voor meer dan 200
albums zwaardengekletter. De Duitse markt vroeg hem om nieuwe personages. Hij maakt er
van Jerom, de hercules uit Suske en Wiske, een nieuwe geheim wapen. Jerom begint in
1960 zijn solocarrière in Het geheim van Brokkelsteen, en hult zich dan als superheld in een
gouden cape in De gouden stuntman, een reeks waarin meer dan 170 avonturen zouden
verschijnen. In de jaren 1980 trekt onze kleerkast in 36 albums van De wonderbare reizen

van Jerom nog eens zijn globetrotterlaarzen aan. In 1962 begon Vandersteen met zijn Studio
aan de bewerking van de romans van Karl May. Niet minder dan 87 albums zouden ervan
geproduceerd worden, waaronder het beroemde Winnetou. Drie jaar later maakt hij van
Biggles, de piloot-spion uit de romans van Captain W.E. Johns, de held van een serie in 20
delen. In 1969 surft hij mee op het succes van het tv-feuilleton Daktari en lanceert hij Safari,
waarin de held, Sam Burton, een jager, 24 avonturen beleeft. In 1973 bewerkte Vandersteen
Pats, de fetisjmarionet van het Suske- en Wisketheater in de vorm van een stripverhaal. In
1977 wordt Pats Tits en in 1986 zet hij na 35 albums een punt achter zijn carrière. In 1990,
wanneer de meester sterft, hadden de Studio's Vandersteen over de hele wereld meer dan
200 miljoen stripverhalen verkocht en het avontuur gaat nog steeds door!
2.1 De mannen in de schaduw van Willy Vandersteen
François-Joseph Herman
François-Joseph Herman is een Molenbeekse tekenaar die geboren werd in 1931. Hij
studeerde grafische kunst aan het Sint-Lucasinstituut in Brussel. Hij was de eerste
medewerker van Willy Vandersteen en zijn eerste album was De mottenvanger van Suske en
Wiske in 1949. Tot aan zijn vroegtijdige dood, op 31-jarige leeftijd, hield hij zich bezig met
de afwerking en het inktwerk van de platen van Bessy en van Suske en Wiske.
Karel Verschuere
Karel Verschuere is in de jaren 1950 en 1960 een belangrijke pijler van studio Vandersteen.
Hij schreef samen met Willy Vandersteen de eerste titels van Bessy onder het pseudoniem
Wirel (een samentrekking van Willy en Karel). Hij werd geboren in 1924 en werkte samen
met Tibet en Bob De Moor aan het tweede deel van Tijl Uilenspiegel, Fort Amsterdam. Zijn
stijl is duidelijk herkenbaar in talrijke verhalen van de Rode Ridder, Karl May en Biggles.
Nadat hij studio Vandersteen verliet publiceerde hij nog verschillende western- en
detectivestrips. Hij stierf in 1980.

Karel Boumans
Karel Boumans werd geboren in 1931 en is vanaf 1952 belast met het letterwerk, de
tekstballonnetjes en de decors van Suske en Wiske. Hij begint zijn werk voor Willy
Vandersteen met het album De lachende wolf. Hij bedenkt ook mee de grappen van Lambik.
Hij verzorgt tot 1959 het inktwerk van de platen van Suske en Wiske en ook de inkleuring
van de verschillende afleveringen van de beroemde blauwe reeks, gecreëerd voor het
weekblad Kuifje, is van zijn hand. Karel Boumans verliet daarna de studio en ging zich
wijden aan zijn eigen personages: Olivier, Tom Berry en de 4 Ka’s. Voor Jef Nys werkte hij
aan de decors van de Vlaamse cultreeks Jommeke in het begin van de jaren 1970. Karel
Boumans stierf in 2003.
Eduard De Rop
Eduard De Rop kwam in 1959 in dienst bij studio Vandersteen en zijn talenten lagen op het
vlak van de scenario's, het tekenwerk en het inktwerk. Hij werd geboren in 1928 en leerde
de knepen van het vak met de moppen van Lambik en het album Het vliegende bed van
Suske en Wiske. Hij specialiseert zich voor Willy Vandersteen in het inktwerk voor de platen
van de avonturen van Suske en Wiske, en nadien ook voor Paul Geerts, tot in 1983. Daarna
werkt hij mee aan de reeks De wonderbare reizen van Jerom. Eduard De Rop overleed in
2007.
Eugène Goossens
Eugène Goossens werd geboren in 1942 en was vanaf 1965 een trouwe medewerker van
studio Bessy. Hij werkte mee aan de albums van Bessy en Jerom die bestemd waren voor de
Duitse markt. Willy Vandersteen vertrouwde hem ook het inktwerk toe van verscheidene
afleveringen van De familie Snoek en van de Karl May-reeks. Toen Paul Geerts in de jaren
1970 Suske en Wiske overnam zorgde Eugène Goossens samen met Eduard De Rop voor het
inktwerk van de reeks. Op het hoogtepunt van zijn kunnen kreeg hij de eer het inktwerk te
mogen verzorgen van de platen van De Geuzen, het meesterwerk van zijn baas, vanaf het
vierde album van de reeks. Na het overlijden van Willy Vandersteen, in 1990, zette Eugène
Goossens een punt achter zijn carrière.
Karel Biddeloo
Karel Biddeloo, die geboren werd in 1943, kreeg zijn opleiding aan het Instituut voor
Decoratieve Kunsten in Antwerpen en begon zijn beroepsloopbaan als grafisch ontwerper in
de reclamewereld. Hij kwam in dienst bij studio Bessy in Kalmthout toen hij 23 was. Hij doet
er het inktwerk voor de platen van de series Bessy, Karl May, Biggles en Safari, maar de
kroon op zijn werk komt er maar met De Rode Ridder. In 1969 neemt hij de reeks over en
hij maakt er snel zowel de tekeningen als de scenario's voor. Zijn Zweedse echtgenote zorgt
voor de inkleuring. Zijn inbreng geeft de verhalen van De Rode Ridder een filmische
dimensie, met elementen van space-opera, heroic fantasy en tovenarij. Het
feuilletonschrijven zit hem in het bloed en hij produceert soms wel zes avonturen per jaar. In
totaal heeft hij 163 afleveringen van De Rode Ridder geschreven, waarvan de laatste, Gog
en Magog, enkele maanden na zijn dood in 2004 gepubliceerd werd.
Paul Geerts
Paul Geerts zag het levenslicht in 1937 en is een schilder uit Turnhout. Als leerling-tekenaar
verzorgt hij in 1969 het inktwerk voor zijn eerste platen van Suske en Wiske met De
charmante koffiepot. Daarna, in 1972, wordt hij de tekenaar van de reeks met De gekke

gokker, waarvan hij alleen het scenario schreef en de tekeningen maakte, met de
enthousiaste goedkeuring van Willy Vandersteen. Hij schreef de juweeltjes De raap van
Rubens, Paniek op de Amsterdam en De parel in de lotusbloem. Ook na het overlijden van
Vandersteen, in 1990, ging hij met de zegen van de auteur door met de avonturen van
Suske en Wiske. Paul Geerts ging met pensioen in 2002 en gaf het potlood door aan Marc
Verhaegen. Hij heeft in zijn 33 jaar lange carrière meer dan honderd titels van Suske en
Wiske getekend.
Jef Broeckx
Na diverse publicaties in het Vlaamse tijdschrift Ohee, kreeg deze in 1943 geboren
Antwerpse tekenaar in 1970 de leiding van studio Bessy. Zes jaar later vertrouwt Willy
Vandersteen hem naast zijn werk voor Bessy ook het inktwerk toe van de platen van Robert
en Bertrand. In 1984 lanceert hij samen met scenarist Marck Meul de nieuwe reeks van
Bessy Natuurkommando en daarvan worden 23 titels als album uitgegeven. Sinds 2002
houdt hij zich bezig met de spin-off Klein Suske en Wiske, die pas na de dood van Willy
Vandersteen werd gecreëerd.
Marck Meul
Marck Meul, die geboren werd in 1955, is licentiaat in de Germaanse filologie, journalist en
scenarist. In 1985 zette hij een samenwerkingsproject op met studio Vandersteen. Hij nam
de verhalen van Robert en Bertrand over. Uit zijn verbeelding zijn verscheidene afleveringen
van Bessy en van Suske en Wiske ontstaan. Hij is ook, samen met Eduard De Rop, de
bedenker van De wonderbare reizen van Jerom.
3. Suske en Wiske
3.1 Rikki en Wiske
In 1945 bedenkt Willy Vandersteen de avonturen van
Suske, een dynamisch kereltje, en Wiske, een meisje
met een wit jurkje en een pop. Naast Suske en Wiske
verschijnen professor Barabas, tante Sidonie en Pukkel,
een wandelende ramp die veel weg heeft van de latere
Lambik. Bij dagblad De Standaard vraagt directeur
Maurits de Meyer het advies van politiek karikaturist
Marcel Neels, die later het pseudoniem Marc Sleen zou
aannemen als bedenker van de gags van Nero. Neels
heeft waardering voor de kwaliteit van het scenario
maar hij vindt dat Suske met zijn golfbroek te sterk op
Kuifje gelijkt. Het project verdwijnt in een lade.
Op 30 maart 1945, als de oorlog voorbij is, besluit De
Nieuwe Standaard de avonturen van Suske en Wiske te
publiceren zij het, tegen de mening van de auteur in,
onder de naam Rikki en Wiske. Op 19 december, in de
tweede episode, verdwijnt Rikki en ruimt plaats voor Suske, een andere jongen die Wiske
heeft ontmoet op het eiland Amoras. De jonge Amorasbewoner Suske vecht voor
rechtvaardigheid en vrede in een land dat verdeeld wordt door de oorlog tussen de Mageren
en de Vetten.

3.2 Suske en Wiske bij Kuifje
Op 16 september 1948 doet het dagblad Tintin een
beroep op Suske en Wiske om de verkoop van Kuifje,
zijn Vlaamse editie, te doen stijgen. Hergé, de bedenker
van Kuifje en artistiek directeur van het weekblad,
verplicht Willy Vandersteen het kapsel van Wiske, dat
blond is, te veranderen en haar pop Schanulleke te
schrappen. De pop wordt niet keurig genoeg bevonden
voor een deftige jongedame. In het eerste avontuur dat
hij voor Kuifje tekent, Het Spaanse spook, laat Willy
Vandersteen ook Tante Sidonie verdwijnen en Lambik
ondergaat een vermageringskuur. Hij wordt bezadigder
en is niet meer zo arrogant. En Suske krijgt meer
zelfvertrouwen en draagt voortaan nette sokjes!
Naar aanleiding van zijn contacten met de drie
musketiers van het weekblad Kuifje - Hergé, Laudy
(Hassan et Kaddour) en Jacobs (Blake en Mortimer),
ontdekt Vandersteen het belang van een goede
documentatie en gaat hij meer aandacht besteden aan het esthetische. Hergé vond hem in
het begin ongeloofwaardig maar korte tijd later noemt hij hem “de Bruegel van het
stripverhaal”. In het dagblad Kuifje worden acht verhalen gepubliceerd, die gekenmerkt
worden door geraffineerde decors, een briljant oog voor compositie en personages die
perfect in hun rol passen.
3.3 Suske en Wiske
Wiske is de sleutelfiguur in de
beroemdste reeks van Willy Vandersteen.
Het is een klein, zelfstandig meisje, met
haar onafscheidelijke pop Schanulleke,
maar dat de volwassenen recht in de
ogen kan kijken en hen flink de waarheid
durft te zeggen. Haar tante Sidonia is
een ruimdenkende vrouw. Zij staat toe
dat Wiske in haar leven risico's neemt die
geen enkele andere moeder haar
kinderen zou willen zien nemen. Achter
haar niet erg aantrekkelijke en weinig
vrouwelijke verschijning schuilt een
ijzersterk karakter. Ze koestert een
onderdrukte liefde voor Lambik, een
verwaande kwast die niet altijd even
intelligent of begripvol is, maar die een
hart van goud heeft. Professor Barabas is
een wetenschapper wiens uitvindingen
vaak aan de basis liggen van de meest
buitengewone avonturen. Vanaf het eerste album van Suske en Wiske, Het eiland Amoras,
kan Wiske doorheen tijd en ruimte reizen. Het laatste personage van de familie is een forse
kerel waar ze altijd op kunnen rekenen als er weer eens iemand uit een benarde situatie

gered moet worden. Zijn voornaam is Jerom en hij verschijnt ten tonele in het 25e album
van de reeks, De dolle musketiers.
In zijn bijna 70-jarige carrière zijn de helden van Willy Vandersteen niet ouder geworden. Ze
hebben hun schepper overleefd en hun belevenissen zijn nog elke dag te volgen in het
dagblad De Standaard. Dit vreemde, nieuw samengestelde gezin bundelt haar krachten in
voor- en tegenspoed en was eigenlijk vooruit op zijn tijd. De lijn die door Willy Vandersteen
werd bepaald wordt trouw gevolgd. Suske en Wiske blijven de draak steken met mens en
maatschappij in een onnavolgbare mix van spot, overdrijving, grapjes en woordspelingen. De
reeks werd in het Frans vertaald vanaf 1951, in het Duits vanaf 1953 en in het Italiaans
vanaf 1955 en wordt tegenwoordig verdeeld in Portugal, Chili, Zuid-Afrika, de Verenigde
Staten, Finland, Noorwegen, Denemarken, Zweden, Griekenland, Indonesië, Tibet, Groot-
Brittannië, Ijsland, Oostenrijk, het Midden-Oosten, China…
3.4 Suske en Wiske in de studio
Van bij het begin van de reeks Suske en Wiske kon Willy Vandersteen rekenen op de steun
van zijn eerste vrouw, Paula, voor het inktwerk van de platen. In 1949 zette het succes van
zijn helden hem reeds aan om een eerste medewerker aan te werven, François Joseph
Hermon, die zich in de plaats van Paula ging bezighouden met het inktwerk. Al gauw werd
de ploeg uitgebreid met Karel Boumans om het zetwerk van de dialogen in de
tekstballonnetjes te doen en de decors uit te werken.
In de jaren 1960 beperkte Willy Vandersteen zich geleidelijk aan tot het schrijven van de
scenario's en wat schetswerk voor de tekeningen. Het inktwerk wordt overgenomen door
Eduard De Rop. Vanaf 1967 worden de nieuwe episodes van Suske en Wiske in kleur
gedrukt. Deze nieuwe reeks met geplastificeerde cover wordt ingezet met het nummer 67,
De poenschepper. De oudere titels worden hertekend, ingekleurd en krijgen voor de
gelegenheid een nieuw nummer. Dat is meteen de reden waarom er bijvoorbeeld twee
albums bestaan van Het sprietatoom, waarvan het eerste het nummer 33 heeft en het
tweede 107…
In 1969 volgt Paul Geerts Eduard De Rop op. Korte tijd daarna schrijft hij in z'n eentje De
gekke gokker. Vandersteen is vol bewondering en vertrouwt hem in 1972 het scenariowerk
en de potloodschetsen toe. Paul Geerts slaagt erin zich volledig in te leven in de
persoonlijkheid van Suske en Wiske en in de waarden die de personages uitdragen en het is

Geerts die ze doet evolueren met buitengewone titels als Paniek op de Amsterdam of De
parel in de lotusbloem. Met de steun van Liliane Govers, Marc Verhaegen en Eric De Rop
slaagt Paul Geerts erin om na het heengaan van zijn leermeester in 1990 een ritme van vier
albums per jaar aan te houden. In 2001 volgt Marc Verhaegen hem op met het album De
blote Belg. Sinds 2005 schrijft Peter Van Gucht de scenario's en maakt Luc Morjaeu de
tekeningen.
4. De familie Snoek
In 1945 publiceert de auteur de eerste gags van de familie Snoek in de krant De Standaard.
Aan de hand van deze nieuwe personages schetst Willy Vandersteen een ironisch portret van
de brave Vlaamse naoorlogse maatschappij. De Snoeken zijn geen avonturiers. Ze reizen niet
de hele wereld rond. Vader Leonard oefent een heleboel onbeduidende baantjes uit voordat
hij opklimt tot Staatssecretaris van Verlichting. Dankzij deze vooruitgang kan het gezin er
een andere standing op na houden en verhuizen naar een andere wijk, maar toch raken ze
nooit helemaal verlost van de familie Krab, hun opdringerige en kwaadwillige buren. In deze
sarcastische reeks trouwt Gaby, de beeldschone dochter van de familie Snoek, met Stan, een
ideale schoonzoon. Hun kinderen, de tweeling Pietje en Mietje, hebben als meter tante
Sidonia van Suske en Wiske! Ook Lambik duikt herhaaldelijk op in de gags van de familie
Snoek, in bijrolletjes als museumbewaker of souffleur in het theater.

5. Jerom
Jerom begon zijn solocarrière in 1960 met Het geheim van Brokkelsteen in het
jeugdtijdschrift Ons Volkske. Willy Vandersteen schreef de eerste scenario's en vertrouwt het
tekenwerk toe aan zijn medewerker Eduard De Rop. De sympathieke reus vindt snel een
publiek en wordt een succesnummer in de uitgaven van studio Vandersteen. Ook professor
Barabas en tante Sidonie spelen hun rol in deze reeks, waarin je alle fantasie van de Suske
en Wiske-albums vindt. In 1967 trekt Willy Vandersteen hem een nieuwe supermanpakje
aan: hij wordt de Gouden Stuntman. Jerom zit op een straalmotorfiets en werkt voor een
geheime organisatie die strijdt tegen het onrecht in de wereld. De auteur geeft hem een
jonge helper, Odilon, even onhandig en hooghartig als Lambik... In Duitsland wordt de
Gouden Stuntman de held van meer dan 150 albums. Vanaf 1982 wordt Jerom onder impuls
van Eduard De Rop en Studio Vandersteen globetrotter in Het Belang van Limburg, De
Stipkrant en Ons Volkske. De Wonderbare reizen van Jerom rond de wereld worden tot in
1991 in 36 albums verteld.
6. Bessy
In 1952 raakt Willy Vandersteen in de bioscoop zwaar onder de indruk van de exploten van
Lassie, de hond van Metro Goldwyn Mayer. De Belgische auteur wil van de hond een
stripheld van maken. De Amerikaanse producenten gaan hiermee akkoord, op voorwaarde
dat de scenario's van de bestaande films gerespecteerd worden. Omdat er niet genoeg
verhalen zijn voor een volledige reeks verkiest Vandersteen uiteindelijk om zijn eigen
personage te creëren: Bessy. Zij vertrekt met haar baasje Andy om Amerika te gaan
veroveren.
Het project valt echter niet onmiddellijk in de smaak bij de Vlaamse uitgevers en Willy
Vandersteen richt zich tot het Franstalige dagblad La Libre Belgique, waar de kleinkinderen

van hoofdredacteur Paul Jourdain meteen vallen voor Bessy. De reeks verschijnt voor het
eerst in de krant op 24 december 1952, met een regelmaat van twee strips per dag. Een jaar
later beslist Ons Volk de reeks in het Nederlands te publiceren. Ondertussen geeft Willy
Vandersteen de eerste albums in eigen beheer uit. Op 1 april 1954 laat hij Bessy in Xapiti
Canyon verdwijnen maar de lezers reageren verontwaardigd op dit verhaal. De reeks wordt
onmiddellijk hernomen en vanaf dat moment ook gepubliceerd in Chez Nous, Het Belang van
Limburg en Gazet van Antwerpen.
Tussen 1952 en 1966 verschijnen er 60 episodes in het Frans. Ook in het buitenland is er
belangstelling: het Duitse weekblad Felix is geïnteresseerd in Bessy. De directie vraagt echter
een verhaal per maand, een onhoudbaar ritme. Willy Vandersteen beperkt zich ertoe de toon
van het verhaal en de grote lijnen van het tekenwerk door te geven maar zelfs dan heeft zijn
assistent Karel Verschuere minstens zes weken nodig om een episode af te werken. In plaats
van het contract te weigeren beslist Willy Vandersteen Studio Bessy op te richten. Daar
werken een tiental medewerkers aan de productie van tot één episode per week, om te
voldoen aan de vraag van de Duitse lezers die dol zijn op Bessy. Op dertig jaar tijd
produceerde deze studio meer dan 900 albums! Willy Vandersteen hernam het personage
later met de avonturen van Bessy Natuurkommando, waarvan tussen 1985 en 1992 23
albums verschenen.
7. Robert en Bertrand
In 1972 heeft Willy Vandersteen er vijfentwintig jaar striptekenen opzitten en hij gaat op
zoek naar iets nieuws. Die nieuwe inspiratie vindt hij in de herinneringen aan zijn kindertijd.
De auteur was in zijn jeugd onder de indruk geraakt van Robert en Bertrand, twee
landlopers die de rijken voor schut zetten en die hij in de jaren 1920 op het toneel had
gezien in de Hippodroom van Antwerpen. Koen Ravenstein, alias Raf Verhulst, had van deze
twee personages, die hij had ontleend aan L’Auberge des Adrets, helden van de Vlaamse
volksliteratuur gemaakt. Robert Marcel en René Bertal, twee topacteurs van de Koninklijke
Nederlandse Schouwburg in Antwerpen, hadden de rollen van Robert en Bertrand in het

midden van de jaren 1950 hernomen. En in 1970
was ook een nieuwe bewerking van Romain De
Coninck in de Gentse Minardschouwburg erg
succesvol.
Wanneer Willy Vandersteen besluit om op zijn beurt
met deze personages te gaan werken drukt hij er
meteen zijn stempel op. Bij hem zijn het geen
vogelvrijverklaarde landlopers meer, maar twee
randfiguren die kost wat kost vrij willen zijn. In het
stripverhaal leven Robert en Bertrand van
karweitjes en nemen ze het leven van de goede
kant. Ze worden achtervolgd door Agent 17 en
nemen een kleine prins op in hun gevolg, Joeki van
Moldavië. Zijne Hoogheid is niemand minder dan
een karikatuur van Willy Vandersteen als kind. Hij is
rad van tong en klaagt met een kwinkslag de
miserie en de onrechtvaardigheid aan van de
gegoede burgerij in de XIXe eeuw…
De eerste episode van de reeks Robert en Bertrand, Mysterie op Rozendael, verschijnt op 30
november 1972 in De Standaard. Met deze sociaal-humoristische ‘thriller’ speelt Willy
Vandersteen met finesse in op de geplogenheden van de ‘comédie humaine’. In 1985 gaat
hij zich zelf minder bezighouden met deze zwervers en vertrouwt de scenario's toe aan Mark
Meul, het tekenwerk aan Ronald Van Riet en het inktwerk aan Anna De Velde. Mark Meul
situeert de personages in Montmartre, in de entourage van Toulouse-Lautrec, en geeft
daarmee de serie een tweede adem in de historische context van de Belle Epoque. In 1993
kwam er een einde aan de serie, na 98 albums.

8. Tijl Uilenspiegel & De Geuzen
8.1 Tijl Uilenspiegel
De Belgische auteur Charles De Coster situeert de
geboorte van Tijl Uilenspiegel in het Vlaamse Damme,
onder het bewind van Karel de Vijfde. Zijn vader, Claes,
is na een valse aanklacht door de Inquisitie ter dood
veroordeeld. Zijn moeder wordt door de Spanjaarden
gemarteld en komt op een gruwelijke manier om het
leven. Om hen te wreken zweert Tijl dat hij Vlaanderen
van de bezetter zal bevrijden, met de hulp van zijn
vriend Lamme Goedzak en de Geuzen van het leger van
Willem van Oranje. Willy Vandersteen haalde deze XIXeeeuwse
historische roman van onder het stof en maakte
er in 1947 voor Kuifje en het weekblad Tintin een
schitterend beeldverhaal van, vol scherpe humor en
meesterlijke ironie. Van Tijl Uilenspiegel zijn twee albums
verschenen: De opstand der Geuzen en Fort Amsterdam.
Dit laatste is een vrije interpretatie van het personage
waarvoor Willy Vandersteen een avontuur in Amerika heeft geschreven, aan de zijde van de
Hollandse kolonisten. Dit personage komt niet voor in het originele werk van Charles De
Coster.
8.2 De Geuzen
Het project rond de Geuzen kreeg voor het eerst vaag vorm in 1972 en het is de artistieke
apotheose van de rijke carrière van Willy Vandersteen. Volgens de eerste schetsen zou het
een historische satire worden waarvan de actie zich afspeelt in de XVIe eeuw, in de Spaanse
Nederlanden. De auteur creëert een hele reeks personages waarvan het verband met de
avonturen van Tijl Uilenspiegel overduidelijk is, maar de schetsen blijven ongebruikt in een
lade liggen.
In 1985, op 72-jarige leeftijd, droomt Willy Vandersteen nog steeds van de doeken van
Bruegel en de Vlaamse Renaissance. Hij besluit opnieuw aan te knopen met de Geuzen van
Tijl, in een nieuwe reeks die aan hen gewijd zou zijn. De held van het verhaal, Hannes,
neemt deel aan de strijd tegen de Spaanse bezetter. Zijn verloofde, de jonge boerendochter
Veerle, is het spiegelbeeld van Nele, de trouwe levensgezellin van Tijl, en Tamme heeft de
gezonde appetijt van Lamme Goedzak, de beste vriend van Uilenspiegel...
Dit trio staat symbool voor de zoektocht naar vrijheid die de auteur zo nauw aan het hart ligt
en voor de strijd tegen elke vorm van egoïsme. Door waarzegger Dostranamus krijgt het
verhaal een esoterisch tintje. Hij manipuleert de Homunculus Knullus, een boosaardig
creatuurtje met bovennatuurlijke krachten. De Geuzen beschrijft op een levendige manier
een hele waaier buitengewone personages, zoals de vrouw van de magiër wier weelderige
charmes de wetten van de tijd negeren, de zeven dwergen met kraaienbekken die de
hoofdzonden verpersoonlijken of de Dulle Griet, die het zwaard heft tegen mensen die al te
hebzuchtig zijn… Er verschijnen tien albums van de reeks. De potloodschetsen van de hand
van de meester zelf zijn prachtige en waardevolle kunstwerkjes.

9. De Rode Ridder
De eerste strips van Johan, de Rode Ridder, verschijnen op 5 november 1959 in Het
Nieuwsblad. Dit personage is geïnspireerd op de romans van de Antwerpse schrijver Leopold
Vermeiren die sinds 1946 verschenen in De Kleine Zondagsvriend, en na 1954 in de vorm
van kinderboeken. Willy Vandersteen maakt van hem een verdediger van weduwen en
wezen. Deze intelligente, vrijgevige en rechtvaardige ridder staat altijd klaar om er keihard
tegenaan te gaan om de wereld te redden, net als Wiske en Bessy. Johan ontleent zijn
doortastendheid ook aan de Ridders van de Ronde Tafel van Koning Arthur, een van de
favoriete boeken van Willy Vandersteen. Na pareltjes te hebben geschreven als Het
Veenspook, Storm over Damme en De Vuurgeest, vertrouwt Willy Vandersteen de verdere
ontwikkeling van de reeks toe aan Karel Verschuere.
In 1963 neemt Frank Sels, die zijn sporen verdiend had in Studio Bessy, de fakkel over en hij
maakt van de Rode Ridder een vriend van Lancelot en een nieuw lid van de beroemde
Ronde Tafel… Willy Vandersteen was eind jaren 1960 uitgekeken op deze serie en probeerde
Johan te laten verdwijnen in De laatste droom, maar de lezers eisten zo massaal en zo goed
dat hij terugkwam dat de meester Karel Biddeloo de zorg toevertrouwde om het scenario en
de tekeningen te hernemen. Hij introduceerde het personage van de verleidelijke fee Galaxa,

de sensuele verpersoonlijking van het Goede, en Bahaal, de meester der duistere machten.
Deze figuren komen de zintuigen van Johan op de proef stellen. Karel Biddeloo introduceert
in de reeks ook elementen van hekserij en fantasy. Na het overlijden van Karel Biddeloo in
1990 hebben scenarist Martin Lodewijk en tekenaar Claus Scholz een begin gemaakt met
een terugkeer naar de bron, met ridderverhalen zonder bovennatuurlijke dimensie. Tot op de
dag van vandaag zijn er meer dan 235 albums verschenen.
10. Karl May
In het begin van de jaren 1960 zijn de bewerkingsrechten van de romans van de Duitse
schrijver Karl May vrij. De Standaard Uitgeverij koopt ze en stelt Willy Vandersteen
onmiddellijk voor om deze werken aan te passen in de vorm van stripverhalen. De auteur
bespreekt dit met zijn medewerker Karel Verschuere, die dit avontuur wel ziet zitten. Willy
Vandersteen maakt schitterende potloodschetsen voor de eerste aflevering van deze
realistische western met als hoofdrolspelers de beroemde Old Shatterhand en zijn
bloedbroeder, de Apache Winnetou. Daarna beperkt hij zich tot een korte inhoud en een
aantal voorbereidende schetsen. De verhalen verschijnen in Pats, het nieuwe wekelijkse
supplement voor de jeugd van de Standaardgroep en worden daarna in albumvorm
gepubliceerd. Daarna wordt de serie het werk van Eugène Goossens en vervolgens van Karel
Biddeloo, die zijn passie voor de Far West in de reeks volledig kan uitleven. De laatste titel
verschijnt in 1969.
11. Biggles
Wanneer de romans van auteur Captain W.E. Johns vrij van rechten worden vraagt de
Standaard Uitgeverij aan Willy Vandersteen en Karel Verschuere om de avonturen van de
Britse piloot-spion Biggles in de vorm van een stripverhaal te gieten. Willy Vandersteen is
niet erg enthousiast maar is toch bereid om de eerste scenario's te schrijven. Hij tekent
enkele vakjes en laat de rest over aan zijn studio. Majoor Biggles voert zijn eerste missie uit
op 12 april 1965 in de kranten van de groep De Standaard onder de titel Biggles in het Verre
Oosten. In 1967 neemt Karel Biddeloo Biggles over met Objectief Boomerang en hij blijft dat
doen tot in 1970 met Het laatste konvooi. In totaal worden in de studio's Vandersteen 20
Biggles-albums geproduceerd.

Het Belgisch Stripcentrum
Het Belgisch Stripcentrum? In het land van de Smurfen en van Kuifje, kunnen bezoekers er
genieten van verschillende permanente tentoonstellingen, opgeluisterd met prachtige
originele tekeningen en unieke objecten. Er zijn ook meerdere tijdelijke tentoonstellingen
tegelijk.
Maar het Stripcentrum, dat zijn ook de oude Waucquez warenhuizen, een parel van de Art
Nouveau van de grootmeester Victor Horta (1906).
Foto: Daniel Fouss/BSC
Belgisch Stripcentrum, Zandstraat 20
1000 Brussel (België)
Alle dagen open (behalve op maandag) van 10 tot 18 uur.
Tel: +32 (0)2 219 19 80
www.stripmuseum.be
visit@stripmuseum.be
Persinformatie : Willem De Graeve, willem.degraeve@stripmuseum.be,
tel.: +32 (0)2 210 04 33
Beeldmateriaal : www.stripmuseum.be/nl/pers , login: comics + paswoord: smurfs