(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
(bijlage De morgen) (pdf, nieuw venster) - Instituut Samenleving en ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nanowet<strong>en</strong>schap is het onderzoek naar verschijnsel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bewerking van material<strong>en</strong> op atomaire, moleculaire<br />
<strong>en</strong> macromoleculaire schal<strong>en</strong>. Onder nanotechnologie<br />
wordt verstaan het ontwerp<strong>en</strong>, vervaardig<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepas-<br />
s<strong>en</strong> van structur<strong>en</strong>, instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> system<strong>en</strong> door be-<br />
heersing van vorm <strong>en</strong> afmeting op nanometerschaal.<br />
Op deze schaal verschill<strong>en</strong> de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van de<br />
materie sterk. E<strong>en</strong> klompje goud bijvoorbeeld is<br />
volkom<strong>en</strong> inert <strong>en</strong> reageert met bijna niks. Gouddeeltjes<br />
met nanodim<strong>en</strong>sies zijn bijzonder reactief <strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gretig gebruikt als katalysator voor tal van chemische<br />
process<strong>en</strong>. Materiaal, verdeeld in nanodeeltjes, heeft<br />
e<strong>en</strong> veel grotere oppervlakte-volumeverhouding dan ma-<br />
teraal ‘in bulkvorm’. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> op nanoschaal<br />
de wett<strong>en</strong> van de kwantummechanica om de hoek kij-<br />
k<strong>en</strong>. Die stell<strong>en</strong> dat atoomfragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (zoals elektro-<br />
n<strong>en</strong>) niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> materiële compon<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong> maar<br />
zich ook als golffunctie voordo<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> <strong>en</strong>ergeti-<br />
sche compon<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong>. K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d daarvoor is dat<br />
die <strong>en</strong>ergie slechts in bepaalde porties (kwantum) kan<br />
uitgezond<strong>en</strong> of geabsorbeerd word<strong>en</strong>.<br />
Omdat nanowet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> nanotechnologie ons in<br />
staat stell<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> heel gamma aan <strong>nieuw</strong>e materia-<br />
l<strong>en</strong>, system<strong>en</strong> of product<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong>, spreidt het<br />
pot<strong>en</strong>tieel van nano zich uit van micro-elektronica over<br />
materiaalkunde tot g<strong>en</strong>eeskunde.<br />
5
Change language