onder ons - The Mill Hill Missionaries

TERUG NAAR CONGO. (DEEL 1)
Fons Eppink verliet het bisdom Basankusu, Congo, in 1988 na een verblijf van
zeventien jaar. Gedurende de maand juli van dit jaar was hij er op bezoek, na bijna
vijfentwintig jaar, op uitnodiging van de Zusters ‘Thérésiennes’, een diocesane
congregatie. In twee afleveringen verhaalt hij hier zijn indrukken.
“Houden jullie, katholieken, je mond
maar – ‘bovanda kimya’ – zeggen
veel mensen hier tegen ons. Kijk nu
eens naar de gouverneur van onze
provincie. Jullie hebben die man toch
opgeleid”! Jeanne-Marie Abanda,
hoofd van het plaatselijk bureau van
Caritas in Mbandaka (Democratische
Republiek Congo), spreekt met
ingehouden emotie wanneer ze de
corrupte praktijken aan de kaak
stelt van gouverneur Baende, een
uitgetreden priester, en hoofd van het
bestuur van de Evenaarsprovincie.
De Democratische Republiek Congo
(DRC) blijft ongetwijfeld een van
de meest geplaagde landen van het
Afrikaanse continent. Het welbekende
predicaat ‘mislukte staat’ – ‘failed
state’ - dringt zich op.
Begin augustus van dit jaar hebben
zo’n tweehonderdduizend Congolezen
in grote steden, verspreid over het
hele land, gedemonstreerd uit protest
tegen het zoveelste gewapende conflict
in het oosten van het land. Na twee
bloedige oorlogen in de jaren rond de
eeuwwisseling die naar schatting aan
meer dan twee miljoen mensen het
leven hebben gekost, verlangen de
Congolezen naar vrede. Deze ‘mars van
hoop op vrede’ werd georganiseerd
door de bisschoppenconferentie van
Congo met als doel ‘nee te zeggen
tegen balkanisatie, nee tegen oorlog,
en ja voor vrede’. In een land zonder
daadwerkelijke structuren van bestuur
speelt de Katholieke Kerk een
sleutelrol om een stem te geven aan
de massa stemlozen en om mensen
bewust te maken van de gevaren voor
de eenheid van het land.
Toen ik in 1988 vertrok uit Congo
na zeventien jaar gewerkt te
hebben als missionaris in het
bisdom Basankusu, werd het land
systematisch leeggeplunderd door
het dictatoriale Mobutu regime en was
er van ontwikkeling hoegenaamd geen
sprake meer. Nu, bijna 25 jaar later,
kreeg ik onverwachts de gelegenheid
om nog eens poolshoogte te nemen
op uitnodiging van de Zusters
Thérésiennes van Basankusu die me
hadden gevraagd hen in een retraite
te begeleiden. Ik was natuurlijk
razend benieuwd of er tekenen van
vooruitgang te bespeuren waren in
de algemene levensomstandigheden
van de lokale bevolking met wie ik me
nog steeds affectief verbonden voel.
Zouden er al enkele lichtpuntjes te
bespeuren zijn aan het eind van de
lange donkere tunnel van teleurgang
15