onder ons - The Mill Hill Missionaries

of zou dit een reis worden naar wat de
bekende schrijver Joseph Conrad eens
het ‘Hart der Duisternis’ noemde?
Het antwoord is, natuurlijk, niet
eenduidig. In de hoofdstad Kinsjasa
zijn Chinese ondernemingen naarstig
bezig een supersnelweg aan te leggen
die de stad met het vliegveld van Ndjili
zal verbinden. Maar de wegen door de
wijken zitten vol gaten of zijn helemaal
niet verhard. Met de behuizing in de
volkswijken is het al niet veel beter
gesteld. De stad heeft de allure van een
grote sloppenwijk. Maar de mensen
hebben hun gevoel voor humor nog
niet verloren en zo is Kinshasa nu
omgedoopt van ‘La Belle’, zoals het
vroeger met trots werd genoemd,
tot ‘La Poubelle’ (de vuilnisbak). En
toch, overal bruist het van leven en
van jeugd. ‘Jupiter’ Bokondji, een
populaire zanger, spreekt in een
interview vol overtuiging van de
onuitputbare mogelijkheden, het
potentieel, van deze rijkgeschakeerde
massa. “In 5 tot 10 jaar komen we er
uit, dat zul je zien!” zo beweert hij met
grote stelligheid.
Resten van de kathedraal
16
Taaie wendbaarheid: dat is wel de beste
manier om mijn indruk te beschrijven
van de manier waarop de bevolking
van Basankusu twee oorlogen en
onbeschrijfelijke ontberingen heeft
overleefd. Deze kleine stad van, naar
men zegt, zo’n 100.000 inwoners, is
mijn reisdoel. Ze ligt verloren in het
immense regenwoud dat driekwart
van het land bestrijkt. Vanuit het
kleine vliegtuig dat de verbinding
met Basankusu onderhoudt krijgen
we een pracht gezicht op het stadje
wanneer we laag aanvliegen op de
landingsbaan. Ik merk meteen dat
er een monumentaal oriëntatiepunt
ontbreekt. De kathedraal van Basankusu
is verdwenen! Er rest alleen
een hoop puin, zie ik later. Gebouwd
door Broeder Jan de Koning tijdens
de tweede wereldoorlog was dit
majestueuze bouwwerk na 75 jaar
helemaal opgeleefd: met enorme
scheuren in de muren en zakkende
fundamenten was er geen redden
meer aan.
In gesprekken met vrienden en
bekenden later klinkt het gevoel van
verlies vaak door. De hele bevolking
van Basankusu is in rouw vanwege de
afbraak van dit unieke stuk erfgoed.
Daar komt nog bij dat de eerste
Congolese bisschop van het diocees,
Mgr Ignace Matondo kwa Nzambi,
vorig jaar is overleden. Er heerst
een vaag gevoel dat nu een tijdperk
is afgesloten voor de Kerk in deze
regio. Overgang ook hier…. En de
hoop dat iets nieuws zal verrijzen uit
de as? Toen ik drie weken later weer
vertrok was ik diep ontzet door de
schrijnende armoede van het gros van
de bevolking in deze uithoek van het
regenwoud, maar ook onder de indruk
van het vermogen van de mensen
om terug te veren en vooral ook van
hun vermogen om uitbundig te vieren
ondanks alles.
Fons Eppink mhm