(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1<br />
6<strong>De</strong> verf- <strong>en</strong> bouwmaterial<strong>en</strong>industrie zal in de nabije toekomst e<strong>en</strong> belangrijke<br />
produc<strong>en</strong>t van nanoproduct<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Titaandioxide verwerkt in beton, klinkers, verf<br />
<strong>en</strong> plaaster kan vervuil<strong>en</strong>de stikstofoxides uit de lucht opnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> omzett<strong>en</strong> tot<br />
onschuldige wateroplosbare afbraakproduct<strong>en</strong> die via de reg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> weggewass<strong>en</strong>. Ook<br />
antigraffiti- <strong>en</strong> scheurresist<strong>en</strong>te verfsoort<strong>en</strong> op basis van nanodeeltjes zitt<strong>en</strong> in de pijplijn.<br />
8<br />
2 cm<br />
7 Sinds<br />
2002 rust G<strong>en</strong>eral Motors e<strong>en</strong> aantal van zijn auto’s uit met carrosserieonderdel<strong>en</strong><br />
op basis van nanocomposiet<strong>en</strong>. Sinds 2004 wordt zijn meest succesvolle model in de VS,<br />
de Impala, voorzi<strong>en</strong> van deze onderdel<strong>en</strong>. Mercedes-B<strong>en</strong>z spuit sinds 2005 zijn C-klasse modell<strong>en</strong><br />
met e<strong>en</strong> krasresist<strong>en</strong>te nanolak.<br />
Ook de sportindustrie heeft verscheid<strong>en</strong>e nanoproduct<strong>en</strong> op haar verkooplijstje staan. t<strong>en</strong>nis-<br />
ball<strong>en</strong> met aan de binn<strong>en</strong>zijde e<strong>en</strong> speciale luchtdichte nanocoating behoud<strong>en</strong> hun veerkracht<br />
twee keer langer, golfball<strong>en</strong> met nanometaal vlieg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rechtere baan, gecoate skikledij houdt<br />
de skiër droog <strong>en</strong> warm, nanowax maakt ski’s superglad, t<strong>en</strong>nisrakett<strong>en</strong> <strong>en</strong> mountainbikes met nano-<br />
buisjes zijn sterker, stabieler <strong>en</strong> lichter.<br />
9 Ook<br />
Agfa Graphics uit Mortsel verkoopt tal van product<strong>en</strong> op basis van nanodesigned material<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> voorbeeld<br />
is de ‘thermofuse’-digitale drukplaat. Die is opgebouwd uit e<strong>en</strong> 500 nm dikke laag van nanolatexpareltjes (links).<br />
Elk pareltje meet 50 nm in diameter <strong>en</strong> bij belichting met e<strong>en</strong> 830 nm laser versmelt<strong>en</strong> de parels waardoor ze<br />
inktaannem<strong>en</strong>d word<strong>en</strong>. <strong>De</strong> niet belichte del<strong>en</strong> zijn hydrofiel <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> water aan <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> drukinkt. Onder deze<br />
nanolatexlaag zit e<strong>en</strong> aluminiumoxidelaag van 1000 nm dik met nanoporiën tuss<strong>en</strong> de 10 <strong>en</strong> 40 nm (rechts). Met deze<br />
<strong>nieuw</strong>e technologie is ge<strong>en</strong> chemische processing meer nodig tijd<strong>en</strong>s het drukproces. Daardoor bespaart de drukker<br />
imm<strong>en</strong>s op <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> produceert hij bijna ge<strong>en</strong> afval meer. Het aluminium substraat wordt volledig gerecycleerd.<br />
200 nm<br />
0,5 nm<br />
0Ook in de <strong>nieuw</strong>ste kleurinkt<strong>en</strong> voor inkjetprinters heeft Agfa Graphics e<strong>en</strong> flinke scheut ‘design op nanoschaal’ verwerkt. <strong>De</strong><br />
basis van die inkt<strong>en</strong> wordt gevormd door kleurpigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die uit nanokristall<strong>en</strong> bestaan. Door het inzett<strong>en</strong> van supramoleculaire<br />
designtechniek<strong>en</strong> kan m<strong>en</strong> de grootte van de nanopigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong> <strong>en</strong> de morfologie van de kristall<strong>en</strong> controler<strong>en</strong>. Hierdoor<br />
zijn de kleur<strong>en</strong> veel meer verzadigd. Dat geeft e<strong>en</strong> optimale kleurweergave met minder inkt in vergelijking met pigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ingezet in<br />
de klassieke zeefdruktechniek.<br />
7